Close
Faqja 0 prej 4 FillimFillim 12 ... FunditFundit
Duke shfaqur rezultatin -19 deri 0 prej 75
  1. #1
    i/e regjistruar Maska e Selma*
    Anėtarėsuar
    15-05-2009
    Postime
    405

    TA NJOHIM ALLAHUN - Hoxhė Enis Rama

    Ligjėrata e parė - Pse duhet ta njohim Allahun

    http://www.qsi-ks.com/webi/shiqovideo.php?id=513




    Seria – Ta njohim Allahun

    Ligjėrata e parė - Pse duhet ta njohim Allahun

    “Allahu ka emrat mė tė bukur (mirė), prandaj Atė thirreni me ta”, (El-A’ėraf, 180)

    Vėrejtje: Pėr kuptim tė drejtė tė kėtyre ligjėratave kushtėzohet dėgjimi i tyre paraprak nė kėtė web adresė: http://www.qsi-ks.com

    E fillojmė kėtė shkrim duke e lutur Allahun e Madhėruar qė ta bėjė kėtė temė tė rėndėsishme pėr pėrmirėsimin e jetės sonė dhe raporteve me Allahun dhe tė gjitha atyre dobive qė pritėn tė realizohen pėrmes kėsaj teme. Ngase ėshtė me rėndėsi qė nė fillim tė ēdo teme tė dijmė se ēfarė dėshirojmė pėrmes saj.

    Edhe pse dijetarėt islam kur kanė folur pėr trajtimin e kėsaj teme kanė thėnė se dobitė janė tė panumėrta dhe se nuk ka numėr qė mund tė perkufizoj dobitė e tė folurit pėr Allahun. Ata janė munduar qė ti pėrmendin disa dobi tė pėrmbledhura qė sė paku besimtari tė jetė me i pėrmbledhur dhe i orientuar drejtė qėllimeve tė caktuara.

    Natyrshmėria themelore dhe esenciale nė tė cilėn Allahu e ka krijuar njeriun ėsthė qė ai ta njeh Allahun dhe ēdo ngyrim tjetėr qė ngadhnjen mbi kėtė ngjyrim fillon qė dalėngadal ta largoj njeriun nga natyrshmėria e tij. Mirėpo nuk i mjafton njeriut qė ta njeh Allahun vetėm pėrmes kesaj natyrshmėrie nė tė cilėn ėshtė krijuar dhe per kėtė arsye Allahu e ka ndihmuar kėtė natyrshmėeri me dėrgimin e pejgamberėve dhe zbritjėn e librave. Nė qoftė se shiqojmė se cili ka qenė fokusi me i madh i misionit tė pejgamberėve dhe pėrmbajtėn e librave tė zbritur do te vėrejmė se ėshtė i pėrqėndruar nė besimin nė Allahun dhe njohjen e Tij. Qė pėrmes kėsaj njohje pastaj njerėzit ta adhurojnė Allahun. Dhe kjo njohje realizohet pėrmes njohjės sė emrave dhe cilėsive tė Tij qė Allahu e ka mundėsuar pėrmes gjuhėve tė pejgamberėve dhe librave tė cilėt i ka zbritur. Dhe prej pejgamberėve me te cilin edhe ėshtė pėrmbyllur misioni i pejgamberėve dhe i cili ka qenė mė i dijshmi pėr Allahun ėshtė Muhamedi (paqja dhe shpėtimi i Allahut qofshin mbi tė). Andaj asnjė popull nuk e ka pasur nderin qė ta njeh Allahu si e ka nderin umeti i tij. Asnjė pejgamber nuk ka pasur hapėsirė qė tua spjegon dhe tua bėnė tė ēartė umetit tė tij njohjen e Allahut ashtu siq ua ka bėrė Muhamedi (paqja dhe shpetimi i Allahut qofshin mbi tė).

    Tema qė kemi filluar me tė dhe qė ka tė bėjė me Emrat dhe Cilesitė e Allahut ėshtė temė e gjėrė dhe nga dijetarėt ėshtė trajtuar nė dy kahje:

    Kahja e parė qė ėshtė ndjek nė trajtimin e kėsaj teme ka tė bejė me rregullat apo kuptimet e drejta tė kėtyre Emrave dhe Cilėsive duke i kundėrshtuar kėshtu grupacionet e ndryshme tė bidatēinjėve, filozofėve dhe tė devijuarve tė ndryshėm tė cilėt kanė tentuar qė tė imponojnė kuptime tė ndryshme filozofike nė njohjėn e Allahut. Njė pjesė e kėtyre rregullave ėshtė shtjelluar ne librin e komentuar Akide Vasitije.

    Kahja e dytė ka tė bėjė me ndikimin e kėtyre emrave nė jetėn e besimtarit. Nė kėtė kahje pėrfshihet e tėrė ajo se si duhet tė ndikohet pozitivisht njė besimtar nga ndonjė emėr i caktuar i Allahut. Ashtu siq thotė edhe Ibn Kajimi: Tė edukohet nėn hijėn e emrave tė Allahut. Dhe ēdo emėr i Allahut i mundėson besimtarit njė adhurim tė caktuar dhe edukim tė caktuar. Prandaj ėshtė projekt i veqantė pėr njė besimtar qė tė pėrmirėsoj kualitetin e adhurimeve pėrmes Emrave tė Allahut dhe tė tejkaloj sprovat e kėsaj bote, ta kuptoj kėtė botė e kėshtu me radhė. Dhe ajo qė do tė trajtohet ne kėto ligjerata ėshtė kahja e dytė.

    Ibn Tejmije lidhur me termin njohja e Allahut thotė se selefėt e kanė pėrdorur kėtė term tepėr andaj kanė thėnė filani e njeh Allahun ose kanė thėnė dija pėr Zotin. Ēka kanė pasur pėr qėllim selefi me kėtė? Ibn Tejmije thotė se kanė pasur pėr qėllim dy gjėra. E para kanė pasur pėr qėllim vetė njohjen e Allahut ose e kane pasur pėr qėllim i njeh rregullat dhe dispozitat tė cilat tė afrojnė tek Allahu mė sė miri.

    Njerėzit nė njohjen Allahut ndahen nė tri kategori:

    Kategoria e parė janė ata tė cilėt e njohin Allahun nė kuptim tė pėrgjitshėm. Tė cilėt janė tė devotshėm por nuk njohin se ēka shpie tek Allahu. Pra ai nuk din rregulla tė shumta por e njeh Allahun. Psh ia ka frikėn, apo nė qoftė se pėrmendet Allahu i rrjedhin lotėt, falet kohė tė gjatė, lexon Kur’an etj. Pra e njeh Allahun dhe nga dashuria e kėsaj njohje e adhuron por ai nuk din shumė rregulla. Nuk din psh te spjegoj rregullat e abdesit, rregullat e namazit dhe i mungon kjo njohje.

    Kategoria e dytė janė ata tė cilėt i njohin rregullat tė cilat shpiejnė tek Allahu por fatkeqsisht nuk e njohin Allahun. Dhe mund tė japė spjegim tė thatė si psh: kjo ėshtė farz, kjo ėshtė haram dhe kėto i din shumė bukur mirėpo pa gjallėri tė caktuar dhe pa e shpier tek Allahu. Dhe kjo kategori e njerėzve janė qė quhen si tė dijshėm pėr hallallin dhe haramin.

    Kategoria e tretė janė ata tė cilėt kanė bashkuar mes ketyre dy kategorive. Edhe e njeh Allahun edhe ėshtė ekspert i njohjės se hallallit dhe haramit. Dhe kjo ėshtė ajo mė e mira e mundshme qė njė besimtar mund ta arrijė.

    Dijetarėt kanė pėrmendur se dobitė tė cilat i arrinė njė besimtar me studimin e kėsaj teme ose me ndjekjen e kėtyre ligjeratave janė tė shumta. Mė poshtė do tė pėrmenden vetėm disa dobi pėr tė kuptuar se pėrballė ēfarė teme jemi, ku do te shkojmė dhe tė mundohemi qė tė bėjmė nje verifikim tė kohėpaskohshėm tė realizimit tė kėtyre qėllimeve se a po shkojmė ku duhet apo kemi devijuar nga qėllimi. Prandaj, kjo ligjeratė e parė dhe kėto pika qė do tė pėrmenden me poshtė do tė na mundėsojnė qė ta mbajmė veten tė orinetuar brenda njė qėllimi tė caktuar:

    1. Qėllimi kryesor dhe final i besimtarit ėshtė qė Allahu tė jetė i kėnaqur me tė. Tė gjitha qėllimet tjera pastaj renditen nėn kėtė qėllim si psh: Futja nė xhennet, ruajtja nga xhehnemi etj.

    Besimtari e din se kėnaqėsia e Allahut nuk mund tė arrihet nė qoftė se Allahu nuk i jep sukses robit qė tė ndjek rrugėn e kėsaj kėnaqėsie. Dhe kjo kėnaqėsi ėshtė e ndėrtuar nė besimin nė Allahun dhe nė vepra tė mira. Kurse ajo qė e stimulon dhe motivon besimtarin dhe i ndihmon atij qė ta ngrisė kėtė peshė deri nė kėnaqėsinė e Allahut ėshtė njohja e Allahut. Ngase besimi nuk ėshtė i lehtė dhe kėtė gjė e kanė thėnė edhe kodrat kur iu ėshtė kėrkuar besimi (nė kuptim tė kryerjės sė obligimeve).

    33:72. Ne ua ofruam amanetin (obligimet) qiejve, tokės dhe maleve, e ato nuk deshėn ta marrin pėrsipėr atė dhe u frikėsuan prej tij, ndėrsa njeriu atė e mori mbi vete; dhe ai i bėri padrejt vetes, dhe ishte i padijshėm.

    إ نَّا عَِرَضْنَا اِلَْْمَانَةَ عَِلَى اِلسَّمَاوَا ت وَِالَْْرْ ض وَِالْ جبَا ل فَِأَبَ يْنَ أَِن يَِحْ ملْنَ هَا وَِأَشْفَقْنَ منْ هَا وَِِحَمَلَهَاِ
    ﴾ ا لْنسَا نِ إِۖ نَّه كَِانَ ظَِل ومًا جَِ هولًً ﴿ِ ٢٧

    Andaj kėtė barrė tė cilėn nuk mund ta bartin kodrat e mėdha, bjeshkėt e larta e bartė njeriu me lejen e Allahut. Por pėr ta bartur me bartje tė suksesshme qė e shpie deri tek kėnaqėsia e Allahut duhet tė jetė gjithmonė i furnizuar me nohjen e Allahut. Dhe kudo qė ka shkėputje nė mes tij dhe njohjės sė Allahut do tė reflektoj kjo shkėputje me zbehje tė besimit nė Allahun dhe nė kualitet tė adhurimeve.

    Andaj kjo njohje na duhet ngase ēdo gjė qė mėsojmė pas kėsaj njohje do tė jetė mė e sigurtė, dhe ēdo gjė qė kemi mėsuar para kėsaj njohje mund tė jetė diskutabile dhe jo e sigurtė.

    2. Dijetarėt islam kur e kanė bėrė selektimin e shkencave islame kanė thėnė se njohja e Allahut me emrat e Tij ėshtė baza e ēdo dije. Ai qė nuk e njeh Allahu nuk ka njohur asgjė. Andaj Ibn Kajimi thotė: Dija pėr emrat e bukur tė Allahut ėshtė bazė e ēdo diturie dhe bazė pėr ēdo dituri. Ngase ēdo dije tjetėr pėrveq asaj qė ka tė bėjė me njohjen e Allahut ose ėshtė dije e ndėrlidhur me krijimin ose ėshtė dije e ndėrlidhur me urdhėrin. Pra ēdo dije e njerėzve ose ka tė bėjė me krijimin (dhe kėtu janė tė pėrfshira tė gjitha shkencat) ose ka tė bėjė me urdhėrin (atė qė na ka urdhėruar me tė Allahu). Dhe pastaj thotė Ibn Kajimi e kush ėshtė burimi i krijimit dhe urdhėrit ? Ėshtė Allahu andaj nga ky aspekt njohja e Allahut bėhet bazė e ēdo shkence dhe bazė pėr ēdo shkencė. Dhe pėr kėtė arsye shpesh herė njerėzit tė cilėt e njohin njė aspekt tė caktuar tė krijimtarisė sė Allahut bėjnė mė shumė dėm se dobi. Dhe nė kėtė mėnyrė keqpėrdoret shkenca dhe zbulimet shkencore shėndrrohen nė armik tė njeriut, duke i sjellur njerėzimit luftėra, armiqėsi nė vend se tu sjellin lumturi dhe kėnaqėsi. Pse ndodh kjo? Pėr shkak se nuk ėshtė nisur dija nga njohja e Allahut. Ngjajshėm me kėtė ndodh edhe me ata tė cilėt nuk e kryejnė ndonjė urdhėr. Duke e ditur se njė urdhėresė e caktuar ėshtė obligim nuk e kryen atė. Kjo ngase nuk e kanė bėrė nisjėn e njohjės sė kėsaj dije nga njohja e Allahut. Dhe pastaj thotė Ibn Kajimi sa mė tepėr ke pėrfshirė (ke marrė) nga dija pėr emrat e bukur tė Allahut pėr aq ke pėrfshirė nga njhouritė e tjera ngase ėshtė bazė. Dhe se tė gjitha njohjet tjera kanė dalė pikėrisht nga nga kjo. Nė qoftė se psh ti e njeh drjejtė kuptimin e emrit tė Allahut الْخَ ال - Krijuesi, a nuk do ta kesh mė tė lehtė pastaj ta kuptosh se si ka filluar krijimi, qysh ka filluar etj. Padyshim se do ta kesh me lehtė. Por, kur pėrjashtohet ky emėr i Allahut atėherė lindin kuptime tė gabuara siq ėshtė rasti i atyre tė cilėt mendojnė se njerėzit e kanė prejardhjen nga majmunėt dhe nė kėtė mėnyrė degradohet edhe njerėzimi.

    Njė nga dijetarėt e njohur thotė: Gjėja e parė qė Allahu ua ka bėrė obligim krijesave ėshtė ta njohin Allahun. Sepse kur njerėzit e njohin Allahun e adhurojnė Atė. Andaj obligohet muslimani qė ta njeh Allahun dhe ti njeh kuptimet e kėtyre emrave pėr ta madhėruar Allahun me madhėrim tė vėrtetė. Andaj nė qoftė se njė njeri dėshiron qė tė krijoj raporte me njė njeri tjetėr paraprakisht interesohet pėr emrin e tij, vendin ku jeton e informata tjera tė rėndėsishme. Pra interesohet pėr ēdo detaj tė tij tė vogėl apo tė madh vetėm pse dėshiron tė bashkėpunoj nė njė rrafsh tė caktuar. E si mundesh ti tė lidhėsh kontratė tė adhurimit qė pėrfshin tėrė jetėn tendė me dikė qė nuk e njeh. Pra, duhet ta njohim Allahun qė tė ketė kuptim marrėveshja dhe kontrata jonė e lidhur pėr adhurim tė Allahut.

    3. Njohja e Allahu ndikon nė shtimin e imanit. Dhe ne dėshirojmė qė pėrmes kėtyre ligjeratave tė na shtohet imani dhe sa herė qė tė shtohet imani dihet se qfarė reflektime ka nė jetėn e besimtarit.

    Shejh Sadi thotė: Besimi nė emrat e bukur tė Allahut dhe njohja e tyre me kuptimet e tyre pėrfshijnė nė realitet tri llojet e teuhidit. Krejtė teuhidi kėtu ėshtė i mbledhur pastaj nga kėtu ndahet. Nė qoftė se dėshiron ta njohėsh se kush meriton tė adhurohet e njeh pėrmes emrave tė Tij. Nė qoftė se dėshiron ta njohėsh se i kujt ėshtė pushteti dhe sundimi e njeh pėrmes emrave tė Tij. Andaj me tėrė atė qė i obligohemi Allahut pėr besim pėrfshihet nė kėtė lloj tė besimit. Dhe kėto tri lloje tė besimit janė shpirti i besimit. Ngase realisht sa mė shumė qė kėto tė fuqizohen aq mė shumė fuqizohet besimi nė Allahun.

    Ibn Kajimi thotė: I tėrė gėzimi dhe kėnaqėsia dhe jeta e kėndshme dhe e mirė dhe e lumtur janė tė garantuara pėr ata tė cilėt e njohin Allahun. Dhe poashtu tė kėnaqurit nė shoqėrinė me Tė, dhe pėrmallimi pėr takimin me Tė, dhe tė pėrmbledhurit e zemrės drejtė Tij dhe pėrmbledhja e vullnetit dhe ambicjeve pėr tu ngritur kah Ai janė tė kushtėzuara me njohjen e Allahut. Dhe jeta mė e vėshtirė dhe mė e rėndė ėshtė jeta e atij qė e ka zemrėn e shpėrndarė dhe brengat e tij janė tė shpėrndara. Kurse besimtari e ka vetėm njė brengė e ajo ėshtė se si tė futet ne xhenet. Dhe ajo qė i ka bėrė tė dallojnė brengat e ketyre dy kategorive tė njerėzve ėshte njohja e Allahut.

    4. Pėrmes emrave tė Allahut mund tė zbulojmė shumė urtėsi tė dispozitave tė sheriatit. Pse Allahu e ka bėrė kėtė vepėr obligim? Ngase ėshtė I Urti, I Gjithėdituri. Kėshtu qė mundemi tė argumentojmė pėr shumė dispozita tė sheriatit pėr tė cilat nuk dijmė komente pėr to pėrmes njohjės sė emrave tė Allahut. Sa mund tė jetė e fuqishme nė qoftė se ti njė obligim e kupton nė kuadėr dhe nė pėrputhje me ndonjė nga emrat e Allahut. Qfarė kėnaqėsie pastaj do tė paraqet pėr ty kryerja e kėtij obligimi. Poashtu edhe shumė adhurime tė cilat duhet ti vėsh nė praktik qofshin ato adhurime tė zemrės apo tė gjymtyrėve mund tė fillojnė tė jenė pjesė e praktikės dhe jetės tėnde nė qoftė se e njeh Allahu si duhet. Prandaj thotė Ibn Kajimi: Ēdo cilėsi e Allahut duhet tė prodhoj tek ti njė adhurim tė posqėm. Nq qoftė se e ke mėsuar se Allahu ėshtė El-Alijm (I Gjithėdituri) pėrballė kėtij emri duhet te kesh nje reflektim tė caktuar tė adhurimeve. Apo Es-Semij (Dėgjuesi) ta pėrmirėson gjuhėn, dėgjimin ngase e din se ēdo gjė qė e vepron e dėgjon Allahu. Dhe ketu dalin nė pah adhurime tė shumta nė raport me Allahun. Dhe ēdo emėr tė cilin ne e mėsojmė duhet tė prodhoj njė apo mė tepėr adhurime tė posaqme qė kanė tė bėjnė me kėtė emėr.

    5. Prandaj njohja e emrave tė Allahut na mundėson qė ne vazhdimisht tė shtojmė adhurime tė reja tė cilat kanė munguar nga jeta jonė duke u pasuruar kėshtu nė rrafshin e adhurimeve ndaj Allahut. Dhe ky pasurim do tė jetė i vonuar pėr aq sa vonohemi nė njohjen e Allahut. Prandaj sa herė te mėsojmė pėr ndonjė nga emrat e bukur tė Allahut kėrkoje nė vetėn tėnde se me qfarė adhurimesh do tė pasurohesh kėsaj radhe duke e njohur Allahun. Ngase do tė jemi tė varfėr nė rrafshin e adhurimeve nė qoftė se jemi tė varfėr ne rrafshin e njohjes sė Allahut.

    6. Poashtu prej asaj qė mesojmė ėshtė se besimtari din se si tė reagoj nė situata tė caktuara. Besimtari duke e ditur se Allahu ėshtė Exh-Xhebar apo El-Kavij (I Gjithėfuqishmi apo Ai qė i then zullumqarėt). Dhe i paisur me kėtė emėr ballafaqohet me zullumin e dikujt. A kalon ky mė lehtė apo ai qė ėshtė i zhveshur nga kjo mburojė? Andaj nėse njeriu e njeh Allahun din se si tė sillet pėrballė zullumit, kėrcėnimit, presionit, shtypjės. Ka guxim dhe dije tė mjaftueshme se si tė sillet ngase kėtė ia ka mėsuar njohja e Allahut.

    7. Poashtu nė qoftė se e njohim Allahun e kemi mė tė lėhtė ti tejkalojmė sprovat e ndryshme tė kėsaj jete.

    8. Njohja e Allahut tė mundėson qė tia kesh Atij frikėn mė shumė, tė shpresosh mė tepėr tek Ai. Njohja e emrave tė Allahut ėshtė rruga e vetme e sigurtė pėr njohjėn e Kur’anit. Nė qoftė se dėshiron ta meditosh Kur’anin ashtu si duhet atėherė duhet edhe ta kuptosh si duhet. E kupton nėn hijėn e njohjės sė Allahut ngase Ai e ka zbritur Kur’anin. Nė kuadėr tė kėsaj qė u tha mė sipėr Ibn Kajimi thotė: Nė qoftė se ti e mediton Kur’anin dhe e ruan nga shtrembėrimet e ndryshme (tė cilat janė munduar tia mveshin filozofėt e ndryshėm dhe njeh Kur’anin sipas asaj qė e ka zbritur Ai qė ti tani ti po e njeh dhe duke u zhveshur nga vesveset e tjerėve) ky Kur’an ta prezenton ty njė Mbret I Cili ėshtė mbi shtatė qiej mbi arshin e Tij I Cili i rregullon, i sistemon dhe i menaxhon punėt e robėrve te Tij. Urdhėron dhe ndalon, dėrgon tė derguar dhe zbrit libra, kėnaqet dhe hidhėrohet, shpėrblen dhe dėnon, dikujt i jep dhe dikujt nuk i jep, dikė e ul dhe dikė e ngrit, sheh prej mbi shtatė qiejve dhe dėgjon, e din tė fshehtėn dhe atė qė ėshtė publike, bėn atė qka Ai don, I cilėsuar me ēdo cilėsi tė plotė dhe absolute dhe pa asnjė tė metė, ėshtė i Pastėr nga ēdo e metė, as thėrrmija mė e vogėl dhe apo ajo qė ėshtė me e madhe se ajo nuk lėviz pėrveq se me lejen e Tij, asnjė gjethe nuk bie pėrveq se me lejen e Tij, dhe nuk guxon tė ndėrmjetėson tek Ai askush pa lejen e Tij dhe robėrit e Tij nuk kanė pėrveq Tij mik dhe shpėtimtar.

    9. Njohja e Allahut tė mėson tė jemi tė edukuar me Allahun. Nga ne ėshtė e kėrkuar tė jemi tė edukuar me Allahun. Njohja e Allahut na bėn tė jemi mė tė turpshėm para Tij, mė tė pėrulur dhe mė tė nėnqmuar para Tij kur ta njohim Atė. Njė njeri qė e njeh Allahun me njohje tė mjaftueshme a ka mundėsi tė jetė i pa edukuar dhe mendjemadh? Ėshtė e pamundshme. Ēdo njeri i cili ėshtė mendjemdh i mungon njohja e Allahut. Njė njeri i cili e lakmon kėtė dynja ashtu sikurse e lakmojnė kafshėt dhe vrapon pas saj me qfarėdo ēmimi vetėm qė ta ketė. Andaj edukatė me Allahun nuk mund tė kemi nė qoftė se nuk e njohim dhe pėr kėtė aryse synojmė qė tė edukohemi nė raport me Allahun duke e njohur Allahun.

    10. Njohja e Allahut na mundėson qė ne tė plotėsohemi, tė pėrmirėsohemi. Ngase njeriu ka tė meta tė shumta. A nuk ėshte e metė e njeriut hasedi? Pse njeriu mund tė ketė hased? Ngase nuk e njeh Allahun siq duhet. Kush ia ka dhėnė begatinė atij tė cilit i bėhet hased? E kush tė ka privuar ty nga kjo begati? Allahu. A bėn Allahu zullum kur bėn kėso ndarje? Jo sepse unė e njoh Allahun si I Drejtė. Atėherė pėrse duhet tė kesh hased, urrejtje, mendim tė keq, lakmi apo vese tė tjera qė vijnė nga brendia jote? Dhe kėshtu e pėrmirėson veten tėnde. Pėr kėtė arsye shumė tė meta tė njerėzve nuk mund tė rehabilitohen prej tyre askund, pėr shkak se janė tė meta tė cilat nuk largohen me medikamente dhe as me trajtime tė ndryshme psikologjike por largohen dhe pėrmirėsohen vetėm me njohjėn e Allahut.
    Synim i ketyre ligjėratave poashtu ėshtė qė pėrmes njohjės sė Allahut tė shtohet dashuria mes nesh dhe tė largohen veset dhe tė metat tė cilat po na pengojnė nė raportet tona: tė larguarit e armiqėsisė, zilisė, ngase jemi duke e pėrdorur ilaēin adekuat dhe nė qoftė se nuk ėshtė duke kryer punė atėherė ne jemi tė prishtė. Ashtu siq ka thėnė edhe Ibn Kajimi: Nė qoftė se rėnia e shiut nuk e bėn tokėn qė tė mbijnė prej saj tė lashtat atėherė nuk ėshtė problemi te shiu por problemi ėshtė tek toka.
    Ibn Kajimi poashtu thotė: Shtyllat e kufrit janė katėr: 1. Mendjemadhėsia 2. Hasedi, zilia 3. Hidhėrimi i tepruar 4. Epshi. Andaj kėto mangėsi apo shtylla tė kufrit e kanė burimin tek mosnjohja e Allahut dhe shėrohen pėrmes njohjės sė Allahut.

    11. Dhe pėr fund prej dobive ėshtė ti shpėtojmė pasojave tė shėmtuara tė mosnjohjės sė Allahut. Ai i cili nuk e njeh Allahun nuk e din se sa shumė ka humbur. Andaj sa mė afėr njohjės sė Allahut aq mė larg kėtij pėrfundimi tė tmerrshėm.

    Ibn Kajimi: Ēka ka njohur ai njeri i cili nuk e ka njohur Allahun? Dhe ēfarė tė vėrtete ka arritur ai njeri qė i ka ikur ky realitet? Dhe ēfarė dije ka marrė ai njeri qė i ka ikur dija pėr Allahun dhe vepra nė pėrputhje me kėnaqėsinė e Allahut dhe njohja e rrugės qė shpie tek Allahu dhe ēka i takon atij pas kėsaj rruge? Dhe poashtu prej thėnieve tė Ibn Kajimit ėshtė edhe kjo: Gjallėria e njė njeriu nuk matet me levizjėn e gjymtyrėve por me gjallėrinė e shpirtit dhe tė zemrės qė e ka. Dhe nuk ka mundėsi qė njė zemėr tė jetoj dhe ėshtė e gjykuar tė vdes nė momentin kur nuk furnizohet me njohjen e Allahut. Sepse kjo ėshtė gjallėria e saj dhe kjo ėshtė ushqimi i saj. Dhe ne momentin kur ajo nuk ushqehet vdes. Ashtu siq ka thėnė edhe poeti: “Njeriut tė vdekur nuk ia lė shejė plaga”.

    Dhe kush dėshiron tė ruhet nga kjo pasojė e tmerrshme e vdekjės sė zemrės le ta ngjallė me njohjėn e Allahut. Ibn Kajimi thotė e kam degjuar shpesh herė Ibn Tejmijėn duke thėnė se kam degjuar dhe kam lexuar nga njerėzit e dijshėm tė cilėt e kanė njohur Allahun se nuk ka ilaē mė tė mirė pėr ngjalljėn e zemrės se duke e thirrė me emrat e Tij: Ja Hajju, Ja Kajum, يَا حَِيُّ يَِا قَِ يُّ مِ
    Ashtu siq edhe do ta mėsojmė inshaAllah se qfarė do tė thotė El-Hajj – I Gjalli. I Gjalli ngase Ai i jep gjallėri ēdo gjėje. E ngjallė tokėn e vdekur andaj a nuk e ngjallė edhe zemrėn tėnde? E ngjalle kur ti e thirrė dhe ti e thirrė atėherė kur e njeh ngase Allahu ka thėnė وَ هَ لِلَّ ا أ لَْ أ سمَاءُ ا أ لحُ أ سنَى فَا أ دعُوهُ بَهَا

    “Allahu ka emrat mė tė bukur (mirė), prandaj Atė thirreni me ta” , (El-A’ėraf, 180)
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga angmokio : 12-02-2013 mė 06:49

  2. Anetarėt mė poshtė kanė falenderuar Selma* pėr postimin:

    Gabi (20-09-2014)

  3. #2
    i/e regjistruar Maska e Selma*
    Anėtarėsuar
    15-05-2009
    Postime
    405
    Ligjėrata e dytė – Ēka na ndihmon ta njohim Allahun

    http://www.qsi-ks.com/webi/shiqovideo.php?id=519



    Seria – Tė jetojmė me Allahun


    Ligjėrata e dytė – Ēka na ndihmon ta njohim Allahun


    Vėrejtje: Pėr kuptim tė drejtė tė kėtyre ligjėratave kushtėzohet dėgjimi i tyre paraprak nė kėtė web adresė: http://www.qsi-ks.com

    Mendoj se duhet tė bėjmė edhe njė lloj hyrjeje me disa kėshilla tė rėndėsishme tė cilat do tė na ndihmojnė me lejen e Allahut qė tė pėrfitojmė edhe mė mirė nga ajo qė do tė thuhet.

    Andaj siq e kemi cekur edhe mė herėt se tė flasėsh pėr emrat dhe cilėsitė e Allahut do tė thotė tė flasėsh pėr vetė Zotin dhe do tė thotė tė flsėsh pėr njė temė e cila ėshtė baza e tė gjitha temave, ėshtė dija e tė gjtha dijeve. Tė gjithė nė presim nga trajtimi i kėtyre ligjeratave pėrmirėsim tė jetės sonė. Presim pėrmirėsim tė cilėsisė dhe kualititetit tė adhurimeve tona. Presim njė ndryshim pozitiv nė jetėn tonė tė pėrditshme. Mirėpo nė qoftė se nuk dijmė se si tė presim, ka mundėsi qė tė ketė ndonjė ndikim apo reflektim jo tė mirė tek ndėgjuesi i kėtyre ligjeratave kur e dėgjon atė qė ėshtė me e mira.

    Andaj kur e ndėgjon atė qė ėshtė mė e mira a ėshtė normal edhe me e pritė atė qė ėshtė mė e mira? Apo normalja fillon nga diku tjetėr? Dhe mbi cilat shtylla ndėrtohet pėrfitimi jonė nga kėta emra tė Allahut. Tė gjitha kėto duhet tė trajtohen dhe ti kemi parasysh gjatė shtjellimit tė kėsaj teme. Andaj ne po kėrkojmė qė ta adhurojmė Allahun dhe ta pėrmirėsojmė kualitetin e kėtij adhurimi duke e bėrė kėtė pėrmes emrave dhe cilėsive tė Allahut. Mirėpo nuk kemi mundėsi ta bėjmė kėtė dhe nuk kemi mundėsi ta arrijmė kėtė nė qoftė se i tėrė ky proces, i tėrė ky angazhim dhe pėrpjekje nuk ndėrtohet nė dy shtylla themelore. Mund tė themi se pllaka e cila na joshė se nga tė shkojmė ėshtė ligjėrata e kaluar kurse ndėrsa ajo me tė cilėn ndėrtohet kjo pėrpjekje ėshtė kjo ligjeratė.

    Shtylla e parė e cila ndoshta teoritikisht tingėllon lehtė por praktikisht kėrkon punė. Ku ėshtė dallimi? Shtylla e parė me tė cilėn ndėrtohet pėrfitimi i ēdo besimtari nė kėtė rrafsh apo nė kėtė fushė ėshtė qė ai tė jetė i bindur se ēdo emėr i Allahut ėshtė i bukur, ėshtė i plotė dhe i takon Allahut. Asnjė nga kėto tri pika tė pėrmendura nuk pėrmbushen tek askush pėrveē se tek Allahu. Psh nė qoftė se ti ke takim me ndonjė njeri dhe nga suksesi i kėtij takimi varen shumė zhvillime tė mėtutjeshme tė jetės tėnde. Padyshim se para se tė takohesh me tė e ke njė lloj ngarkese, shqetėsimi apo nervoze se si do tė kalosh me kėtė njeri. Dhe nė ndėrkohė shumė njerėz tė kėshillojnė qė tė mos mėrzitesh ngase ky njeri ėshtė shumė i mirė, i butė dhe se tė gjithė njerėzit tė cilėt kanė shkuar tek ai kanė kaluar mirė. Edhe pėrkundėr kėtyre fjalėve tek ti mbetet njė dozė e shqetėsimit derisa ta provosh edhe vetė se si ėshtė ai nė tė vertetė. Andaj nuk mjaftohesh me pėrshkrimin dhe cilėsimin paraprak qė i ėshtė bėrė. Dhe ky shqetwsim ėshtė normal pėr ēdo kėnd tjetėr por nuk guxon tė jetė pėr Allahun.

    Rregull i domosdoshėm: Nė qoftė se ne pėr ta kuptuar drejtė emrin e Allahut duhet qė paraprakisht me e provu, kurrė nuk do ta kuptojmė. Andaj Allahu ėshtė Bujar dhe nė qoftė se kurrė nuk tė jep prap se prap ėshtė Bujar. Kurse nė qoftė se ne e kushtėzojmė kėtė duke thėnė se Bujar po, por pėrse mua nuk me ka dhėnė, atheherė emrin e Allahut Bujar kurrė nuk do ta marrim vesh. Dhe ngjajshėm edhe pėr emrat tjerė. Prandaj emrat e Allahut janė tė bukur janė tė plotė dhe janė tė pėrkryer. Dhe Allahu ėshtė ashtu siq e ka cilėsuar Veten e Tij dhe jo ashtu sikurse “unė e kam pėrjetuar” dhe jo “sikurse e di unė”. Prandaj nuk duhet tė nisemi nga pėrvojat individuale apo nga dija jonė e kufizuar dhe nė bazė tė kėsaj tė pėrcktojmė emrin e Allahut. Ngase nuk emėrtohet Allahu nė bazė te veprave por emėrtohet ashtu sikurse e ka emėrtuar Veten e Tij. Pėr kėtė arsye kėrkohet dorėzim i plotė dhe bindje e prerė se ėshtė kėshtu. Sa mungon ky dorėzim dhe bindje pėr aq do tė mungoj edhe pėrfitimi nga kjo qė po flasim. Ky ėshtė kusht themelor dhe rregull qė mbi tė ndėrtohet pėrfitimi jonė nė kėtė rrafsh.
    Ibn Kajimi kur ka folur pėr grupin e Mua’tileve. (Kėto mėsime janė pėrmendur tek Akide Vasitije). Teatil – qė do tė thotė tė neutralizosh tėrėsisht ndikimin ose kuptimin e ndonjė emri tė Allahut.

    Allahu ka thėnė psh Er-Rrahman – Ata thonė ky emėr nuk ka tė bėjė me mėshirėn ngase mėshira ėshtė cilėsi e njeriut kurse njeriu nuk ėshtė si Zoti dhe duke pasur parasysh se nuk mund tė ketė pėrngjasim mes tyre atėherė edhe mundohen ta zhveshin Allahun nga mėshira duke thėnė se nuk ka mėshirė. Pra e zhveshin Allahu nga mėshira vetėm pse sipas tyre bėhet problem nėse pėrngjasohet me krijesat. Pra pėr shkak tė disa problemeve tė tyre mendore (dilemave tė paqena) janė munduar qė tėrėsisht tė neutralizojnė dhe tė nxjerrin nga kuptimi dhe pėrdorimi cilėsitė e caktuara tė Allahut. Kėta njerėz kanė dilema tė tilla dhe ka edhe njerėz tė tjerė tė cilėt kanė dilema tė tjera siq ėshtė cekur mė lartė e tė cilėt thonė se pėr ta kuptuar drejtė emrin e Allahut si ėshtė duhet me e provu. Andaj xhehmitė apo mutezilitė nuk e kanė pasur problemin e cilėsive tė Allahut se nuk i kanė provuar kėto cilėsi ende por e kanė pasur problem pėrngjasimin.

    Dhe kur flet Ibn Kajimi pėr kėtė kategori tė njerėzve thotė: Kjo ėshtė njė derė (dera e kuptimit tė emrave tė Allahut e cila derė tė derė tė dėrgon nė xhenet) dhe i ėshtė bėrė haram xhemijėve dhe haram e kanė erėn e xhenetit edhe pse era e tij nuhatet pesėdhjetė mijė vjet largėsi ngase Allahu ėshtė El-Aziz- I Gjithėfuqishmi, El-Vehab-Ai qė dhuron dhe jep. Nuk ka mundėsi ti ndalen tė mirat atij tė cilit Allahu i jep. Dhe nuk mundet askush ti jap atij tė cilit Allahu nuk i ka dhėnė. Dhe i tėrė suksesi ėshtė preTij.
    Ibn Kajimi kur flet pėr perdet mes robit dhe Allahut thotė se perdet tė cilat pengojnė qė tė shihet Allahu (jo shiqim nė kuptim tė qenies sė Allahut ngase kėshtu do ta shohim nė ditėn e Kijametit inshaAllah) por ka njerėz tė cilėt e kanė parė edhe nė dynja. Ka ndejtur me Tė, kanė folur me Tė, janė shoqėruar me Tė, janė miqėsuar me Tė, janė kėnaqur me Tė. Ka njerėz tė tillė. Dhe ka tė tjerė tė cilėt kanė pasur perde, disa prej tyre gati kanė qenė ta shohin por nuk kanė pasur mundėsi ta bėjnė njė gjė tė tillė nga pengesa e perdės. Disa tė tjerė kanė pasur dy e me shumė perde. Dhe Ibn Kajimi thotė se ka njerėz tė cilėt i kanė pasur dhjetė perde. Prandaj shtrohet pyetja se prej nga ta ndien ky njeri fjalėn e Allahut, nga ti vjen kėnaqėsia? Dhe perdja me trashė ėshtė moskuptimi i drejtė i kėsaj teme. Kjo ėshtė perdja me e keqe. Nė qoftė se ke dilema, hamendje, vesevese nė kėtė pikė, qofshin kėto dilema tė pėrvojės e pėrngjasimit apo tjera tė reja cilat pėr ditė mund ti pjellė shejtani. Pėr kėtė arsye dijetarėt e kanė rregulluar punėn e kėtyre dyshimeve me njė rregull:

    لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَيْء وَهُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ ﴿ ١١ - Asnjė send nuk ėshtė si Ai; Ai ėshtė Dėgjuesi, Shikuesi.

    Dhe pėr kėtė arsye nuk pritet qė ata tė cilėt e kanė tė paqartė akidėn nė kėtė drejtim tė kėnqen me Allahun por si rrjedhojė kjo gjė pritet nga ata tė cilėt e kanė tė qartė kėtė akide. Prandaj ata tė cilėt do ta pėrjetojnė mirė dhe do tė kėnaqen me kėtė kaptinė janė pikėrisht pasuesit e Ehli Sunetit dhe Xhematit. Ata tė cilėt e kanė kuptuar drejtė besimin nė Allahun nė rrafshin e emrave dhe cilėsive tė Allahut.

    Pėr kėtė arsye bazė e rėndėsishme dhe themelore ėshtė ta kesh tė ēartė se mbi qka ndėrtohet ky besim. Mbi cilat kuptime dhe rregulla ndėrtohet kuptimi i drejtė i emrave dhe cilėsive tė Allahut. Bindje dhe besim i cili i flakė tė gjitha vesveset hamendjet e kėshtu me radhė.

    Shtylla e dytė pėr tė cilėn kanė thėnė ulematė se ai qė dėshiron tė pėrfitoj prej kėsaj kaptine ėshtė qė sjelljet e tij dhe veprimet e tij ti rregullon konform emrave tė Allahut. Dhe si shembull kėtu mund tė merret transmetori i cili i transmeton dhe pėrqon valėt deri tek dėgjuesit. A ėshtė transmetuesi i kėtyre valėve ai i cili ua pėrshtat valėt degjuesve apo degjuesit i kėrkojnė frekuencat e tij dhe ia pėrshtasin atij? Padyshim se janė dėgjuesit ata tė cilėt e bėjnė kėtė pėrshtatje. Ngase shumė njerėz edhe pse nuk e shprehin kėtė nė menyrė tė hapėt ata dėshirojnė qė Allahu tiu pėrshtatet atyre. Dhe ky grup i njerėzve nuk pėrfitojnė.

    Shembull tjetėr qė mund tė pėrmendet ėshtė shembulli i pėrsonit i cili bisedon me telefon dhe nė momentin qė ka ndonjė problem me valė ai lėviz dhe fillon tė kėrkon vend ku ka mė shumė valė. Nėse ėshtė nevoja edhe nga shtėpia e tij del vetėm pėr tė pasur valė ngase ėshtė duke biseduar me tė dashurin e tij. Kurse njerėzit mė sė paku mundohen ta ruajnė lidhjen me Allahun. Andaj prej tash bėhu gati me e prish rahatinė, komoditetin ngase ka me ta prish ndonjė emėr i Allahut pa dyshim. Nė qoftė se nuk hyn me kėtė gatishmėri nuk mund tė pėrfitosh. A e kuptove tani ligjėratėn? Sahabėt kanė qenė shumė mobil, (tė lėvizshėm). Ajo qė vlen gjithashtu tė theksohet ėshtė se nė kėtė derė apo kėtė rrafsh lejohet kategorizimi i njerėzve dhe nuk ėshtė kushtė qė ose te arrihet nė njė nivel apo shkallė tė caktuar apo tė mos arrihet asgjė. Pranohet hyrje graduale dhe kjo ėshtė rahmet. Krahas dijės qė e marrim pėr emrat e Allahut duhet ditur se pėr tu funksionalizuar kjo dije qė e kemi duhet tė na vijė dritė nga Allahu. Pėr kėtė arsye nuk duhet ta pengojmė kėtė dritė me asnjė errėsirė sepse pastaj nuk do tė mund tė shohėsh.

    Dijetarėt thonė se disa nga njerėzit prej dritės e cila ndizet kanė shkėndiza. Ndizet dhe shumė shpejtė fiket. Pėr kėtė arsye ata thonė se dikush nga besimtarėt mundė tė kėtė shkėndijzė e cila i ndizet dhe kėnaqet me tė kurse pastaj njė muaj ditė psh nuk i vjen mė ngase ka qenė vetėm shkendizė e cila ėshtė ndezur diku dhe ky ka pasur hise qė ta sheh atė. Dikush tjetėr kėtė dritė e ka si qiri tė cilėn e ka tė ndezur por nuk sheh shumė dhe duhet qė ta levizė kėtė dritė tė qiriut qė ti sheh gjėrat tjera. Ky person nuk mjafton qė tė qėndron vetėm nė njė vend. Dikush tjetėr e ka kėtė dritė sikurse llambė kurse dikush tjetėr ka dritė sa e mbush mes qiejve dhe tokės. Pra ka dritė e cila nuk i fikėt kurrė dhe ngado qė tė shkon e ka dritė.

    Kur Allahu ia zgjeron gjoksin ndokujt prej robėrve tė tij me kėtė dritė, sepse duke tė ardhur dija duhet tė hapet edhe gjoksi (zemra) qė ta pranoj kėtė dritė. Dhe gjoksi zgjerohet vetėm me fuqinė e dritės sė Allahut. Nėn hijėn e kėsaj dritė i shfaqen kuptime tė gjėra tė emrave tė Allahut tė cilat e ka tė pamundshmė ti kuptoj me mendjėn e kufizuar, kurse nė munges tė kėsaj drite do tė lajthit dhe do tė devijon. Nėn hijen e kėsaj drite jo vetėm qė i shfaqen kėto kuptime por i shfaqen kuptime tė thella tė besimit dhe tė adhurimit. Dhe duke kuptuar kėshtu i bėhet mė e ēartė ēdo herė e mė tepėr se si ti ruaj veprat e tij dhe mos ti prish ato. Dhe e kupton se pasurinė mė tė madhe qė e ka janė veprat tė cilat i ka bėrė pėr Allah dhe kėtė pasuri tė tij hajnat mė sė shumti ia sulmojnė. Ibn Kajimi thotė: Ata tė cilėt kanė dritė mė shumė te emrat e Allahut kanė rojtarė mė shumė, kurse ata tė cilėt kanė me pak dritė hajnat e shfrytėzojnė errėsirėn dhe mungesėn e kėsaj drite dhe ia vjedhin punėt. Argumeėnt pėr kėtė ėshtė ajeti 122 nė surėn Ali Imran:

    أَوَمَنك كَنم مَيْفَنم يَ يَنيْنوَنم وَاَلَلْوَنم لَنهُ نِنُوهَا مَِْلِني نهِ يِني الوَّنم كَمَنك مَّثَنلُنهُ يِني ال لُمَنم لَن يسَ خَنمهِم موْناَنم ﴾ كَذََٰلِكَ زُ كَ لِلْكَميِرِكَِ مَم كَم وُِا نَِلْمَلُو ﴿ ١١١

    6:122. Vallė, a ėshtė ai qė qe i vdekur kurse Ne e ngjallėm dhe i dhamė dritė, me tė cilėn ecėn mes njerėzve, si ai qė ka mbetur nė errėsirė (i humbur) dhe nuk mund tė shpėtojė nga ajo? Ja, kėshtu (si kėtij nė errėsirė) iu duket mirė mohuesve ajo qė veprojnė.

    Pėr kėtė arsye njeriut sa me shumė qė i duket se mekati ėshtė normal dhe nė rregull kjo tregon se ai ėshtė mė shumė nė errėsirė. Ngase i ėshtė zbukuruar e keqja qė e vepron dhe anasjelltas. Sa mė shumė qė adhurimi i duket i nevojshėm dhe i domosdoshėm ėshtė mė shumė nė dritė. Dhe kjo dritė vjen nga kuptimi i emrave tė Allahut. Dhe pastaj i mundėsohet (ndriqohet) rruga se ku duhet te shkel dhe ku jo, sa duhet ta urrej njė gje dhe sa duhet ta duhet ta don njė gjė tjetėr. Nė qoftė se Allahu ka kėrkuar nga ne qė ta duam njė punė sa duhet dhe ne nuk e duam kjo ėshtė mungesė e dritės. Ose psh nė qoftė se Allahu tė fut nė xhennet dhe tė mundėsohet ta shohėsh se si duket dhe pastaj kthehesh pėrsėri nė kėtė botė me siguri se namazin sė paku njė muaj do ta falėsh shumė mė mirė dhe kjo ndodhė pėr shkak tė dritės sė bindjės dhe sa herė qė ajo mungon reflekton nė raporte me Allahun si psh: Dembeli, moskoncentrim nė namaz nė dhikėr etj. Dhe kjo pėr arsye se po tė ishim nė dritė ndryshe do tė ishte.

    Kėshtuqė disa nga njerėzit kėnaqen me dritėn e shkėndijėzave, disa tė tjerė me dritėn e qirinjėve dhe duhet ta marrin atė me vete ngase kėtė dritė e kanė me vende, me situata, me kohė, kurse disa e kanė dritė ngado qė tė shkojnė. Siq ėshtė rasti me Ibn Tejmijen kur ėshtė burgosur dhe rojeve te burgut ua ka lexuar ajetin e xhenetlinjeve tė cilin do tua lexojnė xhehnemlinjeve nė jevmul kijameh:

    ﴾ يَضُرِبَ نيْنوَناُم سُومه لَّهُ م ب مطِوُهُ يِيهِ الرَّ مَةُ وَظَمهِرُ مِك قِبَلِهِ الْلَذَابُ ﴿ ١١ ......

    57:13 ......Atėherė vihet ndėrmjet tyre njėfarė muri qė ka njė derė, e brendia e tij ėshtė mėshirė (xhenneti), e nga ana e jashtme e tij ėshtė dėnimi (zjarri).

    Dhe poashtu edhe rasti me Ens Ibn Nadhr i cili e kishte nuhatur erėn e xhenetin duke qenė nė kėtė dynja.

    Me kėtė ėshtė pėr qėllim tė thuhet se janė disa zbulime, shfaqje, drita, erėra qė ndihen dhe kjo nuk ėshtė temė e sufive tė cilėt psh presin qė duke pirė alkohol tu vije drita. Apo psh nuk e falin namazin dhe u vije kėnaqėsia por ėshtė fjala pėr njerėzit tė cilėt janė angazhuar me dije dhe me vepra dhe e kane shijuar dhe e kanė parė kėtė dritė. Dhe ti mund tė jesh argument i gjallė pėr kėtė punė. Pak dritė tė cilėn Allahu ta ka dhėnė dhe ēuditesh se si njė person tjetėr po mundet ta veprojė atė punė. Dhe kjo pėr arsye se ti tani je duke parė diqka tė cilėn nuk e ke parė deri dje. Pra paramendo qė vetėm tani me kėtė gjendje tė cilėn e ke vėrejtur se e ke si je, po kur tė vjen drita se si ka mundėsi tė tė ndėrroj? Dhe pastaj paramendo se si mund tė bėhet gjendja jote nėse dita jote arrin deri nė qiell. Pėr kėtė arsye ėshtė e rėndėsishme tė dihet se kjo dije ndikon te dikush mė shumė kurse te dikush mė pak. Por me rėndėsi ėshtė qė tė fillohet tė vėrehet ndikimi tek ne. Dhe tė investojmė vazhdimisht nė rritjen e dritės (nga shkėndijėza nė qiri, llamb, poq, shtyllė....) dhe inshaAllah Allahu nuk na mundėson vdekjėn para se ta mbėrrijmė dritėn e madhe qė me atė dritė pastaj tė shikojmė edhe nė fytyrėn e Allahut nė xhenet.

    Thotė Ibn Kajimi nė librin e tij Medarixhu Salikin: Njeriu mė i plotė nė adhurim ndaj Allahut ėshtė ai i cili i ka nė praktik tė gjithė emrat dhe cilėsit e Allahut tė cilat ua ka mundėsuar njerėzve ti dijnė. Paramendo pra ai nė ēdo situatė ėshtė nė adhurim tė Allahut mė njė adhurim tė caktuar.

    Dhe nga kėto qė u thanė mė sipėr e kuptojmė se ne kemi disa probleme tė cilat duhet me ti elimonojmė e problemi i parė ėshtė tė fusim nė funksion tė gjithtė atė qė e dimė pėr ta adhuruar Allahun kurse problemi i dyte ėshtė qė mos ti fusim nė konflikt emrat e Allahut njėri me tjetrin ngase ne deri sa jemi duke e adhuruar Allahun me njė emėr e kemi vėshtirė ta kuptojmė emrin tjetėr. Psh: Paftėia pėr tė kuptuar shoqėrimin e emrit tė Allahut El-Kadir –I Gjithfuqishmi me Er-Rrahman – I Gjithmėshirshmi apo Er-Rrezak - Furnizuesi me El-Hakim – I Urti etj. Por kjo ėshtė shkallė dhe pozitė qė ai i cili e kėrkon Allahu ia jep.

    Dhe ashtu siq po shihet kuptimet e kėtyre ligjėratave kėrkojnė njė pregatitjė mė tė posaēme shpirtėrore, njė ēetėsi mė tė veēant pėr tė mundur ta kuptojė kėtė ēėshtje ngase jemi duke folur pėr disa gjėra pėr tė cilat ėshtė problem tė kthehemi nė to nė qoftė se zhvendosemi. Dhe ėshtė mirė qė njeriu tė investoj dhe tė pregatitet edhe para dersit pėr ta kuptuar dersin si psh: Tė prezantoj nė ligjeratė me abdes, ta falė namazin e duhase, tė bėjė dhikėr pak mė shumė, ta lus Allahun qė tė kuptoj kėtė qė po ligjėrohet dhe qė kjo qė mėsohet tė ndikojė. Ngase kėto ligjėrata kėrkojnė koncentrim dhe gjendje shpirtėrore mė tė posaqme dhe kjo qė po thuhet ėshtė pėr shkak tė pėrfitimit ngase pėrndryshe Allahu e begaton atė qė don dhe askujt nuk i bėn zullum.
    Pra i kuptuam shtyllat, i kuptuam deregjet dhe i kuptuam synimet. Ajo qė ka mbetur tė kuptohet janė edhe rrugėt tė cilat duhet ti ndjekė besimtari qė tė perfitoj emrat e bukur tė Allahut.

    Tek ligjerata e kaluar tek qėllimet nė pikėn e parė kur kemi thėnė se qfarė synon njė besimtar kur i mėson emrat e Allahut ti ke mundėsi qė nėse je mjeshtėr mund tė marrėsh prej qėllimeve dhe ti bėsh ato mjete dhe qė pastaj ato mjete prap ti kthesh nė qėllime sikurse kemi folur mė herėt pėr punėn e agjėrimit dhe sabri.
    Si mundet qė besimtari ta pėrdorė sabrin e agjėrimit pėr sabrin i cili i duhet nė vepra tjera dhe ėshtė thėnė se ti duke agjėruar veq e ke njė sasi tė sabrit andaj pėrdore atė edhe diku tjetėr. Apo sikurse shembulli i dikujt i cili i ka njėmije euro prej tė cilave din tė ndaj gjysmėn e tyre pėr ti investuar diku tjetėr dhe pastaj ti kthen prap ato tė cilat marrė dhe tė merrė fitim edhe nga kjo gjysma tjetėr nė tė cilėn ka investuar.

    Rrugėt tė cilat na shpiejnė deri tek pėrfitimi i nga emrat dhe cilėsitė e Allahut (nė ligjėratėn e parė janė pėrmedur njėmbėdhjetė apo dymbėdhjetė pika)

    1. Tė realizojmė praktikisht hadithin i cili flet pėr kėtė punė: Transmetohet nga Ebu Hurejra tė ketė thėnė: Ka thėnė Pejgamberi a.s.: “Allahu i ka nėntėdhjetė e nėntė emra, njėqind pa njė, Ai ėshtė tek dhe e do tekun. Ai qė i pėrmbledhė (pėrfshin) kėta emra tė Tij, do tė hyjė nė Xhennet. Kjo qė ėshtė pėrmendur nėntėdhjetė e nėntė emra nuk do tė thotė qė Allahu i ka vetėm kaq por pėr tė hyrė nė xhenet ėshtė mjaftuar me kėta nėntėdhjetė e nėntė emra.

    Rruga e parė qė tė shpie tek pėrfitimi dhe kuptimi i drejtė pėr tė arritur nė destinacionin e duhur ėshtė kuptimi i fjalės “ahsaha” pėrmbledhur (pėrfshirė). Kuptimi i parė i kėsaj fjale ėshtė ashtu siē ka thėnė Ibn Kajimi: Kuptimi dhe meditimi i kėtyre emrave. Sa mė shumė qė kupton dhe mediton nė kėta emra bėn pjesė nė kėtė “ahsaha” dhe je mė afėr qė tė hysh nė xhenet. Dhė pikėrisht kėtė qė jemi duke e bėrė nė kėtė ligjeratė ėshtė nė shėrbim tė kėsaj. Ngase jemi duke mėsuar pėr kuptimin e kėtyre emrave kurse shtjellimi i detajizuar i tyre ėshtė njė lloj meditimi, kėshtu qė jemi nė rrugė tė mirė Elhamdulilah pėr tė pėrfituar nga kėta emra pėr tė shkuar nė xhenet.

    2. Rruga e dytė e tė cilėn nuk kemi mundėsi pastaj ta bėjme bashkė ėshtė mė tėpėr angazhim i natyrės individuale. Dhe kjo ka tė bėjė me meditimin nė veprat e Allahut. Qė prej tyre psh ėshtė kosmosi, dielli je ti etj. Dhe nė lidhje me kėtė dijetarėt e kanė thėnė njė rregull tė mrekullueshėm se emrat dhe cilėsitė e Allahut nuk pėrfitohen nga veprat e tij. Dhe kjo ėshtė thėnė edhe nė shembujt e mėhershėm ku ėshtė thėnė se Allahu nuk ėshtė dashur qė tė jetė Bujar ndaj neve pėr tu ciėsuar si Bujar. E qė ėshtė e kundėrta me njeriun i cili pėrfiton grada, pozita nė bazė tė veprave psh nuk ėshtė i dijshėm por duke mėsuar bėhet i dijshėm. Pra pėrmes Allahut ne e njohim kosmosin dhe jo e kundėrta dhe besojmė qė Allahu ekziston para se ta shohim se qfarė ka krijuar. Sepse disa njerėz besimin e tyre e fillojnė nga dyshimi pėr tė shkuar pastaj nė bindje. Dhe kjo ėshtė gabim.
    Andaj ėshtė e kėrkuar qė kur ta kuptosh ndonjė emėr tė Allahu ta fuqizosh ndikimin e tij duke medituar nė krijesat dhe veprat e Tij.

    Ibn Kajimi: Tė medituarit dhe dhe tė shikuarit nė kėto argumentė tė shpalosura ėshtė dy llojesh: a) Shikim me sy si psh shikimi nė kaltėrsinė e qiellit, ngjyrėn e gjlėbėrt tė barit dhe b) Shikim nė thėllėsirat e gjėrave si psh shikimi nė ndonjė pikė tė caktuar dhe kjo ėshtė fillim i meditimit tė tij por pastaj ai mund tė zhytet dhe tė futet nė njė deti tė madhė tė kujtimeve, zhvillimeve (si psh kujtimeve tė tij tė fėmijėrisė etj). Pra shikimi nė njė pikė tė caktuar nuk ndalet aty por ėshtė vetė derė pėr tė hyrė diku tjetėr.

    Andaj ėshtė pjesė e akidės tonė qė tė meditojmė kėshtu dhe duhet ti shfrytėzojmė argumentet e Allahut pėr tė kuptuar mė mirė ndonjė emėr tė Allahut siq ėshtė psh meditimi nė madhėrinė e Allahut pėrmes detit, pėrmes vetės tonė dhe lėvizjeve tona, ngrėniės sė ushqimit, pirjės, gjumit. Ose psh merre ndonjė emėr tė caktuar tė Allahut tė cilin e ke mėsuar dhe menjėherė vizitoj malet, varret, lumenjtė etj, ku mund ta shohėsh drejtpėrdrejte sikurse nė film se si funksionon emri i Allahut. Dil dhe noto me kėtė dituri nė krijimtrarinė dhe veprat e Allahut ngase kėtu teoritikisht e mėson dersin. Dhe poashtu njė shembull tjetėr i cili mund tė pėrmendet kėtu ėshtė se si njerėzit psh mahniten me lansimin nė treg tė ndonjė telefoni tė mirė dhe rreth tė cilit flasin me kohė tė gjatė se si e kanė bėrė, si funksionon etj.
    Kurse nuk u bie ndėr mend ndonjėherė tė bisedojnė pėr njė fije bari e cila ndonjėherė ėshtė e gjelbėrte ndonjėherė ėshtė e verdhė. Kush e bėn kėtė? Edhe nėse tė gjithė njerėzit ngritėn pėr ta ngjyrosur kėtė natyrė apo ndryshimet qė bėhen nė tė kurrė nuk mund ta bėjnė njė gjė tė tillė.

    3. Gjthashtu prej rrugėve tė cilat ndihmojnė pėr ta njohur Allahun dhe ti kuptojmė mė drejtė emrat e Allahut ėshtė tė medituarit nė begatitė dhe dhuntitė tė cilat ti ka dhėnė Allahu.

    Andaj medito rreth begative tė shumta tė cilat ti ka dhėnė Allahu dhe tė gjitha kėto shėndėrroj nė dashuri ndaj Allahut. Pra emrat tė cilėt do ti mėsosh pėrgjatė ligjeratave mundohu qė ti fuqizosh me begatitė tė cilat ti ka dhėnė Allahu. Ngase ky ėshtė njė meditim shumė i domosdoshėm dhe i rėndėsishėm pėr neve. Dhe nė fund tė meditimit thuaj:

    ﴾ وَإِ تَنلُ دوا لِِْمَتَ اللَّنهِ لََ تُحْصُوهَم ﴿ ١٣ ...........

    14:34. ....... edhe nė qoftė se pėrpiqeni t’i numėroni tė mirat e All-llahut, nuk do tė mund tė arrini t’i pėrkufizoni (nė numėr).

    4. Pika tjetėr e rradhės qė ėshtė edhe kulmi i kėtij meditimi ėshtė tė medituarit nė argumėntet sheriatike tė Allahut. Medito nė bukurinė e islamit dhe nė mirėsitė tė cilat Allahu ti ka mundėsuar ti shijosh dhe ti pėrjetosh pėrmes kėsaj shpallje. Nė qoftė se e merr vetėm bukurinė e surės El-Ikhlas dhe mediton se qfarė kullueshmėrie tė besimit, monotizmit, teuhidit Allahu ta ka mundėsuar, kjo do tė jetė e mjaftueshme pėr tė kuptuar se sa Bamirės ėshtė Allahu ndaj teje. Baza e besimit tonė ėshtė surja e parė tė cilėn e mėsojnė fėmijėt tonė e jo sikurse tek tė tjerėt tė cilėt bazėn e fesė sė tyre edhe nėse arrijnė doktorraturėn nuk e kuptojnė se qfarė do tė thotė triniteti. Pėr ta ėshtė problem dhe sfidė qė tė spjegojnė se qfarė ėshtė realishtė Zoti dhe ēfarė djali. Cili ka mė shumė pushtet? Kush i kujtė ėshtė ? Ata nuk din ta tregojnė kėtė punė. Pra edhe nė kulmin e dijės se tyre e kanė problem ta spjegojnė kėtė punė. Ngase sipas tyre kjo ėshtė ēėshtje mė e lartė se dija e tyre. Pra thelbin e besimit (trinitetin) e kanė jashtė logjikės.

    Poashtu nėse besimtari mediton rreth dobive, mirėsive dhe mrekullive tė agjėrimit, namazit, zekatit, haxhit e rregullave tjera qė i ka zbritur Allahu. A mund tė vijnė tė gjitha kėto nga dikush qė nuk ėshtė El-Alijm – I Gjithėdituri ashtu siq duhet. Pra e fuqizon kuptimin e emrit tė Allahut El-Alijm – I Gjithėdituri mė tė gjitha kėto meditime. Dhe sa mė shumė ke meditim tė detajizuar nė kėto kuptime tė sekreteve tė sheriatit aq mė tepėr reflektojnė me pėrfitim nė rrafshin e emrave tė Allahut. Prandaj kėrkohet qė tė njihemi mė tepėr me disa dobi, mirėsi dhe sekrete qė bartin nė veten e tyre adhurimet tė cilat i kryejmė pėr Allahun.

    Dhe pėr fund vėllezėr tė nderuar, me kuptim tė drejtė tė kėtyre dy ligjeratave tė para nė qofte se nė kėtė fazėn tonė fillestare ku jemi i marrim vetėm dhjetė emra tė Allahut do tė jetė e mjaftueshme. Mirėpo pa kuptimin tė tyre tė drejtė edhe nė qofte se i marrim edhe nėntėdhjetė e nėntė emrat e Allahut njė nga njė do tė jetė problem kuptimi i tyre.

    Andaj kėto dy ligjerata janė vendimtare pėr vazhdimin e udhėtimit dhe pėr kėtė arsye mundohu ti bėsh pjesė pėrbėrėse tė ligjeratave tė ardhshme. Dhe pėrmes kėsaj tė tregosh korrektėsi para Zotit tėnd ngase je duke u futur nė njė shteg tė rėndėsishėm dhe vendimtar. Tė gjitha rrethanat dhe kushtet tė janė pregatitur siē duhet andaj tė ka mbetur vetėm qė tė udhėtosh ashtu siē duhet.

    E lusim Allahun qė ta bėjė kėtė udhėtimin tonė tė suksesshėm dhe arritje faqebardhė tek Allahu e qė minimum ta pėrjetojmė atė qė kanė thėnė dijetarėt se nuk ka mė mirė sesa tė flasėsh pėr Allahun dhe nuk ka mė mirė sesa tė jetosh per Allahun dhe nuk ka me mire sesa ta njohėsh Allahun.

  4. #3
    i/e regjistruar Maska e Selma*
    Anėtarėsuar
    15-05-2009
    Postime
    405

    Pėr: Ta njohim Allahun- Hoxhė Enis Rama

    Ligjėrata e tretė – Kuptimi i emrit Allah

    http://www.qsi-ks.com/webi/shiqovideo.php?id=524


    Seria – Ta njohim Allahun

    Ligjėrata e tretė – Kuptimi i emrit Allah

    Vėrejtje: Pėr kuptim tė drejtė tė kėtyre ligjėratave kushtėzohet dėgjimi i tyre paraprak nė kėtė web adresė: http://www.qsi-ks.com

    Nė dy takimet e fundit kemi folur pėr rėndėsinė e kėsaj teme dhe disa kuptimeve tė rėndėsishme qė duhet tė na shoqėrojnė gjatė trajtimit tė kėsaj teme. Kėto kuptime tė pėrmendura duhet tė jenė prezente vazhdimisht gjatė trajtimit tė temave pėr cilindo nga emrat e Allahut.

    Nė qoftė se njeriu shfleton dhe trajton literaturėn lidhur me kėtė temė do tė vėren se dijetarėt kanė folur shumė pėr kėtė ēėshtje dhe do tė vėren se mund tė gjendet material i shumtė i cilin mund tė shėrbej si hyrje edhe e mėtutjeshme pėr kėtė temė, mirėpo ajo qė ėshtė pėrmendur deri mė tani mund tė jetė e mjaftueshme sė paku kėsaj radhe. Ngase kėto tema nuk mund tė pėrfundojnė vetėm me njė trajtim por ky ėshtė projekt jetėsor tė cilit duhet qė kohė pas kohė dhe nė faza tė caktuara tė cilat i kalojmė ti rikthehemi pėrsėri.

    Po e fillojmė kėtė ligjėratė duke e lutur Allahun qė tė na mėson atė qė na duhet dhe tė na mundėson qė ta themi ashtu sikurse duhet dhe ta veprojmė sikurse duhet dhe qė Allahu tė jetė i kėnaqur me fjalėt tona, veprat veprat tona dhe qė edhe ne tė jemi tė kėnaqur nesėr me takimin me Tė.

    Nė qoftė se dėshirojmė tė flasim pėr emrat e Allahut atėherė ajo qė fillimisht duhet tė flasim pėr tė ėshtė emri i Tij Allah. Kjo ėshtė baza dhe esenca mbi tė cilėn pastaj ndėrtohen edhe emrat e tjerė.

    Emri Allah ėshtė emėr i cili ka pėrmbledhur tė gjithė emrat e Allahut dhe ėshtė simbol i pėrsosshmėrisė dhe bukurisė apo qkado tjetėr qė ka tė bėjė me atė qė ėshtė e mirė e qė mund tė thuhet nga shprehjet e njerėzve. Ėshtė vėshtirė tė sēarohet se ēfarė do tė thotė emri Allah nga dikush qė ėshtė me mangėsi dhe me tė meta nė shprehje nė fjalė. Prandaj edhe dijetarėt e mėdhenj tė cilėt janė zhytyr dhe janė thelluar thellė nė shkencat e islamit kur kanė folur pėr emrin e Tij Allah kanė folur me tė vėrtetė me shprehje tė mrekullueshme kurse nė fund janė dorėzuar dhe kanė shprehur paaftėsinė dhe pamundėsinė e tyre duke iu referuar gjithmonė asaj qė e thoshtė ēdo natė Muhamedi (paqja dhe shpėtimi i Allahut qofshin mbi tė) ثَا اَمَك َن ي َ ت َع َل َن ى ف س َ ك أنَتَ لاَ أ ح صي ث نَاءً عَلَ يكَ - Unė nuk mund tė tė madhėroj ashtu siē e meriton Ti. Ti je i Madhėrishėm, ashtu siē e ke pėrshkruar Veten.

    Prandaj ky ėshtė njė emėr i madh prej emrave tė Allahut dhe nė qoftė se vetėm njė pjesė tė kėtij trajtimi e kuptojmė si duhet kjo duhet tė ketė njė ndikim dhe njė pėrjetim tė posaēėm nė jetėn tonė kur ne e pėrmendim emrin e Allahut. Dijetarėt kanė pėrmendur se Emri Allah pėrmbledh tė gjithė emrat dhe cilėsitė e tjera tė Allahut. Dhe pėr kėtė arsye asnjėherė nuk thuhet se nga emrat e Er-Rrahman ėshtė emri Allah por thuhet se nga emri Allah ėshtė Er-Rrahman, Er-Rrahim e kėshtu me rradhė. Madje dijetarėt kur kanė folur pėr rėndėsinė e kėtij emri kanė shkuar edhe deri nė atė shkallė dhe kanė thėnė se vetė ardhja e kėtij emri nė formulimin e shahadetit e ka domethėnien e vet. Nė qoftė se njė njeri nė vend tė emrit Allah dėshiron qė gjatė shqiptimit tė shahadetit tė shqipton njė tjetėr emėr tė Allahut shumė nga dijetarėt kanė thėnė se shahadeti i tij nuk pranohet. Ngase emri i Allah ėshtė i posaqėm dhe ardhja e tij nė formulimin e shahadetit e ka njė domethėnie tė posaqme nė nėnshkrimin e marrėveshjes mes robit dhe Allahut.

    Prandaj tė gjithė emrat e Allahut vijnė nga ky emėr sikurse thotė Allahu nė surėn Hashėr:

    هُوَ اللَّهُ الَّذِي لََ إِلَٰهَ إِلََّ هُوَ عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَة هُوَ الرَّحْمَٰنُ الرَّحِيمُ ﴿ ٢٢ ﴾هُوَ اللَّهُ الَّذِي لََ إِلَٰهَ إِلََّ
    ﴾ هُوَ الْمَلِكُ الْقُدُّوسُ السَّلََمُ الْمُؤْمِنُ الْمُهَيْمِنُ الْعَزِيزُ الْجَبَّارُ الْمُتَكَبِّرُ سُبْحَانَ اللَّهِ عَمَّا يُشْرِكُونَ ﴿ ٢٢
    هُوَ اللَّهُ الْخَالِقُ الْبَارِئُ الْمُصَوِّرُ لَهُ الَْْسْمَاءُ الْحُسْنَىٰ يُسَبِّحُ لَهُ مَا فِ السَّمَ اوَاتِ وَالَْْرْضِ وَهُوَ الْعَزِيزُ
    ﴾ الْحَكِيمُ ﴿ ٢٢

    59:22. Ai ėshtė All-llahu qė nuk ka tė adhuruar tjetėr me tė drejtė pėrveē Tij; vetėm Ai, qė e di tė fshehtėn dhe tė dukshmen, Ai ėshtė Mėshiruesi, Mėshirėbėrėsi!

    59:23. Ai ėshtė All-llahu qė nuk ka tė adhuruar tjetėr me tė drejtė pėrveē Tij, Sundues i Pėrgjithshėm, i Pastėr (prej tė metave qė i mvishen), Shpėtimtar (qė i shpėton njerėzit prej ndėshkimit tė padrejtė), Sigurues (qė i siguroi njerėzit me premtimin e vet dhe pejgamberėt me mrekulli) Mbikėqyrės (qė mbikėqyr dhe pėrcjell ēdo send), i Plotfuqishėm, Mbizotėrues, i Madhėrishėm. I Lartėsuar ėshtė All-llahu nga ēka i shoqėrojnė!

    59:24. Ai ėshtė All-llahu, Krijuesi, Shpikėsi, Formėsuesi. Tė tij janė emrat mė tė bukur. Atė (All-llahun) e madhėron ēka ka nė qiej e nė tokė dhe Ai ėshtė Ngadhėnjyesi, i Urti!
    Prandaj tė gjithė emrat e Allahut burojnė nga ky emėr dhe ky emėr i ka kuptimet dhe veēoritė e caktuara tė cilat dijetarėt i kanė pėrmendur dhe poashtu e ka ndikimin e vetė nė jetėn e besimtarit.

    Nėse shfletojmė literaturėn e cila flet pėr kėtė temė ėshtė shumė e shkapėrderdhur ngase kjo pėrshinė ēdo gjė qė ne mund ta dijmė pėr Allahun andaj emrin Allah dijetarėt e kanė trajtuar nga aspekte tė ndryshme dhe pėr kėtė arsye ėshtė shumė i shpėrndarė. Dhe tė pregatisėsh e tė veēosh njė ligjeratė pėr kėtė emėr ėshtė njė sfidė. Ēfarė do tė pėrmbledhėsh, ēfarė do tė pėrmendėsh apo jo nė kėtė ligjėratė.

    Por shpresoj qė ajo qė ėshtė pėrzgjedhur dhe pregatitur tė jetė njė udhėzim i mjaftueshėm nė lidhje me kėtė emėr dhe nė lidhje me kėtė temė pėr tė cilėn po flasim.
    Sa i pėrket kuptimit tė emrit Allah disa nga dijetarėt kanė thėnė se emri Allah ėshtė emėr i pėrveqėm i Zotit tė gjithėsisė dhe nuk ka burim tė caktuar apo nuk ka rrėnjė se nga ku buron. Ndėrsa shumica e dijetarėve mendojnė se emri Allah e ka njė rrenjė prej nga buron dhe rrjedh dhe kjo rrėnjė ia jep kuptimin kėtij emri. Mendimi mė i theksuar dhe mė i rėndėsishmė pėr ne ėshtė qė tė lidhemi pėr rrėnjėt tė cilat aludojnė se ky emėr ėshtė i mbushur me aspektet e meritės sė adhurimit. Kur ėshtė pyetur Ibn Abasi se (r.a) ēfarė kuptimi ka emri Allah ėshtė pėrgjegjur vetėm me dy shprehje por tė cilat janė tė mjaftueshme pėr ta kuptuar secili prej nesh. Ka thėnė Allah Dhul-Uluhijeti ve Ubudijeh. Ēfarė nėnkupton kjo? Pra kuptimi i fjalės Allah ndahet nė dy pjesė. Ajo qė i pėrket Allahut nė lidhje me kėtė emėr dhe ajo qė i pėrket krijesės nė lidhje me kėtė emėr. Dhul-Uluhije do tė thotė se tek Ai janė pėrmbledhur tė gjitha emrat dh cilėsitė qė e bejnė tė jetė i vetmi meritor pėr tu adhuruar. Ndėrsa Ubudije ėshtė emėr i cili obligon tė gjitha krijesat qė ta kryejnė ēdo vepėr, fjalė, qėllim qė ka tė bėjė me adhurimin nė drejtim tė Allahut. Nga e tėrė kjo nėnkuptohet se lidhja e Allahut me robin ėshtė nė litarin e adhurimit. Andaj tė gjitha emrat e Allahut kanė ardhur pėr ti kontribuar kėsaj lidhje. Ajo qė tė lidh ty me Allahun ėshtė qė vetėm tė jesh rob i tij. Nuk mund tė lidhesh me Allahun ndryshe pėrveq se nga pozicioni i robit. Pėr kėtė arsye sa herė qė Allahu ka folur pėr veten e tij madje edhe nė emėrtimin rrėnjėsor tė Tij emri Allah dhe tė gjithė emrat tjerė qė rreshtohen nėn kėtė emėr i kontribojnė kėtij pozicioni qė ti tė jesh rob kurse Allahu tė jetė i adhuruari i vetėm.

    Ēdo dalje nga ky pozicion pamundėson njohjėn e Allahut, lidhjėn me Tė dhe poashtu pamundėson njohjen e rolit dhe pozicionit tėnd qė ti e ke nė jetėn e kėsaj bote. Pra, emri Allah vazhdmisht tė kujton ty me lidhjen reale tė cilėn e ke me Allahun, me atė tė cilėn tė bėn tė lidhur ty me Tė dhe me rolin tėnd qė e ke nė jetėn e kėsaj bote. Nė kuadėr tė kėsaj mund tė flasim pėr adhurime sa tė duash por nuk ėshtė kjo tema jonė andaj ajo qė ėshtė pėr synim tė thuhet ėshtė se emri Allah aludon nė adhurim tė robit ndaj Allahut dhe para kėsaj aludon nė tė gjitha ato qė e bėjnė Allahun qė tė jetė i vetmi meritor qė tė adhurohet.

    Allahu ėshtė Ilah – Ai qė meriton tė adhurohet dhe robėrit e Tij e bėjnė kėtė adhurim pėrmes tri shtyllave.

    1. El-Mehabeh – Lidhje nga dashuria dhe kjo e bėn kėtė lidhje tė veēantė nga tė tjerat.

    2. Et-Teadhijm – Lidhja e Madhėrimit, e qė nuk gjendet kėsi lloj i adhurimi tek tė tjerėt.

    3. El-Huduė – Lidhje e nėnshtrimit (ky nėnshtrim e ka njė ndėr tė) dhe e kėrkimit tė ndihmės.

    Pra emri Allah na mėson qė nė menyrė tė posaqme ta duam Allahun, nė mėnyrė tė posaqme ta madhėrojmė Allahun dhe nė mėnyrė tė posaqme ti nėnshtrohemi dhe tė kėrkojmė vetėm prej Allahut.

    Gjithashtu dijetarėt kur kanė folur pėr emrin Allah kanė thėnė se ky emėr veēohet nga emrat e tjerė tė Allahut me disa veēori dhe duke iu referuar pastaj kėtyre veēorive shumė nga dijetarėt sikurse Ibn Kajmi kanė thėnė se ky emėr me kėto karakteristika dhe pėr shkak tė disa arsyeve dhe argumenteve tjera e bėjnė qė tė jetė emri mė i madh i Allahut qė e ka pėrmendur Muhamedi (paqja dhe shpėtimi i Allahut qofshin mbi tė) se kush kėrkon nga Allahu me kėtė emėr i jepet. Allahu e ka njė emėr nga emrat mė tė mėdhenjė tė Tij e qė dijetarėt kanė pastaj kanė mospajtim se cili ėshtė ky. Por dijetarėt e mėdhenjė kanė aluduar se duke iu referuar karakteristikave dhe veēorive qė i ka ky emėr e bėjnė emrin Allah tė panegociueshėm sipas bindjeve tė tyre se ky ėshtė emri mė i madh i Allahut.

    Karakteristika themelore qė kėtė emėr e veēon nga emrat e tjerė ėshtė se ky emėr ėshtė baza e tė gjithė emrave tė tjerė. Dhe poashtu Allahu sa herė qė i ėshtė shfaqur pejgamberėve tė Tij kontaktin e tij tė parė e ka bėrė pėrmes kėtij emri dhe me kėtė emėr ka dashur tė bėhet i njohur tek krijesat e Tij. Allahu kėrkon nga ne qė fillimisht tė njihemi me Tė me kėtė lidhje. Allahu ėshtė i Adhuruari kurse ne jamė robėrit e kėtij tė adhuruari dhe kjo ėshtė lidhja e parė qė ne njihemi me Allahun dhe gjithmonė duhet ta zhvillojmė afrimin me Allahun nė raport tė kėsaj njohje tė parė qė e kemi bėrė me Allahun e jo nė bazė tė raporteve tjerave. Andaj a ndodh ndonjėherė qė Allahut ti zbehet merita e Tij pėr adhurim? Asnjėherė. Pėr kėtė arsye besimtari gjithmonė duhet tė jetė aktiv nė kėtė adhurim dhe tė shton. Por a ndodhė ndonjėherė tė zbehet raporti i robit me Allahun nė raport me emrin Err-Rrezak? Ndodh me u zbeh si psh qė mos tė furnizojė Allahu ashtu sikur tė ka furnizuar gjithmonė por jo pse ėshtė zbehur mundėsia e furnizimit tė Tij ndaj teje. A ndodhė tė zbehet raporti i robit me Allahun nė raport me emrin e Tij El-Kavij. Jo Ai mbetet i tillė gjithmonė por nė raport me ty nuk vie gjithmonė ajo qė vjen prej kėtij emri El-Kavij. Pra kjo ėshtė rregull themelore dhe qė pastaj tė tjerat duhet ti shėrbejnė kėsaj. Prandaj Allahu mbetet vazhdimisht Ai qė ėshtė i vetmi qė meriton tė adhurohet dhe kjo nuk zbehet dhe nuk dobėsohet kurrė dhe asnjėherė askush nuk i bėn konkurencė nė kėtė Allahut. Prandaj nė kėtė rrafsh lidhja jonė me Allahun duhet qė gjithmonė tė jetė e fuqishme dhe nė rritje e sipėr. Ngase kur kemi hyrė nė kėtė marrėveshje kemi hyrė me informata shumė themelore. Sa ka mbetur nga ajo qė ne nuk e dijmė qė Allahu meriton tė adhurohet e qė do tė fuqizonte raportet me Allahun? Ka mbetur shumė dhe ky ėshtė projekt i papėrfunduar nė jetėn e njeriut dhe ėshtė mejdan shumė i gjėrė saqė sytė nuk mund tė shohin sa ėshtė gjėrė kjo hapėsirė. Robi gjithmonė duhet tė jetė nė pėrmirėsim tė raporteve me Allahun nė kėtė mejdan tė adhurimit. Dhe tė gjitha mejdanet tjera duhet tė jenė nė shėrbim tė kėtij adhurimi. Prandaj kjo e bėn tė veēantė kėtė emėr tė Allahut. Ngase kjo ėshtė lidhja e robit me Zotin e tij.

    Ibn Tejmije thotė se emri i Allahut – Allah ėshtė pėrmendur mė shumė se tė gjitha llojet e ushqimeve, pijeve qė janė nė kėtė botė dhe botėn tjetėr pėr tė treguar se ke nevojė pėr Allahun shumė shumė se ke nevojė pėr xhenetin. Ty tė duhet Allahu, kurse xheneti ėshtė pasojė dhe rezultat e kėsaj njohje. Emri Allah ėshtė pėrmendur mė shumė se 2,200 herė nė Kur’an. Asnjė lloj shprehje qoftė e natyrės sė ushqimeve, pijeve apo ēkado qoftė qė njeriu ka nevojė pėr tė nuk ėshtė pėrmendur as pėr sė afėrmi sa ėshtė pėrmendur emri Allah pėr tė na treguar se pėr kėtė kemi nevojė mė sė shumti. Dhe nga kjo mund tė nxirret pėrfundimi se pėrderisa ne nuk e ndijemė nevojėn pėr Allahun mė tepėr se nevojėn pėr ushqimin, pijėn, sigurinė, shėndetin, familjėn etj. raporti jonė me Allahun mbetet i zbehur. Ngase tė pėrkujtuarit e shpeshtė tė kėsaj fjale dhe tė pėrmendurit e shpeshtė tė kėsaj fjale nuk ėshtė pėr tė dėshmuar se sa meriton Allahu tė adhurohet, por pėr tė na vetėdijėsuar neve sa ne kemi nevojė pėr kėtė emėr dhe jo sa ka nevojė Allahu pėr tė dėshmuar se ai ėshtė Allahu. Prandaj nuk ėshtė i rregulluar raporti i jonė me Allahun dhe nuk ėshtė ndikimi i kėtij emri nė jetėn tonė si duhet pėrderisa nuk ndihet kjo nevojė.
    Ajo qė e bėn kėtė emėr tė veēantė poashtu ėshtė fakti se pėrveq qė tė gjithė emrat rreshtohen dhe radhiten pas kėtij emri poashtu tė gjithė emrat dhe cilėsitė e Allahut aludojnė nė kėtė emėr. Nė fund tė surės Isra Allahu thotė:

    قُلِ ادْعُوا اللَّهَ أَوِ ادْعُوا الرَّحْمَٰنَ أَيًّا مَّا تَدْعُوا فَلَهُ الَْْسْمَاءُ الْحُسْنَىٰ

    17:110. Thuaj: “Thėrrisni: All-llah ose thėrrisni Er Rrahman, me cilindo qė ta thėrrisni (me kėta dy emra), emrat e Tij janė mė tė bukurit.

    Dijetarėt kanė thėnė se ky ajet tregon se emri Allah ėshtė mė i mirė se emri Er-Rrahman. Mė i dashur tek Allahu sesa tė thirrėt Er-Rrahman. Por duhet tė kemi parasysh kėtu se kur flasim pėr emrat e Allahut tė gjithė emrat mbesin tė bukur por tani jemi duke folur pėr emrin Allah. Ibn Kajmi fillimisht kur flet pėr kėtė thotė se emrit Allah i ėshtė dhėnė pėrparėsi para emrit Er-Rrahman. Poashtu kjo vėrehet edhe nė surėn El-Fatiha:

    بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ ﴿ ١﴾الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ ﴿ ٢﴾الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ ﴿ ٢

    1:1. Me emrin e All-llahut, Mėshiruesit, Mėshirėbėrėsit! 1:2. Falėnderimi i takon All-llahut, Zotit tė botėve! 1:3. Mėshiruesit, Mėshirėbėrėsit!

    Poashtu emri Allah aludon edhe nė emrin El-Kavij, El-Xhebbar, El-Aziz e qė tė gjithė janė emra qė tregojnė dhe dėshmojnė fuqinė e Allahut dhe pushtetin e Tij, kurse emri Er-Rrahman nuk aludon nė kėto. Aludon nė diqka tjetėr. Andaj emri Allah aludon nė tė gjithė emrat dhe cilėsitė e Allahut dhe poashtu tė gjithė emrat dhe cilėsitė e Allahut aludojnė nė emrin Allah. Andaj paramendo se sa pėrmban nė veteėn e tij ky emėr nga fuqitė, ndikimet, kuptimet e mėdha e qė ne me shumė thjeshtėsi i themi Allah.

    Pra kjo qė u tha mė sipėr nga Ibn Kajmi ėshtė qka ka tė bėjė me veēoritė e kėtij emri vetėm nė aspektin tekstual kurse sa i pėrket veēorive tė kėtij emri nė aspektin kuptimor na ka sqaruar mė i dituri pėr kėtė Muhamedi (paqja dhe shpėtimi i Allahu qofshin mbi tė) kur thotė:

    كَمَاا اَ ثنَ ياتَ عَلَاى نَ ف ساكَ أنَاتَ لاَ أ ح صاي ثَنَااءً عَلَ ياكَ - Unė nuk mund tė tė madhėroj ashtu siē e meriton Ti. Ti je i Madhėrishėm, ashtu siē e ke pėrshkruar Veten.

    Thotė Ibn Kajimi: Si kemi mundėsi ti pėrmbledhim veēoritė e njė emri qė me tė emėrtohet Ai i cili ėshtė nga ēdo aspekt I Plotė, I Lavdėruar, I Falėndėruar, I Ngritur, I Lartė, I Fuqishėm. Dhe vazhdon Ibn Kajimi duke thėnė se: Ēdo e mirė, bamirėsi, bujari, vlerė etj. janė prej Tij. Dhe kudo qė tė pėrmendet ky emėr bekon nė atė qė pėrmendet. Nė qoftė se pėrmend diqka qė ėshtė e vogėl e rritė atė dhe e bėn tė madhe. Dhe nuk ndodh qė tė pėrmendet nė rast tė frikės e qė nuk e largon frikėn, dhe nuk pėrmendet nė ndonjė sprovė e qė nuk e largon atė dhe nuk pėrmendet nė rastin e ndonjė brenge dhe mėrzie e qė nuk e largon atė brenė dhe mėrzi. Dhe nuk pėrmendet nė raste kur robi ėshtė ngushtė e veq se ėshtė zgjeruar puna, dhe nuk ndodh qė ndonjė i dobėt tė kapet pėr kėtė emėr e qė pastaj tė mos furnizohet me fuqi. Ngase ėshtė burim i fuqisė dhe burim i shpresės. Dhe nuk ndodhė qė asnjė i pėrbuzur dhe i nėnqmuar i cili kapet pėr kėtė emėr tė mos ngritet. Andaj kush nuk ėshtė ngritur me kėtė emėr pėrveq atij i cili e ka lėnė kėtė emėr. Dhe pėr kėtė arsye Allahu e pėrmend nė Kur’an se njeriu nuk ka qenė “askush” dhe pastaj Allahu e ka bėrė atė tė jetė “dikush”. Ngase nė qoftė se marrim vetėm emrin e Allahut لااخلا – Krijuesi dhe pėrmes kėtij emri i vėshtrojmė shpjegimin medicional tė procesit tė fekondimit ku me miliona spermatozoide vdesin para se tė bashkimi i spermatozoidit me qelizėn vezė do tė vijmė nė pėrfundim se ke mundur tė jesh ti njė prej ketyre miliona spermatozoideve tė vdekur. Andaj kush je ti nė kėtė pėrbėrje milionėshe. Allahu ka thėnė nė Kur’an:
    ﴾ هَلْ أَتَىٰ عَلَى الِْْنسَانِ حِينٌ مِّ نَ الدَّهْرِ لَمْ يَكُن شَيْئًا مَّذْكُورًا ﴿ ١

    76:1 Vėrtet ka kaluar njė periudhė kohore (A nuk i kujtohet njeriut ajo kohė), qė njeriu nuk ekzistonte fare si njė diēka i pėrmendur.

    ﴾ إِنَّا خَلَقْنَا الِْْنسَانَ مِن نُّطْفَةٍ أَمْشَاجٍ نَّبْتَلِيهِ فَجَ عَلْنَاهُ سَمِيعًا بَصِيرًا ﴿ ٢

    76:2. Ne e krijuam njeriun prej njė uji tė bashkėdyzuar pėr ta sprovuar atė, andaj e bėmė tė dėgjojė e tė shohė.
    Prandaj edhe nė qoftė se kėtė gjė e shiqojmė nga perspektiva e kėsaj dynjaje do tė vėrejmė se ka njerėz tė cilėt as nuk kanė pasur familje autoritative, as fis autoritativ dhe as nuk kanė pasur mbėshtetje tė madhe financiare por kur janė kapur pėr kėtė emėr janė bėrė “dikush”. Andaj nuk kapet dikush pėr kėtė emėr edhe nė qoftė se ėshtė i pėrbuzur e qė Allahu nuk e ngrit. Thotė pastaj Ibn Kajimi: Nuk ndodhė qė ndonjė i varfėr tė kapet pėr kėtė emėr e qė ky emėr nuk e pasuron. Me garancė pasurohesh kur kapėsh pėr emrin e Allahut. Dhe nuk ndodhė qė ndonjė i pėrndjekur tė kapet pėr kėtė emėr e qė Allahu tė mos i bėj strehim. Ky ėshtė njė emėr qė pėrmes tij largohen telashet dhe me tė zbresin dhe thithen begatitė (bereqeti) e Allahut dhe mbi kėtė emėr ndėrtohen lutjet tė cilat ne ia dergojmė Allahut, dhe mbulohen me tė gjynahet dhe metat tona, dhe me tė largohen tė gjitha rreziqet me tė cilat mund tė goditesh dhe me kėtė emėr thithen dhe vilėn tė gjitha tė mirat. Andaj ky ėshtė njė pėrshkrim i shkurtė i Ibn Kajimit pėr njė tentativė dhe pėrpjekje qė tė zbulon aspektin kuptimor tė kėtij emri. Andaj me tė drejtė disa dijetarė kjo i ka detyruar qė tė thonė se ky ėshtė nga emrat e Allahut tė mėdhėnjė qė kush e lut Allahun me kėtė emėr Allahu nuk ia kthen duanė.

    Disa nga argumente e Ibn Kajimit dhe dijetarė tė tjerė tė cilat i kanė pėrmendur dijetarė se pėrse emri Allah ėshtė emri mė i madhė i Allahut:

    Fillimisht kėtė emėr Allahu nuk ia ka lejuar askujt nga krijesat qė tė emėrtohet me tė. Edhe pse ka pasur nga ata tė cilėt kanė pretenduar se janė zota dhe se duhet tė adhurohen askush prej tyre nuk e ka emėrtuar vetėn me emrin Allah. Nuk njihet nė historinė e idhujtarisė idhull i cili ėshtė quajtur Allah. Ky ėshtė emėr i cili ėshtė i rezervuar vetėm pėr Allahun dhe Allahu nuk ka lejuar qė askush tė emėrtohet me kėtė emėr.

    Pėrderisa me emra tė tjerė ka dhe ekzistojnė edhe sot. Ndoshta jo nė kuptim tė hyjnisė por nė kuptim tė emėrtimit dhe me kuptime tė ngushta por si emėr ekziston. Psh emri i Allahut El-Alij a ėshtė i pėrhapur tek njerėzit. Poashtu edhe emrat Er-Rrahman, Err-Rrahim janė tė perhapur por jo edhe emri Allah.

    Madje dijetarėt kanė thėnė se tė gjithė popujt nė botė pavarsishtė pėrkatėsisė fetare nė qoftė se iu thua se unė e adhuroj El-Kavij apo El-Aziz nuk e dinė se kush ėshtė Zoti yt. Mirėpo nėse ju thua Allah e din se bėhet fjalė pėr Zotin e gjithėsisė. Pastaj mėnyra se si ai komunikon me tė pėrmes ndėrmjetėsimeve apo jo kjo ėshtė diqka tjetėr. Por tė gjithė e pranojnė se emri Allah aludon nė Zotin e gjithsisė dhe nė atė qė meriton tė adhurohet. Dhe kjo e bėn kėtė emėr tė posaēėm qė askush nuk ėshtė emėrtuar me kėtė. Andaj Allahu thotė nė surėn Merjem:

    ﴾ رَّبُّ السَّمَاوَاتِ وَالَْْرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا فَاعْبُدْه وَاصْطَبِرْ لِعِبَادَتِهِ هَلْ تَعْلَمُ لَهُ سَمِيًّا ﴿ ٥٦

    19:65. Ai ėshtė Zot i qiejve dhe i tokės dhe ēka ka midis tyre, pra Atė adhuroje, e nė adhurimin ndaj Tij bėhu i qėndrueshėm. A di pėr Tė ndonjė emnak (adash)?!”

    Andaj dijetarėt kanė thėnė se nė qoftė se dy njerėz kanė emėrtim tė pėrbashkėt por dallojnė mes vete nė shumė aspekte dhe kėto dallim bėjnė qė njėri tė jetė shumė mė lartė se tjetri dhe me meritor pėr shumė pozita atėherė ēfarė ta merrė mendja pėr dallimet nė mes dikujt qė as emri i Tij nuk e ėshtė sikurse emrat e tė tjerėve. Andaj a njeh ti dikė sikur Allahu qė nuk e adhuron, nuk po pėrqėndrohesh dhe nuk po duron nė adhurimin e Tij. Pėrgjigja jonė cila ėshtė? Nuk njohim o Zot. Andaj nė qoftė se nuk njihni dikė tjetėr si Allah pėrpos kėtij Allahu atėherė as zemra e juaj, as gjuha juaj dhe gjymtyrėt dhe asgjė nga jeta e juaj pra nuk duhet tė njeh askėnd pėrpos Allahut. Pra kjo e bėn kėtė emėr tė posaqėm dhe kjo veēori e bėn qė dijetarėt nė masė tė madhe tė mendojnė se ky ėshtė emri mė i madh i Allahut.

    Muhamedi (paqja dhe shpėtimi i Allahut qofshin mbi tė) i ka mėsuar sahabėt se ky ėshtė emri mė i madh i Allahut. “I Dėrguari i Allahut dėgjoi njė njeri duke u lutur, i cili thoshte:

    اللَّهُمَّ إ نِّي أَ سأَلُكَ ب أَنِّي أَ شهَدُ أَنَّكَ أَ نتَ اللََُّّ لَا إ لَهَ إ لَّا أَ نتَ ا لَْحَدُ الصَّمَدُ الَّ ذ ي لَ م يَل د وَلَ م يُولَا د وَلَا م يَنُا ل لَاهُ كُفُاوًا
    أَحَدٌ أَ ن تَ غف ر ل ي ذُنُوب ي ، إ نَّكَ أَ نتَ ا لغَفُورُ الرَّ حيم


    “All-llahu im, kėrkoj prej Teje duke dėshmuar se Ti je All-llahu [subhanehu ve teala], s’ka hyjni tjetėr pėrveē Teje, je Njė, pėr Ty tė gjitha krijesat kanė nevojė, nuk je lindur e as ke lindur dhe askush nuk tė ngjan Ty, tė m'i falish mėkatet, ngase Ti je Falėsi, i Gjithmėshirshmi”. Hadithi ėshtė sahih, transmeton Tirmidhiu.

    I Dėrguari i Allahut ka thėnė: Vėrtet e ke lutur Allahun me emrin e Tij mė madhėshtor e mė tė ndritur, me tė cilin, kur t’i lutesh, tė jep dhe tė pėrgjigjet”.

    Njė nga argumentet tjera ėshtė se ky emėr i pėrmbledhe tė gjithė kuptimet e tė gjithė emrave tjerė. Andah nuk mund tė jetė mė e rėndėsishmė dega sesa trungu. Emri i madh i Allahut ėshtė nė mesin e emrave tė cilėt Allahu na i ka mėsuar. Dhe nė qoftė se ne i marrim tė gjithė emrat e Allahut si mund tė mos jetė emri Allah emri mė i madh kurse nga emri i Tij burojnė tė gjithė emrat. Dhe tė mirret diqka nga ajo qė buron dhe tė bėhet me e madhe se vetė burimi. Ibn Kajimi thotė se kjo nuk ėshtė e mundshme.

    Me kėtė emėr Allahu ėshtė prezentuar para pejgamberėve sikurse thotė:

    ﴾ يَا مُوسَىٰ إِنِّ أَنَا اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِينَ ﴿ ٢٣ 28:30 ..“O Musa, s’ka dyshim se Unė jam All-llahu, Zoti i botėve!”

    Imam Ahmedi pėrcjell nga Ubej b. Ka’bi, se i Dėrguari, salallahu alejhi ue selem, e ka pyetur atė: “Cili ėshtė ajeti mė i madh nė librin e Allahut?” Ai i tha: Kėtė e di mė mirė Allahu dhe i Dėrguari i Tij. I Dėrguari salaAllahu alejhi ue selem e pėrsėriti kėtė disa herė, pastaj Ubeji i tha: Ajetul-Kursij ( اوُه َّ لَِإ اهٰالِإ ا لَ ُهَّللا) Pejgamberi salaAllahu alejhi ue selem i tha “O Ebu Mundhir tė uroj ty pėr dijen tėnde.

    Pra ia ka bėrė pėr hajr dijėn vetėm kur ka ditur diqka nga emrat e Allahut. Kjo ėshtė dije, kjo ėshtė begati me tė cilėn Allahu tė begaton. Qė ta dish se cili ėshtė emri i Tij mė i madh. Cili ėshė ajeti mė i madh nė Kur’an. Andaj emri Allah ėshtė emri mė i madh i Allahut dhe kushdo qė e thėrret me kėto kuptime dhe me kėtė raport tė rregulluar qė ky emėr e kėrkon nuk ka mundėsi qė Allahu tė mos i pėrgjigjet, nuk ka mundėsi qė Allahu mos ta pėrkrah dhe nuk ka mundėsi qė Allahu mos tė kėnaqet.

    Ngase tė gjitha ato qė i ka pėrmendur Ibn Kajimi nuk gjenden diku tė shkruara nė atė formulim por i ka pėrjetuar dhe andaj i ka shkruar. Prandaj edhe besimtari kur fillon tė ushqehet thotė: بِسْمِ اللَّهِ - Me emrin e Allahut dhe pėrkundėr faktik se mund tė ketė ushqim tė pakėt do ti mjaftojė. Andaj ka thėnė Muhamedin (paqja dhe shpėtimi i Allahut qofshin mbi tė) “Besimtari e ushqen njė bark, kurse mosbesimtari shtatė.”

    Pastaj nė rast tė frikės kur Muhamedi (paqja dhe shpėtimi i Allahut qofshin mbi tė) ka qenė nė shpellė me Ebu Bekrin nuk i ka thėnė Err-Rrahmani ėshtė mė ne apo El-Kavij ėshtė me ne por ka thėnė Allahu ėshtė me ne. Andaj ky emėr ėshtė posahtu emėr i qetėsimit. Dhe Allahu kur ka folur pėr qetėsimin e zemrave ka thėnė:

    إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ إِذَا ذكُِرَ اللَّهُ وَجِلَتْ قُلُوبهُُمْ وَإِذَا تُلِيَتْ عَلَيْهِمْ آيَاتُهُ زَادَتْهُمْ إِيمَانًا وَعَلَىٰ رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ

    8:2. E, besimtarė tė vėrtetė janė vetėm ata, tė tė cilėve kur pėrmendet All-llahu u rrėqethen zemrat e tyre, tė cilėve kur u lexohen ajetet e Tij u shtohet besimi, dhe qė janė tė mbėshtetur vetėm te Zoti i tyre.

    أَلََ بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ 13:28...Pra ta dini se me tė pėrmendur All-llahun zemrat stabilizohen

    Pra ky ėshtė emri i Allahut tė cilin nė qoftė se e kuptojmė me kėto kuptime dhe e bartim nė rrafshin e duhur tė raporteve tona tė adhurimit tė Allahut do ta kėtė padyshim ndikimin tė cilin e ka kuptuar Ibn Kajimi.

    Ēfarė ndikimi duhet tė ketė emri Allah nė jetėn e besimtarit ?

    Dijetarėt kanė thėnė se ky emėr duhet tė bėjė ndryshime tėk muslimani. Ata kanė thėnė se sa herė qė tė pėrmendet emri Allah duhet tė ndikoj tek besimtari nė masė tė caktuar (sado qoftė ajo) por duhet tė ndikoj nė njėrėn nga pikat vijuese:

    1. Nuk e shton dashurinė ndaj Allahut mė shumė sesa pėrmendja e Allahut e qė kjo pėrmendje tė bėhet pėrmes emrit Allah.

    Dhe ketu si shembull mund tė marrim atė se njeriu e don dikė qė ėshtė i plotė. Dhe nė qoftė dikush pėr ta ėshtė i plotė vetėm nė njė aspekt i cili atyre u pėlqen. E paramendo pra cili ėshtė aspekti i rėndėsishėm pėr neve sesa aspekti i adhurimit? Nuk ka ky sepse ky ėshtė aspekti mė i rėndėsishmi pėr neve. E nėse ėshtė kėshtu atėherė kush e meriton ai i cili mė sė miri e meriton kėtė? Ėshtė Allahu. Andaj nė qoftė se tė bėn pėrshtypje dija dhe tė bėn ta duash Atė qė ėshtė burim i dijės, dije se emri Allah ėshtė rruga pėr kėtė dhe e njėjta vlen edhe pėr tė gjitha emrat dhe cilėsitė e tjera tė Allahut siē janė: Bujaria, Fuqia, Mėshira, Falja etj madje prej tė gjitha kėto Tij burojnė. Prandaj kjo ta shton dashurinė. Poashtu kėtu mund tė pėrmendim edhe shembullin e njė burri nga ensaret i cili u printe njerėzve ne namaz ne xhaminė e Kubesė. Sa herė qė fillonte tė
    lexonte ndonjė sure me zė ai do tė fillonte tė lexonte “ Thuaj, Ai ėshtė Allahu… derisa e pėrfundonte atė. Pastaj do tė recitonte edhe njė tjetėr sure pas saj. Dhe kėtė e bėnte ne ēdo rekat. Prandaj shokėt te tij i thane: Ti e fillon lutjen (namazin) me kėtė sure (pas Elhamit). Pastaj mendon se kjo nuk ėshtė e mjaftueshme derisa nuk e lexon edhe njė tjetėr sure. Lexoje ose lėre dhe lexo ndonjė sure tjetėr ne vend te saj”. Burri u pėrgjigj: “Nuk do ta lė ( leximin e kėsaj sureje ne namaz). Nėse dėshironi tu prij ne namaz, unė do ta beje kėtė, e nėse ju nuk doni atėherė unė nuk do tu pri mė.” Ata e konsideronin atė si me te mirin qe mund tu printe ne namaz, dhe nuk donin qe dikush tjetėr tu printe atyre. Keshtuqė kur erdhi i Dėrguari i Allahut salallahu alejhi ėe selem , ata ia pėrmenden kėtė ēėshtje atij, dhe ai e pyeti: Kėshtu dhe kėshtu! Ē’tė pengon ty tė besh atė qe te urdhėrojnė shokėt e tu? Njeriu u pėrgjigj “Me te vėrtete se unė e dua shume atė (Suren Ihlas). Atėherė Profeti i tha: “Dashuria ndaj saj (sures Ihlas) do te shpjerė ne xhenet”. Pra dashuria ėshtė pėrmendur nė kontekts tė emrit Allah. Dhe poashtu ėshtė pėrmendur edhe nė ajetin e mėposhtėm: ْمُكَبوُنُذ ْمُكَل ْرِفْغَيَو ُهَّللا ُمُكْبِبْحُي ِنوُعِبَّتاَف َهَّللا َنوُّب ِ حُت ْمُتنُك نِإ ْلُق ۖ ٌمي ِ حَّر ٌروُفَغ ُهَّللاَو
    ﴾٢١﴿
    3:31. Thuaj: “Nėse e doni All-llahun, atėherė ejani pas meje qė All-llahu t’ju dojė, t’ju falė mėkatet tuaja, se All-llahu ėshtė qė fal shumė, mėshiron shumė.

    Pra dashuria ėshtė e lidhur shumė ngushtė dhe nė masė tė madhe me emrin Allah. Dhe pėr kėtė aryse sa e njeh Allahun aq edhe e don Atė. Pėr aq sa ke hise nė kėtė emėr pėr aq tė shtohet dashuria. Pėr aq sa e adhuron Allahun me kėtė emėr pėr aq tė don Allahu. Prandaj reflektimi kryesor i kėtij emri nė jetėn tonė ėshtė shtimi i dashurisė. Qė ta duam ne mė shumė Allahun pėrmes kėtij emri dhe poashtu Allahu tė na dojė mė tepėr pėr shkak se ne e kemi realizuar dhe e kemi njohur kėtė emėr.

    Dhe duhet ditur se ēdo kush qė ėshtė dashur nė kėtė botė pėr ndonjė aspekt tė caktuar tė tij i cili nė esencė ka qenė i mangėt dhe i pėrkohshėm dhe ka shkuar. Kurse tek Allahu cilėsitė e Tij janė tė pėrhershme. Dhe kjo na bėn qė ta duam Allahun edhe mė tepėr.

    2. Ky emėr na mėson qė si ta adhurojmė Allahun sinqerishtė. Dhe ėshtė i kushtėzuar pranimi i tė gjitha adhurimeve dhe kualiteti i tyre me ndikimin e emrit Allah. Andaj ndikimi i kėtij emri tė Allahut tek ne ėshtė pėrmirėsimi i kualitetit tė adhurimeve qė ne duhet tia kushtojmė Allahut.

    3. Ky emėr duhet tė krijoj tek ne njė lloj krenarie se kėnd jemi duke e adhuruar. Nė qoftė se tė tjerėt mburren me ēkado dhe kėdo qoftė dhe nuk turpėrohen mė tė adhuruarit e tyre. A nuk duhet kjo qėkur thua unė e kam Allahun tė jetė diqka tėrėsisht e posaqme. Njė ndjenjė krejtėsisht ndryshe e krenarisė, kėnaqėsisė, gėzimit qė ti e ke Allahun. Andaj ne duhet tė ndihemi mė krenarėt me emrin Allah sot kur njerėzit krenohen me ēdo gjė tė pavlerė. Ky emėr duhet qė tek ne tė prodhoj krenari dhe tė flakė ēdo ndjenjė tė nėnēmimit, pėrbuzjės dhe vlerės sė ulėt e qė fatkeqsisht muslimanėt e kanė nė masė tė madhe. A e din ti se ēfarė do tė thotė qė ti ta kėsh Allahun kurse tė tjerėt nuk e kanė. Kjo mjafton qė ti tė jesh mė krenari nė botė. Ky emėr pėrveē se e mbush zemrėn e besimtarit me krenari e mbush poashtu me pasuri. Tė tjerėt mund tė vijnė dhe tė krenohen duke thėnė unė e kam kėtė, e kam atė kurse ti thua: Unė e kam Allahun. Andaj a po mbushemi pasuri? A po mbushemi krenari? A po mbushemi fitore dhe fuqi kur themi Allah? Ky ėshtė ndikimi te cilin duhet ta ketė emri Allah. Ngase kėshtu ėshtė realisht. Andaj Muhamedi (paqja dhe shpėtimi i Allahut qofshin mbi tė) dhe sahabėt e tij dhe pastaj edhe dijetarėt e kanė ndier shoqėrimin me Allahun. E kanė ndier shumė mė mirė sesa miku me mikun. Pra paramendo kur je vetė dhe nuk tė rrihet dhe vjen dikush tė shoqėron dhe flet me ty. Sa kėnaqesh me atė. E ata kėshtu konkretish e kanė pėrjetuar kėtė kur janė shoqėruar dhe kanė ndejtur me Allahun madje nė masė shumė mė tė madhe.

    4. Gjithashtu prej ndikimit tė kėtij emri ėshtė siguria e investimit. Tė tjerėt nuk e kanė kėtė siguri. Ti sot je duke investuar nga pasuria, nga koha nga bindja dhe kuptimet e tua. Andaj nė qoftė se ke arritur nė stacionin e adhurimit qėndro aty ngase aty edhe ėshtė dashur tė arrish. Kudo qė tė shkosh diku tjetėr veqse je duke bredhur. Dhe si rezultat i kėsaj edhe vjen shpėrblimi me xhenet prej tė cilit besimtarėt nuk kėrkojnė qė tė largohen sepse as nė kėtė botė nuk kanė kėrkuar qė tė largohen nga adhurimet pėr Allahun. Ēdo gjė tjetėr pėrveē kėsaj njeriu kėrkon qė ta ndėrroj. Pėrveq adhurimit tė Allahut ngase ky ėshtė stacioni i fundit tė cilin ti mund ta arrish nga ngritja nė kėtė dynja. Prandaj ndihu i qetė dhe i sigurtė. E kush ta siguron kėtė qėtėsi. Ėshtė Allahu qė ta siguron kėtė qetėsi Asnjė emėr tjetėr nuk tė bėn tė ndihesh rehat. Dhe provojė kėtė duke pėrmendur diqka tjetėr si psh: pasuria, shtėpia, vetura, fėmija, gruaja, pushteti etj dhe pėr tė gjitha kėto ti e din se ka mė mirė se kėto. Ēdo emėr tento ta provosh si tabletė pėr qetėsim dhe do ta vėresh se do tė jetė tabletė pėr shqetėsim. Ndėrsa kur tė thuash Allah e din se nuk ka mė mirė dhe qetėsohesh menjėherė. Investim mė tė mirė se qė mund tė bėsh pėr Allahun a ka ? Jo nuk ka. Dhe tjetėr qė ėshtė me rėndėsi ėshtė se ky investim nuk devalvon kurrė. Dhe kėshtu i zbeh besimtari tė gjitha ofertat tjera, sikurse ėshtė rasti i Kab Ibn Malikut i cilli kishte refuzuar ofertėn e mbretit kur ishte bojkotuar nga muslimanėt ose rasti i Ibn Hudhafes i cili kishte thėnė se as pėr pėr njė thua tė Muhamedit (paqja dhe shpėtimi i Allahut qofshin mbi tė) nuk do ta ndėrronte gjendjen e tij.

    5. Prej ndikimeve tė kėtij emri nė jetėn tonė ėshtė se tė gjitha ndikimet tė cilat pritėn tė bėhen nga emrat e tjerė kalojnė pėrmes kėtij emri. Andaj ēdo ndikim qė duhet ta lė ndonjė emėr tjetėr i caktuar i Allahut duhet ta lė edhe ky emėr ngase e permban nė vetėn e vet Allah.

    6. Ky emėr gjithashtu duhet tė ndikoj nė jetėn tonė nė njė rrafsh tė caktuar. Emri Allah dhe atė qė e pėrmban ky emėr ėshtė se duhet tė gjykoj nė jetėn tonė. Sepse Allahu kudo qė e ka pėrmendur fenė e Tij ėshtė pėrmes emrit Allah.

    أَفَغَيْرَ اللَّهِ أَبْتَغِ حَكَمًا وَهُوَ الَّذِي أَنزَلَ إِلَيْكُمُ الْكِتَابَ مُفَصَّلًَ

    6:114. (Thuaj) A pos All-llahut tė kėrkoj unė gjykatės (mes meje dhe juve)? Kur Ai ėshtė qė ua zbriti librin nė mėnyrė tė shkoqitur?......

    Andaj prej reflektimit tė kėtij emri ėshtė qė vetėm Ai tė gjykoj mes nesh pėr tė mira dhe pėr tė kėqija pėr obligime dhe pėr tė drejta etj. Allahu nė kėto ajete ka thėnė se ėshtė plotėsuar feja edhe nė rrafshin e vėrtetėsisė edhe nė atė tė drejtėsisė deri nė kulmin e tyre dmth sheriati ėshtė kulmi i drejtėsisė pėr njerėzit. Dhe kėtė ti e kupton pėrmes emrit Allah. Andaj kuptimi, zbatimi, gjykimi, pranimi dhe moskontestimi i sheriatit janė ndikim i kuptimit tė drejtė tė emrit Allah. Andaj edhe tė pranuarit e Allahut si gjykatėsi i vetėm nė rrafshin e vėrtetėsisė dhe nė rrafshin e drejtėsisė janė ndikim i drejtpėrdrejtė i kuptimit tė drejtė tė emrit Allah.

    E lusim Allahun e Madhėruar qė tė na i mbush zemrat me dashuri ndaj Tij. Qė tė na i mbush gjuhėt me pėrmendje ndaj Tij. Qė gjymtyrėt tona ti nėnshtron nė shėrbim ndaj Tij. Qė tė na shpėrblejė Allahu dhe qė te ndihemi ashtu sikurse duhet: krenar, tė qetė, tė lumtur, tė sigurtė nė pėrmendjėn dhe adhurimin e Allahut.

  5. #4
    i/e regjistruar Maska e Selma*
    Anėtarėsuar
    15-05-2009
    Postime
    405

    Ta njohim Allahun- Hoxhė Enis Rama

    Ligjėrata e katėrt – Kuptimi i emrit Er-Rab

    http://www.qsi-ks.com/webi/shiqovideo.php?id=531


    Seria – Ta njohim Allahun

    Ligjėrata e katėrt – Kuptimi i emrit Er-Rab


    Vėrejtje: Pėr kuptim tė drejtė tė kėtyre ligjėratave kushtėzohet dėgjimi i tyre paraprak nė kėtė web adresė: http://www.qsi-ks.com

    Jemi duke vazhduar me ligjeratat tona ku jemi duke u munduar qė praktikisht ta zbėrthejmė dhe ta kuptojmė thėnien e tė parėve tanė tė cilėt kanė thėnė: Kush e njeh Allahun mė sė miri, ai i druhet dhe i perulet mė sė shumti. Andaj dėshirojmė qė pėrmes kėsaj njohje ta pėrmirėsojmė kualitetin e adhurimeve tona ndaj Allahut, ta njohim Allahun mė mirė dhe qė ti realizojmė ato qėllime tė cilat i kemi pėrcaktuar qė nė fillim kur kemi folur nė dy ligjėratat e para si hyrje tė domosdoshme nė kėtė temė. Dhe ato duhet ti kemi vazhdimisht tė freskėta duke ia pėrkujtuar vetės se qka synojmė dhe kah jemi nisur me kėto mėsime. Dhe pika tjetėr qė duhet tia pėrkujtojmė vetės sonė ėshtė qė investimi mė i mirė qė njeriu e bėnė nė jetėn e tij ėshtė investimi tė cilin e bėn qė ta njeh Zotin e gjithėsisė. Dhe kjo gjė i jep besimtarit vullnet, ambicje dhe stimulim qė me ėndje dhe pėrkushtim tė dėgjoj tėrė atė qė thuhet nė lidhje me kėtė temė.

    Emri i Allahut i cili do tė trajtohet nė kėtė ligjėratė ėshtė njė emėr tjetėr nga emrat e bukur tė Allahut dhe shumė domethėnės. Dhe ky emėr ėshtė nga emrat bazė tė Allahut qė prej tij pastaj ngjajshėm sikurse nga emri Allah burojnė shumica apo tėrė emrat e Allahut. Dhe ėshtė nga emrat e Allahut qė pėrmendet shumė nė Kur’an e nė veēanti nė njė aspekt tė rėndėsishėm pėr neve ngase ėshtė emri me tė cilin mė sė shumti e kanė pėrmendur pejgamberėt kur e kanė lutur Allahun. Nuk e kanė lutur pejgamberėt Allahun me ndonjė emėr mė shpesh se me kėtė emėr. Prandaj ėshtė shumė i rėndėsishėm dhe i nevojshėm per neve sikurse edhe ēdo emėr tjetėr i Allahut mirėpo ėshtė shumė e rėndėsishme qė rėnditja tė bėhet nė kėtė mėnyrė pra qė pas emrit Allah tė flasim pėr njė emėr tjetėr tė Allahut i cili ėshtė Rab.

    Ibn Kajimi thotė se baza e emrave tė Allahut e qė nėnkupton edhe bazėn e njohjės sė Allahut ndėrtohet nga tre emra tė Allahut me tė cilat Allahu e ka filluar librin e Tij nė surėn El-Fatiha: Allah, Rabb, Er-Rrahman. Kėta janė tre emrat bazė tė Allahut ، الرَّحْمَٰ ن اُلرَّحِي مُ الْحَمْ د لُِلَّهُِ رَُ بُ اُلْعَالَمِينَُ – Falėnderimi i takon All-llahut, Zotit tė botėve! Mėshiruesit, Mėshirėbėrėsit!

    Kėshtu Allahu ka filluar njoftimin dhe prezentimin e Tij me robėrit e vet. Pra ky emėr ėshtė bazė dhe prej kėtij emri pastaj dalin tė gjithė emrat e tjerė madje lidhen ngushtė me kėtė emėr. Pėr kėtė arsye tė flasėsh pėr kėtė emėr pa u ndėrlidhur edhe me emrat e tjerė ėshtė gati se e pamundshme. Edhe pse kemi thėnė se pėr ēdo emėr do tė mundohemi tia kushtojmė njė ligjeratė tė posaēme gati se ėshtė e pamundshme tė flasėsh pėr emrin Rab dhe pėr kuptimet e Tij e qė mos tė pėrdorėsh edhe emra tė tjerė tė cilėt janė tė ndėrlidhur ngushtė me kėtė emėr.

    Dijetarėt kur kanė folur pėr emrin e Allahut – Rabb i janė qasur nga disa aspekte. Mirėpo pėr ne ėshtė e rėndėsishme qė ta kuptojmė kėtė nga aspekti gjuhėsor qė pastaj nga ky trajtim tė futemi nė kuptimin real tė kėtij emri. Duke pasur parasysh se Allahu e ka zbritur Kur’anin nė gjuhėn arabe dhe se ēdo shprehje e pėrdorur nė Kur’an nė gjuhėn arabe nuk ėshtė vetėm sa pėr tu thėnė por ajo e ka domethėnien e vet dhe duke pasur parasysh se dijetarėt e tefsirit psh kanė ndėrtuar dhe ia kanė dhėnė komplet kahjen njė ajeti vetėm nga njė pjesėz e ajetit sikurse psh: fi في , min م ن ose bi ب . Atėherė sa ėshtė e rėndėsishme ta kuptojmė ēdo shkronjė tė Kur’anit e lere mė njė fjalė apo fjali. Nė qoftė se kjo qė u tha ėshtė kaq e rėdėsishme atėherė ēfarė mund tė thuhet pėr njė emėr i cili ėshtė pėrdorur mė sė shumti nga gjuhėt e pejgamberėve kur i janė drejtuar Zotit tė tyre. E mos tė flasim pėr dobitė e tjera dhe pėrdorimet e tjera tė cilat do tė mirren nė vijim.

    Prandaj ėshtė shumė me rėndėsi njohja e kutptimit gjuhėsor tė emrit Er-Rab dhe qė pastaj nė suaza tė kėtij kuptimi ta mėsojmė se nė ēfarė konteksti Allahu e ka pėrdorur emrin e tij Er-Er-Rab nė ajetet e ndryshme tė Kur’anit.

    Fjala Er-Rab nė gjuhėn arabe ėshtė pėrdorur nė disa kuptime mirėpo dijetarėt i kanė pėrmbledhur ato nė tri kuptime themelore. Nė qoftė se i kuptojmė ato nė rrafshin njerėzor do tė mundemi qė pastaj nga ky rrafsh tė ngritemi dhe ti kuptojmė nė rrafshin hyjnor tek Allahu.

    Nė aspektin gjuhėsor fjala Er-Rab ėshtė pėrdorur nga arabėt pėr njė kuptim qė kur njė njeri ka qenė kujdestar i dikujt dhe ky kujdes i tij ka qenė i natyrės sė pėrmirėsimit dhe rregullimit. Do tė thotė qė sa herė ka pasur ndonjė rrezik apo tendencė tė dėmtimit tė asaj qė ka qė ka qenė duke u pėrkujdesur pėr tu larguar nga rruga e duhur apo tė dėmtohet me diqka anash kujdestari e ka mbajtur nė rrugėn qė duhet dhe vazhdimisht ka kontribuar per ta rregulluar ecjen e saj drejt rritjes dhe zhvillimit. Dhe jo vetėm kaq mirėpo ka investuar poashtu prej tė gjitha mundėsive tė cilat i ka pasur qė mbarvajtja e kėtij zhvillimi dhe kujdesi tė shkon sikurse duhet.

    Pra kuptimi i parė i fjalės rab do tė thotė kujdes i vazhdueshėm pėr mbarvajtėn e sigurtė tė ndonjė gjėje duke u kujdesur nė vazhdimėsi pėr tė pavarėsisht nėse ėshtė prezent apo jo dhe duke qenė i gatshėm qė tė gjitha ti bėjė vetėm qė ai gjėja pėr tė cilėn pėrkujdeset tė jetė mirė. Nė qoftė se kėtė kuptim e bartim tek Allahu do tė jetė e mjaftueshme qė ta kuptosh se qfarė ėshtė fjala Er-Rab dhe madhėrinė e Allahut qė fatkeqėsisht mungon nga zemrat e shumė muslimanėve. Paramendoje se sa ėshtė e madhe kjo qė po flitet nė qoftė se psh ty tė besohet kujdestaria pėr vetėm njė lule. Do tė jetė kjo njė sfidė jetėsore pėr ty. E qka ta merr mendja nė qoftė se kur ti e fillon namazin tėnd me kuptimin e fjalės Er-Rab me kėto kuptime dhe ia shton kėsaj alemin pra Rabil Alemin (i krejtė asaj qka ekziston nga botėrat e ndryshme dhe tė shumta tė cilat i din e shumė prej tyre nuk i din). Andaj sa kujdeset pėr robėrit e tij Allahu vetėm me emrin e Tij Es-Semij – Dėgjuesi. Nuk ka zė, pėrshpėritje e gjuhės apo e zemrės tė cilėn Allahu nuk e dėgjon. Nuk i pshtillen zėrat dhe kujdeset pėr ankesėn e ēdo kujt prej robėrve tė tij. Dhe tė gjitha kėto ankesa tė robėrve Allahu i dėgjon me kujdes tė posaqėm pothuajse ėshtė vetėm “ty” duke tė dėgjuar. Dhe nuk ndikon aspak qė tė ndėgjohet apo jo dikush tek Allahu nė qoftė se ėshtė mė pak apo mė shumė i zėshėm e as nė qoftė se ėshtė me afėr apo mė larg. Allahu kujdeset pėr tė gjithė.

    Dijetarėt islam kanė thėnė se kuptimi i dytė i fjalės rab tek arabėt ėshtė jo vetėm kujdes por pėrcjellje e vazhdueshme. Kurse pėrcjellja e vazhdueshme bėhet vetė apo me autorizim. Kurse Allahu nuk ka zėvendės. Tė gjitha ato qė pėrdorėn si sebepe duke filluar nga melaiket pėr tė kryer detyra e duke kaluar edhe tek tė gjitha sebepet tjera. Tė gjitha kėto janė tė parėndėsishme pėr Allahun. Fjala Er-Rab tė bėn tė kuptosh se edhe Allahu kur autorizon ndonjė melaike pėr ndonjė punė prap se prap funksionalizimin dhe suksesin e asaj pune e bėn Allahu. Si psh sebep pėr ngopje e ka bėrė ushqimin mirėpo mirėpo ndikimin e ushqimit dhe ēdo kafshate tė cilėn ti e fut nė gojė se a do tė bėjė dobi ky ushqim dhe a do tė ngopė varet nga ajo se si vendos Allahu.

    Prandaj termet tė cilat pėrmenden: Kush mundohet arrin janė gabim ngase duhet tė thuhet kush mundohet arrin me lejen e Allahut. Ngase mundi ėshtė sebep mirėpo Allahu sebepet nuk i ka bėrė vendimtare. Dhe kush mendon se marrja e sebepit ėshtė vendimtare nė arritjėn e qėllimit e ka gabim madje ky gabim i tij mund tė arrij deri nė nivelin e shirkut.

    ﴾ وَمَاكَُانَ رَُبُّكَ نَُسِيًّا ﴿ُ ٤٦ ....... ﴾٥٢٢﴿...لََ تَُأْ خ ذه سُِنَةٌ وَُلََ نُوَْمٌُ ....

    19:64......e Zoti yt nuk ėshtė qė harron. 2:255 .....Atė nuk e kap as kotja as gjumė

    Dhe pėr kėtė arsye nuk duhet menduar se mungesa e shėndetit apo mungesa e rrizkut ka ardhur pėr shkak se Allahu ėshtė i zėnė diku dhe duhet tė presėsh nė rend por pėr shkak se ēdo gjė ėshė duke ardhur me urtėsi madhore dhe se Allahu ėshtė duke u pėrkujdesur pėr ty dhe se ti je nėn kontroll.

    Paramendo nė qoftė se njė njeri shkon nė spital dhe ka dhimbje tė mėdha dhe atij i thuhet se pėr shkak dikush ka intervenuar ėshtė arritur qė njė ekip i mjekėve ekspert dhe tė pregatitur tė jenė kujdestar dhe tė pėrkujdesen posaqėrisht pėr ty dhe ata nuk kanė tjetėr punė pėrveq kujdesit ndaj teje. Sa do tė jetė ky ngushėllim i madh pėr njeriun pėrkundėr se mund tė ketė dhimbje dhe ndoshta nuk sheh shenja tė shėrimit. Pra ndjehet i lumtur i qetė, komod dhe rehat ngase ky ekip ėshtė duke pėrcjellur gjendjėn time.

    Allahu kujdeset nė mėnyrė tė veēantė pėr secilin prej nesh dhe kjo kujdesje ėshtė e vazhdueshme dhe e pandėrprerė pėr ēdo ēast, moment, fjalė, qėndrim, kėrkesė, ankesė apo ēkado qoftė dhe pėr ēdo krijesė. Dhe ky kujdes gjithashtu ėshtė i pėrcjellur me dashuri dhe mėshirė.

    Kuptimi i emrit Er-Rab ėshtė e domosdoshme poashtu qė tė kuptohet nėn hijėn e kuptimit tė emrit tė Allahut El-Halik – Krijuesi. I Cili i ka krijuar dhe i ka begatuar tė gjitha krijesat dhe poashtu kujdesėt pėr tė gjitha ato. Ēfarė mirėsie ėshtė kjo?

    Sot njerėzit fatkeqsisht aq kanė njohjė sipėrfaqėsore pėr Allahun dhe aq kanė njohje tė detajizuar pėr disa gjėra tjera saqė turpėrohemi nė masė tė madhė para Allahut pėr atė qė po ndodh (qoftė kjo pėr vetėn tonė por edhe pėr tė tjerėt) Ndoshta dikush nga ne dinė mė mirė pėr paisjėn tė cilėn mund ta ketė nė xhep (e cila fundja e fundit nuk ėshtė asgjė) se si tė komunikoj dhe tė lidhet me gruan dhe familjėn e tij sesa e njeh Allahun dhe din se si tė lidhet e tė komunikoj me Tė. Kurse Allahu pėrkundėr kėsaj kujdeset pėr neve. Dhe shembull pėr kėtė mund tė marrim njeriun mė te dashur qė mund ta kesh nė jetė kushdo qoftė ai prindi, gruaja, shoku etj. Nė qoftė se njė herė apo dy nuk i lajmėrohesh nė tel si duhet apo nuk ia hap telefonin (lidhja, komunikimi nuk ka funksionu si duhet) menjėherė ndryshon disponimi i jonė. Kurse sa herė Allahu na ka dėrguar sinjale se dėshiron mė u lidh kurse robi nuk ėshtė pėrgjigjur dhe prap i ndihmon dhe i jep atij. Dhe tė gjitha krijesat tė cilat i ka krijuar Allahu janė sinjal se Allahu dėshiron tė lidhet (komunikoj) me ne mirėpo ne nuk jemi pėrgjigjur si duhet kurse Allahu pėrsėri ka dhėn leje dhe ėshtė pėrkujdesur pėr neve, na ka dhėnė jetė e shėndet. Ngase asgjė nuk bėhet pa lejen e Tij dhe Allahu sebepin e ka lėnė qė ne ta marrim mirėpo shkaqet tė cilat Allahu i ka bėrė pėr arritjėn e qėllimeve tė caktuara nuk e kanė kompetencėn e ndikimit. A do tė ndikon apo jo do tė vendos ai qė e ka emrin Er-Rab.

    Ibn Tejmije thotė: Pasiqė nevoja e njerėzve pėr ta njohur Allahun si Er-Rab ėshtė me e madhe se pėr ta njohur atė si Allah, Allahu vazhdimisht njohjen e Tij si Allah e ka bėrė pėrmes njohjės sė Tij sikurse Er-Rab. Ngase ne jemi njerėz dhe a kemi mė shumė nevojė ta njohim se kush na ushqen dhe na jep tė pijmė apo kemi nevojė qė ta njohim mė shumė atė qė na mundėson tė kėnaqemi me namaz. Jo ne sė pari kemi nevojė ta njohim se kush na jep te ushqehemi dhe tė pijmė, kush ėshtė ai qė po na jep shėndet kurse pastaj nga kjo njohje dalim tek njohja tjetėr.

    Ngase njeriu ėshtė i tillė dhe ka nevojė qė pėrmes aspekteve materiale ta njeh Allahun edhe pse sikurse asnjė nga kėto begati materiale tė mos ekzistonte Allahu do tė mbetej i vetmi qė meriton tė adhurohej. Por megjithatė Allahu nė vazhdimėsi pėrmes kėtij pėrkujdesi ndaj teje tė dėrgon sinjale tė lidhjės me tė dhe se kėto sinjale nuk janė tė kota. Dhe paramendo se nė sa prej kėtyre sinjaleve ti nuk pėrgjigjesh fare.

    Ngase Ai ia ka vendosur Vetė sė Tij emrin Er-Rab dhe i pėrmbahet kėtij emri ndėrsa nė qoftė se ti nuk i pėrmbahesh sinjaleve kjo pastaj ėshtė ēėshtje tjetėr pėr tė cilėn e ke pėrgjegjėsinė tėnde. Por Allahu nuk i shmanget kėtij emri pėr ēfarėdo rrebelimi tė robėrve tė Tij. Dhe Allahu nuk pushon sė qenuri Er-Rab pėr ēfarėdo gjynahu nė tokė apo pėr ēfarėdo lloj rrebelimi dhe refuzimi tė udhėizimit nga robėrit e Tij.

    Dhe padyshim qė pastaj dikush ka mė shumė hise nė kėtė emėr e dikush mė pak por Allahu nuk pushon se qenuri Er-Rab. Andaj Allahu kujdeset edhe pėr ata tė cilėt pėrkundėr kujdesit tė Allahut ndaj tyre i bėjnė gjynah Allahut.
    Pra emri Er-Rab nė gjuhėn arabe nėnkupton kujdesin pėr pėrmirėsim dhe zhvillim tė vazhdueshėm dhe kjo pėrkujdesje nuk nėnkupton marrėveshje mes teje dhe Allahut por nėnkupton se ti je pronė dhe rob i Allahut dhe se je pronė e tėrėsishme e Tij. Dhe sa mė tepėr e njohim Allahut nga kėto ēasje aq mė tepėr e adhurojmė.

    Andaj paramendo vetėm kėto kuptime tė cilat u cekėn deri mė tani tė jenė tė grumbulluara tek ne sa herė tė themi nė namaz: الْحَمْ د لُِلَّهِ رَُ ب اُلْعَالَمِينَُ - Falėnderimi i takon All-llahut, Zotit tė botėve! Si do tė jetė namazi i secilit prej nesh? Cili do tė jetė pėrjetimi i lidhjes me Allahun?

    Kujdesi i Allahut pėr robėrit e tij ėshtė dy llojesh:

    1. Kujdes material apo fizik dhe nė kėtė kujdes bėjnė pjesė tė gjitha krijesat e Allahut;

    2. Kujdesi i Allahut pėr ne qė tė jemi tė udhėzuar dhe ky kujdes i posaēėm e bėn kėtė emėr edhe mė tė afėrt me neve.
    Sa ėshtė kujdesuar Allahu qė ti sot tė din si tė falesh, qė ti tė din si ta falenderosh dhe ta madhėrosh Allahun. A nuk kujdeset Allahu pėr zemrėn tėnde qė ajo tė ndihet mė mirė nė namaz dhe a nuk kujdeset Allahu pėr ty nga shumė sėmundje shpirtėrore tė cilat mund tė devijojnė nga rruga e Allahut, qė ti tė shkosh nė vendet e duhura, tė jesh nė shoqėri tė caktuar nė kohė tė caktuar etj.

    Dhe kujdesi i dytė ėshtė shumė mė i madh se kujdesi i parė. Dhe duke u nisur nga kjo nė qoftė se ne e duam shumė dikė i cili na jep tė ushqehemi, tė pijmė dhe na jep shėndet jemi tė gatshėm tė bėjmė ēdo gjė pėr tė atėherė ēfarė duhet tė bėjmė kur tė kuptojmė kujdesin e Allahut pėr ne qė tė jemi tė udhėzuar.

    Ēfarė ndikimi duhet tė ketė emri Er-Rab nė jetėn e besimtarit ?

    1. Kur ne mėsojmė pėr emrin e Allahut Er-Rab dhe pėr kėtė pėrkujdesje e furnizim pėr kėtė mbrojtje dhe pėrkrahje kaq tė madhe dhe kėtė krijim kaq tė madh a mendjmė se tėrė kėtė Allahu e ka bėrė kot? Besimtari mendon rreth kėsaj dhe kjo e sinjalizon atė pėr njė rol tė caktuar i cili kėrkohet prej tij. Tani paramendoje se sa i papėrgjegjshėm ėshtė ai i cili e shpėrfill kėtė rol i cili ėshtė qė ai tė bie nė sexhde pėr Allahun. Andaj ēfarė duhet ti bėhet kėtij njeriu. Dhe nė qoftė se kėtė e kthejmė vetėm nė rrafshin njerėzor (nėse ti i ke bėrė mirė kaq shumė dikujt) atėherė edhe nė qoftė se e vrasim ėshtė pak.
    Shiqo se si Allahu nė Kur’an flet pėr krijimin e qiejve dhe tė tokės dhe ndryshimin e natės dhe tė ditės. Nėse tė gjithė njerėzit mundohen qė ditėn ta bėjnė natė apo anasjelltas nuk do tė munden ta bėjnė kėtė gjė asnjėherė. Dhe pse i ka bėrė Allahu tė gjitha kėto? Qė ne ta dijmė se Ai ėshtė i mundshėm pėr ēdo gjė. Ēdo ditė e bėn ditėn natė dhe natėn ditė pra ēdo ditė ta dėshmon se bėn ēka dėshiron edhe pastaj kur tė godet ndonjė sprovė ti thua nė vetėn tėnde: A thua largohet kjo sprovė dhe a thua ēfarė do tė bėhet. Andaj a po e kuptojmė drejtė ne mesazhin tė cilin e bart emri i Allahut Er-Rab ?

    2. Pasi qė e ke kuptuar se ke kėsi pėrkrahje nga Krijuesi yt dhe pasi qė i ke kuptuar tė gjitha ato tė cilat janė cekur me lartė pėr kuptimin e emrit Er-Rab a nuk tė bėn kjo qė pastaj ta kuptosh drejtė atė tė cilėn e ka thėnė Muhamedi (paqja dhe shpėtimi i Allahut qofshin mbi tė)
    رَ ضَي تَ بََ ا لَله رَبَ اَ وَبَ مَ حَ مَدٍ رسؤلا وب الاسلا م دين ا - Jam i kėnaqur me All-llahun pėr Zot, me Muhammedin (paqja dhe shpėtimi i Allahut qofshin mbi tė) pėr Pejgamber dhe me Islamin pėr fe.

    Nė qoftė se tani kėrkohet nga ti qė tė nėnshkruash se i adhuruari yt ėshtė Allahu a do tė nėnshkruash apo ke nevojė qė ende tė dėgjosh se sa ėshtė mirė pėr ty qė tė jesh me Allahun. Ka njerėz tė cilėt pėrkundėr faktit se e dinė se sa pėrfitojnė nga Allahu nuk janė tė kėnaqur qė tė jenė nėnshkrues tė marrėveshjes.

    A e kuptove tani se qfarė do tė thotė: Jam i kėnaqur me All-llahun pėr Zot.... dhe rrjedhimisht nga kjo ti je i kėnaqur edhe me atė ēfarė cakton Ai pėr ty ēfarė gjykon, ēfarė urdhėron apo ēfarė ndalon. Me tė gjitha kėto ti je i kėnaqur ngase Ai ėshtė رَ ب اُلْ عال مي نَ – Zoti i botėve.

    Kurse ata tė cilėt nuk e kuptojnė emrin e Allahut Er-Rab arsyetimet dhe pyetjet e tyre jane tė llojllojshme si psh: Pse kjo gjė ėshtė obligim? E ēka ėshtė tash ky haram? E ēka ėshtė kjo sprovė? E pėrse erdhi ky caktim? Etj etj. Tė gjitha kėto ngase nuk janė tė kėnaqur qė Allahu tė jetė Er-Rab i tyre. Ngase kėrkes e domosdoshme e tė qenurit Allahut - Er-Rab ėshtė qė tia besosh Atij qė tė udhėheq. Dhe nė kuadėr tė kėsaj pastaj i kupton edhe sprovat ngase emri Er-Rab ėshte shumė i pėrshtatshėm qė tė ndihmon tė kėnaqesh me sprovat tė cilat Allahu mund tė na i dėrgon. Allahu nga ruajtė ngase ne kemi dėshirė tė jemi rehat mirėpo nėse vijė sprovat atėherė emri Er-Rab i ėmbėlson sprovat.

    I Dėrguari i Allahut (paqja dhe shpėtimi i Allahut qofshin mbi tė) po ashtu ka thėnė: “Me tė vėrtet madhėsia e shpėrblimit ėshtė sipas madhėsis sė vėshtirėsive (sprovave nė kėtė botė). Vėrtet Allahu kur e don njė popull, i sprovon ata (me fatkeqėsi). Kush ndahet i kėnaqur (nga ajo fatkeqėsi), ai do ta ketė knaqėsin e Allahut, e kush ndahet (nga ajo fatkeqėsi) i hidhėruar, ai do ta ketė hidhėrimin e Allahut.” Transmeton Tirmidhiu dhe ka thėnė: Ky hadith ėshtė i mirė (Hasen). Shejh Albani nė librin Sahihul-Xhami’ e ka bėrė Sahih, nr:308).

    Dijetarėt kanė thėnė: Ēdo sprovė qė vie nga Allahu e ka njė mesazh dhe moskuptimi i drejtė i kėtij mesazhi ėshtė mė i keq se vet sprova e cila tė ka goditur. Andaj ti lutu qė tė largohet sprova por edhe mundohu qė tė pėrfitosh maksimalisht ngase gjatė kėsaj sprove je nė njė shkollė tė caktuar. Mirėpo kur tė pėrfundosh kėtė shkollė do tė dalėsh mė njė diplomė ashtu siq ka thėnė Allahu nė Kur’an pėr Ejubin ﴾ إِنَّا وَُجَدْنَاه صَُابِرًا نُ عْمَ اُلْعَبْ دُ إُِنَّه أَُوَّابٌ ﴿ُ ٦٦

    38:44 .....Vėrtet, Ne e gjetėm atė tė durueshėm. Sa rob shumė i mirė ishte ai dhe i kthyer te Zoti.

    Poashtu nė qoftė se lexojmė pėr jetėn e Muhamedit (paqja dhe shpėtimi i Allahut qofshin mbi tė) vėrejmė se nuk ka fushė apo mejdan tė jetės njerėzore nė tė cilėn nuk ėshtė sprovuar. Dhe tėrė ato sprova dhe vėshtirėsi nėpėr tė cilat ėshtė dashur tė kaloj kanė ndodhur qė tu vijnė mesazhe tė caktuara umetit tė tij. Andaj kjo mospėrfillje mund tė kushtoj shumė shtrenjtė nėse nuk kuptohet drejtė.

    3. Nga pėrkujdesi i Allahut pėrmes emrit tė tij Er-Rab pėr robėrit e tij ėshtė se kjo pėrkujdesje ėshtė graduale e palodhur dhe sa herė qė shfaqet nevoja jote pėr diqka Ai ta plotėson atė pak nga pak. Dhe nga kjo ne mund tė mėsojmė se nė tė njėjtėn mėnyrė duhet tė pėrkujdesemi pėr vetėn tonė dhe qė edhe ne kėtė gradualitet tė pėrmirėsimit ta bartim drejt ngritjės kah Allahu. A kujdesesh ti se ēdo ditė ju duke u ngritur tek Allahu? Ashtu siē ai pėr ēdo ditė pėrkujdeset qė ti tė rritesh.
    Dhe poashtu pėr ata tė cilėt i ke nėn pėrkujdesje a je duke u pėrkujdesur siē duhet dhe nė formė graduale. Nė qoftė se ne pėrkujdesemi pėr ahiretin e fėmijevė tonė vetėm sa gjysma e asaj qė pėrkujdesemi pėr dynjanė e tyre ata do tė ishin shumė tė ngjajshėm me selefin. Andaj ngjajshėm sikurse pėrkujdesesh qė fėmiut derisa ėshtė i vogel ta ushqesh me kafshata tė bukės njė nga njė dhe bėn durim nė kėtė gjė a ke mundėsi qė tė njėjtėn gjė ta bėsh edhe duke ia dėgjuar atė tė cilėn e mėson nga feja qoftė kjo ajet, hadith apo diqka tjetėr nga feja. Dhe nė kėtė mėnyrė tia japėsh kafshatat e fesė. Apo terminet pėr tė marrė ndonjė terapi kur janė tė sėmurė, apo terminet e tjera tė ndryshme si psh pėr shkollė, trajnime etj a je duke e ke bėrė tė njėjtėn gjė edhe pėr terminet e namazit, agjėrimit etj.
    Andaj kujdesi gradual i Allahut pėr neve na edukon qė edhe ne gradualisht por nė vazhdimsi tė interesohemi pėr tė tjerėt.

    4. Poashtu tė gjithė pejgamberėt e kanė lutur Allahun me emrin Er-Rab. Nga ky emėr Er-Rab tė ka dhėnė pa kėrkuar ti asgjė kurse kur tani qė e kuptuar kėtė emėr Er-Rab dhe je nė vėshtirėsi dhe po i drejtohesh Atij dhe poashtu e ke kuptuar mesazhin a mendon se nuk ta jep atė qė je duke e kėrkuar? Pėrkundrazi.

    ﴾ قَالََ رَُبَّنَا ظَُلَمْنَا أَُن فسَنَا وَُإِن لَُّمْ تَُغْفِرْ لَُنَا وَُتَرْحَمْنَا لَُنَ كونَنَّ مُِنَ اُلْخَاسِرِينَُ ﴿ُ ٥٢

    7:23. Ata tė dy thanė: “Zoti ynė, ne i bėmė tė padrejtė(i dėmtuam) vetvetes sonė, nė qoftė se nuk na falė dhe nuk na mėshiron, ne me siguri do tė jemi prej tė shkatėrruarve!”

    ﴾ رَّ ب اُغْفِرْ لُِي وَُلِوَالِدَيَّ وَُلِمَن دَُخَلَ بَُيْتِيَ مؤْمِنًا وَُلِلْ مؤْمِنِينَ وَُالْ مؤْمِنَاتِ وَُلََ تَُزِدِ اُلظَّالِمُِينَ إُِلََّ تَُبَارًُا ﴿ُ ٥٢

    71:28. Zoti im, mė falė mua dhe prindėrit e mi, dhe ata qė hynė nė shtėpinė time, duke qenė besimtarė, edhe besimtarėt e besimtaret, ndėrsa jobesimtarėve mos u shto tjetėr, vetėm dėshpėrim”.

    ﴾ وَإِذْ يَُرْفَُ ع إُِبْرَاهِي م اُلْقَوَاعِدَ مُِنَ اُلْبَيْتِ وَُإِسْمَاعِي ل رَُبَّنَا تَُقَبَّلْ مُِنَّا إُِنَّكَ أَُنتَ اُلسَّمِي ع اُلْعَلِي م ﴿ُ ٧٥١

    2:127. Edhe kur Ibrahimi dhe Ismaili, duke i ngritur themelet e shtėpisė (Qabes - luteshin): “Zoti ynė, pranoje prej nesh, se me tė vėrtetė Ti je qė dėgjon dhe di”!

    قَالَ عُِيسَى اُبْ ن مَُرْيَمَ اُللَّ همَّ رَُبنََّا أَُنزِلْ عَُلَيْنَا مَُائِدَةً منَ اُلسَّمَاءِ تَُ كو ن لَُنَا عُِيدًا لَِّوَّلُِنَا وَُآخِرِنَا وَُآيَةً منكَُ وَُارْ زقْنَاُ
    ﴾ وَأَنتَ خَُيْ ر اُلرَّازِقِينَ ﴿ُ ٧٧٦

    5:114. Isai, bir i Merjemes, tha: “O All-llah, Zoti ynė, zbritna nga qielli njė tryezė, tė na jetė festė (gėzim) pėr ne dhe pėr ata (qė vijnė) pas nesh, tė jetė argument prej Teje, dhe dhurona se Ti je furnizuesi mė i mirė!”

    لََ يُ كَل ف اُللَّه نَُفْسًا إُِلََّ وسْعَهَا لَُهَا مَُاكَُسَبَتْ وَُعَلَيْهَا مَُا اُكْتَسَبَتُْ رَُبَّنَا لََُ تُ ؤَاخِذْنَا إُِن نَُّسِينَا أَُوْ أَُخْطَأْنَا رَُبنََّاُ
    وَلََ تَُحْمِلْ عَُلَيْنَا إُِصْرًاكَُمَا حَُمَلْتَه عَُلَى اُلَّذِينَ مُِن قَُبْلِنَا رَُبنََّا وَُلََ تُ حَ ملْنَا مَُا لََُ طَُاقَةَ لَُنَا بُِهُِ وَُاعْ ف عَُنَّا وَُاغْفِرْ لَُنَاُ
    ﴾ وَارْحَمْنَا أَُنتَ مَُوْلََنَا فَُان صرْنَا عَُلَى اُلْقَوْمِ اُلْكَافِرِينَ ﴿ُ ٥٢٤

    2:286. All-llahu nuk e obligon asnjė njeri pėrtej mundėsisė sė tij, atij (njeriut) i takon ajo qė e fitoi dhe atij i bie ajo (e keqe) qė e meritoi. “Zoti ynė, mos na dėno nėse harrojmė ose gabojmė! Zoti ynė, mos na ngarko neve barrė tė rėndė siē i ngarkove ata qė ishin para nesh! Zoti ynė, mos na ngarko me atė pėr tė cilėn ne nuk kemi fuqi! Na i shlyej mėkatet, na i mbulo tė kėqijat, na mėshiro. Ti je mbrojtėsi ynė, na ndihmo kundėr popullit pabesimtar!
    Andaj duhet tė mėsohemi qė ta lusim Allahun me kėtė emėr ashtu siq e kanė lutur pejgamberėt.

    5. Robi i Allahut i cili e njeh Allahun me emrin Er-Rab nė kuptimin e kujdesit, mbikqyrjės dhe furnzimit a nuk ndikon kjo qė me ia shtu edhe mė tepėr tevekulin nė Allahun. A ende nuk je i sigurt tė mbėshtetėsh tek Ai? Andaj dorėzoja punėt Allahut. Dhe pejgamberi (paqja dhe shpėtimi i Allahut qofshin mbi tė) prej dhikrit para gjumit ka thėnė: اللّ همَّ أَُسْلَمْ ت نَُفْسي إُِلَيْكَ، وَُفَوَّضْ ت أَُمْري إُِلَيْكَُ، وَُوَجَّهْ ت وَُجْهيُ
    إِلَيْكَ، وَُأَلْجَاْ ت ظَُهري إُِلَيْكَ، رَُغْبَةً وَُرَهْبَةً إُِلَيْكَ، لَُ مَُلْجَأَ وَُلَ مَُنْجا مُِنْكَ إُِلَّ إُِلَيْكَ، آُمَنْ ت بُِكِتابُِكَ اُلّذي أَُنْزَلْتَ وَُبِنَبِي كَ اُلّذيُ
    أَرْسَلْتُ . O Zoti im, unė ta dorėzova Ty shpirtin tim. Ty ta kam dorėzuar ēėshtjen time dhe fytyrėn time e ktheva nga Ti. Te Ti strehova shpinėn time. S'ka shpėtim dhe as strehim pėrveēse te Ti.

    Dhe njė prej kuptimeve tė fjalės tefvid ėshtė autorizim i tėrėsishėm ku i autorizuari ēfarėdo qė vepron nuk pyetet nga autoroziuesi pėrse e ke bėrė veprimin e caktuar. Andaj a jetė diqka e mangėt nėse Allahu e merrė nėn pėrkujdesje? Asgjė. Andaj a nuk na e shton kjo tevekulin dhe bindjėn tek Allahu. Andaj ēdo thėnie nė namaz: الْحَمْ د لُِلَّهِ رَُ ب اُلْعَالَمِينَُ - Falėnderimi i takon All-llahut, Zotit tė botėve! 1:3. Mėshiruesit, Mėshirėbėrėsit! Duhet tė jetė njė dozė e shtuar qė ndikon nė pėrmirėsimin e mbėshtetjės, bindjės dhe dorėzimit tonė tek Allahu.
    E lusim Allahun qė ti ushqen zemrat tona nė bindje dhe mbėshtetje tek Ai dhe me mendim tė mirė pėr Tė. Dhe e lusim Allahun qė tė na mundėson qė ta njohim Atė si duhet dhe ta adhurojmė si duhet dhe tė kėnaqemi nėn hijėn e njohės sė Allahut dhe tė kėnaqemi nėn hijen e adhurimit tė Tij dhe tė kėnaqemi pastaj nėn hijen e takimit me Tė dhe shpėrblimit prej Tij dhe mbi tė gjitha tė kėnaqemi me shiqim nė Fytyrėn e Tij nė Ditėn e Gjykimit.

  6. #5
    i/e regjistruar Maska e Selma*
    Anėtarėsuar
    15-05-2009
    Postime
    405
    Ligjėrata e pestė – Kuptimi i emrit Er-Rrahman

    http://www.qsi-ks.com/webi/shiqovideo.php?id=537

    Seria – Ta njohim Allahun

    Ligjėrata e pestė – Kuptimi i emrit Er-Rrahman

    Vėrejtje: Pėr kuptim tė drejtė tė kėtyre ligjėratave kushtėzohet dėgjimi i tyre paraprak nė kėtė web adresė: http://www.qsi-ks.com

    Emri Rrahman ėshtė emėr i Allahut me tė cilin Allahu ka filluar njoftimin e Tij me krijesat e Tij. Ngase emri Allah konsiderohet bazė kurse pas kėtij emri fillon shtjellimi se kush ėshtė Allahu. Dhe shtjellimi i parė qė ka filluar tė bėhet ėshtė bėrė pėrmes emrit Er-Rrahman. Andaj themi:

    بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ - Me emrin e All-llahut, Mėshiruesit, Mėshirėbėrėsit!

    Ky emėr ėshtė pėrmendur nė Kur’an afėr 57 herė. Dhe pėrmendja e tij ėshtė ose e vetmuar ose nė qoftė se i ėshtė bashkangjitur ndonjė emėr tjetėr atėherė i vetmi emėr qė i ėshtė bashkangjitur ėshtė emri Er-Rrahim. Pėr dallim nga emrat tjerė tė Allahut tė cilėt kombinohen nė mes vete emri Er-Rrahman nuk kombinohet me asnjė emėr tjetėr pėrveē se me emrin Er-Rrahim dhe kjo ėshtė bėrė nė gjashtė vende nė Kur’an kurse herėt tjera ėshtė pėrmendur vetėm Er-Rrahman. Dhe pėrmendja e Tij nė fillim tė ēdo sureje e ka njė simbolikė interesante qė ėshtė mirė tė fillojmė me tė tė shtjelluarit e kėtij emri. Ngase ne ēdo sure e fillojmė me: بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ - Me emrin e All-llahut, Mėshiruesit, Mėshirėbėrėsit!

    Fillimi i sureve madje edhe i vetė veprave tė cilat i bėjmė nė jetėn e pėrditshme e ka njė domethėnie tė posaēme qė dijetarėt kanė thėnė se kjo domethėnie ka kuptim edhe tė urdhėrit edhe tė lajmėrimit. Dhe kjo nėnkupton qė kur Allahu na urdhėron tė themi بِسْمِ اللَّهِ - Me emrin e All-llahut atėherė kjo ėshtė njė urdhėr qė duhet tė fillojmė punėt me emrin e Allahut. Qė ēdo punė tė fillohet mė emrin e Tij. Kurse sa i pėrket lajmėrimit dijetarėt kanė thėnė se kur njeriu fillon me بِسْمِ اللَّهِ - Me emrin e All-llahut i lajmėron vetės sė tij por edhe tė tjerėve njė gjė qė duhet tė jetė e ngulitur nė zemrat tona. Cila ėshtė ajo? Se edhe atė ushqim tė cilin jemi duke e ngrėnė apo edhe nė atė shtėpi nė tė cilėn je duke u futur edhe atė teshtė tė cilėn je duke e veshur dhe ēdo gjė qė e bėn بِسْمِ اللَّهِ - Me emrin e All-llahut ėshtė njė lajmėrim se kjo ėshtė e Allahut kurse unė jam pėrdoruesi. E qė pastaj pėrmes kėsaj tia ngulitėsh vetės nė kokėn tėnde se ti je njė rob qė tė ėshtė dhėnė nė posedim begatia e caktuar dhe ti para pėrdorimit tė saj deklaron se kjo ėshtė e Zotit. Prandaj shiqo se sa krim tė madh bėn ai i cili begatitė tė cilat Allahu ia ka dhėnė i pėrdorė ato nė tė kundėrtėn e asaj qe ka dashur Krijuesi. Ngase ai qoftė pėrmes deklarimit me gojė apo edhe pėrmes zemrės sė tij thotė بِسْمِ اللَّهِ - Me emrin e All-llahut dhe pas kėtij deklarimi biė nė kundėrshtim me atė qė ka dashur Allahu. Dhe kjo e dyfishon krimin dhe mėkatin e tij. Pas kėsaj بِسْمِ اللَّهِ - Me emrin e All-llahut, Allahu na ka mėsuar qė nė fillim tė sureve dhe nė raste tė caktuara tia bashkangjesim edhe الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ - Rrahmani, Er-Rrahim pėr tė kuptuar se kėto begati tė cilat ne i gėzojmė dhe qė pėrdorimin e tyre e fillojmė me بِسْمِ اللَّهِ - Me emrin e Allahut kėto nuk janė si rezultat i ndonjė marrėveshje tė caktuar mesh nesh dhe Allahut dhe se tani Ai ėshtė duke e pėrmbushur obligimin e Tij ndaj neve ngase Ai nuk ka obligim ndaj nesh nė kėtė drejtim dhe nuk janė si pasojė e kthimit tė borxhit tė cilin na e ka (ngase nuk na i ka marrė qė tė na i kthen) por tė gjitha janė pjesė e emrit tė tij Er-Rrahman. Andaj ėshtė Er-Rrahman dhe pėr kėtė arsye ta ka mundėsuar apo ta ka dhėnė kėtė apo atė. Prandaj ėshtė interesante se tė gjitha suret nė Kur’an fillojnė me بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ - Me emrin e All-llahut, Mėshiruesit, Mėshirėbėrėsit! Dhe nuk ka ndryshim nė kėtė kombinim بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ dhe nė qoftė se meditojmė rreth kėsaj me tė vertetė do tė thellohet dhe do tė rrėnjėsohet nė zemrėn tonė njė rrėnjė e rėndėsishme qė na mundėson njohjėn e Allahut mė mirė dhe mė pėr sė afėrmi.

    Tek arabėt Allahu qenė i njohur pėrmes emrit Er-Rrahman. Prandaj nė shumė vende nė Kur’an pėrmendet:

    ﴾ وَإِذَا قِيلَ لَهُمُ اسْجُدُوا لِلرَّحْمَٰنِ قَالُوا وَمَا الرَّحْمَٰنُ أَنَسْجُدُ لِمَا تَأْمُرُنَا وَزَادَهُمْ نفُُورًا ۩ ﴿ ٠٦

    25:60. E kur u ėshtė thėnė atyre: Bėni sexhde ndaj tė Madhėrishmit, ata thanė: “E kush ėshtė Rrahmani - Mėshiruesi? A t’i bėjmė sexhde pse ti na urdhėron?” E kjo e shtoi edhe mė tepėr largimin e tyre (nga feja).

    Dhe poashtu nė marrėveshjen e Hudejbijės kur Muhamedi (paqja dhe shpėtimi i Allahut qofshin mbi tė) ka bėrė marrėveshje me Suhej ibn Amr ka dashur tė shkruaj Me emrin e All-llahut, Mėshiruesit, Mėshirėbėrėsit kurse i ėshtė thėnė sa i pėrket Me emrin e All-llahut kėtė e njohim kurse Mėshiruesit, Mėshirėbėrėsi shlyeje kėtė ngase ne nuk e njohim kėshtu Zotin. Prandaj kjo ėshtė njė privilegj qė Allahu ua ka mundėsuar muslimanėve qė ta njohim Allahun me kėtė emėr.

    Qė tė dy kėta emra Er-Rrahman dhe Er-Rrahim janė vijnė nga fjala Rahmeh. Ēka ėshtė fjala Rahmeh?

    Rahmeh nė kontekstin njerėzor ka tė bėjė me njė lloj dhembshurie dhe me njė lloj tė ndėrrimit tė mendjes pėr tė qenė mė i butė. Pra zbutje e mendimit, qėndrimit dmth nė fillim kam thėnė kėshtu kurse pala tjetėr mė bind dhe unė e mėshiroj dhe e ndėrroj mendimin. Kjo ėshtė nė raport me njeriun. Kurse nė raport me Allahun nuk ėshtė kėshtu ngase لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَيْء - Asnjė send nuk ėshtė si Ai; andaj fjala Er-Rrahman dhe Er-Rrahim e nė veēanti Rrahaman sa herė qė tė pėrmendet gjithmonė nėnkupton dobinė e pėrgjithshme. Dhe kėtė dobi pastaj mund ta zbėrthejmė nė dobi dhe rrafshe tė ndryshme qė flasin pėr te por dijetarėt kanė thėnė se Er-Rrahman ėshte sinonim i asaj qė quhet dobi e pėrgjithshme dhe kur themi kėshtu nuk pėrjashtohet nga kjo dobi askush qoftė besimtar apo jobesimtar, qoftė njeri apo kafshė, shpezė, bimė apo ēkado qoftė nuk pėrjashtohet nga dobia e Allahut dhuruar kėtyre krijesave dhe e tėrė kjo bėhet nga mėshira e Tij dhe jo se ai ua ka borxh apo ka nevojė pėr ta e kėshtu me radhė.

    Dhe poashtu emri Er-Rrahman ėshtė mė e pėrgjithshėm se Er-Rrahim dhe ka ardhur nė disa kontekste qė jep tė kupton pėrgjitshmėrinė ngase vetė forma dhe vetė trajta nė tė cilėn ka ardhur Er-Rrahman edhe gjuhėsishtė ėshtė shumė mė e pėrgjithshme sesa forma Er-Rrahim. Prandaj kur dikė e kaplon tėrėsia e njė veprimi tė caktuar atėherė arabėt pėr kėtė e pėrdorin trajtėn apo shprehjen “fealan” .

    Dhe sa herė ėshtė pėrmendur arshi i Allahut sė bashku me tė ėshtė pėrmendur vetėm emri Er-Rrahman. Sikurse thotė Ibn Kajimi: Pasi qė arshi i Tij ka pėrfshirė tė gjitha krijesat e Tij atėherė ka qenė e arsyeshme qė edhe mėshira e Tij ose emri i Tij Er-Rrahman qė pėrfshin tė gjitha krijesat tė vijė i pėrmendur sė bashku me arshin e Allahut. Andaj: ﴾ الرَّحْمَٰنُ عَلَى الْعَرْشِ اسْتَوَىٰ ﴿ ٥ 20:5. Mėshiruesi qėndroi mbi Arsh-Fron. Atė qė e pėrfshinė dituria e Tij e pėrshinė edhe Rahmeti i Tij. Ēdo kush ėshtė i prekur dhe i pėrfshirė nė mėshirėn e Tij. Ēdo kush pėrfiton nga emri i Tij Er-Rrahman.

    Dijetarėt kanė pėrmendur disa nga dallimet mes emrit Er-Rrahman dhe Er-Rrahim:

    1. Ajo qė ėshtė mė e pėrhapur edhe pse nuk ėshtė shumė e qėndrueshme mirėpo ėshtė pėrdorur si dallim i kufizuar dhe jo dallim nė ēdo rast. Kanė thėnė Er-Rrahman ėshtė e pėrgjithshme me mėshirėn mbi tė gjitha krijesat. Kurse tek emri Er-Rrahim pėrfshihen besimtarėt e devotshėm dhe tė mirė. Andaj Allahu nė Kur’an thotė:

    ﴾ هُوَ الَّذِي يُصَلِّي عَلَيْكُمْ وَمَلََئِكَتُه لِيُخْرِجَكُم مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ وَكَانَ بِالْمُؤْمِنِينَ رَحِيمًا ﴿ ٣٤

    33:43. Ai ju mėshiron juve e edhe engjėjt e Tij, e pėr t’ju nxjerrė juve prej errėsirave nė dritė dhe Ai ndaj besimtarėve ėshtė shumė mėshirues.

    Edhe pse disa nga dijeatarėt kanė thėnė se ka sinjale apo isharete nė Kur’an qė nuk e lėnė tė qėndrueshme kėtė rregull ngase Allahu psh nė surėn El Bekare:
    ﴾ إِنَّ اللَّه بِالنَّاسِ لَرَءُو ف رَّحِي م ﴿ ٣٣٤ ........

    2: 143. S’ka dyshim se All-llahu ėshtė shumė i butė dhe mėshirues ndaj njerėzve.

    Dhe njerėzit kėtu janė tėrėsia e njerėzve pa pėrjashtim besimtarin apo jobesimtarin mirėpo mund tė pėrdoret Er-Rrahim nė aspekt mė tė kufizuar se sa Er-Rrahman. Dhe kjo ėshtė sa i pėrkufizimeve nė kėtė botė, ndėrsa nė botėn tjetėr edhe Er-Rrahman por edhe Er-Rrahim janė tė poasaēėm pėr besimtarėt ngase nuk ka mėshirė nė botėn tjetėr pėr jobesimtarin me gjithė gjėrėsinė dhe pėrfshirjėn e kėtij emri kjo mėshirė nė botėn tjetėr mbetet e kufizuar pėr besimtarėt. Dhe gjithashtu njė nga dallimet tjera tė cilat i kanė pėrmendur dijetarėt ėshtė se Er-Rrahman ka tė bėjė me qenien e Allahut pavarsisht veprimit me kėtė emėr dhe pavarsisht pėrfitimit nga ky emėr Allahu mbetet Er-Rrahman kurse Er-Rrahim kanė thėnė se ėshtė mė i veēant kur veprohet me tė, kur dikush preket me tė dhe kur dikush pėrfiton nga ky emėr atėherė nė kėtė rast mė i afėrt ėshtė pėrdorimi i emrit Er-Rrahim sesa Er-Rrahman.

    Kėto janė disa dallime nė mes kėtyre dy emrave edhe pse nė esencė kėta janė dy emra tė bukur tė Allahut por shprehja Er-Rrahman ka ardhur nė formėn dhe trajtėn gjithpėrfshirėse ndėrsa Er-Rrahim ka ardhur nė formėn mė tė kufizuar dhe nė tė dyja rastet besimtarėt pėrfitojnė por tė tjerėt nė qoftė se pėrfiojnė nga Er-Rrahman pėrfitimi i tyre ėshtė i kufizuar edhe nė kohė edhe nė vend ngase nuk pėrfitojnė gjithmonė nga ky emėr dhe jo ēdo vend e nė veēanti nė botėn tjetėr janė tė pėrjashtuar ngase nuk ka rahmet pėr ta.

    Ky emėr ėshtė i afėrt dhe i dashur pėr ēdo njeri andaj ēdo gjė qė njeriu pėrfiton nė kėtė botė ėshtė reflektim i kėtij emri prandaj tėrė atė tė cilėn kemi pasur mundėsi ta themi nga kujdesi tek emri i Allahut Rab bėhet pėrmes kėtij emri andaj Ai ėshtė kujdestar mirėpo kėtė kujdes e bėn pėrmes mėshirės sė Tij ngase dikush ka mundėsi tė kujdest pėr ty por tė kujdeset me vrazhdėsi apo me arrogancė, interes, pagesė, dobi tė caktuar kurse emri i Allahut Rab qė kemi thėnė kujdeset pėr ty dhe kuptimet e tjera bėhet pėrmes emrit tė Allahut Er-Rrahman dhe Er-Rrahim.

    Mėshira apo Rahmeti nė raport me Allahun ėshtė dy lloje: Mėshirė e cila buron nga emri i tij Er-Rrahman dhe mėshirė e krijuar. Andaj paramendo sa mėshira ėshtė ashtu sikurse transmetohet nė sahihun e buhariut se: “Allahu ka 100 rahmete, mėshira. Njė prej kėtyre mėshirave e ka zbritur mes xhinėve dhe njerėzve dhe mes kafshėve. Me kėtė mėshirė ata mėshirohen mes vete, madje edhe egėrsira mėshiron tė vegjlit e saj, ndėrsa Allahu ka mbajtur pėr Vete 99 mėshirat e tjera pėr t’i mėshiruar robėrit e Tij nė Ditėn e Kiametit.” (Buhariu dhe Muslim)

    Kjo ėshtė pjesa e krijuar e ku ėshtė pjesa e emrit tė Allahut Er-Rrahman dhe Er-Rrahim dhe pėr kėtė arsye vetė njė krijesė tepėr e privuar dhe tepėr mėkatar i madh mbetėt i papėrfshirė nė mėshirėn e Allahut qė vetėm njė pjesė e kėsaj mėshire ėshtė xheneti i Tij.
    Prej gjurmėvė dhe manifestimeve tė shumta tė kėtij emri nė jetėn e pėrditshme do tė pėrmendim vetėm disa prej tyre qė ta ndiejm dhe ta pėrjetojmė pėr sė afėrmi kėtė emėr tė Allahut:

    1. Allahu ka pėrfshirė me kėtė mėshirė tė gjitha krijesat duke pėrfshirė kėshtu vetė krijimin e tyre, vetė furnizimin e tyre duke pėrfshirė kėtu edhe kujdesin pėr ta dhe formėn e krijimit tė tyre, mėnyrėn e jetesės sė tyre. Tė gjitha kėto pėfshihen nė emrin e Allahut Er-Rrahman.

    ﴾ وَآتَاكُم مِّن كُلِّ مَا سَأَلْتُمُوه وَإِن تَعُدُّ وا نِعْمَتَ اللَّهِ لَ تُحْصُوهَا إِنَّ الِْْنسَانَ لَظَلُوم كَفَّا ر ﴿ ٤٣

    14:34. Dhe Ai ju dha gjithatė qė e kėrkuat (qė kėrkoi nevoja juaj) dhe, edhe nė qoftė se pėrpiqeni t’i numėroni tė mirat e All-llahut, nuk do tė mund tė arrini t’i pėrkufizoni (nė numėr). Vėrtet, njeriu ėshtė i padrejtė dhe shumė pėrbuzės.

    Andaj nė qoftė se begatitė e Allahut vijnė pėrmes emrit tė Allahut Er-Rrahman dhe kėto begati nuk mund tė numėrohen si mendon pra sa mund tė numėrohen gjurmėt dhe manifestimi i kėsaj cilėsie nė raport me robėrit e Allahut, padyshim se kjo ėshtė mė e gjėrė dhe mė e pamundshme dhe mė e pa arrishtme. Si psh nė jetėn tonė tė pėrditshme nė qoftė se njė njeri vazhdimisht tė bėn mirė dhe i bėn mirė edhe dikujt tjetėr dhe nė qoftė se kėrkohet prej teje ti numėrosh tė mirat tė cilat ti ka bėrė ai do ta kesh problem edhe pėr shkak tė kohėzgjatjės sė begative por edhe nga tėrėsia e begative tė shumta me tė cilat ai tė ndihmon ngase nuk mundesh dhe prej kėsaj rrjedhimisht nė qoftė se e ke tė vėshtirė me i numėru begatitė tė cilat ai ti ka dhėnė a mendon se nese kėrkohet nga ti psh harroj pėr njė ēast begatitė tė cilat ky njeri ti ka dhėnė ty dhe na trego sa mund tė bėjė mirė ky njeri kjo ėshtė edhe mė e paarritshme.

    Andaj nė qoftė se Allahu thotė nė qoftė se pėrpiqeni ti numėroni tė mirat e Allahut atėherė ēfarė ta merr mendja nė qoftė se i thuhet dikujt na fol pėr mėshirėn e Allahut qė njė pjesė e kėsaj mėshire janė begatitė tė cilat ne i gėzojmė atėherė kjo ėshtė edhe mė e pa arritshme dhe mė e pamundshme. Sa ėshtė e shtrirė dhe sa ėshtė e gjėrė mėshira e Allahut:

    ﴾ الرَّحْمَٰنُ عَلَى الْعَرْشِ اسْتَوَىٰ ﴿ ٥ 20:5. Mėshiruesi qėndroi mbi Arsh-Fron.

    Nė qoftė se vetėm tentojmė tė bėjmė njė lidhje nė mes arshit tė Allahut madhėsinė e tij, gjithpėrfshijėn me mėshirėn e Allahut do tė jetė diqka e pa arritshme ngase nė qoftė se arshi i Allahut ėshtė i krijuar kurse cilėsia e Allahut Er-Rrahman dhe emri i Tij qė ėshtė qenia e Tij qė ėshtė e pakrijuar. Andaj ne nuk mundemi ta pėrfshijmė nė madhėsinė e tij krijesėn e Tij qė ėshtė arshi ngase sikurse ka ardhur ne hadith: “Pasha Atė nė dorėn e tė Cilit ėshtė shpirti im, shtatė qiejt dhe tokėt krahasuar me Kursinė s’janė vetėmse si puna e njė unaze e gjendur nė njė shkretėtirė”, pra si njė unazė e hedhur nė njė tokė shkretinore tė paskajshme. Mendo se sa pjesė zė kjo unazė nė shkretėtirėn e paskajshme? “…shtatė qiejt dhe tokėt krahasuar me Kursinė s’janė vetėmse si puna e njė unaze nė njė shkretėtirė, ndėrkaq favorizimi i Arshit (Fronit) tė Allahut kundrejt Kursisė ėshtė si favorizimi i shkretėtirės pėrkundrejt kėsaj unaze.”
    andaj ēfarė ta merr mendja kur mbi kėtė arsh qėndron Ai i cili ka vendosur tė emėrohet me emrin Er-Rrahman sa ėshtė atėherė mėshira e Tij e gjėrė. Dhe kush e kupton emrin e Allahut nė kėtė kontekst i mjafton atij pėr ta kuptuar gjithpėrfshirjėn e krijesave nė kuadėr tė kėtij emri.

    ﴾ وَسَخَّرَ لَكُم مَّا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الَْْرْضِ جَمِيعًا مِّنْه إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لََيَا ت لِّقَوْ م يَتَفَكَّرُونَ ﴿ ٣٤

    45:13. Dhe pėr ju nėnshtroi gjithė ē’ka nė qie dhe ē’ka nė tokė, njėmend pėr njerėzit qė mendojnė thellė, nė to ekzistojnė argumente.
    Andaj mjafton qė krejtė ajo tė cilėn ne e gėzojmė ta kuptojmė se ėshtė rezultat i emrit Er-Rrahman. Tėrė atė tė cilėn ti e pėrjeton nga lehtėsimet e ndryshme tė jetės tėnde qofshin ato tė brendshme apo tė jashtme na vijnė pėrmes emrit Er-Rrahman. Andaj Ai ėshte Rab kujdeset pėr neve dhe kėtė kujdes e bėn pėrmes mėshirės dhe ėshtė Er-Rrahman edhe pse nuk duhet kėtu ta pėrkufizojmė kuptimin e emrit tė Allahut Er-Rrahman apo kuptimin e ndikimit dhe gjurmėve tė kėtij emri ngase mėshira mė e madhe madje shumė mė e madhe sesa ajo qė e pėrjetojmė nė rrafshin material e tė jetės sonė e tė nėnshtrimit tė krijesave tjera pėr tė na shėrbyer neve. Shumė mė e madhe se kjo ėshtė mėshira e Allahut nė dėrgimin e pejgamberėve dhe nė zbritjėn e librave. A nuk na ka mėshiruar Allahu me dėrgimin e pejgamberėve madje kėshtu e ka quajtur tė dėrguarin e Tij:
    21:107. E Ne tė dėrguam ty (Muhammed) vetėm si mėshirė pėr tė gjitha krijesat.

    ﴾ وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّ رَحْمَة لِّلْعَالَمِينَ ﴿ ٣٦١

    Pastaj gjithashtu edhe nė suren Kehf kur Hidri i spjegoi Musait (paqja qoftė mbi tė) shkakun e tėrė begatisė sė dijės tė cilėn ia kishtė dhėnė Allahu pėrmes ajeteve:
    رَحْمَة مِّن رَّبِّكَ وَمَا فَعَلْتُه عَنْ أَمْرِي 18:82. Kjo ishte mėshirė e Zotit tėnd (ndaj tyre). Dhe unė nuk e punova tėrė atė sipas bindjes sime (po sipas udhėzimit tė Zotit).

    Andaj sa mė mėsime na i ka mėsuar Allahu dhe sa tė mira na i ka dhėnė Allahu? Tė gjitha kėto janė nga emri i Tij Er-Rrahman. Andaj edhe nė surjėn Er-Rrahman e cila e bartė emrin e Allahut Er-Rrahman shfaqet qartazi ky realitet pėrmes ajetit:

    الرَّحْمَٰنُ ﴿ ٣﴾ عَلَّمَ الْقُرْآنَ ﴿ ٢﴾ خَلَقَ الِْْنسَانَ ﴿ ٤﴾ عَلَّمَه الْبَيَانَ

    55:1. Rrahmani – (Mėshiruesi – Zoti ynė), 55:2. Ai ia mėsoi Kur’anin 55:3. E krijoi njeriun.
    Nė kėtė ajet nuk ėshtė marrė parasysh renditja e ngjarjeve apo zhvillimeve por ėshtė marrė parasysh rėnditja e vlerės dhe begatisė. Ngase renditja e ngjarjės dhe zhvillimeve do tė nėnkuptonte qė sė pari do tė duhej tė pėrmendej krijimi i njeriut e pastaj mesimi i Kur’anit. Prandaj begatia me e madhe edhe se vetė krijimi i jonė ėshtė mundėsia tė cilėn na e ka dhėnė Allahu qė ta njohim pėrmes librit tė Tij.

    Dhe poashtu nėse e shiqojmė edhe ajetin nė surėn Nahl:

    وَنَزَّلْنَا عَلَيْكَ الْكِتَابَ تِبْيَانًا لِّكُلِّ شَيْ ء وَهُدًى وَرَحْمَة وَبُشْرَىٰ لِلْمُسْلِمِينَ

    16:89. ......Ne ty ta shpallėm librin sqarim pėr ēdo send, udhėzim e mėshirė dhe myzhde pėr muslimanėt.
    Andaj udhėzim, mėshirė, mėsim, pėrgėzim pėr muslimanet dhe Muhamedi (paqja dhe shpėtimi i Allahut qofshin mbi tė) dėshmitar atėherė pas tė gjitha kėtyre vetėm njė njeri tepėr i pafat dhe i shėmtuar mbetet pa pėrfituar nga kjo. Andaj ne kur e kapim Kur’anin apo kur e falim namazin ose kur kryejmė ndonjė adhurim a e perjetojmė nė kuadėr tė kėsaj edhe emrin e Allahut Er-Rrahman se tė ka mėshiruar andaj ta ka mundėsuar qė ta kesh atė begati tė caktuar. Andaj begatia sė cilės mė sė shumti i gėzohemi se pėrfitojmė prej saj ėshtė mundėsia qė nė ēdo sure tė themi:

    بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ - Me emrin e All-llahut, Mėshiruesit, Mėshirėbėrėsit!

    Andaj thotė Ibn Kajimi: Me mėshirėn e Tij e dėrgoi tė derguarin e Tij tek ne dhe na e zbriti librin e Tij dhe na mėsoi pasiqė ishim nė injorancė dhe na udhėzoi pasi qė ishim nė humbje dhe na i hapi sytė pasi qė ishim tė verbėr dhe na udhėzoi dhe na bėri tė pėrqėndrojmė nė rrugėn e Tij pasi qė ishim tė hutuar.

    Tė gjitha kėto i ke pėrfituar nga emri i Allahut Er-Rrahman andaj a tė kujtohen kėto begati kur tė thuash Bismilahi Er-Rrahmani Er-Rrahim. Duhet tė kujtohen kėto begati dhe tė pėrmbledhen tė gjitha qė me njė ēasje tjetėr ti ēasesh asaj qė vie pas emrit tė Allahut Er-Rrahman.

    Sepse tė ka mėshiruar ngase sa njerėz kanė mbetur tė pėrjashtuar nga mundėsia e pėrfitimit nga kjo pjesė e emrit tė Allahut Er-Rrahman tė cilėt nuk e lexojnė as surėn Fatiha as Bekare etj. Dhe si pasojė e mėshirės sė Tij na ka mundėsuar ta njohim andaj edhe emri Allah qė Allahu ta ka mundėsuar ta njohėsh pėrmes kėtij emri dhe emri Rab ka ardhur pėrmes emrit tė tij Er-Rrahman. Dhe pėrmes kėsaj mėshire na ka mėsuar pėr bukurinė e veprave tė Tij. Dhe me mėshirėn e Tij na ka mėsuar tėrė atė qė nuk e kemi ditur pavarėsish se kjo dije a ka tė bėjė me dobitė e fesė apo dobitė e kėsaj bote.

    2. Nga gjurmėt e mėshirės sė Allahut ose tė kėtij emri ėshtė falja e mėkateve. Na i falė mėkatet si pasojė e mėshirės sė tij. Andaj nė sa vende nė Kur’an falja e mėkateve ka ardhur e shoqėruar me emrin e Allahut Er-Rrahim.

    قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلَىٰ أَنفُسِهِمْ لَ تَقْنَطُوا مِن رَّحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّه يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا إِنَّه هُوَ الْغَفُورُ
    ﴾ الرَّحِيمُ ﴿ ٥٤

    39:53. Thuaj: “O robėrit e Mi, tė cilėt e keni ngarkuar me shumė gabime veten tuaj, mos e humbni shpresėn ndaj mėshirės sė All-llahut, pse vėrtetė All-llahu i falė tė gjitha mėkatet, Ai ėshtė qė shumė falė dhe ėshtė mėshirues!”

    Allahu thotė mos e humbni shpresėn nga mėshira e Tij ngase pėr shkak tė mėshirės sė Tij ua falė dhė kjo mėshirė e sjellė faljėn. Prandaj tė gjitha gjynahet tė cilat na i ka falur Allahu apo na i falė ose qė do tė na i falė janė pjesė e pėrfshirjės tonė nė emrat Er-Rrahman dhe Er-Rrahim. Ibn Kajimi thotė: Nga mėshira e Allahut ėshtė qė pėrmes kėnaqėsisė sė Tij tė mbron prej hidhėrimit tė Tij dhe pėrmes faljės sė Tij nga denimi i Tij dhe poashtu edhe mungesa e falenderimit plotėsohet me kėtė mėshirė. Dhe po tė mos ishte kjo bota do tė ishtė krejtėsisht ndryshe. Mirėpo njerėzit i konsumojnė begatitė dhe nuk falėnderojnė dhe shohin se pėrsėri janė duke u ardhur begatitė. Dhe kjo pėr shkak se Ai ėshtė Er-Rrahman. Po tė mungonte vetėm edhe pėr njė ēast ndikimi i kėtij emri tek njerėzit bota do tė ishte krejtėsisht ndryshe.

    3. Poashtu edhe Ibrahimi (paqja e Allahut qoftė mbi tė) e ka joshur babain e tij qė tė kėrkoj falje tek Allahu me emrin e Tij Er-Rrahman. Shiqone njė ajet qė ėshtė brum i mirė pėr tė medituar njė kohė tė gjatė ngase vie nga njė njeri i cili llogaritet nga njohėsit mė tė mirė tė Allahut.

    ﴾ يَا أَبَتِ إِنِّي أَخَافُ أَن يَمَسَّكَ عَذَا ب مِّنَ الرَّحْمَٰنِ فَتَكُونَ لِلشَّيْطَانِ وَلِيًّا ﴿ ٣٥

    19:45. O babai im, unė kam frikė se do tė godet ndonjė dėnim prej tė Gjithėmėshirshmit e do tė jeshė shok i djallit!”

    Dijetarėt thonė se Ibrahimi (paqja e Allahut qoftė mbi tė) e ka pėrdorur emrin e Allahut Er-Rrahman pėrballė thirrjės sė babait tė tij pėr tia kėputur atij tė gjitha dilemat se me gjithė veprat e shėmtuara tė cilat i kishte bėrė Er-Rrahmani do tia falė. Ti nuk mundesh kurrė qė me veprat e tua ta sfidosh mėshirėn e Allahut. Dhe kėtu ėshtė njė sekret interesant se pėrse Ibrahimi (paqja e Allahut qoftė mbi tė) e ka pėrdorė emrin Er-Rrahman. E ka bėrė kėtė ngase fillimisht ka dashur ta joshė se nuk ėshtė me rėndėsi ajo qė e ke bėrė deri mė tani dhe se nuk ėshtė niveli i krimit ngase tė gjitha kėto shkrihen pėrballė emrit Er-Rrahman. Dhe poashtu njė pikė interesante e cila mund tė nxirret kėtu ėshtė se nė qoftė se edhe kėsaj radhe nuk pėrfiton nga Er-Rrahman dhe tė sjellė Allahu dėnim atėherė ti me tė vėrtetė je njeri nė trupin e tė cilit asnjė qelizė nuk e meriton mėshirėn e Allahut.

    Disa nga dijetarėt kanė pėrmendur se Xheneti ėshtė mėshira e Allahut sikurse ka thėnė Allahu nė hadithin kudsi: Nga Ebu Hurejre (Allahu qoftė i kėnaqur me tė) pėrcillet se i Dėrguari i Allahut (paqja dhe lėvdatat e Allahut qofshin mbi tė) ka thėnė: U zunė Xheneti dhe Xhehenemi ndėrmjet vete dhe Xheneti tha: “O Zot ē’ėshtė me mua qė futen tek unė njerėzit e dobėt dhe tė vobektit”? Kurse Xhehenemi tha: “Tek unė futen mendjemėdhenjtė dhe tė fuqishmit” Pastaj Allahu gjykoi ndėrmjet tyre: “Ti je Xheneti, mėshira Ime, nėpėrmjet teje Unė mėshiroj atė qė dėshiroj, ndėrsa ti je zjarri, ndėshkimi Im, nėpėrmjet teje dėnoj atė qė dėshiroj, dhe ėshtė caktimi Im qė secili prej jush t’i ketė banorėt e tij”(Buhariu nr.7449, Muslimi nr.2846)

    Xheneti gjerėsia e tė cilit ėshtė sa qiejt dhe toka. A ėshtė xheneti emri i Allahut Er-Rrahman? Jo Xheneti ėshtė pjesa e njėqind e mėshirės tė cilėn e ka krijuar. Andaj Allahu pėrmes emrit tė tij Er-Rrahman qė ėshtė pakrahasueshėm ėshtė mė i madh se xheneti po na mundėson qė tė futemi nė kėtė emėr duke qenė nė kėtė botė pėr tė pėrfituar pastaj nga njė pjesė e saj nė ahiret. Dhe nga kjo e kupton se pėrse Allahu nė Ditėn e Gjykimit nuk i merr parasysh klithmat e qafirave qė tė kthehen nė kėtė botė. Ngase nė kėtė botė e ke pasur gjėrėsinė shumė me tė madhe pėr tu futur nė tė kurse tani po kėrkon qė tė kthehesh qė te futėsh aty ku ėshtė mė ngushtė. Kjo ėshtė kontradiktė ngase prej dynjasė ėshtė me lehtė dhe mė gjėrė qė tė futesh nė xhenet sepse kėtu ėshtė emri Er-Rrahman kėtu mund tė bėsh mėkate dhe tė kthehesh pėrsėri tek Allahu dhe Allahu ta falė. Andaj edhe kjo ėshtė ajo qė ka dashur tė thotė Ibrahimi (paqja dhe shpėtimi i Allahut qoftė mbi tė) kur i ka thėnė babait tė tij se nėse nuk pėrfiton nė kėtė botė nga emri i Allahut Er-Rrahman atėherė as mos tė shkon mendja se tek njė pjesė e krijesės sė tij do tė kesh hise nesėr. Nė kėtė botė Allahu ka kėrkuar nga ne qė tė pendohemi nga e kaluara dhe tė vazhdojmė me punė tė mira. Nuk ka ēmim tjetėr ndėrsa nė ditėn e gjykimit mėkatari dėshiron tė paguaj ēmimin e xhenetit duke shitur prindėrit e tij, gruan dhe fėmijėt e tij pėr xhenet por asgjė nuk i pranohet. Andaj pėrfito nga Er-Rrahman nė kėtė botė ngase nė kėtė botė nuk po tė kėrkohet qė tė shesėsh asgjė. Dhe kjo ishte porosia tė cilėn deshti Ibrahimi (paqja dhe shpėtimi i Allahut qoftė mbi tė) qė tia bartė babait tė tij.

    Nė kėtė botė njeriu pėr pak vepra do tė shpėrblehet shumė kurse nė botė tjetėr pėr shumė qė do tė ofroj nuk do tė paguhet fare. Andaj sa do tė jep njė njeri qė tė ketė mundėsi qė nė botėn tjetėr tia shton veprave tė tij tė mira vetėm edhe dy reqate. Poashtu nė qoftė se i thuhet dikujt kur do ta sheh nje shkallė mė tė lartė tė xhenetit nė tė cilėn do tė ishte nė qoftė se do tė ishte vetėm nė qoftė se do ti falte vetėm edhe dy reqate. Ai do jepte tė gjitha qė i ka pasur nė kėtė botė vetėm tė kthehej edhe njė herė qė ti falte ato dy reqate. Por kjo gjė nuk do tė jetė e mundshme. Muhamedi (paqja dhe shpėtimi i Allahut qoftė mbi tė) thotė Pasha atė qė ka nė dorė shpirtin tim kam dėshirė qė tė mbytem(vritem) nė rrugė tė Allahut pastaj tė ngjallem pastaj tė mbytem pastaj tė ngjallem pastaj tė mbytem pastaj tė ngjallem pastaj tė mbytem pastaj tė ngjallem” Transmeton Buhari. Andaj nė kėtė botė oferta ėshtė hatashėm e madhe dhe nuk e din ti se sa shumė mund tė mbledhės prej veprave tė mira pėrmes emrit Er-Rrahman.

    4. Poashtu Jakubi (paqja dhe shpėtimi i Allahut qoftė mbi tė) ua ka mbjellur djemve tė tij optimizmin pėrmes kėtij emri ngase edhe nė qoftė se ka humbur Jusufi (paqja dhe shpėtimi i Allahut qoftė mbi tė) dhe nuk e dijmė se ēfarė ėshtė duke ndodhur me tė, njohja e Allahut me emrin Er-Rrahman na jep shpresė se kurdo qoftė do tė kthehet. Shiko pra se sa ngjallė shpresė ky emėr. Andaj ju ka thėnė bijve tė tij:

    يَا بَنِيَّ اذْهَبُوا فَتَحَسَّسُوا مِن يُوسُفَ وَأَخِيهِ وَلَ تَيْأَسُوا مِن رَّوْحِ اللَّهِ إِنَّه لَ يَيْأَسُ مِن رَّوْحِ اللَّهِ إِلَّ الْقَوْمُ الْكَافِرُونَ

    12:87. (Jakubi u tha tė bijve tė vet) “O bijtė e mi, shkoni dhe hulumtoni (nė Egjipt) pėr Jusufin dhe vėllain e tij, e mos e humbni shpresėn nga mėshira e All-llahut, pse vetėm populli jobesimtar e humb shpresėn nė All-llahun”.

    5. Dhe prej gjurmėve tė kėtij emri nė jetėn e besimtarėve ėshtė mėshira qė Allahu e derdh nė zemrat e njerėzve pėr njeri tjetrin. Sa ėshtė mėshira e nėnės pėr fėmijėn e saj? Andaj edhe kur e sheh nėnėn duke e pėrkdhelur fėmiun e saj tė kujtohet Allahu dhe i thua vetės tėnde se edhe mua Allahu do tė ma falė dhe do tė mė mėshirojė. Sepse kjo mėshirė e nėnės ndaj fėmiut tė saj ėshtė reflektim i emrit tė Allahut Er-Rrahman dhe jo se kjo ėshtė nėnė ngase ka plotė tė atilla tė cilave ju mungon reflektimi i kėtij emri Er-Rrahman dhe tė cilat i abortojnė, braktisin apo i gjuajnė nė kontejner fėmijėt e tyre. Andaj prej reflektimit tė kėtij emri ėshtė derdhja e mėshirės nė zemrat e njerėzve pėrmes tė cilės mėshirė njerėzit duhen ndėrmjet vete. Dashuria e nėnės tėnde ndaj teje apo dashuria e jote ndaj fėmijėve tu.

    6. Prej gjurmėve tė kėtij emri ėshtė zbritja e fesė e cila ėshtė e tėra mėshirė. A nuk ėshte mėshirė teuhidi i cili na ėshtė spjeguar? Pesė kohėt e namazit tė cilat e kemi obligim ti falim a nuk janė mėshirė? Ngase nė esencė kanė qenė pesėdhjetė. Apo me sa gjėra kanė qenė tė ngarkuar popujt e mėhershėm kurse neve Allahu na i ka lehtėsuar. Dhe tė gjitha kėto ngase ashtu siq ka thėnė Muhamedi (paqja dhe shpėtimi i Allahut qoftė mbi tė) ne jemi umet i mėshiruar. Pėr shkak se neve mė sė shumti na kanė prekur emrat e Allahut Er-Rrahman, Er-Rrahim. Andaj Allahu na ka lehtėsuar sheriatin kėshtu dhe e ka bėrė tė lehtė nė zbatim praktik dhe nė kuptim kurse nė shpėrblim e ka bėrė qė tė paguhemi mė shumė se gjithė tė tjerėt. Ta ka mundėsuar qė me nje dua tė gjatė njė rresht qė edhe nėse krejte ushtritė e botės nėse te afrohen nuk mund tė forcohesh aq sikurse forcohesh pėrmes kėsaj duaje. A ku mundėsi qė ndokush tė mbron nė qoftė se tė versulen ushtritė e shejtanėve? Allahu tė ka mėsuar ta thuash lutjėn: " ُذوُعَأ ِ تاَمِلَكِب ِللا ِ تاَّماَّتلا ْنِم ِّرَش اَم َقَلَخ " Kėrkoj mbrojtje me fjalėt e pėrsosura tė Allahut nga sherri qė ka krijuar dhe Allahu tė ruan. Poashtu nėse e lexon Ajetul Kursinė para gjumit tė dergon roje pėr tė mbrojtur deri nė mėngjes.

    7. Reflektimet kėtij emri shfaqen edhe nė sprovat tė cilat na vijnė. Ngase ēdo sprovė qė vjen nuk ėshtė e mundur qė tė mos kaloj pėrmes emrit Er-Rrahman. Ashtu siq u cek edhe me lartė pra begatitė vijnė pėrmes emrit Er-Rrahman por edhe sprovat vijnė pėrmes kėtij emri. Ngase ēdo sprovė vjen me lehtėsimin e vet. Psh njė njeri vetėm nė qoftė se e paramendon se ka mundėsi ta godasė ndonjė sprovė ende pa e goditur ajo ai ligėt sepse e sheh se sa ėshtė i dobėt nė ballafaqimin me tė. Por ēfarė ta merr mendja kur ajo sprovė realisht vjen? Kur tė vjen e sheh se gjendja e kėtij njeriu nuk ėshtė ashtu siq e ka paramenduar por ėshtė ndryshe. Dhe ėshtė ndryshe pėr shkak se ka ardhur pėrmes emrit Er-Rrahman. Dhe poashtu nė qoftė se mendojmė rreth arsyes se pėrse Allahu i dėrgon sprovat qė ti mėshirojė apo qė ti denojė robėrit e Tij do tė bėhet kjo edhe mė e qartė ngase Allahu i dėrgon sprovat qė ti mėshirojė robėrit e Tij. Por nė qoftė se ata e refuzojnė kėtė mėnyrė tė komunikimit i denon. Por esenca e sprovave ėshtė:

    ﴾ وَمَا نرُْسِلُ بِالَْيَاتِ إِلَّ تَخْوِيفًا ﴿ ٥٥ - 17:59....E mrekullitė (ose fenomenet natyrore qė shkatėrrojnė), Ne nuk i dėrgojmė pėr tjetėr vetėm pėr frikėsim.

    Ēdo argument, ēdo shenjė, ēdo denim tė cilin ne e dėrgojmė ėshtė qė njerėzit tė na e kenė frikėn mė tepėr. Qė ata tė udhėzohen e tė shpėtojnė. Dhe poashtu ashtu siq ėshtė e shkruar tek arshi i Tij Mėshira Ime Tejkalon hidhėrimin Tim. Mėshira e Tij ėshtė shpėrblimi i Tij dhe sa herė qė tė bien nė konflikt mėshira dhe hidhėrimi Allahu e favorizon mėshirėn dhe nga shembulli i mė sipėrm ruajtja e vendit apo pozitės tė cilėn e ke te Allahu ėshtė mėshirė. Allahu ta ruan vendin por nė qoftė se ti nuk je duke lėvizur ashtu siq duhet drejtė kėtij vendi apo pozite tė cilėn e ke Allahu ta dėrgon ndonjė sprovė qė tė ndihmon qė tė arrish tek vendi apo pozita tė cilėn e ke te Allahu. Dhe ne sa do tė na bėhet e ēartė kjo nė botėn tjetėr kur tė shohėsh se sa kanė ndikuar sprovat nė futjėn tėnde nė xhenet dhe ngritjėn e shkallėve.

    Prandaj dijetarėt kanė thėnė se sprovat nė jetėn e besimtarit kanė dy role: Rolin e shtyerjes dhe rolin e ngritjės. Nė qoftė se supozojmė se pėr tu ngritur duhet tė arrijmė deri tek njė vend i caktuar dhe ne nuk jemi duke lėvizuar atėherė vjen sprova e cila tė shtyen dhe tė futė nė procesin e ngritjės. Edhe pse ndodhė qė kėtė sprovė besimtari ta urrej ashtu siq ka thėnė Allahu:

    كُتِبَ عَلَيْكُ مُ الْقِتَالُ وَهُوَ كُرْه لَّكُمْ وَعَسَىٰ أَن تَكْرَهُوا شَيْئًا وَهُوَ خَيْ ر لَّكُمْ وَعَسَىٰ أَن تُحِبُّوا شَيْئًا وَهُوَ شَ ر لَّكُمْ
    ﴾ وَاللَّه يَعْلَمُ وَأَنتُمْ لَ تَعْلَمُونَ ﴿ ٢٣٠

    2:216. Juve u ėshtė bėrė obligim lufta, ndonėse ju e urreni atė. Por mund qė ju ta urreni njė send, e ai ėshtė shumė i dobishėm pėr ju, dhe mund qė ju ta doni njė send, e ai ėshtė dėm pėr ju. All-llahu e di (fundin e ēdo sendi) e ju nuk dini.

    Apo ashtu siq thuhet nė suren Enfal kur besimtarėt kishin dalur nė luftėn e Bedrit:
    وَإِذْ يَعِدُكُمُ اللَّه إِحْدَى الطَّائِفَتَيْنِ أَنهََّا لَكُمْ وَتَوَدُّونَ أَنَّ غَيْرَ ذَاتِ الشَّوْكَةِ تَكُونُ لَكُمْ وَيُرِيدُ اللَّه أَن يُحِقَّ الْحَقَّ بِكَلِمَاتِهِ
    ﴾ وَيَقْطَعَ دَابِرَ الْكَافِرِينَ ﴿ ١
    8:7. Pėrkujtoni kur All-llahu ua premtoi njėrin prej dy grupeve se ėshtė i juaji, e ju dėshironit t’ju takojė ai (grup) i paarmatosur, ndėrsa All-llahu dėshiroi qė me premtimet e Tij ta vendosė tė vėrtetėn e ta zhdukė nė themel mbeturinėn e mohuesve.

    Mirėpo pas luftės sė bedrit Allahu ka thėnė pėr luftarėt e bedrit: Tani bėni qfarė tė doni. Dhe kjo i ngjan shembullit tė njeriut me fėmiun e tij i cili e detyron qė ta pijė ilaqin edhe pse ai nuk e dėshiron njė gjė tė tillė dhe ikė prej teje. Dhe nė qoftė se dikush tė fotografon duke e shtrėnguar dhe duke ia dhėnė mė dhunė kėtė ilaq do tė dukesh sikur njeriu mė i dhunshėm nė botė mirėpo nė kėtė dhunė ėshtė kulmi i mėshirės dhe i bamirėsisė. Ashtu edhe ti nganjėherė kaplohesh nga sprovat dhe telashet por kėtu ėshtė kulmi i mėshirės qė Allahu dėshiron tė mėshiroj ngase nė qoftė se nė vend tė kėsaj sprove tė ishte begatia do tė kishe devijuar. Andaj ēdo sprovė e cila na vije dhe na mban nė rrugėn e Allahut dhe na shtyen dhe na ngrit ėshtė pjesė e ndikimit tė emrit Er-Rrahman. Dhe kjo ishte sa i pėrket ndikimit tė kėtij emri kurse si duhet tė pozicionohemi nė pėrballė kėtij emri mbetet qė tė flasim nė pjesėn e dytė.

    E lusim Allahun qė tė na mėshiroj me emrin e Tij Er-Rrahman dhe Er-Rrahim tė na i falė mėkatet tona.

  7. #6
    i/e regjistruar Maska e Selma*
    Anėtarėsuar
    15-05-2009
    Postime
    405
    Ligjėrata e gjashtė – Kuptimi i emrit Er-Rrahim

    http://www.qsi-ks.com/webi/shiqovideo.php?id=538


    Seria – Ta njohim Allahun

    Ligjėrata e gjashtė – Kuptimi i emrit Er-Rrahim

    Vėrejtje: Pėr kuptim tė drejtė tė kėtyre ligjėratave kushtėzohet dėgjimi i tyre paraprak nė kėtė web adresė: http://www.qsi-ks.com

    Nė ligjeratėn e kaluar pėrmendėm gjurmėt dhe manifestimet e shumta emrit Er-Rrahman nė jetėn tonė tė pėrditshme kurse nė kėtė ligjeratė do tė mundohemi qė trajtojmė atė se ēfarė ndikimi duhet tė ketė ky emėr tek ne dhe cilat janė pėrfitimet tona tė cilat priten nga ne nė raport me Allahun, me rrethin dhe nė raport me njerėzit nė pėrgjitėsi.
    Nė ligjeratėn e kaluar ėshtė thėnė se edhe nė qoftė se flasim me orė tė tėra dhe vite me radhė nuk do tė kemi mundėsi tė pėrshkruajmė tėrėsisht ndikimin e mėshirės sė Allahut nė tokė, qiell dhe tek tė githa krijesat. Ngase nė qoftė se begatitė e Tij nuk mund tė numėrohen ēfarė mund tė thuhet atėherė pėr atė qė i sjellė keto begati e qė ėshtė mėshira e Allahut. Si rezultat i kėsaj edhe nuk duhet tė mbetemi tė pa ndikuar nga ky emėr nė bėsimin tonė, kuptimet tona, shprehjet tona, nė veprat tona dhe kėshtu me radhė. Thėnė shkurt ajo qė kėrkohet nga kjo ligjeratė ėshtė se ēfarė pritet nga ne qė tė bėjmė kur e kuptojmė dhe e njohim Allahun me kėtė emėr.

    1. Pika e parė qė pritet nga mėsimi i kėtij emri dhe tė gjithė emrave tė tjerė tė Allahut ėshtė qė ta duam Allahun mė tepėr. Ai i cili e njeh Allahun me emrat Er-Rrahman dhe Er-Rrahim dhe e kupton se ēfarė vie pėrmes kėtij emri dhe sa pėrfitojmė ne nga ky emėr a nuk i shtohet dashuria pėr Allahun? Dhe mjafton ajo tė cilėn e kemi cekur se tė gjitha begatitė tė cilat i gėzojmė vijnė pėrmes kėtij emri Er-Rrahman. Andaj furnizimi nuk vjen vetėm pse Allahu ėshtė Furnizues por me kėtė emėr Furnizues na furnizon pėr shkak se ėshtė Er-Rrahman. Andaj edhe lehtėsimi i ibadeteve edhe mundėsia e shpėrblimeve dhe shumė tjera a nuk duhet tė na e shtojnė edhe mė tepėr dashurinė ndaj Allahut. Padyshim se po.
    Andaj edhe ajeti i cili flet pėr dashurinė ndaj Allahut ėshtė pėrmbyllur me mėshirė. Sa mė tepėr e kuptojmė kėtė mėshirė, nevojėn tonė pėr tė dhe sa mė tepėr e kuptojmė se sa jemi tė pėrfshirė nė kėtė mėshirė edhe mė tepėr do ta duam Allahun. Nė surėn Ali Imran Allahu thotė:

    ﴾ قُ لْ إِْن كُْنتُ مْ تُْحِبُّو نْ اْللَّه فْ اتَّبِعُونِي يُْ حبِ بكُمُْ اْللَّهُْ وي غ فِ رْ لْ كُ مْ ذُْنُْوب كُ مْ واللَّهُْ غْ فُو رْ رَّْحِي مْ ﴿ْ ١٣

    3:31. Thuaj: “Nėse e doni All-llahun, atėherė ejani pas meje qė All-llahu t’ju dojė, t’ju falė mėkatet tuaja, se All-llahu ėshtė qė fal shumė, mėshiron shumė.

    Andaj sa mė shumė qė i pėrjetojmė gjurmėt e mėshirės sė Allahut ndaj neve njėkohėsisht duhet qė edhe tė shiqojmė zemrat tona se a jemi duke e dashur edhe mė shumė Allahun apo po ndodh e kundėrta. A po kemi mendim tė keq, apo hidhėrohemi dhe nuk po pajtohemi me caktimin e Tij. Atėherė ky ėshtė ndikimi negativ prej tė cilit duhet tė largohemi. Ngase ne duhet tė mundohemi qė pėrmes emrit Er-Rrahman ti kuptojmė mesazhet e ēarta qė vijnė qoftė nga sheriati, qoftė nga begatitė apo qoftė nga sprovat. Tė gjitha kėto duhet ti kuptojmė se vijnė nė kuadėr tė emrit Er-Rrahman dhe se Allahu ėshtė duke dashur qė tė mėshiron. Prandaj ai i cili dėshiron qė tė mėshiron nuk duhet qė ta urresh, nuk duhet qė ta refuzosh dhe nuk duhet tė ikėsh prej tij por duhet ta duash mė tepėr.

    Gjithashu kur tė kuptojmė se nė bazė tė kėtij emri Allahu na fal:

    قُ لْ يْ ا عِْب ادِ يْ اْلَّذِي نْ أْ س رفُوا عل ىْ أْ نفُسِهِ مْ لْ تْ قن طُوا مِْن رَّْ ح مةِْ اْللَّهِْ إِْۗنَّْ اْللَّه يْ غ فِرُْ اْلذُّنُو بْ جمِيعًا إِْۗنَّهُْ هُْ وْ اْل غ فُورُْْ
    ﴾ الرَّحِيمُْ ﴿ْ ٣١
    39:53. Thuaj: “O robėrit e Mi, tė cilėt e keni ngarkuar me shumė gabime veten tuaj, mos e humbni shpresėn ndaj mėshirės sė All-llahut, pse vėrtetė All-llahu i falė tė gjitha mėkatet, Ai ėshtė qė shumė falė dhe ėshtė mėshirues!”

    Andaj si pasojė e mėshirės sė Tij Allahu na i ka falur gjynahet. Na ka mbyllur kapitullin e sė kaluarės madje ka bėrė edhe diqka mė tepėr. Na i ka shėndrruar tė kėqijat nė tė mira. Ashtu siq ka thėnė Allahu nė surėn Furkan:

    ﴾ إِلَّْ من تْ ا بْ وآ م نْ و عمِ لْ ع ملًْ صالِحًا فْ أُول ئِ كْ يُْب دِّلُْ اْللَّهُْ سيِّئ اتِهِ مْ ح سن ا تْ و كا نْ اْللَّهُْ غْ فُورًا رَّْحِيمًا ﴿ْ ٠٧
    25:70. Pėrveē atij qė ėshtė penduar dhe ka bėrė vepėr tė mirė, tė tillėve All-llahu tė kėqijat ua shndėrron nė tė mira. All-llahu ėshtė mėshirues, ndaj Ai falė shumė.

    Tė gjitha kėto si shkak i emrit tė Tij Er-Rrahman. Andaj a nuk duhet ta duam Atė?

    2. Pika e dytė qė pritet nga ky emėr ėshtė se duhet tė na shtoj shpresėn nė Allahun. Pėrmes luftimit tė ēdo pesimizmi, zhgėnjimi, dekurajimi qė mundohet shejtani ta mbjellė nė zemrat tona. Ēdo pėrpjekje tė cilėn ti e bėn pėr tu pėrmirėsuar ėshtė e pamundshmė qė tė mos ballafaqohesh nė fushėbetejnė e parė me shejtanin i cili nė kėtė rast e pėrdorė mjetin e zhgėnjimit. “Kjo rrugė ėshtė larg”, “ėshtė vėshtirė”, “ku ke qenė ti dhe ku po dėshiron tė shkosh, rri kėtu ma mirė e ke”. Kėtė zghgėnjim duhet ta luftosh duke thėnė Allahu ėshtė Er-Rrahman andaj Ai do tė ma mundėson.

    Mė ka furnizuar dhe ėshtė pėrkujdesur pėr mua kur nuk kam qenė i udhėzuar ma ka mundėsuar qė ti realizoj disa punė edhe kur nuk jam pėrpjekur kėshtu. E si ka mundėsi qė tani kur tė mundohem nė rrugėn e Tij tė mos ma mundėson? E kthen shpresėn, ngase Allahu ka thėnė:

    ﴾ ف إِنَّْ م عْ اْل عُ سرِْ يُْ سرًا ﴿ْ ٣﴾ إِْنَّْ م عْ اْل عُ سرِْ يُْ سرًا ﴿ْ ٦
    94:5. E, pa dyshim se pas vėshtirėsisė ėshtė lehtėsimi. 94:6. Vėrtet, pas vėshtirėsisė vjen lehtėsimi.

    Andaj edhe dijetarėt kanė thėnė se nuk ka mundėsi qė njė vėshtirėsi ti mund dy lehtėsime. Kjo ėshtė e pamundur. Dhe se lehtėsimet besimtarit i vijnė nga tė gjitha anėt. Ngase ėshtė i pėrfshirė nga tė gjitha anėt me emrin Er-Rrahman. Kėshtu qė pėrderisa je i pėrfshirė me emrin e Allahut Er-Rrahman dhe je nė pėrfitim dhe je duke e luftuar shejtanin me kuptimin tė cilin e ke ndaj kėtij emri nuk do tė zbrapsesh kurrė dhe nuk do tė mundesh kurrė. Por pėr aq sa na mungon njohja nga ky emėr pėr aq shejtani do tė futė pesimizėm dhe zhgėnjim nė zemrat tona.
    Muhamedi (paqja dhe shpėtimi i Allahut qofshin mbi tė) ka thėnė se: Po tė dinte pabesimtari se sa ėshtė e gjėrė mėshira e Allahut nuk do ta humbte kurrė shpresėn qė tė hynte xhenet. Edhe nė kufėr do tė kishte njefarė lloj optimizmi se do tė hyn nė xhenet. E sa i pėrket kėsaj shprese se a do tė ishte me vend apo e pavend dhe a ėshtė shpresė e qėlluar apo e gabuar kjo ėshtė diqka tjetėr.
    E ēfarė ta merr mendja pėr neve qė nuk jemi tė tillė Elhamdulilah. Si duhet tė jetė shpresa e jonė dhe sa duhet tė shpresojmė tek Allahu. Por normal kjo shpresė duhet tė jetė e balancuar me frikė dhe jo qė kjo shpresė tė na largojė nga rruga e Allahut.
    Shejh Sadi nė lidhje me kėtė ēėshtje thotė: Shpresa nė Rab – Zotin qė ėshtė Bujar, Mėshirues, Mėshirėbėrės realizohet atėherė kur krijesat tė shohin prej Tij vetėm bujari dhe mirėsi dhe ta njohin Allahun me falje dhe tejkalim dhe tė gjitha kėto tė jenė tė nivelit qė gjuha nuk ka mundėsi ti shpreh. Nėse i thuhet dikujt prej nesh na trego se sa ka mundėsi Allahu qė tė falė ty. Do tė thotė nuk di me tregu. Do tė thotė nuk di tė tregoj ngase Allahu ėshtė aq i mėshirėshėm saqė nuk di tė tregoj. Ky ėshtė ndikim pozitiv i kėtij emri tek ti. Kur ti nuk din me gjuhėn tėnde dhe fjalorin tėnd ta kufizosh mėshirėn e Tij. Dhe as mendja nuk din ta imagjinoj se sa ėshtė kjo falje dhe sa ėshtė kjo bujari dhe sa ėshtė ky tejkalim ngase ti nuk je nė gjendje tė dish tė gjitha gjynahet e robėrve nė tokė gjatė historisė tė cilat i kanė bėrė. Por ti e din se tė gjithė pa pėrjashtim Allahu i ka ftuar pėr tua faluar. Nė qoftė se faraoni ėshtė ftuar pėr falje atėherė ēfarė mund tė thuhet pėr tė tjerėt? Andaj ne si krijesa nuk mund tė paramendojmė se sa ėshtė mėshira e Allahut ngase nuk dijmė pėr gjynahet e robėrve. Shejh Sadi thotė se nė qofte se ky ėshtė ndikimi tek ti dhe sjellja jotė pėrballė kėtij emri bėhet nė kėtė mėnyrė atėherė kjo ėshtė ajo qė ti je duke e parė nga ky emėr. Dhe nė qoftė se je nėn nivelin e kuptimit tė kėtij emri nuk mund ta shohėsh kėtė ngase do tė shohėsh shumė poshtė, por duhet te ngritesh nė nivelin e kėtij emri pėr tė parė pastaj kėtė gjėrėsi, kėtė hapėsirė dhe mundėsi tė madhe tė rrugdaljeve, faljeve, mėshirės tė cilėn ta mundėson pozicioni i kėtij emri. Por njerėzit tė cilėt nuk janė ngritur nė nivelin e kėrkuar tė kuptimit tė kėtij emri shohin pesimizėm dhe zhgėnjim ngase janė nėn nivelin e duhur dhe ky nivel pastaj ju pamundėson qė tė shohin rrugėdalje. Andaj kuptimi i emrit tė Allahut Er-Rrahman tė ngrit nė nivelin e duhur pėr tė parė se sa ėshtė e gjėrė kjo mirėsi dhe begati dhe kjo bujari e Allahut qė e ka ndaj krijesave tė tij.
    Dhe poashtu Shejh Sadi thotė se nėse pyetemi se prej nga e tėrė kjo shpresė? Pėrgjigjemi duke thėnė nga dija jonė se Mėshira e Tij tejkalon hidhėrimin e Tij. Dhe poashtu nga Bujaria e Tij e gjėrė ne e kuptojmė se sa i Mėshirshėm ėshtė Allahu. Andaj kur ne e shohim kėtė na rritet maksimalisht shpresa pėr tė vazhduar rrugėn e pėrmirėsimit dhe tė ngritjės drejt Allahut ngase nė qoftė se Allahu ėshtė duke u dhėnė tė tjerėve atė qė u ndihmon nė mėkate pėrse atėherė nuk ma jep mua atė qė me tė ndihmohem nė nėnshtrim ndaj Allahut. Dhe nė momentin kur Allahu mė privon nga diqka tė cilėn e kam kėrkuar atėherė ajo ėshtė shenjė e ēartė se “ajo kėrkesė” nuk tė ndihmon pėr ku je nisur prandaj nuk tė ėshtė dėrguar dhe kėshtu e falėndėron Allahun pėr atė qė nuk ta ka dhėnė. Andaj shiko sa rregullohet jeta nėn hijėn e kėtij kuptimi. Dhe poashtu nėse e kemi parasysh edhe thėnien e Allahut:

    ع ذابِي أُْصِيبُْ بِْهِْ م نْ أْ شاءُْ و ر ح متِي وسِ ع تْ كُْلَّْ ش ي ءْ 7:156. Dėnimi im ėshtė ai me tė cilin e godas cilin dua, e mėshira Ime ka pėrfshirė secilin send.

    Dhe pastaj thėnien e Muhamedit (paqja dhe shpėtimi i Allahut qofshin mbi tė):

    “Allahu ka 100 rahmete, mėshira. Njė prej kėtyre mėshirave e ka zbritur mes xhinėve dhe njerėzve dhe mes kafshėve. Me kėtė mėshirė ata mėshirohen mes vete, madje edhe egėrsira mėshiron tė vegjlit e saj, ndėrsa Allahu ka mbajtur pėr Vete 99 mėshirat e tjera pėr t’i mėshiruar robėrit e Tij nė Ditėn e Kiametit.” (Buhariu dhe Muslim)

    Kėto njėqind mėshira janė vetėm krijesa tė Allahut por nuk ėshtė se Allahu e ka ndarė emrin Tij Er-Rrahman nė njėqind pjesė pra kėto njėqind pjesė janė vetėm krijesa qė me to Allahu mėshiron. Dhe vėtėm pėr shkak tė njė prej kėtyre mėshirave krijesat mėshirohen, duhen, mallėngjehen dhe pėrmallohen pėr njėra tjetrėn.
    Pra nėse pas tė gjitha kėtyre qė u thanė nuk na rritet shpresa se Allahu do tė na fal, do tė na mėshiroj dhe do tė na ndihmoj qė tė ecim pėrpara atėherė ndikimi i kėtij emri nuk ėshtė si duhet.

    Dhe nė fund Shejh Sadi thotė: Thuaj ēfarė tė duash pėr mėshirėn e Tij por prap dije se Ai ėshtė shumė mė lart se ajo qė je duke folur ti pėr Tė. Imagjino sa tė duash por dije se mėshira e Allahut ėshtė edhe me e madhe se aq sa ti mund tė imagjinosh se sa mund tė mėshiroj Allahu.

    Dhe shpresa nė mėshirėn e Allahut nuk nėnkupton vetėm shpresė nė faljėn e gjynaheve por nėnkupton edhe arritjen e asaj qė dėshirojmė tė arrijėm nė shkallėn e devotshmėrisė nė shkallėn e punėve tė mira dhe tė arrijmė nė karavanin e burrave tė mirė pėrmes kuptimit tė drejtė tė kėtyre emrave Er-Rrahman dhe Er-Rrahim.

    3. Gjithashtu prej gjurmėve tė cilat duhet ti lė ky emėr tek ne dhe tė ndikohemi prej tij ėshtė qė edhe ne ti mėshirojmė tė tjerėt sikurse na mėshiron Allahu neve. Tė jemi tė mėshirshėm me krijesat e Allahut ashtu sikurse ka qenė krijesa me e ditur pėr Allahun mė i mėshirshmi pėr krijesat e Allahut. Dhe kėshtu tė mėshirshėm e ka cilėsuar Allahu:

    ﴾ ل ق دْ جْاء كُ مْ رسُو لْ مِّْ نْ أْ نفُسِكُ مْ عزِي زْ عل يهِْ ما عنِتُّ مْ حرِي صْ عل يكُم بِْال مُ ؤمِنِي نْ رءُو فْ رَّْحِي مْ ﴿ْ ٣٢١

    9:128. Juve ju erdhi i dėrguar nga lloji juaj, atij i vie rėndė pėr vuajtjet tuaja, sepse ėshtė lakmues i rrugės sė drejtė pėr ju, ėshtė i ndijshėm dhe i mėshirshėm pėr besimtarėt.

    Dhe poashtu Allahu kur i ka pėrshkruar besimtaėt i ka cilėsuar tė atillė qė nė raport me njėri tjetrin komunikojnė pėrmes kėsaj mėshire:
    مُّ حمَّ دْ رَّْسُولُْ اْللَّهِْ والَّذِي نْ م عهُْ أْ شِدَّاءُْ عل ى اْل كُفَّارِْ رُْ ح ماءُْ بْ ين هُ مْ 48:29. Muhammedi ėshtė i dėrguar i All-llahut, e ata qė janė me tė (sahabėt) janė tė ashpėr kundėr jobesimtarėve, janė tė mėshirshėm ndėrmjet vete.....

    Dhe poashtu kur Allahu pėrmend mundėsinė e ndėrrimit tė njė grupi tė besimtarėve me tė tjerė qė nuk janė besimtarė qė Allahu ti bėjė besimtarė thotė:
    ﴾٨٣﴿ وإِن تْ ت ولَّ وا يْ ست بدِ ل قْ ومًا غْ ي ركُ م ثُْمَّ ل يْ كُونُوا أْ مث ال كُْم

    47:38. Po nėse ju i ktheni shpinėn, Ai do t’ju zėvendėsojė me njė popull tjetėr, qė nuk do tė jetė si ju.

    E si do tė jenė ata? Allahu thotė: رُ ح ماءُ بْ ين هُ مْ - janė tė mėshirshėm ndėrmjet vete.
    Andaj nga kjo mėshirė e Allahut duhet tė pėrfitojmė edhe ne qė tė jemi tė mėshirshėm mes vete dhe jo qė pėr njė gabim tė cilin e ka bėrė ndonjė vella i joni pėr tė cilin gabim ndoshta edhe ndihet keq ta shkelim dhe ta ofendojmė dhe ta nėnēmojmė e ta largojmė. Dhe tė mos gjejmė arsyetim nga asnjė kėnd dhe mos tia harrojmė kurrė. Ku ėshtė mėshira? Ku ėshtė mėshira pėr tė cilėn ne kėmi dėshirė tė mėshirohemi me tė. Dhe kemi nevojė pėr kėtė mėshirė. Dhe pastaj nė qoftė se e shohim se ėshtė duke vuajtur dhe nuk ėshtė mirė ku ėshtė mėshira qė tė bėjmė dua pėr tė? Ku ėshtė mėshira pėr tė nxjerrė diqka nga xhepi pėr ti dhėnė atij. Ku ėshtė kjo mėshirė? Sot njerėzit janė bėrė me zemra mė tė forta se guri. Qėndron ndoshta dikush prej nesh me kohė tė gjatė duke e parė ndonjė vėlla musliman qė ėshtė nė situatė tė vėshtirė dhe ėshtė bėrė imun pėrballė kėsaj situate. Thua se nuk po ndodh asgjė. Ku ėshtė mėshira? Qė tė mėshirohet nėnpunėsi, punėtori etj. Para se tė shiqojmė nė rrafshin e kompenzimit tė cilin ia kemi dhėnė punėtorit pėrballė punės tė cilėn e kėrkojmė prej tij shiqo me syrin e mėshirės ngase ti ke nevojė qė Allahu me tė mėshiru. Ashtu siq ka thėnė Muhamedi (paqja dhe shpėtimi i Allahut qofshin mbi tė): Mėshirojini ata qė janė nė tokė, nė qoftė se doni t'u mėshiroje Ai qė ėshtė nė qiell. Ose ajo qė po shohim sot qė muslimanėt janė duke u pėrballur. Nga gjakderdhjet, vuajtjet, gjėra tė cilat nuk ka mundėsi njė besimtar ta lėnė rehat dhe pėrkundėr kėsaj nuk arrin mėshira jonė pėr kėta vėllezėr as nė deregjen e duasė. E mos tė flasim pėr mė tepėr.
    Pastaj mėshira ndaj prindėrve. Tė mėshirojmė dobėsinė e tyre, pleqėrinė e tyre, sėmundjet e tyre. Dhe poashtu prindėrit tė jenė tė mėshirshėm ndaj fėmijėve tė tyre duke i pėrkdhelur, duke i afruar, duke i mėsuar dhe duke bėrė durim ndaj tyre.

    Transmetohet nga Ahmedi dhe Tirmidhiu. Nga Aishe (Allahu qoftė i kėnaqur prej saj!) transmetohet se njė beduin erdhi tek Muhammedi alejhis-selam dhe i tha: Ju i puthni fėmijėt ndėrsa ne jo. Muhammedi alejhis-selam tha: "Unė nuk e kam nė dorė qė Allahu ta ka hequr mėshirėn nga zemra."

    Tė mėshirojmė ngutinė e tyre, lakminė e tyre pėr lojė dhe gabimet eventuale, poashtu tė mėshirojmė paditurinė e tyre qė ti mėsojmė. Tė gjitha kėto janė obligim dhe janė ndikimi i emrit Er-Rrahman dhe Er-Rrahim tek ne. Poashtu tė mėshirojmė devijimet e tyre dhe tė kemi sabėr qė tė udhėzohen.

    Ibn Tejmije poashtu flet edhe mėshirimin ndaj atyre tė cilėt kanė devijuar nga rruga e sunetit (bidatēinjėt) dhe si ti mėshirojmė. Njeriu shikon nė personin e caktuar me dy llojė shikimesh. Shikimi me sy tė sheriatit dhe shikimi me sy tė kaderit. Dhe nėse i shikon me sy tė sheriatit pėr njė vepėr tė caktuar e cila nuk ėshtė sipas sunetit dhe ėshtė gabim i sheh ata si tė shėmtuar dhe nuk tė dhimbėn dhe nuk heziton tė flasėsh kundėr tyre pėr shkak se kanė gabuar. Andaj nuk duhet tė na shtyej mėshira ndaj dikujt qė ta prishim fenė tonė. Mirėpo nganjėherė kur e kryejmė obligimin e shikimit me sy tė sheriatit fillon tė shiqosh tek ata me sy tė kaderit. Dhe ky shikim me sy te kaderit nėnkupton tė kuptosh se Allahu i ka sprovuar me kėtė punė tė caktuar. Shiko se si ata kanė mundėsi tė jenė nė nė ndonjė vend tė caktuar kurse janė diku tjetėr. Andaj thotė Ibn Tejmije kur unė shiqoj tek kėta njerėz i mėshiroj pėr gjendjėn e mjerueshme tė cilėn e kanė. Sa janė tė privuar nga kuptimi i fesė ngase Allahu ju ka dhėnė menēuri por nuk ju ka dhėnė pastėrti. Andaj ndytėsira tė cilėn e kanė ju ka pamundėsuar dhe ua neutralizuar pėrfitimin nga dija tė cilėn e kanė. Ngase sa ka njerėz tė cilėt janė intelegjent por pastėrti tė zemrės nuk kanė andaj e thithin bėrllogun. Ose psh e sheh ndonjė tjetėr njeri tė cilit Allahu i ka dhėnė vullnet dhe ambicje tė cilėn e shfrytėzon nė tė kotė. A nuk tė dhimbėt? Dhe nuk e mėshiron atė. Dhe kjo nėnkupton qė atė ta thėrrasim nė rrugė tė Allahut. Tė mundohemi qė atė energji dhe vullnet dhe ambicje tia kanalizojmė nė drejtim tjetėr. E jo qė e tėrė koha tė na kalon nė agresivitet, dhunė, urrejtje. Kjo duhet tė jetė nė rrafshin e sheriatit. Pa dyshim se kur agresiviteti apo dhuna e tij dhe bėrllogu i tij cenon sheriatin tonė ne ia kthejmė konform situatės dhe mjeteve tė cilat duhet ti pėrdorim. Por kjo nuk duhet tė na pengojė qė tė pėrdorim edhe kahjen tjetėr qė ta mėshirojmė duke e thirrė nė rrugėn e Allahut. Dhe duke ia mundėsuar qė edhe ai ta dėgjon tė vėrtetėn. Nė qoftė se dikush na e ofron veshin e tij tė mos e shfrytėzojmė kėtė afėrsi pėr tė shfryer tė gjithė mėllefin dhe hidhėrimin tė cilin e kemi por tė shiqojmė nga ana e mėshirės se ndoshta nuk ka pasur kush ti mėsoj dhe nuk ka pasur kush tiu tregoj dhe nuk kanė pasur rastin tė dėgjojnė nga burime tė sigurta. Ngase edhe gjeneratat e sahabėve janė bėrė tė tillė pėr shkak tė mėshirės dhe jo pėr shkak tė imponimit dhe dhunės. Kėtė e shohim pėrmes ajetit tė mėposhtėm:

    ف بِ ما ر ح م ةْ مِّْ نْ اْللَّهِْ لِْن تْ لْ هُ مْ ول وْ كُْن تْ فْ ظًّا غْ لِي اْل ق لبِْ لن فضُّوا مِْ نْ ح ولِ كْ فْۗ ا ع ع نهُ مْ وا ست غ فِ رْ لْ هُ مْْ
    ﴾ و شاوِ رهُ مْ فِْي اْ لْ مرِْ .ۗ......... ﴿ْ ٣٣١
    3:159. Ti ishe i butė ndaj atyre, ngase All-llahu tė dhuroi mėshirė, e sikur tė ishe i vrazhdė e zemėrfortė, ata do shkapėrderdheshin prej teje.....

    Andaj le tė verejnė njerėzit se ne jemi mėshirė pėr ta dhe nuk jemi dhunė mbi ta dhe nuk jemi barrė dhe ngarkesė e tyre dhe poashtu nuk jemi burim i sherrit pėr ta. Ne jemi mėshirė pėr ta ngase ne i mėsojmė tė duhen mes veti dhe tė ndihmohen mes veti dhe ne i mėsojmė se si tė respektohen mes veti. Por nėse tė gjitha kėto ne nuk i kemi dhe nuk i mėshirojmė pėrmes kėtyre cilėsive tė tjerėt si ka mundėsi qė njerėzit tė na dėgjojnė? Ėshtė thėnė edhe disa herė se nuk duhet qė tė mjaftohemi me bindjen se e kemi kuptuar akidėn mirė dhe qė nė bazė tė kėsaj tani tė presim qė tė gjithė njerėzit tė sillen rreth nesh.

    Andaj mos tė mjaftohemi me atė se ne jemi nė menhexh tė vėrtetė, ne jemi nė tė vėrtetėn dhe tė gjithė tė tjerėt e kanė obligim qė tė na shėrbejnė, tė na dėgjojnė, tė na respektojnė kurse ne tė mos bėjmė pėrballė tyre asgjė. Madje nuk kemi arritur qė as tu buzėqeshim. E si pret qė tė duan njerėzit? Vetėm pse e ke tė vertetėn me vete. Jo, kjo ėshtė e pamjaftueshme. Duhet qė bashkė me kėtė tė vėrtetė tė cilėn e kemi me vete poashtu edhe tė ndajmė nga koha jonė qė tė mirremi me ta, tė ndajmė nga pasuria jonė qė tu ndihmojmė atyre, tė ndajmė nga autoriteti jonė pėr ti ndihmuar atyre. Dhe tė pėrzihemi me ta ashtu siq ėshtė pėrzier Muhamedi (paqja dhe shpėtimi i Allahut qofshin mbi tė) me telashet dhe problemet e njerėzve. Tė mos izolohemi nė katėgori tė caktuar tė njerėzve por tė pėrzihemi me tė tjerėt. Nuk ėshtė haram ti bėsh mirė ndonjė tė moshuari i cili falet nė xhami apo edhe njė njeriu i cili nuk vie nė xhami etj.

    Dhe nė veēanti tė mėshirojmė ata tė cilėt ndaj tė cilėve kemi obligim mė madhor e qė janė prindėrit tonė. Sa fjalė tė rėnda ka mundėsi qė dikush tia ketė thėnė prindėrve tė tyre duke u arsyetuar vazhdimisht se ata nuk falen. E pse nuk falėn tash ėshtė hallall tė sillesh si tė duash me ata? Ku ėshtė mėshira? Sė paku mėshirė pėrballė mėshirės. Aq sa ata tė kanė mėshiruar ty. Sa kanė bėrė durim ndaj teje deri sa je mėsuar tė hash ushqim, deri sa je mėsuar qė tė ecėsh. Kurse sot ti nuk ke sabėr qė ti mėshirosh dhe tua mėsosh si duhet ta falin namazin. Dhe nė tė njėjtėn mėnyrė edhe me njerėzit e tjerė nė pėrgjithėsi pavarėsisht kategorive tė tyre, mekateve tė tyre, largimit tė tyre nga ne. Mėshira duhet tė jetė nė shtegun e saj tė duhur.

    4. Gjėja tjetėr tė cilėn e pėrfitojmė nga ndikimi i emrit Er-Rrahman ėshtė qė kur e kuptojmė se Allahu paska mėshirė tė madhe atėherė me siguri qė ka rrugė tė cilat tė shpiejn qė tė pėrfitosh nga kjo mėshirė mė shumė. Dhe me siguri ka mjete tė cilat nėse pėrdoren mundėsojnė shfrytėzojnė maksimal nga kjo mėshirė. A din ti se ēfarė e sjellė mėshirėn e Allahut? Ngase kur bie fjala pėr rrizkun shumė mirė e dimė se duhet tė punojmė ngase rrizku nuk pik nga qielli. Kurse mėshira a e dijmė se si vie? A e din ti se si mund tė marrėsh pak mė shumė nga kjo mėshirė. Ēfarė e sjellė mėshirėn e Allahut? Edhe kėtė duhet ta provokoj tek ne njohja e kėtij emri Er-Rrahman dhe Er-Rrahim.

    a) Gjėja kryesore dhe mė e madhe e cila e sjellė mėshirėn e Allahut mbi ne ėshtė tė zbatuarit e urdhėrave tė Tij dhe largimi nga ndalesat e Tij. Ngase me kėtė Allahu na ka mėshiruar. Nė qoftė se e respektojmė mėshirėn e Tij na shtohet mėshira.

    ﴾ و لْ تُْ فسِدُوا فِْي اْ لْ رضِْ بْ ع دْ إِْ ص لحِ ها وا دعُوهُْ خ وفًا وط معًا إِْۗنَّْ ر ح م تْ اْللَّهِْ قْ رِي بْ مِّْ نْ اْل مُ حسِنِي نْ ﴿ْ ٣٦
    7:56. Mos bėni ērregullime nė tokė pas rregullimit tė saj (me tė ardhur tė pejgamberėve) dhe luteni Atė duke pasur frikė (dėnimin) dhe duke shpresuar (mėshirėn). S’ka dyshim se mėshira e All-llahut ėshtė pranė atyre tė mirėve.

    ﴾ وأ قِيمُوا اْلصَّ لة وآتُوا اْلزَّ كاة وأ طِيعُوا اْلرَّسُو لْ لْ علَّكُ مْ تُْ ر حمُو نْ ﴿ْ ٣٦
    24:56. Falni rregullisht namazin, jepni zeqatin dhe respektoni tė dėrguarin nė mėnyrė qė tė mėshiroheni.

    b) Bamirėsia ndaj njerėzve poashtu e sjellė mėshirėn e Allahut. Sa je i mėshirshėm do tė mėshirohėsh. Sa tė falėsh do tė falesh. Sa tė japėsh do tė jepet. Ngase shpėrblimi tė vie sipas llojit tė veprės. Dhe ky ėshtė nga rregullat dhe ligjet mė stabile kosmologjike tė Allahut nė jetėn e pėrditshme tė njerėzve.

    c) Poashtu nuk e sjellė mėshirėn e Allahut mė shumė sesa leximi i Kur’anit dhe meditimi i tij. Tė ndalesh dhe tė meditosh psh pse Ibrahimi (a.s) i tha babait tė tij “kėshtu”...? Ēfarė mund tė kuptojmė dhe tė pėrfitojmė ne nga ky ajet? Kush kėshtu vepron Allahu e ka pėrfshirė nė mėshirėn e Tij. Nė qoftė se sot i mbajmė dy trajnime. Njė se si tė bėhesh biznesmen i sukseshėm kurse tjetrin si tė mėshirohesh nga Allahu? Nė cilin do tė vijnė njerėzit? Mėshirėn e Allahut pak njerėz e dojnė kurse furnizimin e duan tė gjithė kurse nuk e dinė se mėshira e sjellė furnzimin. Ngase ka mundėsi qė Allahu tė furnizon dhe nuk tė mėshiron. Nuk tė jep bereqet dhe ta bėn vuajtje atė furnizim tė cilin ta ka dhėnė. Andaj kur thuhet ēfarė e sjellė mėshirėn e Allahut kjo i bie mė shumė sesa tė fitosh miliarda euro. Dhe kjo ėshtė e pakrahasueshme. Dhe ėshtė e pamundur qė tė mėshirohemi nė qoftė se jemi larg Kur’anit.

    ﴾ وإِذ ا قُْرِ ئْ اْل قُ رآنُْ فْ ا ست مِعُوا لْ هُْ وأ نصِتُوا لْ علَّكُ مْ تُْ ر حمُو نْ ﴿ْ ٢٧٢
    7:204. Kur lexohet Kur’ani, ju dėgjojeni atė (me vėmendje) dhe heshtni, nė mėnyrė qė tė fitoni mėshirė.

    d) Poashtu Allahu na ka mundėsuar qė pėrmes kėrkimit tė shpeshtė tė faljės tė fitojmė mėshirėn e Tij.

    ﴾ ق ا لْ يْ ا قْ ومِْ لِْ مْ تْ ست عجِلُو نْ بِْالسَّيِّئ ةِْ قْ ب لْ اْل ح سن ةِْ لْۗ و لْ تْ ست غ فِرُو نْ اْللَّه لْ علَّكُ مْ تُْ ر حمُو نْ ﴿ْ ٢٦
    27:46. Ai (Salihu) tha: “O populli im, pėrse nguteni e kėrkoni tė keqen (dėnimin) para tė mirės, pse tė mos i kėrkoni falje All-llahut qė tė mėshiroheni?”

    Nė familjet nė tė cilat shpeshtohet kerkimi i faljės edhe mėshira do tė jetė me e madhe. Dhe poashtu nė shoqėritė nė tė cilat shpeshtohet kėrkimi i faljės raportet janė mė tė mira. Dhe kjo edhe pėr shkak tė bereqetit tė kėrkimit tė faljės por edhe pėr shkak se sa herė qė kėrkojmė falje duke thėnė Estagfirullah na kujtohen tė metat tona para tė metave tė vellezėrve tonė dhe merremi me veten tonė para se tė mirremi me tjetrin dhe ndihemi mirė. Dhe sa herė qė tė harrojmė tė themi Estagfirullah harrojmė se jemi tė kėqinj. Dhe kur tė harrojmė se jemi tė kėqinj na bie ndėr mend se tjetri ėshtė i keq dhe pastaj jemi nė konflikt me atė tjetrin. Dhe poashtu edhe tjetri nė tė njėjtėn mėnyrė mendon pėr neve. Ngase nuk ėshtė kjo gjė vetėm nė njė drejtim. Dhe nė kėtė mėnyrė largohet mėshira.

    e) Dhe poashtu mėshira mund tė fitohet duke e ndihmuar njė kategorie tė veēantė tė njerėzve e ata janė jetimat. Dhe nuk fitohet mėshira e Allahut nė raport me krijesat e tjera ashtu sikurse fitohet pėrmes meėshirimit tė ndonjė jetimi dhe tė njėrėzve tė dobėt nė pėrgjithėsi. Qoftė edhe vetėm me njė pėrkdhelje tė kokės sė tij. Nė pėrkdheljėn e kokės sė jetimit Allahu tė mėshiron dhe pėr ēdo qime qė ka pėrfshirė dora e jote ke shpėrblim tek Allahu. Dhe poashtu “Unė dhe kujdestari (i mirė) i jetimit do tė jemi sė bashku nė xhenet kėshtu”, duke bėrė me shenjė me gishtin tregues dhe atė tė mesėm dhe duke i ndarė pak.” (Transmeton Buhariu)

    f) Njohja e Allahut me kėtė emėr duhet tė na bėjė qė tė kemi mė shumė turp prej Allahut. Shiko se sa mėshirėn Allahu e derdh mbi ne ngase nė qoftė se Allahu do tė largonte vetėm mėshirėn nga zemrat e prindėrve tanė pėr ne ku do tė ishim ne sot? E mos tė flasim pėr gjėrat tjera. A nuk tė vjen turp qė tė ankohesh? A nuk turpėrohesh pėr gjendjėn e imanit tė cilėn e ke? A nuk turpėrohesh qė ende ke mbetur me disa gjynahe tė cilat nuk i ke larguar?

    Mėshira e Tij vjen vazhdimisht nga tė gjitha anėt madje nuk mund ta pėrshkruash atė se sa ėshtė e madhe dhe prap ti je ai i ligu. Pastaj a nuk tė vjen turp qė tė lėvdėrohesh, tė mburresh, tė krenohesh. A nuk tė vjen turp nga Allahu?

    Esved Ibn Jezid ishte prej dijetarėve tė mėdhenjė dhe ishte i njohur nė pėrkushtimin e tij pėr adhurim ndaj Allahut. Thuhet pėr tė se ka agjeruar aq shumė saqė i ėshtė zverdhur trupi prej agjėrimit tė gjatė dhe adhurimeve tė tjera tė cilat i ka bėrė. Kur i ka ardhur vdekja e kanė parė disi tė shqetėsuar dhe tė ngarkuar. Dhe njėrėzit janė ēuditur me kėtė kurse ai u kishte thėnė: Nė qoftė se nga tė gjitha anėt mė vjen falja e Allahut do tė preokuptonte turpi nga Ai nga ajo qė e kam vepruar. Ėshtė e vertetė se Allahu falė dhe mėshiron. Por fakti qė nuk na denon a nuk do tė thotė kjo qė nuk duhet tė na vijė turp prej Tij. Turpi nuk duhet tė largohet edhe pėrkundėr qė mund tė largohet gjynahu, e keqja, dėnimi por turpi nuk duhet tė na largohet. E din ti se ku ke qenė ti dhe kush ke qenė ti.

    Dhe ky turp nga Allahu duhet tė na pėcjellė vazhdimisht nė kuptimin pozitiv. Ngase edhe asgjė po tė mos kishte dhėnė vetėm pėr shkak se nuk ta ka marrė shpirtin para se tė falesh mjafton dhe deri sa ke qenė duke e bėrė ndonjė gjynah duke tė mėshiruar dhe duke tė dhėnė afat shtesė tė jetės do tė mjaftonte. Prej asaj ditė dhe deri vdekje edhe nė qoftė se asgjė nuk tė jep mė do tė mjaftone. Andaj edhe pėr kėtė arsye prej sahabėve ka pasur tė atillė tė cilėt kanė qenė nė anėn e kurejshėve dhe pasiqė janė udhėzuar dhe e kanė kuptuar se qfarė kanė vepruar janė betuar duke thėnė psh jo ose po pasha Atė qė mė shpėtoi ditėn e Bedrit. Ngase ku mund tė vdesėsh me dhjetėra herė deri sa je udhėzuar madje ke mundur tė vdesėsh duke qenė nė kulmin e gjynahut. Si do ti kishe dalė Allahut pėrpara nė atė gjendje. Por tė ka mėshiruar, tė ka afatizuar dhe tė ka kthyer nė rob tė mirė tė tij. Dhe pėrsėri ėshtė duke tė mėshiruar dhe duke ta mundėsuar qė ta kuptosh fenė e Tij dhe prap nuk turpėrohesh prej Tij qė tė ankohesh.

    Andaj kėtė turp nė zemrat tona e kultivon njohja e emrit Er-Rrahman. Kur e kupton mirėsinė e Tij tė madhe qė vjen pėrmes kėtij emri dhe e kupton dobėsinė dhe mangėsinė tėnde nė raport me kėtė emėr. Kush e din tė brendshmėn tėnde pėrveē Tij? Dhe kush e din kualitetin e veprave tua pėrveē Tij?

    E lusim Allahun qė tė jetojmė nėn hijėn e emrave tė Tij, tė pėrfitojmė nga kėta emra nė vazhdimėsi dhe tė ndikohemi nga kėta emrat e qė pastaj tė sillemi dhe tė veprojmė, tė besojmė dhe tė flasim si duhet konform asaj qė mėsojmė nga emrat e burkur tė Allahut. Dhe e lusim Allahun qė tė na mėshiron neve dhe familjet tona dhe tė gjithė muslimanėt kudo qė janė.

  8. #7
    i/e regjistruar Maska e Selma*
    Anėtarėsuar
    15-05-2009
    Postime
    405

    Ta njohim Allahun- Hoxhė Enis Rama


  9. #8
    i/e regjistruar Maska e Selma*
    Anėtarėsuar
    15-05-2009
    Postime
    405

    Ta njohim Allahun- Hoxhė Enis Rama

    Ligjėrata e shtatė – El Malik, kuptimi dhe reflektimet

    http://www.qsi-ks.com/webi/shiqovideo.php?id=541


    Seria – Ta njohim Allahun

    Ligjėrata e shtatė – El Malik, kuptimi dhe reflektimet

    Vėrejtje: Pėr kuptim tė drejtė tė kėtyre ligjėratave kushtėzohet dėgjimi i tyre paraprak nė kėtė web adresė: http://www.qsi-ks.com

    Emri i Allahut – El Malik - كِلاَم nė Kur’an ėshtė pėrmendur nė disa vende dhe poashtu ka ardhur nė disa forma tjera pėrveē kėsaj Malik - مَالِ dhe El Melijk - مَلِي . Emri i Allahut - El Melijk - مَلِيك ėshtė pėrmendur nė Kur’an vetėm njėherė: ﴾ فِي مَقْعَدِ صِدْ ق عِندَ مَلِي مُّقْ تَدِ ر ﴿ ٥٥
    54:55. Nė njė vend tė kėnaqshėm, te Sunduesi i plotfuqishėm (te All-llahu).

    Emri i Allahut El-Malik - مَالِك ėshtė pėrmendur dy herė nė Kur’an. Njėherė ėshtė pėrmendur i ndarė ﴾ مَالِك يَكك الك ي دي ﴿ ٤ - 1:4. Sunduesit tė Ditės sė Gjykimit (pėrgjegjėsisė-shpėrblimit)! dhe njė herė i lidhur قُلِ اللَّكهُمَّ مَالِ الْمُلْ - 3:26. Thuaj: “O All-llah, Sundues i ēdo sendi...

    Ky emėr i Allahut sikurse ēdo emėr tjetėr i Allahut ėshtė i ndėrlidhur me shumė emra tjerė tė Allahut dhe aludon nė ata.

    Dijetarėt islam kėtij emri nė kontektsin gjuhėsor ia kanė dhėnė disa kuptime. Njė kuptim ėshtė “lidhje dhe shtrėngim i fuqishėm mes dy gjėrave” e cila bėhet nyje e fuqishme dhe e pashkėputur. Prej kuptimeve tė kėsaj fjale nė gjuhėn arabe ėshtė “kur njė gjė pėrfshin diqka tjetėr nė tėrėsi” dukė mos lėnė tė pėrjashtuar asgjė. Dhe poashtu prej kuptimeve tė kėsaj fjalė nė gjuhėn arabe ėshtė edhe ai i cili jep urdhėra dhe ndalesa apo komandon.

    Si term pėrgjitshėm dhe i pėrdorur nė vazhdimėsi me kėtė emėr quhet ai qė sundon, i cili e ka nė dorė pushtetin dhe sundimin e njė populli dhe poashtu quhet ai i cili posedon diēka qoftė kjo pasuri apo pushtet apo ēkado qoftė tjetėr qė ka nė posedim tė tij.

    Nė Kur’an varėsisht se si ėshtė pėrmendur ky emėr i Allahut e merr edhe kuptimin e tij.
    ﴾ مَالِ يَك ال ي دي ﴿ ٤ - 1:4. Sunduesit tė Ditės sė Gjykimit (pėrgjegjėsisė-shpėrblimit)!
    Nė kontekts kuptimor mė shumė sesa nė atė gjuhėsor kėtė emėr mund ta pėrkthejmė si Ai i cili ka pėrfshirė tė gjitha krijesat dhe nuk mund tė dalė askush nga gjykimi i Tij nė Ditėn e Gjykimit.

    Apo nė ajetet e fundit tė sures Kamer:
    ﴾ إِنَّ الْمُتَّقِي فِي جَنَّا ت وَنَكهَ ر ﴿ ٥٤ ﴾ فِي مَقْعَدِ صِدْ ق عِندَ مَلِي مُّقْتَدِ ر ﴿ ٥٥
    54:54. Ėshtė e vėrtetė se tė devotshmit do tė jenė nė xhennete e nė lumenj.
    54:55. Nė njė vend tė kėnaqshėm, te Sunduesi i plotfuqishėm (te All-llahu).

    Nė kėtė ajet ky emėr ėshtė pėrmendur i ndėrlidhur me shpėrblimin dhe posedimin dhe kėto grada dhe shkallė qė ua ka dhėnė Ai i cili i posedon tė gjitha. Andaj nė kėtė ajet ky emėr ėshtė pėrmendur mė shumė nė kuptim tė posedimit dhe pasurisė sesa nė kuptim tė pushtetit dhe sundimit edhe pse kėto kuptime pėrfshihen nė kėtė emėr.
    Kurse nė surėn Ali Imran Allahu na mėson qė ta thėrrasim pėrmes me:
    قُلِ اللَّكهُمَّ مَالِ الْمُلْ تُكؤْتِي الْمُلْ مَك تَشَكا وَتَنك الْمُلْك مِمَّك تَشَكا وَتُعِك مَك تَشَكا وَتُك مَك تَشَكا بِيَكدِ الْخَيْككرُ ﴾ إِنَّ عَلَ ى كُ ي ل شَيْ قَدِي ر ﴿ ٦٢
    3:26. Thuaj: “O All-llah, Sundues i ēdo sendi, Ti ia jep pushtetin atij qė do, Ti ia heq prej dore pushtetin atij qė do, e lartėson atė qė do dhe e pėrul atė qė do. Ēdo e mirė ėshtė vetėm nė dorėn Tėnde, vėrtet, Ti ke mundėsi pėr ēdo gjė”!

    Ibn Xheriri kur e komenton kėtė ajet thotė pėr kėtė emėr مَالِك - Sundues se ėshtė pėr qėllim pėr qėllim se nuk ka pushtet mbi pushtetin e Tij dhe nuk ka posedues mbi posedimin e Tij. Ēdo gjė ėshtė nėn tė. Dhe nuk ka mbi Tė asgjė as me qenien e Tij, as me pushtetin e Tij dhe as me pasurinė e Tij. Ai ėshtė mė i Larti nė pushtetin e Tij, dhe mė i Gjithfuqishmi nė sundimin e Tij dhe mė i Pasuri nė pasurinė e Tij.

    Kurse Ibn Kethiri nė komentimin e ajetit 23 tė surės Hashr thotė: Posedues i tė gjitha gjėrave (krijesave) i cili i menaxhon dhe i komandon ato pa ndonjė mund dhe pa rezistencė dhe ngarkesė.
    ...... هُ اللَّكه الَّ يِِ لَ إِلَك ه إِلَّ هُ الْمَلِ 59:23. Ai ėshtė All-llahu qė nuk ka tė adhuruar tjetėr me tė drejtė pėrveē Tij, Sundues i Pėrgjithshėm...

    Kurse Ibn Kajimi thotė: Prej emrave tė Allahut ėshtė مَالِك - Sundues dhe pėr qėllim ėshtė sundimi dhe pushteti real dhe jo sikurse sundimi dhe pushteti i njerėzve tė kėsaj bote. Andaj Allahut i takon pushteti, sundimi, posedimi nga tė gjitha aspektet dhe nga tė gjitha anėt ngado qė tė shiqosh Atij i takon kjo. Andaj edhe nga ky aspekt dallon nga mbertėrit e kėsaj bote. Dhe poashtu Ibn Kajimi thotė: Pohimi dhe pranimi jonė se Allahu e ka kėtė emėr nėnkupton se Allahu ka edhe emra tė tjerė ngase nuk mund tė paramendohet qė tė jetė sundues dhe tė jetė gjykues dhe tė jetė mbisundues e mos tė jetė i gjallė, qė furnizon, qė urdhėron, qė hidhėrohet, gėzohet, kėnaqet, jep dhe merr, shpėrblen dhe dėnon.

    Ibn Kajimi nė njė vend tjetėr thotė: Shiqoni ata tė cilėti ia kanė mohuar Allahut kėto cilėsi siq janė: esharitė, maturiditė dhe shumė nga fraksionet e tjera tė cilėt ia kanė mohuar cilėsitė e Tij veprore sikurse janė zbritja e cila ėshtė vepėr, apo sikurse ėshtė dhėnia. Ata nuk pėrmendin tek cilėsitė e Allahut dhėnien dhe marrjen, ngritjėn dhe uljėn. Dhe kėshtu e kanė trajtuar Allahun mė ulėt sesa mbretėrit e tyre.

    Kurse sa i pėrket kėtij emri tė Allahut nė kontekstin e botės tjetėr Allahu thotė nė Kur’an:
    ﴾ الْمُلْ يَك مَْْئِ الْحَقُّ لِلرَّحْمَك وَكَانَ يَك مًْْا عَلَى الْكَافِرِي عَسِيرًا ﴿ ٦٢
    25:26. Atė ditė sundimi i vėrtetė ėshtė i tė Gjithėmėshirshmit, e ajo ditė pėr jobesimtarėt do tė jetė ditė e vėshtirė.

    Dhe kjo qė ėshtė pėrmendur nė kėtė ajet se: “Atė ditė sundimi i vėrtetė ėshtė i tė Gjithėmėshirshmit” nuk do tė thotė se i gjithė pushteti nuk i ka takuar edhe nė kėtė botė por njerėzit nuk do tė binden se Allahut i takon i tėrė pushteti sikurse do tė binden ditėn e ringjalljės. Njeriun nė kėtė botė i cili ėshtė i rrethuar me begati dhe tė mira tė shumta nganjėherė mund ta pėrfshijė njė ndjenjė se ai ėshtė poseduesi. Ai e ka kėtė nė dorė dhe se ai mund tė bėjė ēfarė tė dojė. Ndėrsa kėtė ndjenjė nuk ia largon asgjė mė mirė sesa dalja para Allahut i zhveshur dhe pa poseduar asgjė dhe pa marrė asgjė me vetėn e tij.

    Dhe poashtu ky emėr i Allahut ka qenė i njohur edhe tek pjestarėt e shpalljeve tjera sikurse ėshtė rasti kur ka ardhur njė ēifut tek Muhamedi (paqja dhe shpėtimi i Allahut qoftė mbi tė) dhe ka pėrmendur njė tėrėsi krijesash tė cilat Allahu i kap me dorėn e Tij.

    Kurse lidhur me kėtė mund tė ndėrlidhemi me hadithin ku: Abdullah ibn Omeri, Allahu qoftė i kėnaqur me tė, transmeton nga Muhamedi, paqja dhe mėshira e Allahut qoftė mbi tė, se ka thėnė: “Ditėn e Kiametit, Allahu do t’i palosė qiejt e pastaj i merr me dorėn e djathtė e pastaj thotė: “Ku janė zullumqarėt, ku janė mbretėrit, ku janė bijtė e mbretėrve, ku janė mizorėt, ku janė gjakpirėsit, e kujt ėshtė sot pasuria?" Nuk ka kush tė pėrgjigjet pasi tė gjithė kanė vdekur e ėshtė shkatėrruar ēdo gjė pėrveē madhėrisė sė Allahut dhe atėherė i pėrgjigjet vetvetes, siē thotė Allahu nė Kuran:

    ﴾ يَك هُم بَارِزُونَ لَ يَخْفَ ى عَلَى اللَّكهِ مِنْكهُمْ شَيْ ليمَ الْمُلْ الْيَك لِلَّكهِ الْ اَْحِدِ الْقَهَّارِ ﴿ ٦٢
    40:16. Ditės kur ata do tė dalin (prej varrezave) nė shesh, e All-llahut nuk mund t’i fshihet asgjė gjė e tyre “I kujt ėshtė pushteti sot? (bėhet pyetja). I Allahut, i Atij qė ėshtė Njė, i Fuqiplotit (ėshtė pėrgjigjja).”
    وَمَا قَدَرُوا اللَّكه حَقَّ قَدْرِه وَالَْْرْضُ جَمِيعًا قَكبْضَتُه يَك الْقِيَامَةِ وَالسَّمَاوَاتُ مَطْ يَِّْا ت بِيَمِينِهِ سُبْحَانَه وتَكعَالَ ى عَمَّا يُشْرِكُ نَْ
    39:67. Ata nuk e ēmuan All-llahun me atė madhėshtinė qė i takon, ndėrsa nė ditėn e kijametit e tėrė toka ėshtė nė grushtin e Tij, e qiejt tė mbėshtjellė nė tė djathtėn (forcėn) e Tij. Ai ėshtė i pastėr nga tė metat dhe Ai ėshtė i lartė nga ēka ata i shoqėrojnė!

    Dhe ne nuk e dimė se si ėshtė kjo formė:
    ﴾ لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَيْ وَهُ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ ﴿ ٦٦ - 42:11.... Asnjė send nuk ėshtė si Ai; Ai ėshtė dėgjuesi, shikuesi.
    Dhe ne nuk duhet shikuar kėtė veprim nga kėndi i formės por nga kėndi i madhėshtisė sė Allahut.

    Obligimet tona pėrballė kėtij emri:

    1. Ky emėr i Allahut na obligon tė besojmė se nuk ka asgjė nė kuptimin e plotė tė fjalės qoftė ajo e madhe apo e vogėl qė del jashtė pushtetit tė Allahut. Andaj kur tė thuash مَالِ - Sundues nėnkupton njė Zot prej pushtetit tė cilit nuk del asgjė. Dhe krahas qė ėshtė qė ēdo gjė ėshtė e Tij ēdo gjė ėshtė nėn sundimin e Tij. Kjo nuk duhet tė jetė vetėm besim teorik por kėtė duhet qė ta ndiejmė dhe ta pėrjetojmė.

    2. Poashtu prej obligimeve tona ndaj kėtij emri ėshtė tė besojmė se Allahu pėrveē qė ka pėrfshirė me pushtetin dhe sundimin e Tij tė gjitha krijesat Ai ėshtė i Gjithfuqishėm pėrballė kėtyre krijesave. Askush nuk mund ti rezistoj dėshirės dhe vullnetit tė Allahut. Andaj edhe nė lutjen tė cilėn na e ka mėsuar i dėrguari i Allahut (paqja dhe shpėtimi i Allahut qofshin mbi tė) thuhet:
    ل إلهَ إلّ اللّهُ وحْكدَهُ ل شَكري لهُ، لهُ المُكلْ ولهُ الحَمْكد، وهُ على كُلّ شَي قَدير
    S'ka tė adhuruar pėrveē All-llahut, Njė dhe i pashoq, Atij i takon Sundimi dhe Lavdėrimi. Ai ėshtė i Plotfuqishėm mbi ēdo send.

    3. Allahu ėshtė i vetmi qė komandon dhe menaxhon kėtė qė Ai e ka. Dhe nuk i pėrzihet nė kėtė askush. Dhe jo sikurse besojnė disa nga fraksionet apo fetė e tjera se dikush mund ti pėrzihet Allahut nė vendimarrje, udhėheqje, sundim, posedim etj. Dhe kjo si teori ėshtė e lehtė tė thuhet por ndikimi i saj praktik nė kėtė jetė mė ndryshe. Pėr kėtė arsye edhe Harun Rashid nė momentet e fundit tė jetės sė tij ka thėnė: O Ti qė nuk shuhet dhe nuk rrėnohet pushteti Yt mėshiroje Atė tė cilit po i rrėnohet pushteti i tij. Andaj sa do qė tė ketė njeriu nė kėtė botė mundėsi, aftėsi, ushtri duhet ta kuptoj se Allahu ia ka dhėnė kėto nė posedim dhe shfrytėzim kurse pronari real dhe i vėrtetė i tė gjitha kėtyre ėshtė Allahu dhe nuk ėshtė njeriu. Ngase ne nuk jemi pronar as tė gjymtyrėve tona dhe pėr kėtė arsye njė nga krimet mė tė mėdha ėshtė vetvrasja. Dhe kjo pėr arsye se jetėn tė cilėn Allahu ta ka dhėnė nuk ke drejtė ti qė kur tė duash ti japėsh fund. Dhe poashtu edhe dhėnia e organeve dikujt tjetėr pėrderisa njeriu ėshte gjallė ėshtė e ndaluar.

    4. Pasiqė Allahu i takon i tėrė pushteti dhe sundimi ėshtė e pamundur qė kėtė pushtet dhe sundim tė cilin e posedon ta ketė krijuar pa ndonjė qėllim. Dhe ai qėllim ėshtė nėn hijėn e ajetit:
    ﴾ وَمَا خَلَقْتُ الْجِ وَالِْْنسَ إِلَّ لِيَكعْبُدُ ونِ ﴿ ٥٢
    51:56. Unė nuk i krijova xhinėt dhe njerėzit pėr tjetėr pos qė tė mė adhurojnė.

    Prandaj ēdo gjė tė cilėn Allahu ta ka dhuruar duhet tė rėnditet nėn kėtė ajet. Pėr tė kuptuar se si duhet ta shfrytėzojmė kėtė begati dhe mirėsi tė cilėn Allahu na e ka dhuruar nė kuadėr tė realizimit tė kėtij ajeti se Allahu na e ka dhėnė nė shfrytėzim. Prandaj nė qoftė se do tė ishe posedues real nuk do tė merreshe nė pyetje. Dhe fakti se do tė japėsh llogari para Allahut nėnkupton dy gjėra: E para ėshtė se atė tė cilėn e kė shfrytėzuar nuk ėshtė e jotja sepse po tė ishtė e jotja nuk do tė mėrrėshe nė pyetje dhe e dyta nėnkupton se ėshtė dashur ta shfrytėzosh nė mėnyrė tė caktuar prandaj do tė pyetėsh se a e ke shfrytėzuar nė mėnyrėn e duhur apo jo.

    Prandaj para ēdo begatie duhet ta kemi parasysh se ti je shfrytėzues i begatisė dhe ajo nuk ėshtė e jotja dhe se para se ta shfrytėzosh duhet ta pyetėsh pronarin e vėrtetė tė kėsaj begatie se si duhet ta shfrytėzosh atė dhe pasi ta kuptosh se si shfrytėzohet ajo begati ta shfrytėzosh atė si duhet dhe duke ia pėrkujtuar vetės vazhdimisht se do tė japėsh llogari pėr shfrytėzimin e saj.

    Dijetarėt kanė thėnė se tė gjitha vendimet tė cilat i merr Allahu nė raport me krijesat e Tij nuk dalin jashtė kėtyre qėllimeve. E para ėshtė drejtėsia. Kurdo qė مَالِ – Sunduesi merr vendim ai ėshtė i drejtė pavarsisht se a kjo tė bėjė me ngritjen dhe uljėn e dikujt apo dhėnien ose privimin e dikujt nga diēka. Ose ky vendim mund tė jetė mbi drejtėsinė pra mund tė jetė i lidhur me bamirėsinė. Dhe ti kėtė nuk e ke merituar psh por Allahu ėshtė مَالِ – Sundues dhe ai vendos dhe tė jep. Apo ky vendim ka tė bėjė me ndonjė urtėsi tė caktuar tė Allahu dėshiron tė realizohet.
    Andaj dhėnia e pushtetit atyre tė cilėt nuk e besojnė Allahun si duhet a ėshtė drejtėsi? Ata nuk e meritojnė kėtė andaj kjo nuk u ėshtė dhėnė nė bazė tė drejtėsisė dhe as nė bazė tė bamirėsisė por ėshtė urtėsi. Dhe Ibn Kajimi thotė se njė nga urtėsitė e kėsaj ėshtė se pasuesit e imanit mos tė lirohen shumė nė pushtetin e Allahut. Dhe poashtu pėr tė kuptuar se nė qoftė se ēdo herė ėshtė mirė dhe nuk ka sprova muslimanėt llastohen. Dhe llastimi nuk ėshtė i mirė pėr muslimanėt. Prandaj Allahu dėshiron qė kjo botė tė jetė e ndėrtuar nė ligjin e konfrontimit dhe pėrplasjes, goditjės ne mės tė vėrtetės dhe tė kotės. Dhe lidhur me kėtė Allahu thotė:
    ﴾ لِيُحِقَّ الْحَقَّ وَيُكبْطِلَ الْبَاطِلَ وَلَ كَرِه الْمُجْرِمُ نَْ ﴿الْنفا : ٨
    8:8. Ta forcojė tė vėrtetėn e ta ērrėnjosė tė kotėn, edhe pse kėtė e urrejnė kriminelėt.

    5. Tė jemi tė bindur se depot e Tij mbeten pėrherė tė mbushura dhe nuk shterrėn kurrė ngase emri i Tij مَالِ – Sundues reflekton atė qė ne e besojmė se nuk cenohet pushteti i Tij kurrė dhe nuk zbrazen depot e Tij kurrė.
    Njė nga komentet e ajetit: ﴾ مَالِ يَك ال ي دي ﴿ ٤
    1:4.Sunduesit tė Ditės sė Gjykimit (pėrgjegjėsisė-shpėrblimit)! Dijetarėt kanė thėnė se ky ajet e qetėson nė masė tė madhe besimtarin:

    E para pėr shkak se tėrė atė padrejtėsi tė cilėn ta ka bėrė dikush nė kėtė botė, dhe pėr tėrė atė padrejtėsi e cila tė ėshtė bėrė do tė gjykohesh tek Ai nė tė cilin ke besuar dhe tek Ai pėr hir tė tė cilit tė kanė privuar njerėzit.

    E dyta ėshtė se tė gjitha ato tė cilat i ke bėrė pėr Allahun nuk humbin dhe se Allahu ka pushtet dhe fuqi, pronė tė mjaftueshme qė tė shpėrblej shumėfish ndaj asaj qė ti ke punuar.
    Andaj emri i Allahut َ ِلاَم – Sundues tė qetėson nė kėtė botė nė rrafshin e pushtetit dhe posedimit dhe tė qėteson nė botėn tjetėr nė rrafshin e gjykimit dhe shpėrblimit.

    Ky emėr i Allahut tė qetėson dhe tė bėn tė sigurt edhe pėr mė shumė kur tė gjithė njerėzit frikėsohen nga kriza tė ndryshme qofshin ato financiare apo tjera. Nėse pėr shembull njerėzve u thuhet se do tė bėhet ndėrrimi i valutes zyrtare tė monedhės sė vendit tė tyre njė pjesė e tyre do tė pėsojnė humbje tė mėdha dhe pėr kėtė do tė shqetėsohen kurse ajo valutė pėrmes sė cilės ti komunikon me Allahun e qė janė veprat e mira dhe pėr tė cilat shpėrblehesh nga Allahu nuk devalvon kurrė. Andaj pėrgjegjėsia e jotė ėshtė qė ta pėrfundosh veprėn dhe mos u brengos se shpėrblimi nė qfarė valute do tė bėhet. Adhuroje Allahun i qetė dhe i sigurtė me emrin e Tij مَالِ – Sundues. Andaj besimtari qetėsohet kur e pėrmend Allahun dhe njė nga shkaqet e kėtij qetėsimi kuptimi i kėtij emri tė Allahut. Ngase je duke e pėrmendur dikė qė tė gjitha ato tė cilat i ke bėrė Ai ti ruan.
    ﴾ الَّ يِِ آمَنُ اْ وَتَطْمَئِ قُكلُ بُْكهُم بِ كِِْرِ اللَّكهِ أَلَ بِ كِِْرِ اللَّكهِ تَطْمَئِ الْقُلُ بُْ ﴿ ٦٨
    13:28. Ata qė besuan dhe me tė pėrmendur All-llahun zemrat e tyre qetėsohen; pra ta dini se me tė pėrmendur All-llahun zemrat stabilizohen.

    6. Prej obligimeve tona ndaj kėtij emri ėshtė ndėrlidhja e kėtij emri me emrat Rrahman - الرَّحْ مَ dhe Rrahim - الرَّحِيمِ . Fakti qė Allahu e ka tėrė pushtetin nė dorė dhe se Ai bėn qfarė tė don kjo kurrsesi nuk nėnkupton se Ai mund tė bėjė zullum, qoftė ky zullum ndaj besimtarit apo ndaj jobesimtarit. Kurse nė kėtė botė ėshtė ndryshe, sa mė shumė qė njė person i caktuar apo njė grup njerėzish tė kenė pushtet mė tė madh dhe sa mė tė fuqishėm dhe mė tė pėrkrahur qė janė aq mė e madhe ėshtė mundėsia pėr tė bėrė zullum. Siē thotė Allahu nė hadithin kudsij:
    O robėrit e mi, Unė ia kam ndaluar dhunėn Vehtes, dhe e kam ndaluar atė nė mesin e juaj, pra mos i bėni dhunė njėri - tjetrit!

    7. Duke e pasur parasysh faktin se Atij i takon i tėrė pushteti dhe sundimi kjo na bėn tė kutpojmė se Allahu ėshtė i vetmi qė ka mundėsi ti mposht pushtetmbajtėsit dhe zullumqarėt. Ai ėshtė i cili ua ka dhėnė dhe ėshtė i vetmi i cili mund tua marrė. Prandaj rruga pėr tua marrė pushtetin zullumqarėve dhe pėr tua dhėnė tė drejtėve kalon pėrmes Allahut. Nė qoftė se ti e dėshmon se je mė i mirė, je mė i dobishėm, mė i aftė atėherė dėshmoja kėtė Atij qė ėshtė مَالِ – Sundues. Allahu thotė nė surėn Rrahman nė ajetin 29: كُلَّ يَك هُ فِي شَأْ ن .....
    ........dhe Ai nė ēdo moment ėshtė i angazhuar nė ēėshtje tė reja (falė mėkate, largon brengosje, jep jetė, jep vdekje, krijon gjendje, zhduk tė tjera etj.). Dhe nėse Allahu sheh prej tė mirėve se janė tė mirė pėr tė udhėhequr ua jep udhėheqjėn. Allahu kujt tė don i jep pushtet. Andaj Ai ėshtė qė ngrit dhe Ai ėshtė qė ul. Nėse dėshirojmė tė jemi tė ngritur duhet tė lidhemi pėr Allahun dhe ti kemi punėt mirė me Tė dhe pastaj tė marrim shkaqe tjera. Muhamedi (paqja dhe shpėtimi i Allahut na ka mėsuar qė kur jemi pėrballė armiqve ose njerėzve me pozitė tė themi:
    اللَّهُمَّ إِنَّا نَجْعَلُ فِي نُح رِهِمِ وَنَكعُ ذْ بِ مِ شُرُو رِهِ مِ
    O Zot, nga Ti ndihmė kėrkojmė tė na mbrosh nga armiqėsia e tyre; nga Ti ndihmė kėrkojmė tė na mbrosh nga djallėzia e tyre.

    Kush e thotė kėtė dua nuk i bėn dėm dėmi i keqbėrėsve, qėllimkėqinjėve qoftė ky dėm i ndėrlidhur me pushtetmbajtėsit, falltorėt dhe atyre qė bėjnė sihr. Ngase pushteti i takon Allahut dhe ata nuk kanė mundėsi tė privojnė nga asnjė begati tė cilėn ta ka dhėnė Allahu. Nuk kanė mundėsi tė bėjnė dėm aspak pėrveē aq sa ka dhėnė Allahu leje. E Allahu kėtė leje ose e jep nė bazė tė drejtėsisė (gjynaheve tona) ose nė bazė tė urtėsisė sė caktuar e cila duhet tė realizohet. Ngase Ai ėshtė مَالِك – Sundues. Ai vendos kujt do ti bėhet dėm dhe jo keqbėrėsit, qėllimkqinjėt e pushtet mbajtėsit e tjerė. Ata nuk mund vendosin asgjė. Dhe ēdo zbehje nė raport me kėtė qė ėshtė pėrmendur nėnkupton keqkuptim nė raport me emrin e Allahut مَالِ – Sundues dhe zbehje nė besimin tonė tek Allahu.

  10. #9
    i/e regjistruar Maska e Selma*
    Anėtarėsuar
    15-05-2009
    Postime
    405

    Ta njohim Allahun- Hoxhė Enis Rama

    Ligjėrata e tetė – El Malik, ndikimi nė jetėn e besimtarit

    http://www.qsi-ks.com/webi/shiqovideo.php?id=542

    Seria – Ta njohim Allahun

    Ligjėrata e tetė – El Malik, ndikimi nė jetėn e besimtarit

    Vėrejtje: Pėr kuptim tė drejtė tė kėtyre ligjėratave kushtėzohet dėgjimi i tyre paraprak nė kėtė web adresė: http://www.qsi-ks.com

    Tė kompletuarit nė kornizat e tė qenurit rob i Allahut ėshtė proces i vėshtirė dhe i gjatė. Nuk ėshtė kjo punė e cila bėhet pėr njė ditė. Ngase tė gjithė kėta emra tė Allahut tė cilėt po i trajtojmė nė kėto ligjerata janė pėr tė bėrė rob tė mirė tė Allahut. Ngase ka pasur njerėz tė cilėt ndoshta edhe nuk i kanė ditur kėto detaje por janė bėrė robėer tė mirė tė Allahut me begatinė e Allahut. Mirėpo ne po dėshirojmė qė tė marrim tė gjitha sebepet e mundshme dhe nga sebepet me kryesore dhe mė elementare ėshtė qė ta njohim Allahun. E qė pastaj kjo njohje tė ndikon qė ta adhurojmė Allahun si duhet dhe qė tė na bėn robėr tė denjė tė Allahut (abd salih). Ky ėshtė projekti jonė i jetės qė tė jemi robėr tė mirė tė Allahut e qė Allahu tė na shpėrblen nė ditėn e gjykimit pėr kėtė robėri tė mirė. Dhe ky ėshtė qėllimi i jonė kryesor dhe ēdo gjė qė i kontribon kėsaj dhe na ndihmon nė kėtė drejtim ne nuk duhet tė hezitojmė dhe tė pritojmė qė tė shpejtojmė drejtė saj dhe tė shpenzojmė pasurinė tonė, kohėn tonė dhe ēdo gjė qė e kemi qė tė marrim atė qė na duhet pėr tė realizuar kėtė qėllim.

    Ēdo emėr i Allahut pėrmes tė cilit besimtari e njeh Allahun nuk ka mundėsi qė zemra e tij tė jetė e ngurtė dhe qė zemra e tij tė mos pėrgjijget me asgjė pėrballė atij emri. Ka mundėsi qė ndoshta dikush mė shumė dhe dikush mė pak por besojmė se ēdo njeri nė mėnyrė tė natyrshme dhe madje tė domosdoshme do tu pėrgjigjet kėrkesave tė kėtij emri dhe do tė lejon besimtari qė ky emėr tė bėn pėrmirėsimet e duhura nė zemrėn e tij.

    Disa prej pikave qė pėrbejnė ndikimin e kėtij emri nė jetėn e besimtarit:

    1. Tė na shtohet edhe mė tepėr bindja (jo dituria por bindja) se Allahu ėshtė i vetmi qė meriton tė adhurohet. Allahu pėrmes kėtij emri nė disa vende nė Kur’an ka rrėnuar hyjnitė qė kanė adhuruar tė tjerėt. Kjo duket e thjeshtė por me tė vėrtetė ka nevojė tė kalitet, tė thellohet dhe tė rrėnjoset edhe mė tepėr nė zemrat tona. Dhe kėtu nuk ėshtė pėr qėllimi adhurimi vetėm nė kuptim tė kryerjės sė obligimeve por nė kuptimin e plotė tė fjalės adhurim qė nėnkupton tė gjitha fjalėt, veprat me tė cilat Allahu ėshtė i kėnaqur me to. Ti bėjmė dhe tė largohemi nga ēdo fjalė (jo fjali) dhe ēdo vepėr tė cilėn Allahu e urren dhe nuk ėshtė i kėnaqur me tė. Ky ėshtė projekt i madh nė jetėn e besimtarit. Andaj nėse e njohim Allahun se ėshtė El-Melik – كِلاَم me ato gjashtė pikat nga ligjerata e kaluar tė cilat obligohemi ti besojmė Allahut pėrmes atyre pikave, atėherė padyshim se do tė na shtohet bindja se Ai ėshtė i vetmi qė meriton tė adhurohet dhe do tė na shtohet dashuria ndaj Tij ngase i tėrė pushteti ėshtė nė dorėn e Tij dhe prej kur e ka krijuar kėtė botė e deri kur do ta shkatėrron askujt nuk i ka bėrė dhe nuk i bėn zullum asnjė thėrrmij. Kurse njeriu i cili mund tė ketė shumė pak nė kėtė botė dhe nuk mbetet pa bėrė zullum por fakti se mundohet tė jetė i drejtė edhe pse nuk ka mundėsi tė jetė i tillė gjithmonė njerėzit e duan ngase ėshtė munduar kurse Allahu nuk mundohet tė jetė i drejtė por ėshtė i drejtė. Allahu nuk i bėn padrejtėsi asnjė milingone asnjė krijese edhe mė tė vogėl nė kėtė botė dhe asnjė pabesimtari me gjithė krimet, mėkatet dhe gjynahet tė cilat i ka bėrė Allahu nuk i bėn zullum.

    A nuk provokon kjo dashuri mė tė madhe ndaj Tij? Tėrė ky furnizim tė cilin ia jep krijesave tė Tij vazhdimisht dhe tė siguron se nuk shterrėt kurrė dhe bėhu i sigurtė nė kėtė. A nuk e ushqen kjo zemrėn tonė edhe mė tepėr me adhurim ndaj Allahut? Padyshim se po.

    يُولِجُُ اُللَّيْلَُ فُِي اُلنَّكهَارُِ وَُيُولِجُُ اُلنَّكهَارَُ فُِي اُللَّيْلُِ وَُسَخَّرَُ اُلشَُّمْسَُ وَُالْقَمَرَُ كُُكل يَُجْكرِ لَُِِجَك لُ مُُّسَك ى م ذََُٰۚلِكُك اُللَّكك رَُبُّكُك ﴾ لَ اُلْمُلْ وَُۚالَّذِينَُ تَُدْعُونَُ مُِن دُُونِ مَُا يَُمْلِكُونَُ مُِن قُِطْمِي رُ ﴿ُ ٣١
    35:13. Ai ėshtė qė zgjat natėn nė pjesė tė ditės dhe e zgjat ditėn nė pjesė tė natės, i nėnshtroi diellin dhe hėnėn qė secili lėviz (udhėton) deri nė afatin e caktuar. Ky ėshtė All-llahu, Zoti juaj, i tėrė sundimin ėshtė i Tij, e ata qė i lutni nė vend tė Tij, nuk posedojnė as sa njė cipė (e hurmave, fije).

    Andaj ngase i tėrė pushteti ėshtė i Tij edhe e ka urdhėruar diellin dhe hėnėn tė lėvizin kėshtu, ndėrrimin e natė dhe tė ditės. Kurse ata tė cilė tė tjerėt tė cilėt lutėn nė vend tė Allahut (pra janė pėrmendur kėtu nė emėr tė adhurimit) nuk posedojnė as sa njė mbėshtjellės i hurmės. Dhe nga kjo ne duhet tė kuptojmė dallimin nė adhurim qė duhet tė jetė mes neve dhe tė tjerėve. Sa ėshtė dallimi nė mes Allahut dhe idhujve “qė adhurohen” pėrveē Tij? A ėshtė poashtu i njėjtė edhe dallimi mes neve qė e adhurojmė Allahun dhe atyre qė i adhurojnė tė tjerėt nė kuptim tė sarifikcės dhe angazhimit, bindjės, gatishmėrisė pėr nėnshtrim dhe adhurimit?

    Dhe Allahu thotė pėr ata qė i luten tė tjerėve nė vend tė Tij se ata nuk posedojnė as sa njė cipė (e hurmave, fije). Dhe kjo fjala “as sa njė” ėshtė pėrmendur kėtu nė kuptim tė pėrbuzjės ngase ata nuk kanė as sa kaq e as mė pak se kaq.

    ﴾ وَيَكعْبُدُونَُ مُِن دُُونُِ اُللَّك مَُا لَُُ يَُمْلِ لَُهُ رُِزْقًا مُِّنَُ اُلسَّمَاوَاتُِ وَُالَِْرْضُِ شَُيْئًا وَُلَُ يَُسْتَطِيعُونَُ ﴿ُ ٣١
    16:73. Dhe pos All-llahut adhurojnė ēka nuk janė nė gjendje t’u sjellin asnjė furnizim as nga qiejt as nga toka dhe as qė kanė mundėsi?

    Andaj duhet tė pėrfitojmė nga kjo se si pėrmes ēėshtjės sė posedimit dhe udhėheqjės Allahu e ka ndėrlidhur kėtė me adhurim. Pėr kėtė arsye sa mė tė bindur dhe tė ushqyer qė jemi me emrin e Allahut El-Malik – مَالِك me tėpėr pastaj duhet tė jemi tė ushqyer me bindjėn se vetėm Atij i takon adhurimi. Ngase Allahu ka folur pėr adhurimin nė kuadėr tė kėsaj qė u pėrmend nė ajetin e mėsipėrm pra tė emrit tė Tij El-Malik – مَالِك . Andaj duhet tė rritet gatishmėria, niveli, bindja jonė se Atij dhe vetėm Atij dhe vetėm Atij i takon adhurimi dhe askujt tjetėr. Asnjė fjalė, asnjė shprehje, asnjė lėvizje dhe asnjė qėrpik pėr askėnd nuk e lėvizim pėrveē Allahut, nė qoftė se kjo ka tė bėjė me adhurimin.

    إِنَّمَا تَُكعْبُدُونَُ مُِن دُُونُِ اُللَّك أَُوْثَانًا وَُتَخْلُقُونَُ إُِفْكًا إُِۚنَُّ اُلَّذِينَُ تَُكعْبُدُونَُ مُِن دُُونُِ اُللَّك لَُُ يَُمْلِكُونَُ لَُكُ رُِزْقًا فَُابْكتَكغُوا عُِنكدَُُ
    ﴾ اللَّك اُلرِّزْقَُ وَُاعْبُدُوهُُ وَُاشْكُرُوا لَُ إُِۚلَيْ تُُكرْجَعُونَُ ﴿ُ ٣٣
    29:17. Ju nė vend tė All-llahut jeni duke adhuruar vetėm idhuj qė i trilloni vetė si gėnjeshtarė. S’ka dyshim se ata qė i adhuroni nė vend tė All-llahut, nuk posedojnė furnizimin tuaj, pra kėrkojeni furnizimin te All-llahu, adhurojeni Atė dhe shprehni falėnderimin Atij, pse te Ai do tė ktheheni”.

    Duhet medituar mbi atė se si Allahu nė kėtė ajet e ka ndėrlidhur rizkun (furnizmin) me adhurim.

    Andaj ky ėshtė ndikimi i parė tė cilin duhet ta pėrjetojmė ne kur flasim dhe kur e kuptojmė dhe kur ta kujtojmė dhe meditojmė rreth emrit tė Allahut El-Malik – مَالِ .

    2. Nga ndikimi i emrit tė Allahut El-Malik – كِلاَم nė jetėn e besimtarit ėshtė se ia shton frikėn ndaj Allahut dhe nuk e lė qė tė jetė i pavarur ngase Allahu ēdo gjė e ka nė dorėn e Tij. Ngase Allahu ėshtė Ai i cili ta ka dhėnė shpirtin dhe nese don tani ta merrė. Andaj sikurse thonė disa shkenctarė musliman se sikur ta dinte njeriu nė qfarė pozicioni qėndron toka dhe sa e pasigurtė ėshtė gjumi nuk do ti merrte rehat. Toka ēdo herė ėshtė e rrezikuar nga kometat, vullkanet etj dhe tė tillė e ka “kurdisur” Allahu pėr tė na treguar se vetėm Ai e mban atė se pėrndryshe qiejt nuk kanė shtylla dhe nuk ka diqka e cila ėshtė e sigurtė. Dhe nė momentin kur Allahu jep leje ajo bjen. Paramendo jemi duke folur pėr tokėn po ku ėshtė shpirti yt nė raport me tė. Dhe poashtu nė qoftė se e kuptojmė se si funksionojnė shumica e organeve tona tė brendshme. Dhe sa pasiguri tė madhe ka nė qoftė se ndodhė vetėm nje vonesė e vogėl nė ndonjė nga proceset e ndryshme tė cilat ndodhin nė organizmin tonė dhe si shkak do ta sillnin vdekjen. E kush e ka nė dorė shpejtimin apo ngadalsimin e ketyre proceseve? E ka Allahu andaj a nuk duhet qė tia kemi frikėn pak mė tepėr.

    Dhe poashtu dėmin i cili mund tė na shkaktohet vetėm Allahu e ka nė dorė andaj populli i Hudit e kanė kėrcėnuar Hudin me idhujt e tyre.

    إِن نَُّكقُولُُ إُِلَُّ اُعْتَكرَاكَُ بَُكعْضُُ آُلِهَتِنَا بُِسُو ءُ قَُۚالَُ إُِنِّكي أُُشْكهِدُُ اُللَّكك وَُاشْكهَدُوا أَُنِّكي بَُكرِ ء مُِّمَّكا تُُشْكرِكُونَُ ﴿ُ ٤٥ ﴾ مُِكن دُُونِك فَُۚكِيدُونِي جَُمِيعًا ثُُ لَُُ تُُنظِرُونُِ ﴿ُ ٤٤ ﴾ إُُِنِّي تَُكوَكَّلْتُُ عَُلَ اُللَّك رَُبِّي وَُرَبِّكُ مَُّۚا مُِن دَُابَّ ةُ إُِلَُّ هُُوَُ آُخِ ذُ بُِنَاصِيَتِهَا إِنَُّ رَُبِّي عَُلَ صُِرَا طُ مُُّسْتَقِي ﴿ُ ٤٥ ﴾ فَُإِن تَُكوَلَّوْا فَُكقَكدُْ أَُبْكلَغْكتُكُ مَُّكا أُُرْسِكلْتُُ بُِك إُِلَكيْكُ وَُۚيَسْكتَخْلِ رَُبِّكي قَُكوْمًكا غَُُيْككرَكُ ﴾ وَلَُ تَُضُرُّونَ شَُيْئًا إُِۚنَُّ رَُبِّي عَُلَ كُُلُِّ شَُيْ ءُ حَُفِي ظُ ﴿ُ ٤٣
    11:54. Ne nuk themi tjetėr vetėm se dikush prej zotave tanė tė ka goditur me ēmendje! Ai tha: “Unė dėshmitar e kam All-llahun, e ju dėshmoni se unė jam larg nga ajo ēka ju i shoqėroni.
    11:55. (larg adhurimit) Pos Tij. Ju pra, tė gjithė pėrpiquni kundėr meje e mos mė jepni afat.
    11:56. Unė iu kam mbėshtetur All-llahut, Zotit tim dhe Zotit tuaj, pse nuk ka asnjė nga gjallesat, e qė Ai tė mos e ketė nėn sundim, vėrtet Zoti im ėshtė i drejtė.
    11:57. Nėse kundėrshtoni, unė ju kumtova atė me tė cilėn jamė dėrguar te ju. Zoti im do t’ju zėvendėsojė me njė popull tjetėr, Atij nuk mund t’i bėni kurrfarė dėmi. Vėrtet, Zoti im ėshtė pėrcjellės i ēdo sendi”.

    Andaj kjo e shton frikėn ndaj Allahu dhe ėshtė fjala pėr frikė pozitive qė nėnkupton mbėshtetjėn nė Allahun. Prandaj Ibn Kajimi kur flet pėr tevekulin (mbėshtetjen tek Allahu) thotė se janė dhjetė shkaqe qė ndikojnė nė ushqimin e zemrės me tevekul. Kurse e para prej tyre ėshtė njohja e Allahut e qė ne jemi duke folur pėr njohjėn e Allahut me emrin e Tij El-Malik – مَالِ . Nė qoftė se e din se tė gjitha janė nė dorė tė tij a ka mundėsi qė tė kėrcnėoj dikush tjetėr? Jo. Kurse nėse Allahu tė kėrcėnon (me xhehnem) atėherė frikėsohu ngase nuk ka mundėsi qė askush pėrveē Tij qė mund ta pengoj realizimin e kėtij kėrcėnimi. Kurse prej kėrcėnimeve tė tjerėve je i siguruar nga Allahu. Andaj kjo duhet tė na e shtoj frikėn nga Allahu, mbėshtetjėn tek Ai, sigurinė tek Ai pėrballė tjerėve kurse nė raport me Allahun duhet tė na e shtoj frikėn.

    3. Gjithashtu prej ndikimeve dhe pėrfitimeve tė cilat priten tė ndodhin nė qenien tonė, zemrėn tonė nga emri i Allahut El-Malik – مَالِ ėshtė:
    Se pasi qė thamė se Allahut i takon i tėrė pushteti dhe sundimi atėherė kjo nėnkupton se Allahu udhėheqjėn e kėsaj bote e ka rregulluar me njė ligj dhe sistem tė caktuar. Dhe kjo poashtu nėnkupton se ky ligj dhe sistem tė cilin e ka vendosur nė kėtė botė duhet tė respektohet. Si ka mundėsi tė thuhet se i tėrė pushteti dhe sundimi ėshtė i Allahut dhe e Tij ėshtė ēdo gjė mirėpo ne veprojmė si tė dojmė. A mund tė thuhet se ky ėshtė reflektim pozitiv pėrballė kėtij emri? Nė qoftė se Ai ėshtė sunduesi atėherė ligji i Tij duhet tė sundoj. Nė qoftė se Ai ėshtė qė i tėrė pushteti ėshtė nė dorėn e Tij atėherė duhet gjithashtu qė nė kėtė pushtet tė instalohet ligji i Tij. Dhe kjo ėshtė e ndėrlidhur me kėtė emėr tė Allahut. Andaj pėrderisa nė kėtė tokė nuk gjykohet me ligjin e Allahut pėr aq kohė ėshtė duke u cenuar e drejta e Allahut tė cilėn Ai ka fuqi tia garantoj Vetės sė Tij dhe nė kėtė nuk mund ta ndalė askush ngase Ai ėshte El-Malik- مَالِ mirėpo kėtė gjė nė kėtė rrafsh dhe nė kėtė sferė ia ka lėnė robėrve tė Tij.
    Tė gjitha kėrkesat e njerėzve nė aspektin kosmologjik (levizjet e diellit, hėnės, furnizimi, uji) janė plotėsuar dhe janė tė rregulluara dhe tė pėrshtatura nga Allahu ashtu siq u duhen njerėzve kurse sa i pėrket sheriatit atė duhet ta zbatojnė nė tokė robėrit e Tij. Edhe pse edhe kėtė (instalimin e ligjit tė Tij nė tokė) ka mundėsi ta bėjė Allahu por kėtė ia ka lėnė robėrve tė Tij. A punojmė ne nė kėtė drejtim? Andaj sa herė tė na kujtohet dhe ta shohim diellin se ėshtė duke kryer funksionin e Tij ne e dimė se kjo ėshtė duke u bėrė si pasojė e ligjit tė Allahut. Dhe sa herė qė ti tė merr frymė kjo ėshtė duke u bėrė si rezultat i njė ligji tė Allahut, dhe sa herė qė ti shikon diqka kjo poashtu duke ngjarė si rezultat i ligjit tė Allahut e kėshtu me radhė. Dhe kjo gjithmonė duhet ta kujtoj ty se ai aspekt ku nuk zbatohet ligji i Allahut e qė mė ėshtė besuar mua ne jemi duke ēaluar aty. Ngase ēdo gjė tjetėr ėshtė duke funksionuar perfekt nė atė qė Allahu e ka marrė pėrsipėr: nata ėshtė duke ardhur, dita poashtu, uji, dimri, vjeshta, vera dhe tė gjitha tjerat. Kurse zbatimin e ligjit tė Tij nė tokė duke filluar nga vetja jonė, familjeve tona dhe pastaj rrethit dhe shoqėrisė nė pėrgjithsi kėtė na e ka lėnė Allahu neve brenda mundėsive qė i kemi dhe kėtė si sprovė dhe jo pėr arsye tjera si psh: se ėshtė i zėnė diku me diqka tjetėr ngase kjo nuk i takon Allahut. Madje nėse e kthejmė kėtė nė rrafshin njerėzor a ėshtė mė lehtė me lehtė ndėrrimi i natės dhe ditės dhe tė ligjeve tjera tė mėdha kosmologjike qė ndodhin pėrditė apo tė instalohet njė sistem i caktuar tė jetės nė familjet tona. Cila ėshtė mė e vėshtirė nė rrafshin tonė njerėzor? Padyshim se e para ėshtė mė e vėshtirė. Ngase nėse ti e urdhėron diellin tė lind dhe tė perėndoj dhe nėse ai nuk e bėnė kėtė gjė a ke mundėsi ta detyrosh. Jo nuk ke mundėsi kurse nėse nė familjėn tėnde nuk respektohet ligji i Allahut a ke mundėsi tjera qė tė ndikosh? Tek fėmijėt e tu mė konkretish a ke mundėsi tė ndikosh? Ke mundėsi ngase ka thėnė Muhamedi (paqja dhe shpeėtimi i i Allahut qofshin mbi tė) “Urdhėroni fėmijėt e juaj tė falin namaz kur ti mbushin shtatė vjet, kurse rrahni (nėse e lėnė namazin) kur ti mbushin dhjetė vjet”.

    Prandaj emri i Allahut El-Malik - كِلاَم duhet qė tė ushqej zemrėn tonė me pėrgjegjėsi qė e kemi pėr tu zbatuar ligji i Allahut nė tokė ngase Ai ėshtė Mbreti dhe Ai ėshtė Udhėheqėsi, Pushtetmbajtėsi, Sunduesi. Duke filluar nga vetja jonė, familjet tona e pastaj ta shtrijmė kėtė ndikim deri aty ku kemi mundėsi. Mirėpo nuk jemi tė amnestuar ashtu siq mendojnė disa se ne nuk mund tė bėjmė asgjė dhe se kjo ėshtė ēėshtje e halifės. Por nė qoftė se nuk ke mundėsi ta sjellėsh halifėn nė Meke atėherė a ke mundėsi ta sjellėsh halifėn nė shtepinė tėnde? Tė vendosėsh se ēfarė do tė shiqojnė fėmijėt tu nė TV, tė vendosesh se ku do tė shkon gruaja jote. Ėshtė e vertėtė se ndoshta ka mundėsi qė “na ka ikur treni” ngase edhe vetė kemi qenė larg mirėpo duhet tė punojmė pėr kėtė qė jo tė pyetemi ne nė shtėpitė tona dhe jo ti japim pėrshtypje familjeve tona se tani ne jemi bėrė mė burra por tė punojmė qė tė instalohet ligji i Allahut. Imagjino se ti je halifja dhe familja jote janė umeti yt. Kėta janė nėn pėrgjegjėsinė tėnde. Ti do tė ringjallesh me ata nė Ditėn e Kijametit ashtu siq do tė ringjallt secili pejgamber me umetin e vet. Dhe ti do tė pyetėsh vetėm pėr ata. Andaj tė insistojmė qė aty ta instalojmė sheriatin e Allahut. Nė qoftė se sheriati i Allahut nuk instalohet nė shtėpitė e muslimanėve ku presim tė instalohet? Nė qoftė se sheriati i Tij nuk instalohet nė zemrat tona ngase ende ka dikush i cili i dirigjon kėto zemra atėherė ku presim qė tė instalohet ky sheriat?

    Ia vlen tė meditojmė kėtė hadith pėr tė bėrė njė krahasim dhe tė meditojmė rreth tij:

    Pas vdekjes sė Harunit dhe Musait a.s, ishte Joshua bin Nuan ai qė udhėhoqi Benu Israilėt. Joshua rridhte nga familja e Jusufit a.s. Ai i qėndronte pranė Musait a.s, prej tė cilit merrte dije dhe studionte Teuratin. Me tė pėrfunduar periudha e humbjes nė shkretėtirė, Joshua a.s u drejtua bashkė me popullin e tij drejt Jeruzalemit, tė cilin ua kishte premtuar Zoti. Dyzet vite tė humbur nė shkretėtirė, kishin shėrbyer si mėsim pėr tė mos kundėrshtuar urdhrat dhe dispozitat e Zotit. Tashmė, brezi qė kishin adhuruar viēin kishin vdekur tė gjithė dhe kishte lindur njė brez i ri. Thotė profeti Muhamed a.s:"Nga ata qė adhuruan viēin, nuk kishte mbetur asnjė syresh." Joshua me popullin e tij e rrethojnė Jeruzalemin pėr gjashtė muaj. Beteja e fundit qė zhvillohet mes dy ushtrive ndodhi ditėn e premte. Joshua i tha popullit tė tij para se ta rrethojnė Jeruzalemin se pas tij nuk duhej tė shkonin tri kategori tė njerėzve: Njeriu i cili ėshtė martuar dhe ende nuk ka shkuar tek gruaja e tij (ngase ky e ka mendjen te gruaja). Kategoria tjetėr eshtė ai lloj i njerėzve tė cilėt i kanė ndėrtuar shtėpitė e tyre kurse ende nuk kanė hyrė nė to. Ngase nuk instalohet sheriati e duke qenė ende gruaja, shtėpia etj nė zemėr. Dhe kategoria e tretė e njerėzve janė ata tė cilėt presin qė tu bėjnė pulat ve apo t’iu pjellin lopėt. Dhe nė fund kanė mbetur njė grup i vogėl i njerėzve tė cilėt kanė shkuar ditėn e premte.

    Siē dihet, Benu Israilėt e kishin tė ndaluar punėn dhe luftėn ditėn e shtunė. Ata filluan ta ndjejnė superioritetin e tyre pasditen e ditės sė premte. Nėse do tė perėndonte dielli, atyre u duhej ta linin luftėn, pasi me perėndimin e tij fillonte e shtuna. Duke konstatuar se dielli ishte nė perėndim e sipėr dhe fitorja akoma nuk ishte arritur, Joshua bin Nuni vėshtroi drejt tij dhe i tha:"Ti o diell je i urdhėruar, ashtu siē jam unė i urdhėruar. O Allah, ndaloje perėndimin e tij!" Thotė profeti Muhamed a.s nė njė hadith tė transmetuar nga imam Buhariu: "Dielli nuk ėshtė ndalur pėr asnjė njeri pėrveē Joshua bin Nun." Andaj dielli ndalet pėr kėta burra tė cilėt e kanė nxjerrė kėtė botė nga zemra dhe qėllimi i tyre ėshtė instalimi i sheriatit tė Allahut. Andaj nė tė njėjtėn mėnyrė se si ka biseduar Jusha bin Nun me umetin e tij tė bisedojmė edhe ne me vehtėn (zemrėn) tonė dhe ti themi kush e don kėtė ..... dil jashtė, kush e don kėtė.... dil jashtė etj. Kurse kur ta pėrfundosh kėtė luftė me vetėn tėnde pastaj thuaju familjarėve dhe tė tjerėve me rradhė. Mirėpo zemra e mbushur pėrplot me dashuri pėr dynja, pushtet, emėr, karier, lėvdata nė kėtė mėnyrė nuk vjen sheriati as nė shtėtpi dhe askund tjetėr.
    Dhe poashtu edhe Jusufi alejhi selam nė takimin me ata tė burgosurit u ka thėnė:

    مَا تَُكعْبُدُُونَُ مُِن دُُونِ إُِلَُّ أَُسْمَاءًُ سَُمَّيْتُمُوهَا أَُنتُ وَُآبَاؤُكُ مَُّا أَُنزَلَُ اُللَّك بُِهَا مُِن سُُلْطَا نُ إُِۚنُِ اُلْحُكْ إُِلَُّ لُِلَّك أَُۚمَرَُ أَُلَُُّ
    ﴾ تَكعْبُدُوا إُِلَُّ إُِيَّاهُُ ذََُٰۚلِ اُلدِّينُُ اُلْقَيِّ وَُلَكَٰكِنَُّ أَُكْثَكرَُ اُلنَّاسُِ لَُُ يَُكعُْلَمُونَُ ﴿ُ ٥٤
    12:40. Ata qė ju adhuroni pėrveē All-llahut, nuk janė tjetėr vetėm se emra qė i pagėzuat ju dhe prindėrit tuaj. All-llahu nuk shpalli ndonjė fakt pėr ta, vendimi (nė ēėshtjen e adhurimit) nuk i takon kujt, pos All-llahut, e Ai urdhėroi tė mos adhuroni tjetėr vetėm Atė. Kjo ėshtė feja e drejtė, por shumica e njerėzve nuk e dinė.

    Kurse kėta terma: demokraci, liberalizėm, socializėm ēka janė kėta emra? Ju i keni shpikur kėta emra. Kėta janė emra tė cilėt ju i keni emėrtuar dhe Allahu nuk ka zbritur argument pėr kėtė punė. I tėrė gykimi i takon vetė Allahut kurse tė gjitha kėto janė “pallavra”. Dhe kjo ėshtė kėrkesė e teuhidit e emrit El-Melik- مَالِ . Dhe kėtė e ka thėnė Jusufi alejhi selam kur i ka takuar pėr herė tė parė kėta njerėz.

    3. Prej ndikimeve tė kėtij emri tė Allahut nė jetėn e besimtarit ėshtė se na bėn tė lidhemi dhe tė strehohemi edhe mė shumė te Allahu dhe ta kėrkojmė mė shpesh ndihmėn dhe pėrkrahjėn e Tij. Dhe kjo e gėzon Allahun shumė.
    Ashtu siq mund tė jetė rasti kur ne mund tė jemi nė shtėpitė tona dhe fėmijėt mund tė frikėsohen nga diēka dhe vrapojnė tek ne. A kėnaqemi ne me kėtė? Kėnaqemi ngase ata po na besojnė neve dhe po kanė ku tė strehohen nga kjo frikė. Andaj paramendo kur robėrit e Allahut ikin prej krizave, frikave, kėrcėnimeve tė ndryshme tek Ai qė ėshtė El-Melik - مَالِك dhe strehohen tek Ai, e kėrkojnė mbrojtjėn dhe pėrkrahjėn e Tij. Prandaj gėzohet Allahu kur e sheh se po e dėshmon praktikisht nevojėn qė e ka pėr Allahun. Dhe nė sa vende nė Kur’an Allahu na ka mėsuar qė tė kėrkojmė mbrojtjėn e Allahut nga shejtani i mallkuar madje nė ēdo herė para fillimit tė leximit tė Kur’anit themi: Kėrkoj mbrojtjen e Allahut kundėr djallit tė mallkuar أعكوذُ بُِلللَّك مُِكنَ لَُّشَّكيُْطََٰنِ لَُّكرَّجِي ngase dėshirojmė tė lexojmė fjalėne Allahut dhe kjo gjė nuk e gėzon armikun e Allahut dhe i vetmi qė mund tė na mbroj nga ky armik nė kėtė rast ėshtė Allahu. Prandaj emri i Allahut El-Melik - مَالِ na mėson qė mė shpesh dhe nė mėnyrė mė cilėsore dhe kualitative ti mbėshtetemi dhe tė kėrkojmė pėrkrahjėn e Allahut. Dhe jo vetėm tė themi kėtė kėrkim mbrojtje vetėm pse duhet tė thuhet por ta lidhim kėtė me emrin e Allahut El-Melik – مَالِك . Kėrkoj mbrojtjen e Allahut qė ėshtė El-Malik - مَالِك nga shejtani i mallkuar qė ėshtė rob i El-Melik مَالِك . Kur ta thuash kėtė mbrojtje me kėtė kuptim sa do tė jetė pastaj ky dallim i madh. Sikurse ėshte rasti me atė dijetarin i cili i ka pyetur nxėnėsit e tij se si do tė vepronin nė rast se do tė donin tė kalonin pranė njė tufė delesh tė cilat i ruan njė grup i qenve tė cilėt do tė mund tė vėrsulen. Dhe nxėnėsit ishin pėrgjigjur me forma tė ndryshme por dijetari u kishte thėnė qė ta kursejnė veten nga zgjidhjet e ndryshme ngase zgjidhja mė e mirė, mė e lehtė dhe mė e pėrshtatshme ėshtė ti thuhet bariut qė ti mbaj tė lidhur qent deri sa tė kaloj. Andaj edhe nė kėtė botė sa ka nga qentė e ndryshėm tė cilėt dėshironė tė vėrsulen? Ti nuk ke nevojė tė bėsh eksperimente apo tė ndėrmarrėsh masa tė sigurisė por vetėm thuaj Atij i cili ėshtė El-Malik - مَالِك qė ti mban ata deri sa tė kaloj dhe pėrfundon puna shumė thjeshtė ngase Ai i ka nė dorė. Dhe kjo tė bėn qė tė lidhesh mė tepėr me Tė dhe tė kėrkosh strehim dhe pėrkrahje mė kualitative nga Allahu.

    4. Pasi qė Allahu ėshtė El-Malik – كِلاَم dhe depot e furnizimit bėjnė pjesė nė pronėn dhe pushtetin e Tij atėherė kjo ia shton bindjen besimtarit se furnizimin e Tij nuk e ka nė dorė askush pėrveē Tij. Dhe kjo pastaj e bėn besimtarin qė ta ndjek vetėm kėnaqėsinė e Allahut dhe kėnaqėsinė e askujt mbi fytyrė tė tokės. Dhe nuk e frikėson besimtarin askush nė kuptim tė furnzimit ngase atė e ka nė dorė El-Malik – مَالِك e qė ėshtė edhe Furnziuesi - الكرزاق mirėpo El-Malik ėshtė para kėtij emri ngase furnzimi ėshtė nė kuadėr tė pushtetit dhe sundimit tė Tij.

    Muaviju (Allahu qoftė i kėnaqur me tė) ka kėrkuar njė kėshillė nga Aishja (Allahu qoftė i kėnaqur me tė) dhe ajo i ka thėnė ''Kush mundohet tė kėnaqe Allahun duke i hidhėruar njerėzit, kėnaqet Allahu prej tij dhe e bėn qė edhe njerėzit tė kėnaqen prej tij; kurse kush mundohet t'i kėnaq njerėzit duke e hidhėruar Allahun, Allahu hidhėrohet me tė, e gjithashtu edhe njerėzit hidhėrohen me tė .''

    Nė qoftė se Allahu ta ka dhėnė pushtetin si pasojė e respektimit tė kėnaqėsisė sė Tij tė ndihmon nė kėtė botė dhe tė shpėrblen nė botėn tjetėr kurse nė qoftė se pushteti, furnzimi, tė ka ardhur pėrmes rrugės sė cilės Ai nuk ėshtė i kėnaqur atėher dije se me kėtė ėshtė duke tė dėnuar nė kėtė botė dhe po tė lajmėron se do tė denon nė botėn tjetėr.

    فَذَرْنِي وَُمَن يُُكَذِّبُُ بُِهَذَا اُلْحَدِيثُِ سَُنَسْتَدْرِجُهُ مُِّنُْ حَُيْثُُ لَُُ يَُكعْلَمُونَُ
    68:44. Pra, mė lė Mua dhe ata qė e mohojnė kėtė Kur’an. Ne do t’i afrojmė ata dalėngadalė te dėnimi prej nga nuk presin.

    Kur ėshtė pyetur Ibn Abasi se qfarė istidraxhi - afrimi dalėngadalė te dėnimi ėshtė qė Allahu tė furnizojė kurse ti vazhdimisht tė bėsh gjynahe. Ngase derexh – ėshtė tė zbresėsh te poshtė kurse istidraxh ėshtė joshje qė tė bėhet pėr tė zbritur poshtė. Dhe qė pastaj pėrmes kėsaj joshje tė denohesh pėr shkak tė mirave dhe begative tė cilat tė janė dhėnė. Pra kjo ėshtė mė e keqja (Allahu na ruajtė) qė denimi ti vjen pėrmes begative. Dhe kjo ndodh si pasojė e kėrkimit tė rrizkut dhe furnizimit jo pėrmes rrugėve me tė cilat Allahu ėshtė i kėnaqur. Ngase ky furnizim ka mundėsi qė tė vjen por mos e konsidero atė si fitore.

    Ashtu siq thotė thotė Allahu nė Kur’an nė shumė sure:
    وَُهُوَُ اُلَّذِ خَُلَقَُ اُلسَّمَاوَاتُِ وَُالَِْرْضَُ فُِي سُِتَّةُِ أَُيَّا مُ وَُكَانَُ عَُرْشُ عَُلَك اُلْمَكاءُِ لُِيَبْكلُكوَكُ أَُيُّكُك أَُحْسَكنُُ عَُمَك وَُۚلَكئِن قُُكلْكتَُُ
    ﴾ إِنَّكُ مَُّبْكعُوثُونَُ مُِن بَُكعْدُِ اُلْمَوْتُِ لَُيَكقُولَنَُّ اُلَّذِينَُ كَُفَرُوا إُِنُْ هَُكَٰذَا إُِلَُّ سُُِحْ رُ مُُّبِي نُ ﴿ُ ٣
    11:7. Ai ėshtė i cili krijoi qiejt e tokėn brenda gjashtė ditėve (fazave), e Arshi (Froni) i Tij kishte qenė (mė parė) mbi ujė, qė t’ju sprovojė, se cili prej jush ėshtė mė vepėrmirė. Nėse ti u thua: “Ju do tė ringjalleni pas vdekjes!”, ata qė nuk besuan thonė: “Kjo (ēka na thua) nuk ėshtė tjetėr vetėm se magji e hapur”.

    Andaj tė gjitha ato tė mirat tė cilat ti ka dhėnė Allahu apo ato tė cilat ti ka marrė, tė cilat i ke dhe nuk i ke tė gjitha janė nė kuadėr tė ligjit tė sprovės. Dhe pėr kėtė arsye nėse tė ėshtė marrė diqka si pasojė e pėrmbajtjės tėnde nga harami dije se e ke dhėnė provimin. Kurse nė qoftė se tė ka dhėnė Allahu si pasojė e shkeljės se haramit dije se dėshtuar nė sprovė. Andaj hallalli dhe harami nuk vendosin se a do tė marrėsh apo jo ngase ato janė ligje qė kėrkohet prej teje ti respektosh por nuk do tė thotė qė mosrespektimi nėnkupton privimin. Jo sepse nganjėherė mosrespektimi nėnkupton dhėnien por kjo dhėnie kėsaj radhe ėshtė mė e keqe sesa tė privohesh.

    5. Gjithashtu prej ndikimit tė kėtij emri qė duhet ta ketė tek ne ėshtė qė pasi qė e kemi kuptuar se i tėrė pushteti i takon Allahut dhe Ai ėshtė pronar i ēdo gjėje atėherė e kuptojmė (atė qė ėshtė pėrmendur nė ligjeratėn e kaluar dhe nė kėtė drejtim duhet tė punojmė shumė) se tė gjitha qė i kemi na janė dhėnė nė shfyrtėzim dhe ne huazim. Allahu pret qė kėtė begati tė cilėn na e ka dhėnė tia kthejmė “nesėr”. Pret qė atė ta kthesh ashtu si tė ėshtė dhėnė ajo begati. Kurse njerėzit sot bėjnė dėmtime nė dy rrafshe raport me begatitė. Edhe e kthejnė begatinė tė dėmtuar edhe tė shfrytėzuar keq duke bėrė dėmtim tė dyfisht. E qė padyshim pėr kėtė ju shtohet dėnimi te Allahu. Andaj tė gjitha qė i ke asgjė nuk ėshtė e jotja dhe pasi qė kėtė e kuptuar atėherė kjo ndikon qė ti shtohet modestia. Dhe tė gjitha qė i fitojmė nė kėtė botė nga autoriteti, pozita, pasuria, tė arriturat, suksesi dhe tė gjitha qė i kemi nė kėtė botė tė gjitha kėto duhet tė na e shtojnė modestinė mė tepėr. Por njerėzit mendjelehtė sa mė shumė qė kanė e ngrisin kokėn mė lartė duke menduar se atė qė e kanė ėshtė e tyre. Ashtu sikurse thotė Ibn Kajimi: Allahu i jep robit dhe kjo dhėnie ėshtė interesante ngase i jep duke i mundėsuar shfrytėzim maksimal pėrballė asaj begatie. Dhe ky shfrytėzim dhe posedim fillon tek njeriu tė ushqen mendjėn dhe zemrėn e tij se ėshtė e tij. Nė ditėn e gjykimit madje nė momentin e vdekjės njeriu e kupton se e kujt ėshtė ēdo gjė. E kupton se nuk ka marrė asgjė me vete.

    6. Prej ndikimeve tė kėtij emri tek ne ėshtė qė ta shfrytėzojmė pėr ta thirrė dhe pėr ta lutur me kėtė emėr. Lutja me kėtė emėr pėrfshihet nė dy lloje tė lutjeve ngase siē dihet ka dy lloje tė lutjeve. Lutje e kėrkesės dhe lutje e adhurimit. Lutja e kėrkesės ėshtė lutje e cila pėrmban nė vetėn e saj njė kėrkesė tė caktuar kurse lutje e adhurimit ėshtė lutja e cila pėrmban nė vetėn e saj falėnderim dhe madhėrim ndaj Allahut edhe pse nuk ka kėrkesė tė caktuar. Lutje tė adhurimit tė cilat nė vetėn e tyre nuk kanė kėrkesė dhe mund tė bėhen me kėtė emėr janė tė shumta dhe prej tyre:

    قُلُِ اُللَّكهُ مَُالِ اُلْمُلْ تُُكؤْتِي اُلْمُلْ مَُن تَُشَاءُُ وَُتَنزِعُُ اُلْمُلْ مُِمَّن تَُشَاءُُ وَُتُعِزُُّ مَُكن تَُشَكاءُُ وَُتُكذِلُُّ مَُكن تَُشَكاءُُ ﴾ بِيَدِكَُ اُلْخَيْكرُُ إُِۚنَّ عَُلَ كُُلُِّ شَُيْ ءُ قَُدِي رُ ﴿ُ ٦٥
    3:26. Thuaj: “O All-llah, Sundues i ēdo sendi, Ti ia jep pushtetin atij qė do, Ti ia heq prej dore pushtetin atij qė do, e lartėson atė qė do dhe e pėrul atė qė do. Ēdo e mirė ėshtė vetėm nė dorėn Tėnde, vėrtet, Ti ke mundėsi pėr ēdo gjė”!

    Fakti qė ti e thua kėtė ajet para Allahut ėshtė njė lloj lutje por pa kėrkesė. Lutje e cila pėrmban nė vetėn e saj vetėm falėnderim dhe lavdėrim ndaj Allahut.
    Kurse lutjet e kėrkesės qe mund tė bėhen pėrmes kėtij emri tė Allahut ėshtė edhe lutja tė cilėn e ka bėrė Muhamedi (paqja dhe shpetimi i Allahut qoftė mbi tė) si lutje hyrėse nė namaz tė natės ku nganjėherė ka thėnė:

    وَ مَُنْ فُِيهِنَُّ وَلَ اُلْحَمْدُُ أُنَتَُ مَُلِ اُلسَّمَوَاتُِ وَُالِرْضُِ ........
    Ty tė takon falėnderimi; Ti je Sundues i qiejve dhe i tokės dhe i asaj ē’ka nė to….

    Dhe poashtu lutja tjetėr hyrėse e ka bėrė edhe:
    بِذَنْبي فَُاغْفِرْ لُيُِ ذُُنوُبيُِ ظَلَمْتُ نَُكفْسِي وَُاعْتَكرَفْتُُ ، اللَّهُ أَُنْتَُ اُلْمَلِ لُ إُلِ إُلُِ أُنْتَُ. أُنْتَ رَُبِّي وَُأَنَا عَُبْدُكَُ
    جَمِيعا إُنَّ لَُُ يَُكغْفِرُُ اُلذُّنُوبَُ إُلَُّ أُنْتَُ
    O Zoti im, Ti je Sundimtar i ēdo gjėje, s’ka tė adhuruar pėrveē Teje, Ti je Zoti im dhe unė jam robi Yt. I kam bėrė dėm (zullum) vetes dhe i pranoj mėkatet e mia, pra m'i fal tė gjitha mėkatet, sepse mėkatet nuk i fal askush tjetėr pėrveē Teje.

    Muhamedi (paqja dhe shpėtimi i Allahut qofshin mbi tė) e ka pėrmendur kėtė emėr kur ka kėrkuar diqka nga Allahu e qė atė nuk mund tia jep askush pėrveē Allahut siē ėshtė falja e mekateve, pushteti, autoriteti.
    Andaj edhe ne kur tė jemi pėrballė sfidave apo problemeve madhore qė mundet vetėm Allahu ta zgjedh mund ti drejtohemi me kėtė emėr El-Malik - كِلاَم e qė pastaj lutja mund tė bėhet duke e pėrmedur edhe me ndonjė emėr tjetėr tė Allahut si psh El-Muktedir apo Rrahim.

    Pėrballė problemeve tė ndryshme dhe kėrkesave tė cilat nuk ka mundėsi askush tė plotėson as minimumin e tyre. Psh dikush ka mundėsi qė nga pasuria tė jep diqka mirėpo a ka mundėsi qė dikush tjetėr pėrveē Allahut ta falė ndonjė gjynah tė vogėl? Nuk ka mundėsi. Andaj kur gjendesh pėrballė kėtyre kėrkesave madhore tė cilat nuk ka mundėsi qė as minimumin e tyre askush qė ta jap preferohet qė tė pėrdoret emri El Malik - مَالِ .

    Prandaj nga ndikimi i kėtij emri ėshtė poashtu qė tė mėsohemi ta thėrrasim dhe ta lusim Allahun me kėtė emėr pėrballė kėrkesave tona gjatė jetės sė pėrditshme.

    E lusim Allahun qė ti ushqej zemrat tona me dashuri ndaj Tij, me mendim tė mirė pėr Tė, me njohje tė Tij dhe me jetė tė kėndshme dhe tė bekuar nė kėtė botė dhe shpėrblime nė botėn tjetėr.

  11. #10
    i/e regjistruar Maska e Selma*
    Anėtarėsuar
    15-05-2009
    Postime
    405

    Ta njohim Allahun- Hoxhė Enis Rama

    Ligjėrata e nentė – Kuptimi i emrit El-Kudus

    http://www.qsi-ks.com/webi/shiqovideo.php?id=551


    Seria – Ta njohim Allahun

    Ligjėrata e nentė – Kuptimi i emrit El-Kudus

    Vėrejtje: Pėr kuptim tė drejtė tė kėtyre ligjėratave kushtėzohet dėgjimi i tyre paraprak nė kėtė web adresė: http://www.qsi-ks.com

    Emri i Allahut El-Kudus - اَلْقُدُّوْسُُ ėshtė pėrmendur nė Kur’an dy herė. Ndėrsa nė sunetin e Muhamedit صلى الله عليه وسلم
    ėshtė pėrmendur nė kuadėr tė disa lutjeve dhe dhikreve tė cilat i ka bėrė Muhamedi صلى الله عليه وسلم nė veēanti nė ruku dhe disa raste tjera. Pra sa i pėrket pėrmendjės sė kėtij emri tė Allahut nė Kuran, ėshtė pėrmendur nė surėn Hashr:
    .....هُوَ اُللَّهُ اُلَّذِي لََُ إُِلَٰهَ إُِلََّ هُُوَ اُلْمَلِكُ اُلْقُدُّوسُُ
    59:23. Ai ėshtė All-llahu qė nuk ka tė adhuruar tjetėr me tė drejtė pėrveē Tij, Sundues i Pėrgjithshėm, i Pastėr (prej tė metave qė i mvishen),........

    Dhe poashtu nė ajetin e parė tė surės Xhuma:
    ﴾ يُسَبِّحُُ لُِلَّهُِ مَُا فُِي اُلسَّمَاوَاتُِ وَُمَا فُِي اُلَْْرْضُِ اُلْمَلِكُِ اُلْقُدُّوسُِ اُلْعَزِيزُِ اُلْحَكِيمُِ ﴿ُ ١
    62:1. Ēka ka nė qiej dhe ēka ka nė tokė bėn tesbih All-llahun, Sunduesin, tė Pastėrin nga ēdo e metė, tė Fuqishmin e tė Urtin.

    Andaj nė dy kėto vende nė nė Kuran nė tė cilat ėshtė pėrmendur emri i Allahut El-Malik – مَالِك ka ardhur i shoqėruar me kėtė emėr tė Allahut pėr tė cilin jemi duke mėsuar El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ .

    Fjala apo emri Kudus nė kontekstin gjuhėsor i ka dy kuptime: kuds, kadese.

    Kuptimi i parė ėshtė i lidhur me pastėrti prandaj tokės sė pastėr i thojnė kuds. Dhe pėr kėtė arsye Kuds qė ėshtė nė Palestinė e ka marrė emrin tokė e pastėr. E pastėr nga mėkatet, e pastėr nga tė metat dhe ēdo gjė qė ėshtė e pastėr nė gjuhėn arabe pėrdoret pėrmes kėtij emri dhe pėrmes kėsaj shprehje. Madje nė disa pjesė tė botės arabe edhe kovės me tė cilėn pastrohen njerėzit i thonė kuds. Sepse pėrmes saj njerzit pastrohen.

    Kuptimi i dytė ėshtė se kjo shprehje ėshtė nė pėrputhje me fjalėn berekeh – bekuar nga gjuha arabe qė ėshtė e njohur edhe pėr neve. Prandaj ēdo gjė qė ėshtė e bekuar dhe ēdo gjė qė ėshtė me bereqet, begati tė madhe nė gjuhėn arabe pėrmendet si kuds. Dhe poashtu edhe nga ky kupim ėshtė emri i Kuds – it nė Palestinė. Pra, pėrveē qė kjo tokė ėshtė e pastėr poashtu ėshtė edhe e bekuar ngase nė atė tokė kanė shkelur shumė pejgamber dhe janė zhvilluar ngjarje tė mėdha nė kuptim tė adhurimit ndaj Allahut. Dhe mjafton bekim pėr atė tokė fakti qė Allahu e ka sjellur Muhamedin (paqja dhe shpetimi i Allahut qofshin mbi tė) aty nga Meka pėr ta ngritur pastaj nė qiell.

    Nė kontekts tė temės pėr tė cilėn jemi duke folur padyshim se tė gjitha kėto kuptime gjuhėsore mund tė bartėn edhe nė kuptimin e ketij emri tė Allahut El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ I Pastėr dhe Ai qė me emrin e tij bekohet ēdo gjė. Dhe bekimi kėtu nėnkupton shtimin e sasisė apo shtimin e mundėsisė sė pėrdorimit psh ėshtė pak por mund tė pėrdoret shumė. Andaj Allahu e pėrmend nė surėn El-bekare ajetin nė tė cilin flet pėr krijimin e Ademit alejhi selam dhe dialogut qė ėshtė zhvilluar mes tij dhe melaikeve.
    وَإِذُْ قَُالَُ رَُبُُّكَُ لُِلْمَلََئِكَةُِ إُِنِّي جَُاعِ لُ فُِي اُلَْْرْضُِ خَُلِيفَة قَُۖالُوا أَُتَجْعَلُُ فُِيهَا مَُن يُُفْسِدُُ فُِيهَا وَُيَسْفِكُُ اُلدِّمَاءَُ وَُنَحْنُُ نُُسَبِّحُُُ
    ﴾ بِحَمْدِكَُ وَُنُقَدِّسُُ لَُكَُ قَُۖالَُ إُِنِّي أَُعْلَمُُ مَُا لََُُ تَُعْلَمُونَُ ﴿ُ ٠٣
    2:30. (Pėrkujto Muhammed) Kur Zoti yt u tha engjėjve: “Unė po krijoj (po pėrcaktoj) nė tokė njė zėvendės!” Ata thanė: “A do tė vėshė nė te atė qė bėnė ērregullime dhe qė derdh gjaqet, e ne tė madhėrojmė Ty me lavdėrimin Tėnd dhe plotėsisht tė adhurojmė!” Ai tha: “Unė di atė qė ju nuk e dini!”

    Imam Tabaraniu kur e komenton fjalėn وَنُقَدِّسُُ nė kėtė ajet dhe emrin e Allahut El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ thotė: ne tė pastrojmė Ty dhe distancohemi nga e tėrė ajo qė tė bashkangjesin ty ata tė cilėt tė bėjnė shirk. Andaj njėri nga kuptimet e emrit tė Allahut El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ ėshtė se tė gjitha ato shpifje tė cilat idhujtarėt mundohen tia mveshin Allahut se ka ortak apo rival nė adhurim dhe se ka ndėrmjetėsues nė mes krijesave dhe Allahut apo tė meta tė tjera tė gjitha rrėnohen pėrmes kėtij emri. Dhe gjithashtu nga kuptimet e kėtij emri ėshtė qė tė gjitha adhurimet tė jenė tė pastra, tė kulluara dhe maksimalisht tė zhveshura nga ēdo e metė ngase i dedikohen dikujt i Pastėr nga ēdo e metė.

    Ibn Kajimi thotė: Emri i Allahut El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ gjithashtu nėnkupton tė pastruarit e Allahut nga tri gjėra:

    1. Nga ēdo e keqe.

    Ashtu siq ka thėnė Muhamedi صلى الله عليه وسلم:
    اللَّهُمَّ أَُنْتَ اُلْمَلِكُ لََُ إُِلَهَ إُِلََّ أَُنْتَ أَُنْتَ رَُبِّي وَُأَنَا عَُبْدُكَ ظَُلَمُْتُ نَُفْسِي وَُاعْتَرَفْتُ بُِذَنْبِي فَُاغْفِرْ لُِي ذُُنُوبِي جَُمِي عا إُِنَّهُ لََُ يَُغْفِرُ اُلذُّنُوبَ إُِلََّ أَُنْتَ وَُاهْدِنِي لَُُِْحْسَْسَنُِ
    الَْْخْلََقِ لََُ يَُهْدِي لَُِْحْسَْسَنِهَا إُِلََّ أَُنْتَ وَُاصْرِفْ عَُنِّي سَُيِّئَهَا لََُ يَُصْرِفُ عَُنِّي سَُيِّئَهَا إُِلََّ أَُُنْتَ لَُبَّيْكَ وَُسَعْدَيْكَ وَُالْخَيْرُكُُلُّهُ فُِي يَُدَيْكَ وَُالشَّرُّ لَُيْسَ إُِلَيْكَُ أَُنَا بُِكَُ
    الترمذي ) وَإِلَيْكَ تَُبَارَكْتَ وَُتَعَالَيْتَ أَُسْتَغْفِرُكَ وَُأَتُوبُ إُِلَيْكَُ ُ

    All-llahu im, Ti je Mbret, nuk ka tė adhuruar me tė drejtė pėrveē Teje, Ti je Zoti im e unė jam robi Yt, i kam bėrė padrejtėsi vetes sime dhe kėtė mėkat e pranoj, m'i fal tė gjitha mėkatet se s’ka kush qė i fal mėkatet pėrveē Teje dhe mė udhėzo nga morali mė i mirė se s’ka kush qė udhėzon nga morali mė i mirė pėrveē Teje, e mė largo prej moralit tė keq se s’ka kush qė mė largon prej moralit tė keq pėrveē Teje. Ty tė pėrgjigjem dhe ēdoherė jam nė shėrbimin Tėnd. I gjithė hajri ėshtė nė dorėn Tėnde, e sherri nuk ėshtė prej Teje. Unė jam me Ty dhe fundin e kam te Ti, i Bekuar qofsh dhe i Lartėsuar, prej Teje kėrkoj falje dhe te Ti pendohem”. Hadithi ėshtė sahih, transmeton Tirmidhiu.

    Andaj nuk e bėjnė krijesat Allahun El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ por Ai e ka emėrtuar vetėn El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ ngase ėshtė i tillė ndėrsa ne kur e adhurojmė Allahun me kėtė emėr e pastrojmė Atė duke e adhuruar pėrmes kėtij emri. E jo duke e pastruar se Ai ka tė meta. Andaj emri i Allahut El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ na mėson ne si ta adhurojmė Allahun duke e pastruar nga ēdo sherr dhe nga ēdo mundėsi pėr tė bėrė keq ngase Allahu nuk bėn keq dhe nuk i bėn sherr askujt. Prandaj ky emėr na mėson qė vazhdimisht ta kemi tė aktivizuar mendimin e mirė pėr Allahun.

    2. Nga ēdo mangėsi.

    Allahu nuk ėshtė i mangėt nė asnjė aspekt. As nė qenien e Tij as nė emrat e Tij, as nė cilėsitė e Tij, as nė shpalljet e Tij e as nė ligjet e Tij dhe nė asgjė. Andaj emri i Allahut El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ na mėson se Allahu ėshtė i Pėrkryer dhe Absolut dhe nuk ka mundėsi ti afrohet apo ti shfaqet ndonjė e metė nga asnjė anė nga asnjė aspekt.

    3. Nga ēdo e metė.

    Allahu nuk ka tė meta nė asnjė aspekt. Dhe pėr kėto ēėshtje nė qoftė se ndokush na pyet ne i dimė nė kuptim tė pėrgjithshėm qė na e mėson Islami, mirėpo duhet tė dijmė edhe cili emėr i Allahut na mundėson qė ta adhurojmė Allahun pėrmes kėtij pastrimi.
    Imam Es-Sadi nė tefsirin e tij pėrmend edhe disa prej ajeteve tė cilat praktikisht tregojnė se Allahu ėshtė El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ . Dhe njė prej kėtyre ajeteve i cili nė mėnyrėn mė tė ēartė tregon se ēka ėshtė emri i Allahut El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ ėshtė surja El-Ihlas.

    ﴾ قُلُْ هُُوَُ اُللَّهُُ أَُحْسََ دُ ﴿ُ ١﴾ اُللَّهُُ اُلصَّمَدُُ ﴿ُ ٢﴾ لَُمُْ يَُلِدُْ وَُلَمُْ يُُولَدُْ ﴿ُ ٠﴾ وَُلَمُْ يَُكُن لَُُّهُُ كُُفُ وا أَُحْسََ دُ ﴿ُ ٤
    112:1. Thuaj: Ai, All-llahu ėshtė Njė! 112:2. All-llahu ėshtė Ai qė ēdo krijesė i drejtohet (i mbėshtetet) pėr ēdo nevojė. 112:3. As s’ka lindur kė, as nuk ėshtė i lindur. 112:4. Dhe Atij askush nuk i ėshtė i barabartė.

    Kjo sure ka rrėnuar tė gjitha ato pretendime qė nė vetėn e tyre pėrmbajnė qoftė mangėsi, qoftė tė meta nė raport me Allahun. Dhe pothuajse mund tė kuptohet nga Imam Es-Sadi se mėnyra mė e mirė pėr ta kuptuar emrin e Allahut El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ ėshtė ta kuptosh pėrmes surės El-Ihlas.

    Dijetarėt kanė thėnė se emri i Allahut El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ ka ardhur i shoqėruar nė dy vende nė Kur’an me emrin e Allahut El-Malik – مَالِك dhe jo me ndonjė emėr tjetėr ėshtė pėr shkak se El-Malik – مَالِك nėnkupton shtrierjėn e pushtetit tė Tij nė ēdo aspekt dhe mundėsinė e Allahut pėr tė bėrė tėrė atė qė don. Mirėpo kur ti bashkangjitet emri i Allahut El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ se ėshtė i pastėr nga ēdo sherr dhe e keqe qetėsohesh nė udhėheqjen dhe pushtetin e kėtij Udhėheqėsi nė dorėn e tė cilit ėshtė ēdo gjė. Andaj kudo qė ka ardhur nė Kur’an emri i Allahut El-Malik – مَالِك Allahu e ka qetėsuar ēdo krijesė tė Tij (edhe pse nuk ka nevojė) se krahas qė ėshtė El-Malik – مَالِك ėshtė edhe El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ . Andaj Allahu ėshtė i pastėr nga ēdo e metė dhe nuk i takon Atij edhe pse ėshtė El-Malik – مَالِك dhe pushteti i Tij shtrihet kudo, qė tė bėn padrejtėsi ose qė ti u bėjė keq ose ti u bėjė sherr njerėzve. Edhe pse njerėzit mund tė pėsojnė sherr edhe pse njerėzit mund tė bėjnė keq mirėpo padyshim se e keqja dhe sherri nuk u vie nga ana e Allahut nė asnjė aspekt.

    Ndikimi dhe pėrfitimet e besimtarit nė jetėn e tij tė pėrditshme nga emri i Allahut El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ :

    1. Nė qoftė se e marrim si referencė definimin tė cilin e pėrmendėm mė sipėr tė cilin e ka bėrė Ibn Kajimi pėr kėtė emėr tė Allahut se Allahu ėshtė i pastėr nga ēdo mundėsi pėr tė bėrė keq, nga ēdo mangėsi dhe e metė. Dhe pastaj ndalemi dhe mendojmė rreth kėsaj se sa e madhe ėshtė kjo gjė. Vetėm nė qoftė se mendojmė rreth asaj se sa sherri ėshtė nė botė kurse Allahu nuk ėshtė Ai i cilin e bėn kėtė. Nė qoftė se flitet vetėm pėr kėtė punė sa ėshtė kjo gjė e madhe. Ngase nė qoftė se fillojmė dhe numėrojmė vetėm sa ka mundėsi qė njė njeri me mundėsi tė kufizuara tė bėj sherr nė qoftė se dėshiron. Tė shumta janė kėto mundėsi kurse nė qoftė se e paramendojmė se sa ėshtė mundėsia qė Allahu tė bėjė njė gjė tė tillė. Ajo padyshim se ėshtė e pakufishme por nuk e bėn dhe ti e pastron Allahun nga gjithė kjo. Sa mund tė jetė kjo listė e gjatė? Ėshtė shumė e gjatė, mirėpo ne e bėjmė kėtė pastrim nė mėnyrė tė pėrgjithshme dhe nuk do tė thotė kjo qė prezantimi i pėrgjithshėm ėshtė i shkurtėr. Andaj pėrkundėr mundėsisė qė tė gjitha ato ti bėn, ti je i sigurtė prej tyre dhe nuk i bėn. Kėto i kupton prej emrit ėt Allahut El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ .

    Ose nėse ndalemi tek pika e dytė e cila ėshtė pėrmendur (Allahu ėshtė i pastėr nga ēdo mangėsi). Paramendo psh njė udhėheqės, njė krye familjar i cili ka shumė tė mira por e ka vetėm njė tė metė e cila i pengon qė ta udhėheq familjėn si duhet kjo ėshtė e mjaftueshme qė tė shkatėrrohet familja. Psh krye familjari i ka tė gjitha tė mirat nė kuptim tė rolit tė tij pozitiv tė cilin mund ta ketė nė familjėn e tij si: prind, bashkėshort etj mirėpo e ka “njė tė keqe” se luan bixhoz. A ėshtė kjo e mjaftueshme qė tė shkatėrrohet familja? Mjfaton nė qoftė se e ka vetėm edhe kėtė tė metė. Paramendo sa tė meta kanė ”zotėrat” tė cilėt i adhurojnė tė tjerėt dhe megjithatė e sheh njeriu se me ēfarė pėrkutshtimi i adhurojnė ata “zotėra” tė tyre dhe i duan e sakrifikojnė pėr ta. Kurse nė asnje situatė, nė asnjė rast dhe kurrė asnjė e metė nuk mund tė jetė pjesė e Allahut. Ngase Ai ėshtė El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ dhe ėshtė i plotė nė ēdo aspekt nė ēdo kohė dhe nė ēdo vend dhe kurrė nuk ndryshon kjo gjė.
    Dhe je i sigurt se gjithmonė ėshtė Ai Zot prej fillimit kur ke filluar ta besosh Atė dhe deri nė fund tė adhurimit tėnd ai mbetet i pa ndryshueshėm dhe i pastėr nė kuptimin e plotėsisė dhe magėsive. Andaj kur je pėrballė Allahut dhe pėrballė kėtij kuptimi tė emrit tė Allahut El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ reflektimi i parė qė tė vjen ėshtė dashuria ndaj Allahut. Ngase njerėzit nga natyra e tyre e duan atė qė ėshtė i plotė dhe i pa tė meta. E duan atė i cili u bėn mirė dhe nuk ju vjen e keqja prej tij. Edhe pse nė tė gjitha kėto pika tė cilat u pėrmendėn e qė njerėzit mund ta duan dikė pėr shkak tė kėtyre cilėsive janė relative, mund tė jenė tė pėrkohshme. Dhe njerėzit megjithatė e duan, e ēfarė ta merr mendja pėr Allahun e tė gjitha kėto cilėsi i pėrfshin emri i Tij El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ .

    Andaj siē kemi thėnė edhe mė herėt tek emrat tjerė se roli i ēdo emri tė cilin e mėsojmė, roli i tij themelor ėshtė qė tė na shtohet dashuria ndaj Allahut. Tė na shtohet krenaria, ndjenja e privilegjit dhe nderit tė cilin e kemi qė Allahu na ka mundėsuar qė ti besojmė dhe ta adhurojmė.

    Dhe nė qoftė se pėrveē Kur’anit marrim cilindo libėr tjetėr nė botė i cili flet pėr ndonjė “zot” do tė vėrejmė se adhuruesit e kėtyre “zotėrave” nuk kanė ditur qė tė gėnjejnė pėr “zotėrat e tyre” nė krahasim me atė qė Allahu na ka mėsuar neve realisht pėr vetėn e Tij. Andaj edhe kur kanė dashur qė ti lėvdėrojnė zotėrat e tyre nuk kanė ditur qė tė gėnjejnė pėr ta ashtu siq Allahu na ka mėsuar neve atė qė realisht ėshtė pėr vetėn e Tij. Dhe nuk po themi qė zotėrat e tyre janė realisht ashtu siq i kanė lavdėruar por edhe kur janė munduar qė ti lėvdėrojnė nuk kanė ditur qė ta bėjnė njė gjė tė tillė ashtu sikurse na ka mėsuar neve Allahu. Dhe kėshtu ti e kupton se ky lavdėrim i Allahut dhe kjo njohje nuk ėshtė nga ne por Allahu na ka mėsuar ta njohim Atė kėshtu. Dhe padyshim qė kjo na e shton dashurinė pėr Allahun dhe poashtu nderin dhe privilegjin qė e kemi qė jemi adhurues tė Allahut.

    2. Gjithashtu nga ndikimi i kėtij emri ėshtė se pasi qė e kemi kuptuar se prej kuptimeve tė Allahut El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ ėshtė se Allahu nuk ka tė meta. Dhe pėrderisa nuk ka tė meta dhe mangėsi as fjalėt e Tij nuk kanė tė meta dhe mangėsi dhe as ligji e as feja e Tij nuk ka tė meta dhe mangėsi prandaj i dorėzohemi plotėsisht dhe jemi tė bindur se tėrė atė qė jemi duke e bėrė ėshtė nė kulmin e saktėsisė dhe vertetėsisė.

    Dhe poashtu prej reflektimeve praktike tė kėtij emri ėshtė qė fillimisht tia pohojmė Allahut tė gjitha ato tė cilat ia ka pohuar vetės sė Tij. Sa njerėz psh ka tė cilėt nuk e kanė kuptuar emrin e Allahut El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ sikurse duhet dhe si rezultat i kuptimit jo tė drejtė tė kėtij emri kanė mohuar shumė cilėsi tė Allahut nga frika se nė qoftė se ia pohojnė mund tė jetė kjo ndonjė e metė pėr Allahun. Ndėrsa ky emėr i Allahut e siguron vazhdimisht se pohimi i kėtyre emrave apo cilėsive ėshtė i sigurtė ngase ėshtė sikurse i takon Allahut. Prandaj sa prej fraksioneve kanė mohuar qėndrimin mbi arsh duke thėnė se nė qoftė se themi se Allahu ėshtė mbi arsh i kemi pėrcaktuar Atij vend dhe e kemi bėrė sikurse krijesat dhe dilema tė tjera. Nė qoftė se do ta kuptonin drejtė emrin e Allahut El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ dhe sa herė qė themi El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ dhe themi se ėshtė mbi arsh nėnkupton se ėshtė sikurse El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ dhe jo sikurse krijesat. Ose psh kanė mohuar kaderin e Tij, dijėn e Tij dhe shumė tė tjera e tė cilat kanė ardhur si pasojė e keqkuptimit tė emrit tė Allahut El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ .
    Andaj Allahu thotė: ﴾ لَيْسَكَُمِثْلِهِ شَُيْء وَُۖهُوَ اُلسَّمِيعُ اُلْبَصِيرُ ﴿ُ ١١
    42:11 Asnjė send nuk ėshtė si Ai; Ai ėshtė Dėgjuesi, Shikuesi.

    Dhe sikurse thonė dijetarėt nė kėtė ajet fillimisht ka ardhur mohimi pra se nuk ėshtė i ngjajshėm askush me Allahun kurse pastaj ka ardhur pohimi me dy cilėsi tė cilat nė esencė gjithė njerėzit i kanė se Ai ėshtė Dėgjuesi, Shikuesi pėr tė treguar se pohimi i kėtyre cilėsive nuk nėnkupton se ėshtė i ngjajshėm me Atė askush. Dhe ne pohojmė se Allahu dėgjon e edhe krijesat dėgjojnė por dėgjimi i Allahut nuk ėshtė sikurse dėgjimi i krijesave.

    Pra nuk ėshtė askush i ngjajshėm sikurse Allahu nė dėgjimin e Tij, shikimin e Tij, nė qėndrimin e Tij mbi arsh nė zbritjėn e Tij nė pjesėn e tretė tė natės nė qiellin e dynjasė dhe poashtu as dora e Tij dhe as kėmba e Tij nuk ėshtė e ngjajshme me askėnd dhe tė gjitha cilėsitė tė cilat na i ka mėsuar Allahu dhe Muhamedi صلى الله عليه وسلم qė ti pohojmė, ne i pohojmė lirshėm dhe komod dhe pa dilema e vesvese pėrmes kuptimit tė drejtė tė emrit tė Allahut El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ . Ngase fillimisht e kemi pohuar se Allahu ėshtė i pa tė meta dhe qė sherri nuk vjen prej Tij dhe ėshtė pa mangėsi dhe pastaj lirshėm themi se qėndron mbi arsh dhe zbret nė nė qiellin e dynjasė nė pjesėn e tretė tė natės pa e kushėzuar me kushtėzime tė kota dhe vesvese tė shejtanit qė i ka kushtėzuar tė tjerėt.

    3. Dhe prej reflektimeve praktike tė kėtij emri tė Allahut ėshtė qė ta pastrojmė Atė nga ēdo shoqėrues e qė Allahut nuk i takon tė ketė shoqėrues. Edhe idhujtarėt nė kohėn e Muhamedit صلى الله عليه وسلم gjatė kohės sė haxhit e thonin telbijėn: Lebejk Allahume me lebejk... (Tė pėrgjigjem ty o Allah...) ngase e kishin tė trashėguar nga Ibrahimi alejhi selam mirėpo kur kanė ardhur te pjesa e telbijės Lebejke la sherike leke (vetėm Ty tė pėrgjigjėm, Ti je i pa rival) kanė shtuar “pėrveq atij shoqėruesi” tė cilin ti e ke pėrzgjedhur pėr vetėn tėnde pėr shoqėrues tė cilin ti e ke nė dorė dhe ai nuk tė ka ty nė dorė. Kjo pėrmbajtje e telbijės sė mushrikėve nė krahasim me disa telbije nė ditėt e sotme tė cilat i kanė disa mushrik ėshtė shumė e pastėr dhe ėshtė shumė mė afėr teuhidit. Dhe megjithatė Allahu e ka shpallė atė si tė ndytė, tė pa pranuar dhe pėr kėtė telbije vetėm pėr kėtė pjesėn “pėrveq atij shoqėruesi” kėtė “pėrjashtim tė vogėl” tė cilin nė fund janė munduar ta pėrmirėsojnė duke shtuar “tė cilin ti e ke nė dorė dhe ai nuk tė ka ty nė dorė” megjithatė pėr kėtė janė bėrė luftėra, mospajtime, konflikte tė ndryshme ngase ka qenė shpifje pėr Allahun se ka pėrzgjedhur pėr vetėn e Tij shoqėrues. E ēfarė ta merrė mendja pėr ata tė cilėt sot thonė jo: Lebejk Allahume me lebejk... (Tė pėrgjigjem ty o Allah...) por i thonė Lebejke krejt dikujt tjetėr psh Husein siē bėn ai i hizbu-shejtanit dhe nė mbrapa skenė e ka mbishkrimin Lebejke Husein. Dhe kėshtu as Ebu Lehebi nuk ka bėrė. Dhe rrjedhimisht prej kėsaj kuptojmė se mė shumė kanė pasur “teuhid” mushkrikėt se shijat e sotėm. Andaj a e pastrojnė kėta Allahun nga ēdo e metė. A e kuptojnė kėta emrin e Allahut El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ padyshim se jo. Andaj Allahu tė cilin ne e adhurojmė nuk ėshtė Allahu i tyre dhe as Allahu i tyre nuk ėshtė Allahu i jonė. Ashtu sikurse ka thėnė imam Shafiu unė dhe Xhehm Ibn Safvani as nė shahadet nuk e kemi Allahun e njėjtė. Ngase dikush i ka thėnė imam Shafiut po sė paku shahadetin e keni tė njėjtė ngase edhe ai thotė لَاله اُلَ اُلله - La i lahe ila Allah, si ka mundėsi qė nuk e keni tė njėjtin Allahu. Kurse ai ėshtė pėrgjigjur se unė them لَاله اُلَ اُلله – Nuk ka tė adhuruar me tė drejtė pėrveē Allahut i cili i ka emrat e bukur dhe cilėsitė e plota, qėndron mbi arsh, njė Allahu i cili don, urren, kėnaqet, hidhėrohet kurse ai e beson njė Allah tjetėr ngase kur thotė لَاله اُلَ اُلله – Nuk ka tė adhuruar me tė drejtė pėrveē Allahut e pėrmend njė Allah (i cili nuk ka emra, ska cilėsi, nuk cakton, nuk din etj).

    Andaj nuk e cenon pastėrtinė e Allahut, shoqėrimi, shirku, kufri dhe pa edukata e askujt dhe Ai mbetet El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ mirėpo nga ana e robit mbetėt se nuk e ka pastruar Allahun sa duhet dhe nuk e ka adhuruar Allahun me kėtė emėr El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ .
    Apo ata tė cilėt i pėrshkruajnė Allahut fėmijė. A e kanė pastruar kėta Allahun nga ēdo e metė. Ēfarė zoti ėshtė ai i cili ka fėmijė? Ka djalė qė pėr tia falur njerėzve duhet ta mbyt djalin e vet si sakrific pėr pasuesit e tij e qė pastaj ata tė bėjnė gjynahe lirshėm kurse dikush ta mbys djalin e tij.
    Ēfarė “zoti” ėshtė ky? Andaj ashtu siq thotė Allahu nė shumė sure e njė prej tyre psh:

    ﴾ لََُ يَُسْبِقُونَهُُ بُِالْقَوْلُِ وَُهُم بُِأَمْرُِهُِ يَُعْمَلُونَُ ﴿ُ ٢٢ ﴾ وَقَالُوا اُتَّخَذَُ اُلرَّحْسَْمَٰنُُ وَُلَ دا سُُۖبْحَانَهُُ بَُۖلُْ عُِبَا دُ مُُّكْرَمُونَُ ﴿ُ ٢٢
    21:26. E ata thanė: “I Gjithėmėshirshmi ka fėmijė!” Larg saj qoftė madhėria e Tij! Ja, ata janė robėr tė ndershėm! 21:27. Qė nuk flasin para Tij, ata veprojnė me urdhrin e Tij.

    Andaj ēfarė nuk i kanė pėrshkruar Allahut? Se ka bija, se ka djalė se harron. I kanė bėrė lloj lloj pėrshkrimesh mirėpo tė gjitha kėto i ka rrėnuar emri i Allahut El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ .

    Prandaj sa ka sot dhe ka pasur vazhdimisht pėrgjatė historisė njerėz tė cilėt kanė shpifur pėr Allahun e kanė cenuar pastėrtinė e Tij pėrmes kėtij emri El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ por gjithmonė ka mbetur dhe do tė mbetet njė grup i njerėzve tė cilėt duke e kuptuar drejt emrin e Allahut El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ dhe duke e madhėruar Allahun me kėtė emėr do tė rrėnojnė praktikisht tė gjitha kėto shpifje tė cilat i janė adresuar Allahut. Dhe shpresojmė tė jemi ne ata tė cilėt e kemi mbajtur tė pastėr besimin nė Allahun dhe kuptimin e drejtė tė emrit tė Allahut El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ .

    4. Gjithashtu prej reflektimeve praktike tė kėtij emri tė Allahut ėshtė qė meqense Allahu ėshtė i pastėr nė qenien e Tij por gjithashtu edhe nė fjalėt e Tij, se fjalėt e Tij nuk kanė sherr dhe ėshtė i pastėr nė gjykimet e Tij dhe ato nuk kanė tė meta e as mangėsi. Andaj gjitha kėto tani barti edhe tek qenia e Tij, fjalėt e Tij, veprat e Tij e kėshtu me radhė. Andaj nė qoftė se Allahu ėshtė El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ atėherė kėrkesė e domosdoshme e kėtij emri prej nesh ėshtė gjithashtu tė jemi tė bindur se sheriati (ligij) i Allahut nuk ka tė meta. Dhe nuk ka sherr nga sheriati por vetėm hajr. Ai i cili mendon se ndonjė gjykim nga gjykimet e Allahut ėshtė i dėmshėm, i keq, jo i favorshėm, i padrejtė pėr njeriun ky njeri nuk e ka njohur Allahun si duhet. Ngase po ta kishte njohur Allahun se ėshtė El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ do ta kishte njohur poashtu se ligji i Tij ėshtė El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ ngase vjen nga Ai i cili ėshtė El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ . Nuk ka tė meta nė tė dhe nuk ka kundėrshtėnie, kundėrshtime dhe mospajtime nė tė dhe nuk ka nevojė pėr ndryshime nė tė. Ngase vjen nga dikush qė ėshtė i Pastėr nga ēdo e metė. Dhe pėr kėtė arsye nuk ka mundėsi tė ketė padrejtėsi nėse gjykojmė me ligjin e Allahut. Ngase Allahu nuk i bėn padrejtėsi njerėzve me ligjin e Tij kosmologjik i cili ėshtė mė i gjėrė. Nė ligjin e Allahut kosmologjik ndodhin shumė gjėra tė cilat nuk ndodhin nė ligjin e Tij sheriatik. Allahu pėrmes ligjit kosmologjik e ka lejuar kufrin ngase po tė mos e kishte lejuar askush nuk do tė kishte mundėsi qė tė bėnte kufr. E ka lejuar shirkun dhe e ka lėnė tė hapur mundėsinė pėr tė bėrė shirk. Ngase po tė mos e kishte lėnė tė hapur kėtė mundėsi a do tė mund tė kishte dikush mundėsi ta bėnte njė gjė tė tillė pėrkundėr dėshirės sė Allahut. Nuk do tė kishte mundėsi. Ngase nuk ndodhė asgjė nė tokė dhe as nė qiell pa lejen e Tij. Dhe poashtu kjo gjė vlen edhe pėr gjynahet tjera siē janė zinaja (amoraliteti), vjedhja etj. Mirėpo kjo ėshtė leje kosmologjike (e pėrgjithshme) dhe qė nuk nėnkupton dashurinė e Tij por nėnkupton lejen e Tij dhe jo atė qė Ai e dėshiron nė kuptim tė dashurisė. Andaj Allahu nė ligjin e Tij kosmologjik ka lejuar shumė gjėra dhe megjithatė as nė kėtė ligj kosmologjik nuk vjen sherri prej Tij. E ēfarė ta merr mendja nė ligjin sheriatik qė ėshtė shumė mė i ngushtė dhe aty ėshtė pėrmbledhur vetėm ajo ēka Ai e don. A ka mundėsi pra qė prej Tij tė vjen sherri. Nuk ka mundėsi kurrė. Dhe njerėzit megjithatė kanė mendim tė keq pėr Allahun dhe mendojnė se zbatimi i sheriatit mund tė jetė i dėmshėm, mund tė jetė sherr mund tė jetė... e kėshtu me radhė. Mirėpo ne e kemi obligim qė ta madhėrojmėė Allahun me emrin El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ duke e adhuruar Allahun dhe duke zbatuar sheriatin e Tij sė paku aty ku kemi mundėsi (ne vetėn tone, nė familjet tona, ndėrmjet vete) dhe duke qenė tė bindur vazhdimisht se kjo ėshtė zgjidhja mė e mirė e mundshme dhe mė ideale dhe e vetmja e sukseshme dhe e dobishme qė kanė mundėsi ta arrijnė ndonjėherė njerėzit nė fytyrė tė tokės.

    5. Gjithashtu prej formave tė adhurimit tė Allahut me emrin e Tij El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ ėshtė qė tė pastrojmė zemrat tona dhe mendjet tona nga ēdo mendim i keq pėr Allahun. Ngase nė qoftė se Ai ėshtė i Pastėr tė gjitha veprimet e Tij nė raport me neve janė tė pastra dhe kėshtu duhet tė kthehen tė pastra. Nuk ka mundėsi qė diqka nga ana e Tij tė vjen e pastėr kurse nga ana e jonė tė shkon diqka e njollosur sikurse mund tė jetė mendimi i keq pėr Allahun. Andaj ēdo gjė qė Allahu gjykon pėr robėrit e Tij ėshtė nė tė mirėn e tyre. Por nganjeherė duhet ta prekė me diqka ngase kėshtu ėshtė ligji i Allahu nė tokė. Dhe kėshtu edhe njerėzit nė jetėn e kėsaj bote veprojnė vet me atė tė cilėn e bėjnė dhe e kuptojnė kėtė si gjė tė domosdoshme. Psh Veturat qė prodhohen a prodhohen qė tė lėvizin apo qė tė rrinė nė njė vend. Qėllimi final i veturės ėshtė qė tė lėviz ngase nė qoftė se qėndron vetėm i ndalur ėshtė i prishur. Andaj qėllimi dhe objektivi kryesor nga prodhimi i veturės ėshtė qė tė lėviz por megjithatė ka i janė vendosur edhe frejtė qė tė ndalet. Nė qoftė e krahason frenin qė shėrben pėr tė ndalur veturėn me qėllimin final se pėr qka ėshtė prodhuar vetura e qė ėshtė lėvizja kėto dy gjėra janė nė kundėrshtim dhe mospėrputhje. Dhe themi se duhet tė jetė diqka qė tė ndalet ngase nė qoftė se ecė gjithmonė dėmton.
    Nganjėhere duhet ta ndalim veturėn. Andaj edhe njeriu nė qoftė se gjithmonė ėshtė shėndosh pėrplaset diku dhe pėr kėtė arsye duhet ta ngadalsojmė apo ta frenojmė mė sėmundje. Poashtu nė qoftė se njeriu ėshtė gjithmonė i pasur kjo i bėn dėm dhe ndonjėherė duhet tė frenohet me ndonjė sprovė. Andaj ky freni ėshtė vetėm qė tė stabilizohet lėvizja (ecja) kurse nė eseėnce ti vazhdon dhe lėviz. Andaj Allahu na ka vendosur frej nga urtėsia e Tij pėr tė na sprovuar nė aspekte tė ndryshme qė tė ecim drejtė dhe mirė kah Allahu. Dhe kėta frej ndonjėherė kur tė ndalin e vėren se sa dobia realizohet. Dhe kėtė ose e kupton nė atė moment ose e kupton mė vonė. Sė paku nė ditėn e gjykimit kur tė prezantohet se nė qoftė “se nuk do tė frenoheshe” nė ndonjė vend “ku je frenuar” do tė kishe shkuar diku ku nuk do tė ishte mirė pėr ty. Dhe pastaj ti do tė kishe dashur qė tė kishe qenė mė shpesh i frenuar. Andaj nuk ka asnjė gjykim i cili i vjen robit nga ana e Allahut e qė mund tė shėrbej si mendim i keq pėr Allahun. E kuptuam ne kėtė apo jo. Andaj emri i Allahut El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ sikurse emrat e tjerė tė Allahut na mėsojnė qė tė kemi mendim tė mirė pėr Allahun edhe nė kohėn e sprovave. Kėshtu qė krahas sprovave dhe telasheve nėpėr tė cilat po kalon ky umet nuk guxojmė qė tė kemi mendim tė keq pėr Allahun se Allahu e len kėtė umet pa e ndihmuar. Dhe gjithashtu nga mendimi i keq pėr Allahun dhe keqkuptimi i emrit tė Allahut El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ ėshtė qė njeriu tė ketė mėdyshje nė shpėrblimin pėr veprat tė cilat i bėn. Allahu ėshtė i pastėr nga kjo e metė qė tė bėn ty zullum (padrejtėsi) apo qė tė mos shpėrblej pėr atė qė ti e bėn. E mejdane tė tjera tė shumta tė cilat nėnkuptojnė tė pastruarit e Allahut nga ēdo e mendim i keq.

    6. Dhe poashtu mendimi i keq pėr Allahun dhe keqkuptimi i emrit tė Allahut El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ ėshtė tė mendojmė se Allahu i ka krijuar njerėzit pa qėllim. Prandaj adhurimi i Allahut dhe zbatimi i urdhėrave dhe kėrkesave tė Tij ėshtė njė zbėrthim praktik i mendimit tė mirė pėr Tė. Sepse ata tė cilėt nuk falen kanė mendim tė keq pėr Allahun. Ai i cili mendon se Allahu e ka sjellė nė kėtė botė vetėm qė tė ushqehet dhe tė pijė ai nuk e ka njohur Allahun mirė dhe ka problem dhe defekt nė besim. Nė qoftė se ti nuk vepron ndonjė gjė pa ndonjė qėllim atėherė duhet qė ta pastrojmė Allahun sė paku nga ajo qė vetės tonė nuk kemi dėshirė tia mveshim e tė themi se veprojmė pa ndonė qėllim.

    7. Nga ajo qė ia vlen tė theksohet ėshtė se duhet qė edhe veprat tona tė cilat ia kushtojmė Allahut tė jenė tė pastra ngase Ai ėshtė i Pastėr. Pra tė jenė tė pastra nga shirku, syefaqėsia dhe nga ēdo gjė qė e njollos kėtė adhurim. Prandaj edhe vetė Pejgamberi صلى الله عليه وسلم shpesh herė nė namaz e qė ėshtė kulmi i adhurimit nė aspekt praktik e ka adhuruar Allahun nė ruku duke e pėrmendur emrin e Allahut El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ duke thėnė: سُبُّو ح قُُدُّ س رَُبُّ اُلمَلَئِكَةِ وَُُارُّوحُُِ I Madhėrishėm dhe i Shenjtė ėshtė Zoti i melaikeve dhe i Xhibrilit.
    Ka transmetime se ka thėnė kėshtu edhe nė sexhde por mė e shpeshta ka qenė nė ruku. Andaj sikurse melaiket kanė adhurim kualitativ dhe adhurim cilėsor tė lartė ndaj Allahut edhe ne tė tentojmė qė tė kemi adhurim tė tillė ndaj Allahut. Kualitativ nė kuptim tė aktivitetit (nuk lodhemi) sikurse melaiket tė cilat nuk mėrziten kurrė nga adhurimi i Allahut. Andaj pjesė e kėtij kualiteti ėshtė qė mos tė mėrzitemi kurrė nga namaz, mos tė mėrzitemi kurrė nga pėrmendja e Allahut. Kėtė na e mėson emri i Allahut El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ . Gjithashtu mos ta pėrziejmė kėtė adhurim me asnjė njollė qoftė ajo e shirkut, syefaqėsisė apo tė shpėrqėndrimit (shėtitjės sė mendimeve nė namaz) etj dhe qė tė jetė e pastėr dhe vetėm pėr Allahun ashtu siq ėshtė i Pastėr Allahu qė ne ia kushtojmė veprat tona. Andaj kur ti e din se Allahu ėshtė El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ I Pastėr dhe je duke e pregatitur ndonjė vepėr qė tia dorėzosh Atij kurse vepra nuk ėshtė e pastėr sikurse duhet. A ėshtė e pėrshtatshme pėr tiu dorėzuar dikujt qė ėshtė i Pastėr ? Padyshim se jo. Dhe kjo pastėrti e adhurimeve tona duhet tė filloj nga zemra e jonė. Qė fillimisht ta kemi zemrėn e pastėr qė ėshtė qendra e kontrollit dhe qendra e dėrgimit tė adhurimeve ndaj Allahut e pastaj gjuhėn tonė. Dikush i cili e fėlliq gjuhėn e tij duke folur fjalė tė ndryshme tė fėlliqura, pėrgojim etj.
    A do tė jetė pastaj kjo gjuhė e pėrshtatshme pėr ta madhėruar emrin e Allahut qė ėshtė El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ ? Nuk ėshtė e pėrshtatshme. Andaj emri i Allahut El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ na mėson qė ta pastrojmė edhe gjuhėn tonė.
    Ngase me kėtė gjuhė pas njė kohe tė caktuar do tė themi: الُْحَمْدُ لُِلَّهِ رَُبِّ اُلْعَالَمِينَُ - Falėnderimi i takon All-llahut, Zotit tė botėve! Andaj nuk ėshtė e pėrshtatshme qė kjo gjuhė e cila deri nė kėtė moment ka ofenduar, ka fyer kurse tani ta madhėron atė qė ėshtė El-Kudus – اَلْقُدُّوُْسُُ Jo, atėherė edhe gjuha e cila e madhėron dhe e adhuron Allahun me emrin El-Kudus – اَلْقُدُّوْسُُ edhe ajo ėshtė mirė qė tė jetė e pastėr konform dhe nė pėrputhje pastėrtinė e asaj qė na e mėson emri i Allahut El-Kudus – اَلْقُدُّوْس . Gjithashtu sytė tonė, veshėt tonė dhe tėrė qenia jonė tė jetė maksimalisht e pastėr nė momentin kur qėndrojmė para Allahut. Andaj sikurse ka thėnė Ibn Kajimi se robi i Allahut i ka dy qėndrime kryesore para Allahut. Njėrėn e ka nė kėtė botė nė namaz kurse tjetrėn e ka nė botėn tjetėr kur tė jep llogarinė. Kush e ka tė pastėr dhe nė rregull qėndrimin e tij para Allahut nė kėtė botė do ti bėhet i pastėr dhe i rregullt dhe i sigurt qėndrimi i tij para Allahut nė Ditėn e Gjykimit. Ndėrsa kush e njollos nė kėtė botė qėndrimin para Allahut dhe ka tė meta dhe mangėsi nė kėtė qėndrim i bartet kjo e metė, mangėsi dhe pasiguri nė Ditėn e Qėndrimit para Allahut. Andaj kush dėshiron qė nesėr te kėtė takim tė pastėr me Allahun le tė bėjė nė kėtė botė raporte tė pastra me Allahun. Dhe tė pastra nė kėtė kontekst nėnkupton nė tė gjitha aspektet e adhurimit duke filluar nga gjymtyrėt e tij siē janė zemra, gjuha dhe tė gjitha gjymtyrė tjera pėrmes tė cilave e adhurojmė Allahun.

    8. Poashtu nga pėrfitimet praktike te cilat i marrim nga ky emėr ėshtė se nė qoftė se e kemi kuptuar se Allahu ėshtė i pa tė meta dhe se prej Tij nuk vjen sherri edhe ne duhet tė mundohemi qė maksimalisht tė lirohemi nga tė metat qė Allahu ka kėrkuar nga ne tė lirohemi prej tyre. Ne padyshim se nuk mund tė jemi “superior”. Ngase pa tė meta ėshtė vetėm Allahu. Mirėpo njeriu duhet qė vazhdimisht tė punoj nė atė drejtim qė ti evitoj dhe tė largoj tė metat e tij.
    Andaj sa herė qė besimtari e kujton emrin e Allahut El-Kudus – اَلْقُدُّوْس duhet tia pėrkujtoj vetės sė tij se ai ėshtė adhurues i Atij qė ėshtė El-Kudus – اَلْقُدُّوْس dhe se ai nuk duhet tė jetė deponi e tė metave dhe bėrllogjeve tė ndryshme kurse nė anėnt tjetėr tė pretendon se e adhuron Allahun qė ėshtė El-Kudus – اَلْقُدُّوْس . Dhe pėr kėtė arsye tenton vazhdimisht qė ta liroj veten e vet nga kėto tė meta dhe mangėsi. Tė mundohet tė jetė i plotė nė diturinė e tij (qė mos tė ketė informata tė mangeta por edhe njė mesele nė qoftė se e din ta dij atė si duhet dhe ta din tė plotė dhe pa mangėsi ashtu sikurse duhet), ngase edhe ky ėshtė refletktim praktik i emrit tė Allahut El-Kudus – اَلْقُدُّوْس . Pastaj tė mundohemi vazhdimisht qė askush mos tė dėmtohet nga ana e jonė dhe tė mos sheh sherr prej neve ngase Allahu tė cilin ne e adhurojmė pėrkundėr mundėsisve tė cilat i ka nuk bėn sherr. Dhe pėrkundėr asaj qė askush nuk mund ta marrė atė nė pėrgjegjėsi. Mėgjithatė Allahu nuk bėn zullum ngase ia ka ndaluar atė vetė sė Tij. Dhe kjo ia ka ndaluar nuk do tė thotė se ka qenė duke e bėrė njė gjė tė tillė dhe ia ka ndaluar por pėr tė na treguar se Ai nuk e bėn njė gjė tė tillė. Dhe a kush qė e merr Allahun nė pėrgjegjėsi? Askush. Kurse ne do tė merremi nė pėrgjegjėsi dhe do tė pyetemi pėr kėtė sherre dhe zullume dhe pėrsėri jemi duke bėrė gjėra tė tilla!?..

    Andaj nga dobitė dhe reflektimet praktike tė cilat i nxjerrim nga ky emėr i Allahut ėshtė qė edhe ne maksimalisht tė mundohemi maksimalisht tė jemi tė pastėr nga mangėsitė dhe tė metat nė ēdo aspekt tė cilin kemi mundėsi dhe gjithashtu tė ruhemi qė askush mos tė pėson nga sherri i jonė qoftė nga sherri i gjuhės tonė apo gjymtyrėe tona nė pėrgjithsi, apo nga sherri i pozitave tona, i pasurisė tonė dhe nga ēkado qė Allahu na ka begatuar me tė. Tė mundohemi gjithmonė tė jemi nė shėrbim tė njerėzve pėr tė mirė. Dhe njerėzit tė kenė vetėm dobi nga ne. Dhe nė qoftė se nuk kemi mundėsi tu japim dhe tu ofrojmė dobi atėherė sė paku mos tu bėjmė sherr.

    E lusim Allahun qė ti ushen zemrat tona me njohje ndaj Tij dhe tė na mundėson qė ta adhurojmė Allahun ashtu sikurse na ka mėsuar Allahu pėrmes emrit tė tij El-Kudus – اَلْقُدُّوْس duke e pastruar Allahun me adhurimet tona nga ēdo mundėsi pėr tė bėrė sherr, nga ēdo e metė dhe mangėsi dhe poashtu tė pėrfitojmė nga ky emėr kėto pėrfitime tė cilat i kanė pėrmendur dijetarėt.

  12. #11
    i/e regjistruar Maska e Selma*
    Anėtarėsuar
    15-05-2009
    Postime
    405

    Ta njohim Allahun

    Kuptimi i emrit es-Selam

    http://www.youtube.com/watch?v=DhYbpJf51CM


    Seria e ligjeratave 'Ta njohim Allahun' nga hoxhe Enis Rama, tani me format dhe organizim te ri te tekstit ne PDF. Pervec formes tekstuale ligjeratat gjithashtu jane edhe ne formen Video dhe Audio.
    Per me shume vizitoni linkun e meposhtem:

    http://www.facebook.com/hoxheenisram...75251199284284
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga Selma* : 07-02-2013 mė 12:53

  13. #12
    i/e regjistruar Maska e Selma*
    Anėtarėsuar
    15-05-2009
    Postime
    405

    TA NJOHIM ALLAHUN - Hoxhė Enis Rama

    Kuptimi i emrit el-Mu`min





    Tekstin e shkruar ne formatin PDF, mund ta shkarkoni direkt nga linku...

    https://www.facebook.com/hoxheenisra...75251199284284

  14. #13
    i/e regjistruar Maska e Selma*
    Anėtarėsuar
    15-05-2009
    Postime
    405

    TA NJOHIM ALLAHUN - Hoxhė Enis Rama




    Tekstin e shkruar ne formatin PDF, mund ta shkarkoni direkt nga linku...

    https://www.facebook.com/hoxheenisra...75251199284284

  15. #14
    i/e regjistruar Maska e klajdi wolf
    Anėtarėsuar
    14-09-2012
    Postime
    591

    Pėr: TA NJOHIM ALLAHUN - Hoxhė Enis Rama

    Dobite e shumta ndaj dhikrit ndaj Allahut

    Skedarėt e Bashkėngjitur 159616

    1- Perkujtuesi i Allahut eshte me i larti dhe me i vlefshmi tek Ai.
    2- Kopshtet e xhenetit mbillen me dhiker sa me shum dhiker aq me shum peme.
    3- As nje veper tjeter nuk ka shperblimin dhe miresine e dhikrit.
    4- Dhikri e siguron njeriun nga te harruarit e Allahut (sepse e ke gjithmon ne mendje Ate)
    5- Dhikri eshte adhurimi me i lehte per besimtarin sepse nuk obligon abdesin,behet shtrir ne kembe duke ecur…
    6- Personi qe ben dhiker ka drit ne dunja,ne varr,ne uren e siratit dhe asgje nuk e ndricon zemren sikur dhikri ndaj Allahut te Madheruar.
    7- Njeriut qe ben dhiker ju ka dhene kapitali me i cmuar dhe atij i eshte hapur dera per tek Allahu Zoti i Gjithesise.
    8- Ne zemren e robit ka te meta dhe farferi te cilat i mbyll vetem dhikri.
    9- Dhikri e zgjon zemren nga gjumi dhe dembelija dhe e bie ate ne vete.
    10-Perkujtuesi i Allahut qendron shum afer me Allahun dhe Ai eshte bashke me te (njeriun).

    11- Dhikri qe njeriu ben do ta perkujtoje ate tek Zoti i tij ne castet me te veshtira.
    12- Do ta beje njeriun te njohur dhe te afert me Zotin e tij.
    13- Dhikri do ta shpetoje njeriun nga denimi i zjarrit.
    14- Dhikri behet shkak per zbritjen e qetesise.
    15- Dhikri ndihmon gjuhen te jete e angazhuar e te mos kete koh te meret me pergojime e pune te tjera te ulta.
    16- Kuvendet e dhikrit jane kuvendet e engjeve.
    17- Dhikri e lumturon ate qe e ben por edhe ate qe shoqerohet me te.
    18- Dhikri do ta siguroje njeriun prej trishtimit diten e gjykimit.
    19- Nese dhikri behet ne vetmi dhe shoqerohet me qarje behet shkak qe personi te futet nen hijen e arshit te Allahut te Madheruar.
    20- Ate qe Allahu jep per perkujtuesin nuk e jep per lutesin.


    Shkeputur nga libri”Shiu i rrembyer i fjales se mire”
    Autor: Ibn Kajim el Xheuzi

  16. #15
    i/e regjistruar Maska e Selma*
    Anėtarėsuar
    15-05-2009
    Postime
    405

    TA NJOHIM ALLAHUN - Hoxhė Enis Rama

    13 - Kuptimi i emrit El-Muhejmin - Enis Rama




    https://www.facebook.com/hoxheenisra...75251199284284

  17. #16
    i/e regjistruar Maska e Selma*
    Anėtarėsuar
    15-05-2009
    Postime
    405

    TA NJOHIM ALLAHUN - Hoxhė Enis Rama


  18. #17
    i/e regjistruar Maska e Selma*
    Anėtarėsuar
    15-05-2009
    Postime
    405

    TA NJOHIM ALLAHUN - Hoxhė Enis Rama


  19. #18
    i/e regjistruar Maska e Selma*
    Anėtarėsuar
    15-05-2009
    Postime
    405

    TA NJOHIM ALLAHUN - Hoxhė Enis Rama




    Tekstin e shkruar ne formatin PDF, mund ta shkarkoni direkt nga linku...

    https://www.facebook.com/hoxheenisra...75251199284284
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga Selma* : 03-03-2013 mė 06:16

  20. #19
    i/e regjistruar Maska e Besoja
    Anėtarėsuar
    24-07-2008
    Vendndodhja
    Prrenjas, Shqiperi
    Postime
    3,260

    Pėr: TA NJOHIM ALLAHUN - Hoxhė Enis Rama

    Ne dore te ALL-LLAHUT jemi te gjithe.

  21. #20
    i/e regjistruar Maska e Selma*
    Anėtarėsuar
    15-05-2009
    Postime
    405

    TA NJOHIM ALLAHUN - Hoxhė Enis Rama


Faqja 0 prej 4 FillimFillim 12 ... FunditFundit

Regullat e Postimit

  • Ju nuk mund tė hapni tema tė reja.
  • Ju nuk mund tė postoni nė tema.
  • Ju nuk mund tė bashkėngjitni skedarė.
  • Ju nuk mund tė ndryshoni postimet tuaja.
  •