Close
Faqja 3 prej 9 FillimFillim 12345 ... FunditFundit
Duke shfaqur rezultatin 41 deri 60 prej 171
  1. #41
    Love all, but trust a few Maska e angmokio
    Anėtarėsuar
    02-09-2011
    Vendndodhja
    AngMoKio
    Postime
    3,928
    Citim Postuar mė parė nga violativo Lexo Postimin
    Zoteri i nderuar ! Shqiperia e 1944-tres , nuk krahasohet ne asnje pikpamje me Gjermanine e 1944-tres ! Shqiperia e 1990-tes , krahasohet me Sllovenine vetem nga struktura e ekonomise (industri+bujqesi+fuqi punetore e specializuar) , krahasim aty-aty , por nuk krahasohet nga te tjerat sic jane aleatet gjeostrategjike si dhe "armiqte" gjeostrategjike dhe "elitat" drejtuese !

    Nuk tha njeri qe feja myslymane eshte shkaku i ketyre fenomeneve negative shqiptare ! Ndersa Turku historikisht , gjate perandosirse oesmane , i la trojet shqiptare qellimisht te pa zhvilluara ! Pozicionin gjeografik te Shqiperise , turku e perdori vetem per qellime ushtarake dhe kurre per krijimin e nje ure te shkembimit tregetar dhe politik me perendimin ! Per kete turku perdori te gjitha kanalet Venedike apo ortodokso bizantine ! Shqiperia deri ne 1944-tren dhe jo me ne kohen e turkut , ishte vend teresisht malor dhe mocalor ! Mundesia e saj per te perparuar ishte krijimi i qendrave tregtare nderkombetare dhe zejtareve pasi vete nuk prodhonte dot produkte bujqesore se i mungonte toka ! Por qe te beheshe i tille duhet te zoteroje flote tregetare apo te lejoheshe te ngrije nje te tille ! Turku e pengoi me te gjitha menyrat kete fenomen dhe proces !

    Turku madje , u be aleat edhe me Patriarkanen lidhur me ndalimin e kultivimit dhe mesimit te gjuhes shqipe ...! etj. etj. Te gjithe keta faktore nuk kishin si te mos ndikonin ne zhvillimin , jo pak por 6 shekullor te trojeve shqiptare ! Nderkohe qe pjesa tjeter e Ballkanit , u be pjese e marreveshjeve te zhvillimit me krishterimin !

    Shqiptaret nuk jane popull dembel , aq me pak popull i trashe ! Shqiptaret , pjesa e malesise sidomos veriu , kane probleme me jeten komunitare dhe qytetase , per shkak te vete historise , por jane prape gen inteligjent ! Arsimimin , nuk ke si ua kerkon shqiptareve sepse askush nuk i la ! Beogradi serb e ka universitetin e tij 800 vjecar , sepse keshtu bente marreveshjet Turku ! Kjo nuk ishte "merite" serbe , por politika turke me bizantinet !

    Ti as sot nuk ke aleat pan shqiptar ! Te gjithe qe jane ne tavolinen e pokerit luajne per interesa te tyre dhe ashtu si Turku , i perdorin tokat dhe interesat shqiptare per placke tregu ...! Kjo eshte arsyeja edhe e instalimit te qeveritareve te shitur , perkrahjes se tyre ne te zezat qe i bejne Shqiperise dhe mbajtjes se tyre me propogande dhe me lek !

    Nejse se e bera terkuze nga qe ky fenomen nuk mundet te permblidhet me dy rreshta ! Po e le pergjysem .... pa pretenduar qe te me kuptosh !
    Sigurisht qe nuk te kuptoj.

    Nese une flas se si Shqiptaret duhet te harrojne te shkuaren e te shikojne perpara ti akoma merresh me Turkun.

    Eshte nje film i bukur Holliwudian ''Martesa ime Greke'' besoj se e ke pare. Gjyshja e nuses per cdo problem qe ndodhte ne jeten e saj fajesonte Turkun edhe pse jetonte ne USA. Edhe njehere kur u lag nga uji , bertiti Turqit e kane fajin.
    "And speak kindly to mankind '' Quran - 2:83"

  2. #42
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    17-01-2012
    Vendndodhja
    Rrefugjat ne vendin tim ...
    Postime
    991
    Citim Postuar mė parė nga angmokio Lexo Postimin
    Sigurisht qe nuk te kuptoj.

    Nese une flas se si Shqiptaret duhet te harrojne te shkuaren e te shikojne perpara ti akoma merresh me Turkun.

    Eshte nje film i bukur Holliwudian ''Martesa ime Greke'' besoj se e ke pare. Gjyshja e nuses per cdo problem qe ndodhte ne jeten e saj fajesonte Turkun edhe pse jetonte ne USA. Edhe njehere kur u lag nga uji , bertiti Turqit e kane fajin.
    I nderuar zoteri ! Per kete kendveshtrim tendin une jam dakort se keshtu duhet te ndodhe ...! Por nuk duhet te harrojme qe individi e terheq si nje "barre" qofte edhe ne nenndergjegje historine familjare te tij ! E njejta gje eshte per popujt qe jane shumatore individesh ! Prandaj flasim per kulture , zakone , doke , tradite , pervoje etj.etj.

    Shqiptaret , per shkak te atyre qe te thashe me siper , kane ardhur nje popullsi e paket ne numer dhe keshtu lehtesisht e percashme dhe fuqi te vockel ! Pse si kujton ti , se kane harxhuar plumba per te na vrare , ashtu kot ? Plumba ka leshuar edhe ndarja fetare apo rrymat fetare qe drejtohen nga qendra antishqiptare ....!

    Por qe ne duhet te shikojme perpara ketu ti ke shume te drejte ! Por qe te marresh vesh se ku po shkon "perpara" , duhet te dish nga vjen ! Dhe ti nuk mu duke shume indiferent per nga vjen ....... por mu duke ose i disinformuar ose jo realist ! Arsyen e kesaj "mungese realizmi" nuk jam ne "gjendje" ta lexoj nga keto pak rreshta !

    Qe ti te mendosh per "zhvillimin e bisnesit tend familjar" , duhet doemos te konsiderosh cfare te la babai dhe ta mireadministrosh ate ! Po e shkaterrove dhe shperdorove , mos pyet njeri , se ta garantoj une disfaten tende !
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga violativo : 12-10-2012 mė 03:59

  3. #43
    Love all, but trust a few Maska e angmokio
    Anėtarėsuar
    02-09-2011
    Vendndodhja
    AngMoKio
    Postime
    3,928
    Citim Postuar mė parė nga violativo Lexo Postimin
    I nderuar zoteri ! Per kete kendveshtrim tendin une jam dakort se keshtu duhet te ndodhe ...! Por nuk duhet te harrojme qe individi e terheq si nje "barre" qofte edhe ne nenndergjegje historine familjare te tij ! E njejta gje eshte per popujt qe jane shumatore individesh ! Prandaj flasim per kulture , zakone , doke , tradite , pervoje etj.etj.

    Shqiptaret , per shkak te atyre qe te thashe me siper , kane ardhur nje popullsi e paket ne numer dhe keshtu lehtesisht e percashme dhe fuqi te vockel ! Pse si kujton ti , se kane harxhuar plumba per te na vrare , ashtu kot ?

    Por qe ne duhet te shikojme perpara ketu ti ke shume te drejte ! Por qe te marresh vesh se ku po shkon "perpara" , duhet te dish nga vjen ! Dhe ti nuk mu duke shume indiferent per nga vjen ....... por mu duke ose i disinformuar ose jo realist ! Arsyen e kesaj "mungese realizmi" nuk jam ne "gjendje" ta lexoj nga keto pak rreshta !

    Qe ti te mendosh per "zhvillimin e bisnesit tend familjar" , duhet doemos te konsiderosh cfare te la babai dhe ta mireadministrosh ate ! Po e shkaterrove dhe shperdorove , mos pyet njeri , se ta garantoj une disfaten tende !
    Jam dakort me idene qe njeriu duhet te ruaje kulturen, traditat zakonet dhe historine. Por pyetja eshte c'fare kulture duhet te ruajme? C'fare historie te ruajme? C'fare traditash te ruajme? C'fare zakonesh te ruajme?

    Shume bukur qe e preke pozicionin gjeografik te Shqiperise, pikerisht prej ketij pozicioni gjeografik ne Shqiptaret jemi popull unik ne bote ku cdo fshat (jo me qytet) ka traditat dhe zakonet e tija qe dikush i pelqen e dikush i perbuz. Ne tallemi ne gjuhen e disa anetareve ne forum edhe pse flasin Shqip por ne nuk i kuptojme.
    100 vitet e fundit bota ka pesuar nje zhvillim te jashtezakonshem dhe jemi deshmitar qe shume prej zakoneve qe kemi pasur prej disa dekadash sot nese i praktikon te quajne fanatik ose akoma me keq mund te te fusin ne burg sepse bien ndesh me ligjet e shtetit aktual.

    Une mendoj se edhe ne familjet tona kemi zakone dhe tradita te mira por dhe te keqija , nese une mendoj se disa zakone nuk jane te pershtashme per femijte e mi sigurisht qe nuk do i praktikoj edhe nese babai im ka qene i fiksuar pas tyre.

    Si perfundim edhe pse jam Musliman e deklaroj hapur qe disa politika te Perandorise Osmane ndaj Shqiperise kane qene absurde dhe aspak te drejta. Megjithate nuk mendoj se ka qene e qellimshme se sa joprioritare per politikat e Perandorise ku mendonte se investimet e saj diku tjeter mund te ishin me te favorshme.
    "And speak kindly to mankind '' Quran - 2:83"

  4. #44
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    17-01-2012
    Vendndodhja
    Rrefugjat ne vendin tim ...
    Postime
    991
    Citim Postuar mė parė nga angmokio Lexo Postimin
    Jam dakort me idene qe njeriu duhet te ruaje kulturen, traditat zakonet dhe historine. Por pyetja eshte c'fare kulture duhet te ruajme? C'fare historie te ruajme? C'fare traditash te ruajme? C'fare zakonesh te ruajme?

    Shume bukur qe e preke pozicionin gjeografik te Shqiperise, pikerisht prej ketij pozicioni gjeografik ne Shqiptaret jemi popull unik ne bote ku cdo fshat (jo me qytet) ka traditat dhe zakonet e tija qe dikush i pelqen e dikush i perbuz. Ne tallemi ne gjuhen e disa anetareve ne forum edhe pse flasin Shqip por ne nuk i kuptojme.
    100 vitet e fundit bota ka pesuar nje zhvillim te jashtezakonshem dhe jemi deshmitar qe shume prej zakoneve qe kemi pasur prej disa dekadash sot nese i praktikon te quajne fanatik ose akoma me keq mund te te fusin ne burg sepse bien ndesh me ligjet e shtetit aktual.

    Une mendoj se edhe ne familjet tona kemi zakone dhe tradita te mira por dhe te keqija , nese une mendoj se disa zakone nuk jane te pershtashme per femijte e mi sigurisht qe nuk do i praktikoj edhe nese babai im ka qene i fiksuar pas tyre.

    Si perfundim edhe pse jam Musliman e deklaroj hapur qe disa politika te Perandorise Osmane ndaj Shqiperise kane qene absurde dhe aspak te drejta. Megjithate nuk mendoj se ka qene e qellimshme se sa joprioritare per politikat e Perandorise ku mendonte se investimet e saj diku tjeter mund te ishin me te favorshme.
    Edhe nje here miku im ! T'i marrim gjerat me radhe ! Traditat dhe zakonet , te permbledhura si pjese e PERVOJES , jane pjese shume e rendesishme e nje populli ! Ti e di shume mire qe shqiptaret jane nje popull krenar , "koke me vehte" , sic kane tradita shume te mira por dhe pervoje shume te paket ne disa drejtime ! Tek pervoja e paket une do te vija se pari , pervojen e tyre per te administruar nje shoqeri te gjere , nepermjet organizimit kolektiv , qe eshte shteti i tyre ! Kjo ka ardhur se ne disa shekuj shqiptaret jane privuar nga shteti i tyre , pasi ishin nen pushtim ! Kjo duam apo nuk duam eshte mungese pervoje ! Perkunder mungeses se shtetit , si karshillek ndaj pushtetit te pushtuesit , shqiptaret zhvilluan ne baze te tradites , "ligjet lokale" dhe organizimin fisnor apo bajraktar , pa prishur "demokracine" e brendeshme te lokaliteteve ! Por kaq !
    Tani kjo pervoje shekullore , do te behet doemos pengese per unifkimin ...! Koha e Partise se Punes , ne territorin e Shqiperise Londineze i shkaterroi keto pervoja negative dhe populli ishte gati per te krijuar shtetin modern , qofte edhe ne stilin perendimor ! Kjo nuk ndodhi sepse investime antishqiptare ne mase e sulmuan eger Shqiperine dhe goditjen ia dhane mu ne maje te kokes ! Por nje arritje e madhe nuk ndryshoi , heterogjeniteti i qyteteve tani nuk eshte asnje lloj problemi , dhe pavaresisht "shqetesimeve" njerezit po bashkejetojne pavaresisht se vijne nga lokalitete dhe fise te ndryshme !

    Sa i perket "gjuhes qe nuk kuptohet" , ketu je duke genjyer ! Arsyen e di ti ! Por nuk ka shqiptar , ne asnje cep te trojeve etnike qe kane mbetur , qe nuk arrin te kuptohet me njeri tjetrin ! Une i kam bredhur te gjitha keto troje edhe ne zona te thella malore !
    Ndersa ceshtja e gjuhes , eshte nje pike shume e rendesishme , ku antishqiptarizmi ka hedhur shume fonde dhe ka vene ne sherbim te gjithe ata te shitur ne gjirin tone ! Kjo nuk eshte ndonje gje e re po te mendosh qe jo larg por dhe para 70 vjeteve Turku te varte ne litar , greku te therrte dhe te helmonte po te gjente nje liber shqip ! Qarqet antishqiptare , duke gjetur sherbetore te tyre brenda nesh , dhe duke shfrytezuar njerezit tane injorante dhe lokaliste (ate qe te thashe me siper) kane ndermarre nje sulm te eger mediatik dhe me provokime aktive per te goditur "gjuhen zyrtare shqipe" dhe rrjedhimisht per te futur percarjen midis shqiptareve ! Kjo zhurme e ndyre rreth ketyre "shqetesimeve" investohet me pare te madhe , prandaj ti ke sot kete "opinion" !

    Kur fola per "trashegimine e babait" fola per mire administrim te saj , qe do te thote qe pjeset negative qe pengojne , te hiqen , ndersa pjeset e mira te nxiten dhe rriten ! Ky eshte kusht i suksesit ! Si te pyet ēifuti kur do te te bleje nje shtepi -"Ta ka bere babi apo e ke bere vete ?" ? Po e ke bere vete , nuk ta blen , sepse dihet qe cmimi do te jete real !

    Pse je myslyman , me nder qofsh ! Nuk ka asnje lloj problemi , te pakten per mua ! Por po te ndjehesh shqiptar , hajde bujrum te vrasim mendjen se si mundet te behet me mire Shqiperia ! Sa per Perandorine Osmane , une mendoj se gjerat nuk jane vetem kaq te thjeshta , vetem dobi ekonomike apo politike ! Sepse jam dakort qe kursen parane per ta investuar ne Mal te Zi dhe jo ne Shqiperi , por nuk ke perse shpenzon parane per te vrare dhe shfarosur shqiptare !?!?!? Me kupton ? Cili eshte problemi i kesaj enigme , nuk ta them dot me siguri !

    Megjitheate , une jam i mendimit qe ne fajin duhet ta kerkojme tek vetja ! Sa me pare ta gjejme aq me mire do te jete per ne ! Kjo eshte arsyeja e debatit tim me ty ! Une nuk paguhem nga ndokush qe harxhoj kete kohe ! sepse per shqiptarine nuk shpenzon askush 1 qindarke , pervec nesh si individe ! Por e ndjej se duhet te mirekuptohemi me njeri tjetrin si kusht paraprak per prosperitetin e te gjitheve bashke !
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga violativo : 12-10-2012 mė 05:56

  5. #45
    i/e regjistruar Maska e Diella1
    Anėtarėsuar
    07-03-2011
    Postime
    1,162
    Citim Postuar mė parė nga violativo Lexo Postimin
    SKENDERBEU , ne krye te shqiptareve , sepse ishsin te gjitha fiset shqiptare qe i dhane bese dhe aleance , mbrojti trojet e te pareve ! Kete e tregon qarte simbolika e tij qe perdori ne prezantimin e figures se tij ! Ketu kam parasysh Kapelen , Mburojen , vulen dhe Flamurin ! DHIA mbi koken e tij eshte dhia qe ushqeu ZOJSIN ! E ke degjuar shprehjen shqip "Te mban maje kokes "? Ja keshtu eshte prova sade ! Mos t'i hyjme pastaj rozetave te perkrenares , apo simbolikes se Shqiponjes dy krereshe qe rilindi nga "Zjarri" fusha e kuqe e flamurit !

    Skenderbeu kishte aq dije per kohen , sa ndoshta nuk kishte vete Papa i Romes ! Harruat qe kishte bere arsimin me te mire ne Kostandinopoje ? Dhe Kostandinopoja ate kohe kishte dijen edhe te lindjes edhe te perendimit !!!!!

    Sa i perket Kristianizmit , Ushtria Shqiptare , apo me sakte me thene populli shqiptar (sepse bijte e tij ishin) , me ne krye Gjergj Kastriotin Skenderbeun , i kerkoi si aleate , por askush dhe asnjehere nuk iu pergjigjen "miqte" kristiane ! Dhe Skenderbeu ishte me shume fihure popullore tek iluministet europiane se sa tek oborret mbretrore apo tek Vatikani ! Ata ia kishin me hile popullit shqiptar dhe vete Skenderbeut ! Me shume i ka kerkuar alenace sulltani se sa vemjet qe ai i mbrojti !

    Eshte e hidhur historia , por ja qe kjo eshte ! Sa per fene e shqiptareve , eshte diskutim shume i gjate ! Ne nenndergjegjen e cdo shqiptari fle dija e lashte , keshtu qe eshte shume e veshtire qe mashtrues te tille si Vatikani apo Patriarkana apo kalifati , te mundet ta bejne skllav te verber !

    Sikur ta linin , pikerisht keto te treja fete , kete komb te lire ne rrugen e tij , vete qytetrimi europian do te kishte sot tjeter shkalle zhvillimi ! Nuk jemi aq te paditur sa ta quajme veten kristiane , ortodoks apo muslimane !!!!! Gjuha shqipe e demonstron kete ! Ajo ka thelbin e dijes se ndritur dhe te lashte , te kohes se lavdise se njerezimit dhe nuk eshte "spektatore" si judaizmi qe krijoi tre fete ! Por eshte vete i zoti i dijes !


    Nuk po i hyj argumentit te fese ne kete pike, se mbase s'eshte forumi i duhur, por kete qe kam nenvizuar dua t'i pergjigjem. Cfare njohje kerkoni me shume more burre, perse beheni keshtu bukeshkale - ku shkuan 300 000 shqiptare pas vdekjes se Skenderbeut, ku u strehuan, ata jane akoma atje e nuk e nderrojne identitetin e tyre, edhe vete familja e Skenderbeut akoma jeton ne pallatin qe i dha Mbreti i Napolit, ne mos gaboj, plus sa e sa prona qe i kane dhene Skenderbeut e gjithe shqiptareve. Sa per krishterimin, te mos harrojme qe edhe Vivaldi vete(ne emer te krishterimit) i beri opera Skenderbeut; emri i pare i nje rruge me emrin e nje te huaji ne Rome, i eshte vene ajo e Skenderbeut. Fajin me te madh Skenderbeut ia kane njerezit e tij, shiko si e denigrojne figuren e tij, se si persona me interesa te caktuara qe nuk u intereson e verteta, hapin tema te qellimshme qe te japin ndonje te re nga fronti i nxehte 'Figura e Skenderbeut'. Nje popull tjeter do e kishte bere Skenderbeun shenjtor, ne rrijme e sajojme perralla te reja per figuren e tij. Por e verteta do te dale, sado qe per nje kohe do te sulmohet, per kete jam e sigurte.

  6. #46
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    17-01-2012
    Vendndodhja
    Rrefugjat ne vendin tim ...
    Postime
    991
    Citim Postuar mė parė nga Diella1 Lexo Postimin
    Nuk po i hyj argumentit te fese ne kete pike, se mbase s'eshte forumi i duhur, por kete qe kam nenvizuar dua t'i pergjigjem. Cfare njohje kerkoni me shume more burre, perse beheni keshtu bukeshkale - ku shkuan 300 000 shqiptare pas vdekjes se Skenderbeut, ku u strehuan, ata jane akoma atje e nuk e nderrojne identitetin e tyre, edhe vete familja e Skenderbeut akoma jeton ne pallatin qe i dha Mbreti i Napolit, ne mos gaboj, plus sa e sa prona qe i kane dhene Skenderbeut e gjithe shqiptareve. Sa per krishterimin, te mos harrojme qe edhe Vivaldi vete(ne emer te krishterimit) i beri opera Skenderbeut; emri i pare i nje rruge me emrin e nje te huaji ne Rome, i eshte vene ajo e Skenderbeut. Fajin me te madh Skenderbeut ia kane njerezit e tij, shiko si e denigrojne figuren e tij, se si persona me interesa te caktuara qe nuk u intereson e verteta, hapin tema te qellimshme qe te japin ndonje te re nga fronti i nxehte 'Figura e Skenderbeut'. Nje popull tjeter do e kishte bere Skenderbeun shenjtor, ne rrijme e sajojme perralla te reja per figuren e tij. Por e verteta do te dale, sado qe per nje kohe do te sulmohet, per kete jam e sigurte.
    Po mire cfare ka te pavertete ne ate qe ke nenvizuar ? Ne nuk e kemi vene ndonjehere ne diskutim qe Skenderbeu shkoi shume shpesh per aleanca ne perendim , si vete ne momente te caktuara , ashtu edhe me diplomatet e vet ! Por gjithmone u kthye duarbosh dhe i pecjellur me lajka dhe hipokrizi !
    Te jithe e dime nga historia , por dhe me kulturen qe kemi e marrim me mend se cfare kishte nevoje Skenderbeu ! Ai kishte nevoje per pjesmarrje si me ushtare ashtu edhe me fonde , ndoshta edhe teknologji ! E cfare i dhane pervec fjaleve te bukura ? Pervec 100 ushtareve napoletane topcinj , cfare njeh historia ?

    Keshtu realisht Skenderbeun e lane vetem , ushtrine shqiptare e lane vetem perballe Fuqise se Perandorise Osmane , megjithese Skenderbeu iu kerkoi organizim te nje ushtrie te perbashket ! Nga kjo kerkese e vazhdueshme u nxit edhe Papa per te organizuar Kryqezaten ! Mosdashjet dhe kundershtimet e Princave europiane jane te njohura nga historia ! Mos te permend ketu sjelljen e Venedikut !

    Eshte e vertete dhe as une nuk e kam mohuar qe Skenderbeu me shqiptaret mbrojten krishterimin , por eshte po aq e vertete sa edhe sot e kesaj dite Krishterimi ka bere shume pak dhe nuk ka shprehur akoma kete merite te popullit shqiptar !

    Sa per tokat dhe pallatet qe i dhane Skenderbeut ne Mbreterine e Napolit , nuk erdhi si "perkrahje" per Skenderbeun , por sepse Skenderbeu me ushtrine e tij shkoi dhe mundi aleancen kunder Mbretit te Napolit , duke e shpetuar nga vdekja dhe pushtimi e roberimi !

    Perse duhet t'i deformojme faktet qe na jep historia ? Perse nuk duhet te jemi te sinqerte dhe te dinjitetshem me partneret tane te krishtere ? Ne nuk po kerkojme llogari , por respektin qe na takon dhe qe e kemi fituar me gjakun tone , eshte normale qe ta themi sa na takon !

    Kujt i sherben e kunderta ?

    Pse cfare kujton ti e "shtyn" Shmidin dhe serbet qe e financojne te shkruajne ato qe po shkruajne per Skenderbeun ? E shtyn pikerisht "borxhi" i palare i perendimit ndaj shqiptareve ! ata nuk po thone as me shume dhe as me pak , pervecse Skenderbeu dhe shqiptaret , nuk kane mbrojtur perendimin , nuk kane qene heronj , cmitizimi i Skenderbeut (nenkupto edhe i luftes se popullit shqiptar ) ....etj..etj.

    Eshte "borxhi" i palare ndaj shqiptareve qe i detyron te shpenzojne euro per cmitizimin e shqiptareve dhe te heroit tyre kombetar ! Ne nuk jemi kaq budallenj sa te mos e kuptojme ! Ne jemi te vafer por mos t'i genjeje mendja se jane me zgjuar se neve ! Askend biles !
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga violativo : 13-10-2012 mė 16:08

  7. #47
    i/e regjistruar Maska e Diella1
    Anėtarėsuar
    07-03-2011
    Postime
    1,162
    Keshtu thua ti, por Skenderbeu vete nuk u qa dhe u qendroi besnik mbreterve te perendimit e Papes se Romes, sic i ka hije te qendroje njerit qe ka dhene besen me mish e me shpirt, keshtu qe nuk na takon neve te gjykojme permbi kete. Ata qe duan te c'idealizojne luften e Skenderbeut nuk do te shkojne larg, se nuk te jep Zoti fitore per 25 vjet rresht po te mos kesh disipline e dashuri te zemres, qe duhet te kete qene e madhe per te mbajtur krejt kombin shqiptar brenda e gjithe Hyjin e Plotfuqishem.

  8. #48
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    25-02-2012
    Postime
    690
    Citim Postuar mė parė nga Diella1 Lexo Postimin
    Nuk po i hyj argumentit te fese ne kete pike, se mbase s'eshte forumi i duhur, por kete qe kam nenvizuar dua t'i pergjigjem. Cfare njohje kerkoni me shume more burre, perse beheni keshtu bukeshkale - ku shkuan 300 000 shqiptare pas vdekjes se Skenderbeut, ku u strehuan, ata jane akoma atje e nuk e nderrojne identitetin e tyre, edhe vete familja e Skenderbeut akoma jeton ne pallatin qe i dha Mbreti i Napolit, ne mos gaboj, plus sa e sa prona qe i kane dhene Skenderbeut e gjithe shqiptareve. Sa per krishterimin, te mos harrojme qe edhe Vivaldi vete(ne emer te krishterimit) i beri opera Skenderbeut; emri i pare i nje rruge me emrin e nje te huaji ne Rome, i eshte vene ajo e Skenderbeut. Fajin me te madh Skenderbeut ia kane njerezit e tij, shiko si e denigrojne figuren e tij, se si persona me interesa te caktuara qe nuk u intereson e verteta, hapin tema te qellimshme qe te japin ndonje te re nga fronti i nxehte 'Figura e Skenderbeut'. Nje popull tjeter do e kishte bere Skenderbeun shenjtor, ne rrijme e sajojme perralla te reja per figuren e tij. Por e verteta do te dale, sado qe per nje kohe do te sulmohet, per kete jam e sigurte.
    Po si mundet moj zonj qe thua bukshkal,per cilen buke e ke fjalen,per ate qe i biri mbretit
    te napolit e quajti babe SKENDERBEUN sps e shpetoj nga armiqt e tij,apo venecjanet qe benin tregti me turqit ne rrethinat e Krujes edhe pse GJERGJI I MADH u fali Krujen vetem mos beni tregti furnizime turkut.apo prishjen e paqes 10 vjecare me sulltanin se
    do vinin princat e krishtere me ushtrit e tyre me ndermjetes papen per te luftuar turqit?
    E vetmja dobesi e SKENDERBET ishte njeri i beses nderit dhe virtytit,ne ved qe tu meerte nji fushte pushtuese ne te gjithe italine kur i shkoj ne ndihme mbretit te napolit,duke krijuar nji ushtri te bashkuar ne emer te krishterimit te pushtonte ballkanin dhe te zdukte nga faqa e dheut serbet apo cdo lloj rezistence tjeter ather ai mund te shfaroste osmanet nji her e pergjithmon.

  9. #49
    i/e regjistruar Maska e Diella1
    Anėtarėsuar
    07-03-2011
    Postime
    1,162
    Juve keni nje pikepamje te dyzuar mbi Skenderbeun - nga njera ane e adhuroni, sepse beri cfare beri, nga ana tjeter edhe i beni disa kritika sepse menyra dhe pse e beri ate qe beri, nuk shkon per shtat me idete tuaja, kjo eshte ajo qe eshte thuaj....

  10. #50
    i/e regjistruar Maska e Sami Hyseni
    Anėtarėsuar
    01-01-2010
    Vendndodhja
    Gjermani
    Postime
    857
    Citim Postuar mė parė nga yllbardh Lexo Postimin
    1... nocion qė nė kohėn e Skėnderbeut nuk kishte atė domethėnie qė ka sot pėr ne.

    2... qė tė marrim parasysh edhe kėndvėshtrimin e kohės sė ndodhjes sė kėsaj ngjarje. Pėr kėtė shkak Skėnderbeu nuk mundė tė thuhet se luftonte pėr kombin arbėresh por ai luftonte pėr trojet dhe fenė e arbėreshėve, fe e cila dallonte nga ajo e atyre ardhacakėve.


    3...Nė atė kohė feja kishte po tė njėjtin rolė tė dallimit sikurse ideologjitė komunisto/kapitaliste tė shekullit tė XX dhe realiteti fetar ishte tjetėr nga ai qė ėshtė sot ndėr viset shqiptare gjė e cila nuk bėnė tė ngatėrrohet me dallimet fetare qė sot janė mė tepėr prezentė tek ne, kėtu e kam fjalėn edhe pėr dallimet katolik/ortodoks qė janė mė tė dukshme sot se sa ishin atėherė.


    .
    Nen 1; Po cfare thoshte Skenderbeu, ne ate kohe? Cilen gjuhe fliste ai? Gjon Buzuku, poashtu cilen gjuhe fliste ai e Marin Barleti? Gjuhen Krishtere?


    Nen 2; Ketu duhet te jesh me i qarte nese deshiron te tregosh dicka...kush ishin ardhacaket dhe ku jetonin ardhacaket. Per cilat troje arbereshe eshte fjala ketu?

    Nen 3; nuk eshte edhe ashtu sic thua ti, sepse sot themi se jemi shqiptar, gjerman, italian...etj. duke jetuar ne nje sistem kapitalist apo socialist,... e dreq te mallkuar...Atbote, ne kohen e skenderbeut, nuk thuhej se jemi Epirotas apo Arberesh apo...apo...etj.???....Pra, thuhej se jemi dhe flasim gjuhen krishtere, ne nje toke krishtere???



    Edhe nje gje; cfare mendonte Skenderbeu, kur i shkruante Sulltanit: "...eja dhe dhe behu i krishter, prano fene time te krishtere, dhe une (Skenderbeu) me te gjithe te tjeret, do te perulemi Ty si nje Princi te Krishter...."

    A nuk na tregon e gjithe kjo se gjithqka qe ka dashte Skenderbeu, ishte Besimi i tij, Feja e tij, jo kombi, apo me mire Etniteti i tij?

    Me shume do te kisha pasur deshire te besoja, qe letra te jete, e perpunuar sipas deshires, nga ky autor qe permende me larte, se sa te jete perkthyerje origjinale e letres se Skenderbeut.
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga Sami Hyseni : 16-10-2012 mė 13:23

  11. #51
    Hierark i lartė Maska e Uriel
    Anėtarėsuar
    07-02-2010
    Vendndodhja
    Torre della Fame
    Postime
    1,207
    ''Shpifja'' nuk ėshtė e propagandistėve, por qėndron e arkivuar nė njė arkiv tė kohės: Archivio visconteo - sforzesco B.41 Raport i diplomatėve Sceva de Curte dhe Jacobo Trivulzio drejtuar dukės Francesco Sforza Romė 10. 1. 1454: ''Mbėrriti kėtu njė kalorės i dėrguar i njė zoti, qė dikush thotė se ėshtė nga Greqia e dikush nga Arbėria, zot i quajtur Ksanderbek, ėshtė i pafe dhe i kėrkon papės 10.000 luftėtarė e ai vetė do tė vėrė tė gjithė tė vetėt, tė shumtė nė numėr, pėr tė sulmuar turqit; e kėtė jo pėr ēėshtje feje, pasi edhe ai ėshtė i pafe, por pėr arsye tė urrejtjes personale qė ka kundėr Turkut, se ky Turk ka vėnė t'i vrasin babanė e atij zotit e ky zot ka vėnė tė vrasin njė vėlla tė Turkut...''. Zakonisht kur hasim burime tė kohės, ato nuk gjykohen por pėrcillen nga historiani, i cili ndėrton njė tezė qė ushqehet nė fakte dhe argumenta. Diplomatėt milanezė mund tė keqkuptonin fenė e kėtij zoti pėrtej detit, pasi fisnikėt ballkanas nė sytė e perėndimit shfaqeshin si tė ''egėr'', por qė mė vonė pasohet nga njė relacion i dytė pėr Sforzan e ku theksohet tė qėnurit krishter tė Kastriotit e jo infedel, por kurrėsesi nuk mund tė keqkuptohej arsyeja qė ky zot nga Arbėria i kishte pasuar tė dėrguarit tė tij pėr ta pėrcjellė nė oborrin milanez. Nė kėtė vorbull faji nuk ėshtė i atyre qė sduan tė besojnė se ēfarė qėndron nė arkiva, pasi vonė nga historiografia shqiptare ėshtė pranuar vasaliteti Kastriotit ndaj kurorės aragoneze. Motive tė tilla pėr tė nisur njė konflikt, nuk perceptohej nga akademia enveriste e cila mishėronte tek figura Skėnderbeut shqiptarin e ri enverist, tė vetėdijshėm pėr idealet kombėtare e pėr t'iu kundėrvėnė armiqėve tė partisė tė cilėt ishin tė mishėruar nė aktorė mesjetarė.
    relata refero

  12. #52
    Love all, but trust a few Maska e angmokio
    Anėtarėsuar
    02-09-2011
    Vendndodhja
    AngMoKio
    Postime
    3,928
    Citim Postuar mė parė nga Uriel Lexo Postimin
    Motive tė tilla pėr tė nisur njė konflikt, nuk perceptohej nga akademia enveriste e cila mishėronte tek figura Skėnderbeut shqiptarin e ri enverist, tė vetėdijshėm pėr idealet kombėtare e pėr t'iu kundėrvėnė armiqėve tė partisė tė cilėt ishin tė mishėruar nė aktorė mesjetarė.
    Nje perkufizim i bukur ky per kedo qe mendon se duke u "dashuruar" me Skenderbeun tregon dashurine ndaj atdheut.
    "And speak kindly to mankind '' Quran - 2:83"

  13. #53
    Mjedisor Maska e Edvin83
    Anėtarėsuar
    20-03-2006
    Vendndodhja
    Tallinn
    Postime
    4,670
    17 Tetor 2012 - 14:14 | Kulturė
    TRANSLATE


    Skėnderbeu, Oliver Shmitit i vjen pėr mbarė gėnjeshtra

    NGA: SHPĖTIM ĒUĒKA


    TIRANE-Duhet thėnė njė mijė herė e vėrteta, sepse edhe gėnjeshtra njė mijė herė thuhet". (Gėte) Nėse ka nė historinė tonė njė figurė, portretizimi i sė cilės ėshtė pėrvijuar nė mėnyrėn mė pėrfundimtare nga shkenca, krijimtaria popullore dhe letėrsia shqiptare, kjo pa dyshim ėshtė figura e Skėnderbeut. Kaq i saktėsuar dhe i pėrgjithėsuar ėshtė ky portretizim, sa jo vetėm nuk parashikohet tė pėsojė ndryshime, por praktikisht e ka kthyer Skėnderbeun nė figurė kanonike, nė shenjt tė historisė sonė. Skėnderbeu, si askush tjetėr pėr ne shqiptarėt, ėshtė realisht i njėvlefshėm, i barabartė me vlerėn e flamurit kombėtar, tė himnit kombėtar, tė identitetit kombėtar.

    Mos kjo do tė thotė se pėr ne Skėnderbeu ėshtė njė mit? Aspak. Thjesht pėr ēdo shqiptar me mendje dhe zemėr ėshtė e qartė se realizmi madhėshtor i kėsaj figure nuk ėshtė veēse pasqyrė e realitetit madhėshtor tė veprės historike tė Gjergj Kastriotit - Skėnderbeut.
    Ia vlen tė rikujtohen tiparet themelore tė figurės sė Skėnderbeut.

    Sė pari, Skėnderbeu ėshtė nismėtari i qėndresės sė shqiptarėve nė mes tė shek.XV, njėrės prej qėndresave mė tė shėnuara tė kombit tonė nė tė gjithė historinė e tij, pėr mė tepėr pėrballė fuqisė mė tė madhe tė Evropės dhe Mesdheut nė atė kohė. Kjo qėndresė nisi me kthimin e tij nė atdhe dhe praktikisht u mbyll me vdekjen e tij.

    Sė dyti, Skėnderbeu ėshtė nismėtari i krijimit tė forcės sė bashkuar ushtarake tė shqiptarėve nė kushtet e copėzimit feudal tė trojeve tė banuara dhe tė qeverisura prej tyre. Pa krijimin e kėsaj force tė bashkuar, tė kėtij organizimi ushtarak, qėndresa do tė kishte qenė e pamundur. Kjo forcė e bashkuar e shqiptarėve tė vetėqeverisur u krijua me nismėn e Skėnderbeut, u mbajt falė vullnetit dhe aftėsive tė tij tė rralla organizuese e luftarake dhe praktikisht shkoi drejt shthurjes me vdekjen e tij.

    Sė treti, Skėnderbeu ėshtė nismėtari i krijimit tė njė tipi tė ri tė ushtrisė, ushtrisė jo rrogėtare por popullore, forca e vetme e sė cilės ishte lidhja praktikisht e pandarė e trupės sė luftėtarėve me kryekomandantin, pjesėmarrja e drejtpėrdrejtė dhe pa dallim nėpėr beteja e luftėtarėve, oficerėve dhe vetė kryekomandantit. Karakteri popullor i ushtrisė shqiptare gjatė qėndresės sė shek.XV u frymėzua nga Skėnderbeu dhe u shua me shuarjen e tij. Historia e botės nuk njeh shumė shembuj tė tillė.

    Sė katėrti, Skėnderbeu ėshtė nismėtari i pėrpjekjes mė tė madhe, tė ndėrmarrė nė historinė tonė para vitit 1912, pėr krijimin e njė shteti shqiptar, domethėnė tė njė subjekti politiko-ekonomik pak a shumė tė mėvetėsishėm tė bashkėsisė ndėrkombėtare. Ky organizėm mori jetė me kthimin e Skėnderbeut nė atdhe, u forcua nėn kujdesin dhe veprimtarinė e tij tė pareshtur e largpamėse dhe u shemb me vdekjen e tij.

    Sė pesti, Skėnderbeu ėshtė nismėtari i ngulitjes te bashkatdhetarėt tė vetėdijes sė lartė, tejet pėrparimtare edhe pėr kohėn e sotme, se lidhja e shqiptarėve nuk mbėshtetet te feja por te pėrbashkėsia e pėrkatėsisė kombėtare. Pikėpamja e shprehur nga Pashko Vasa nė mes tė shek.XIX se "feja e shqiptarit asht shqyptaria" nuk ishte veēse njė kumtim poetik i asaj qė kishte ndėrmarrė dhe praktikisht realizuar katėr shekuj mė parė Skėnderbeu. Pa kėtė vetėdije, pa kėtė frymė tė mbėshtetur jo te feja por te kombi, do tė kishin qenė tė pamundura lidhja e shqiptarėve, organizimi i ushtrisė, formėsimi i organizmit shtetėror, vetė qėndresa e madhe. Vetėdija kombėtare e shqiptarėve u ngrit nė plan tė parė nga Skėnderbeu dhe u kthye pėrsėri nė hije me vdekjen e tij.
    Sė gjashti, Skėnderbeu ėshtė nismėtari i krijimit tė diplomacisė shqiptare nė kuptimin mė tė mirėfilltė e mė tė plotė tė kėtij termi: diplomaci nga trajta dhe shqiptare, domethėnė atdhetare, nga brendia. Vajtja e tij nė Romė si kalorės i thjeshtė ėshtė shembulli mė simbolik i njė diplomacie, e cila nuk mburret pėr diēka qė nuk e ka - pėr pasurinė dhe luksin - dhe nuk turpėrohet pėr atė qė ka mė tė shenjtė e qė ėshtė turp edhe sot pėr shumė prijės e burra shteti: thjeshtėsinė e zotėsisė. Ne edhe sot nuk kemi arritur - jo mė pėr nga brendia por as pėr nga trajta - as te thembrat e diplomacisė sė Skėnderbeut.
    E megjithatė nė shoqėrinė e sotme tė biznesit, ku jo mė vetėm tregtarėt por edhe artistėt - sikurse tha lirisht gjatė njė programi televiziv njė drejtues i njohur shfaqjesh - i pėrkasin fitimit dhe jo atdheut, nė kėtė shoqėri tė gjoja lirisė sė fjalės - nė tė vėrtetė tė lirisė sė disave pėr tė thėnė gėnjeshtra e shpifje dhe tė detyrimit tė tė gjithė tė tjerėve pėr t'i gėlltitur kėto gėnjeshtra dhe shpifje - edhe figura madhėshtore, e papėrsėritshme, kombėtarisht dhe qytetarisht e shenjtė, e Skėnderbeut ėshtė kthyer - gjė qė pritej - nė objekt sulmesh e karikaturizimesh. Nga tė huajt, por me mbėshtetjen e shqiptarėve.
    Disa tė huaj, pasardhės tė osmanėve, kėrkojnė qė ne sot ta rishikojmė rolin e Skėnderbeut nė histori dhe tė mos e cilėsojmė as si pushtim ardhjen e tyre, as si ēlirimtare luftėn e shqiptarėve nėn Skėnderbeun. Nė gjuhėn e historisė kjo quhet kėrkesė pėr ikonėthyerje. Ndėrkaq te ne - me ndonjė pėrjashtim tė rrallė - ose heshtet, ose gjenden tė tillė qė tundin kokėn me mirėkuptim pėr kėtė kėrkesė poshtėruese. Nė kėtė sfond natyrisht tingėllojnė si jashtė kohe vargjet: "Baheni rob tė nierit t'huej,/ qė nuk ka gjuhėn as gjakun tuej".

    Dikush tjetėr, nga Evropa e kryqtarėve - tė cilėt mė 1204-ėn u treguan edhe mė barbarė se osmanėt e vitit 1453 - vjen e na paraqet pėr zbulim e pėr shkencė tė madhe hamendjen e tij lidhur me thelbin e veprimtarisė sė Skėnderbeut. Ky Oliver, qė ndryshe nga heroi i Dikensit duket se e ka pėrvetėsuar mjeshtėrinė e hollė tė Fexhinit, pretendon nė dy intervista tė tij tė ditėve tė fundit se: sė pari, Skėnderbeu nuk ėshtė ai qė ne dimė dhe se qėndresa e tij ka qenė e shtyrė thjesht nga urrejtja vetjake; sė dyti, ai, domethėnė Oliver Shmiti, na dashka ne shqiptarėt!

    Cila ėshtė baza e historisė sė Skėnderbeut sipas Oliver Shmitit? Disa letra-raporte ambasadorėsh tė familjes princėrore tė Sforcave, tė mbėshtetura nė tė thėnat e njė tė dėrguari tė Skėnderbeut, sipas tė cilit Skėnderbeu luftonte kundėr osmanėve jo pėr motive fetare, por pėr urrejtje vetjake. Nisur prej kėtij gjojafakti Oliver Shmiti ka hamendėsuar pjesėmarrjen e Skėnderbeut nė vrasjen e hamendėsuar tė njėrit prej djemve tė Muratit II pėrpara se tė kthehej nė Shqipėri. Kėshtu thotė vetė Shmiti nė intervistė.

    Nė dritėn e mjaft ngjarjeve tė kohėve tė fundit nėpėr botė kjo pėrpjekje pėr ripėrvijimin e figurės sė Skėnderbeut do tė duhej quajtur karikaturizim.
    Ē'mjerim i historisė! Ca letra, ca thėnie, ca hamendje! A thua se ato qė shkruajnė ambasadorėt - si nė kohė tė Skėnderbeut ashtu edhe sot - janė tė vėrteta ose, qė tė shprehemi me gjuhėn e historisė, janė dokumente.

    Kush mund tė thotė se letrat e ambasadorėve tė Sforcave janė dokumente, domethėnė pasqyrime tė realitetit? Njė kronist ndoshta po, por jo njė historian. Dhe ndryshimi midis kėtyre dy kategorive ėshtė i krahasueshėm me ndryshimin ndėrmjet farmacistit dhe mjekut. Dihet se ku shkojnė njerėzit pėr tė mėsuar rreth gjendjes sė tyre shėndetėsore dhe mėnyrės sė shėrimit.

    Jo ēdo gjė e shkruar ėshtė dokument. Dokument ėshtė e vėrteta, jo gėnjeshtra. Njė gėnjeshtėr mbetet e tillė, edhe kur paraqitet me shkrim. Nėse nė kėtė rast ajo ka ndonjė vlerė, e ka vetėm si dėshmi e gėnjeshtrės. Veēse qė tė dallosh gėnjeshtrėn duhet mendje. Duhet edhe dashuri pėr tė vėrtetėn. Dhe duket qartė qė Oliver Shmitit i mungojnė tė dyja.

    Por mbėshtetja nė ca tė shkruara tė pavėrtetuara dhe tė pavėrte-tueshme mund tė ketė edhe njė shpjegim tjetėr: atij qė ngre kėshtjella nė erė mbi disa tė shkruara, qė ngjajnė pėr nga brendia me thashetheme (mė saktė, intriga) ambasadorėsh, i vjen pėr mbarė gėnjeshtra, pasi kjo e fundit pėrputhet me synimin e tij pėr tė shtrembėruar tė vėrtetėn.

    Kush mund tė thotė se thėniet e pavėrtetuara tė tė dėrguarit tė Skėnderbeut janė pasqyrime tė realitetit? Dhe kush mund tė pohojė - edhe sikur tė dilte se thėniet e tė dėrguarit tė Skėnderbeut janė tė vėrteta - se Skėnderbeu e kishte dėrguar kėtė njeri pėr tė thėnė pikėrisht ato gjėra dhe jo pėr tė shpėnė njė mesazh tjetėr? Skėnderbeun jo pak herė e prenė nė besė jo vetėm tė huajt por edhe shqiptarėt. E megjithatė ai arriti ta mbyllė jetėn i pavrarė nga dora armike apo ajo tradhtare. Dhe kjo vetėm sa nxjerr mė mirė nė pah vlerat e tij tė mėdha e tė shumanshme si figurė historike, ashtu sikurse tregon fytyrėn e vėrtetė tė mashtruesve, tradhtarėve dhe ngritėsve tė pusive.

    E vėrteta ėshtė se qėndresėn e shqiptarėve nėn Skėnderbeun Roma dhe Venediku mė sė pari, por edhe faktorė tė tjerė politikė me ndikim nė jetėn ndėrkombėtare tė asaj kohe, e kanė parė me ftohtėsi, e kanė mbėshtetur dorėshtrėnguar - atėherė kur e kanė mbėshtetur - dhe nė thelb e kanė dėmtuar me mėnyra nga mė tė ndryshmet. Letra tė tilla si ato tė ambasadorėve tė Sforcave dėshmojnė pa mėdyshje se ata kanė qenė pjesė e njė mekanizmi tė stėrmadh jo dashamirės, jo miqėsor ndaj Skėnderbeut. Skėnderbeu nga ana e vet - ky burrė shteti, ushtarak dhe diplomat i shkėlqyer - e ka pasur mė se tė qartė kėtė tablo tė pėrgjithshme.

    Ndėrkaq, duket qartė qė Oliver Shmiti nuk ka kurrfarė dijenie pėr botėn diplomatike dhe pėr "mrekullitė" e keqinformimit dhe keqshėrbimit qė qarkullojnė brenda saj, ndonėse atij pėr tė kuptuar historinė - sė paku tė Evropės sė tij - do tė duhej t'i mjaftonte edhe numri i jashtėzakonshėm i keqinformimeve, pėr tė mos folur pėr keqinterpretimet, qė qarkullojnė nė botėn e historisė sė shkruar, veprimtar i sė cilės ai mėton se ėshtė.

    Duket qartė qė Oliver Shmiti nuk arrin tė shohė as realitetin ndėrkombėtar tė kohės kur jeton, tė mbushur me mashtrime dhe pabesi nga mė tė papėrfytyrueshmet, me asgjėsime fizike nė mėnyra nga mė tė ndryshmet e mė tė stėrholluarat jo mė tė njerėzish tė thjeshtė por edhe udhėheqėsish politikė.
    Mė tej: Kush mund tė thotė se fjalėt e pavėrtetuara tė njė tė dėrguari dhe letrat e ambasadorėve rreth kėtyre fjalėve kanė tė tillė vlerė historike, sa mund tė pėrmbysin gjithė vlerėn historike, gjithė vlerėn dokumentore - domethėnė dėshmuese, vėrtetuese - tė vetė veprimtarisė sė Skėnderbeut: Dy Kuvende tė Lezhės, beteja pothuaj tė pėrvitshme e pėrgjithėsisht tė suksesshme, fitore kundėr tre rrethimeve tė Krujės, ndėrtimi i njė organizmi politik, tė cilin mirė a keq, me hir a me pahir, me pėrēmim a me buzėqeshje cinike, qenė tė detyruar ta pėrfillnin edhe Roma, edhe Venediku, edhe Napoli, pa llogaritur kėtu Stambollin?
    Dy shekuj e gjysmė mė parė, Johan Volfgang Gėtja shprehjen e njohur ungjillore "nė fillim ishte fjala" e pėrkthente kėshtu: "nė fillim ishte veprimi". Me sa duket Oliver Shmiti, kur merret me historinė e Skėnderbeut, nuk e di njė pohim tė tillė, pėrderisa pėrmbys 25 vjet veprimtari reale pėr dy gishta letėr diplomatėsh. Me sa duket Oliver Shmiti njeh vetėm forcėn e urrejtjes, jo atė tė dashurisė.

    Ē'mallra po importohen sot nė Shqipėri! Si quhet me njė fjalė tė shėmtuar kjo lloj veprimtarie prej gjojahistoriani: spekulim? Vallė me spekulim dashkan ta zėvendėsojnė historinė? Nuk ėshtė hera e parė! Dhe as e fundit. Pėr kėtė lloj Evrope Fishta thoshte njė fjalė...
    * * *
    Ndoshta shqiptarėt bėjnė mirė qė nuk i kushtojnė vėmendje kėtyre Oliverėve. Tek e fundit njė pjesė shumė e madhe e tyre kanė plot e plot halle tė pėrditshme, pėr tė cilat duhet tė vrasin mendjen, kanė problemin e mbijetesės.

    Por ku ėshtė shteti shqiptar, detyra e tė cilit ėshtė tė mbrojė integritetin e vendit nė tė gjitha fushat e ekzistencės sė tij? Pse kaq temenara provinciale pėrpara Shmidėve dhe Lankshėve, tė cilėve u hapen edhe dyert e sallave akademike, pa folur pėr faqet e shtypit dhe transmetimet televizive? Apo kėshtu e dashka integrimi, globalizmi: Shkatėrro kulturėn tėnde duke kėrkuar ndihmėn edhe tė kazmave tė huaja? Apo kėto temenara nuk janė veēse rrjedhojė logjike e servilizmit tė neveritshėm qė shfaqet ndaj njė kategorie tė caktuar ambasadorėsh tė huaj, tė cilėve u jepet kryet e vendit nė ēdo mbledhje, konferencė etj. etj., pėr ēdo tematikė kėto qofshin, deri edhe pėr bujqėsinė a ēėshtjet e seksit?

    Ku janė institucionet e specializuara pėr studimin e historisė sė vendit? Vallė pėrse e marrin pjesėn e buxhetit tė shtetit, domethėnė tė tė ardhurave tė qytetarėve shqiptarė, nėse nuk i kundėrvihen nė mėnyrė sistematike zhvlerėsimit - nė thelb, rrėnimit - tė kulturės dhe historisė sonė?
    Dhe ku janė historianėt tanė, kur vėrejnė se si praktikisht hidhet poshtė veprimtaria shkencore e A. Budės, K. Frashėrit dhe njė vargu studiuesish tė tjerė? Apo mos vallė miqėsimi dhe bashkėpunimi me tė ashtuquajturit albanologė tė huaj ėshtė mė i rėndėsishėm se detyra e mbrojtjes parimore, pa asnjė lėshim, tė kulturės dhe historisė amtare?

    Ē'punė tė bukura nė njėqindvjetorin e pavarėsisė! Njė tablo vėrtet e shkėlqyer! "O moj Shqypni, e mjera Shqypni,/ kush tė ka qitė me krye n'hi?".
    *Titujt dhe detajet janė tė redaksisė. Titulli nė origjinal: "Figura e Skėnderbeut nė kohė ikonėthyerjesh dhe karikaturash".

    (d.b/GazetaShqiptare/BalkanWeb)

  14. #54
    i/e regjistruar Maska e Kreksi
    Anėtarėsuar
    20-11-2004
    Vendndodhja
    Francė
    Postime
    5,632
    "Cila ėshtė baza e historisė sė Skėnderbeut sipas Oliver Shmitit? Disa letra-raporte ambasadorėsh tė familjes princėrore tė Sforcave, tė mbėshtetura nė tė thėnat e njė tė dėrguari tė Skėnderbeut, sipas tė cilit Skėnderbeu luftonte kundėr osmanėve jo pėr motive fetare, por pėr urrejtje vetjake. Nisur prej kėtij gjojafakti Oliver Shmiti ka hamendėsuar pjesėmarrjen e Skėnderbeut nė vrasjen e hamendėsuar tė njėrit prej djemve tė Muratit II pėrpara se tė kthehej nė Shqipėri. Kėshtu thotė vetė Shmiti nė intervistė."

    Mirė, po vajtja e Skenderbeut nź Itali, pźr te luftuar atje nė emźr tź drejtźsisė, a mos ishe edhe kjo hakmarrje z. Shmitt ?
    Po te ishte sot diku ndonjź letėr si dźshmi nga ana osmane ku ne te do sqarohej nga Sulltani se, gjoja Skenderbeu iku pźr tu hakmarrur pźr vllźzźrit.. apo ndonje hakmarrje tjeter por nuk a asnjź dźshmi dhe ėshtź krejte diēka tjeter nese dy persona flasin per Skenderbeun krejtź nga njź vendź tjetźr, largź ketyre rrethanave, nuk e kuptoj autorin Shmit se si paskan aqė rendesi keta dy rreshta te kesaj letre ku citohet Skenderbeu...apo iu besohet pikpamjeve te kundershtarve te tij ?

    Kur i shkruan pźr herė tź aprė leter sulltan Murati Skenderbeut, ai i drejtohet me ketofjalė; "pse nuk mź ke kerkuar t'ua kthej tokat ebabait tuaj, unź do ti ksiha kthyer"...."..por i more me dhunė kunder deshires sime"....Murati i thotė; "te kam pyetur disa here pro ti se pranove kete dhurat nga unė..."
    Kėtu nź realitet Skenderbeu ishet ftuar qź ti kthehen tokat me vullnetin e sulltanit por Skenderbeu ndoshta nga mos besimi apo duke e parź se si e kane pesuar vllźzėrit e tij...e kupton se kjo ishte ndonjź dredhi nga sulltani prandaj rrefuzon planin e sulltanit, duke patur jo frikź por eviton qź te koncentrohet ne keto plane dhe te largoje vemendjen e sulltanit per qellimet e tij.....te kthehej nź Krujė por ende nuk kishet ardhur momenti...
    Askush nuk te pyt: ē'ka bere atedheu per ty por ē'ke bere ti per Atedheun ! - JFK

  15. #55
    Shqiperia eshte Evrope Maska e iliria e para
    Anėtarėsuar
    24-04-2002
    Vendndodhja
    Cunami ne Indonezi zgjati per disa minuta, kurse ne trojet tona 500 vjet.
    Postime
    4,907
    Skėnderbeu, Oliver Shmitit i vjen pėr mbarė gėnjeshtra


    TIRANE-Duhet thėnė njė mijė herė e vėrteta, sepse edhe gėnjeshtra njė mijė herė thuhet". (Gėte) Nėse ka nė historinė tonė njė figurė, portretizimi i sė cilės ėshtė pėrvijuar nė mėnyrėn mė pėrfundimtare nga shkenca, krijimtaria popullore dhe letėrsia shqiptare, kjo pa dyshim ėshtė figura e Skėnderbeut. Kaq i saktėsuar dhe i pėrgjithėsuar ėshtė ky portretizim, sa jo vetėm nuk parashikohet tė pėsojė ndryshime, por praktikisht e ka kthyer Skėnderbeun nė figurė kanonike, nė shenjt tė historisė sonė. Skėnderbeu, si askush tjetėr pėr ne shqiptarėt, ėshtė realisht i njėvlefshėm, i barabartė me vlerėn e flamurit kombėtar, tė himnit kombėtar, tė identitetit kombėtar.

    Mos kjo do tė thotė se pėr ne Skėnderbeu ėshtė njė mit? Aspak. Thjesht pėr ēdo shqiptar me mendje dhe zemėr ėshtė e qartė se realizmi madhėshtor i kėsaj figure nuk ėshtė veēse pasqyrė e realitetit madhėshtor tė veprės historike tė Gjergj Kastriotit - Skėnderbeut.
    Ia vlen tė rikujtohen tiparet themelore tė figurės sė Skėnderbeut.

    Sė pari, Skėnderbeu ėshtė nismėtari i qėndresės sė shqiptarėve nė mes tė shek.XV, njėrės prej qėndresave mė tė shėnuara tė kombit tonė nė tė gjithė historinė e tij, pėr mė tepėr pėrballė fuqisė mė tė madhe tė Evropės dhe Mesdheut nė atė kohė. Kjo qėndresė nisi me kthimin e tij nė atdhe dhe praktikisht u mbyll me vdekjen e tij.

    Sė dyti, Skėnderbeu ėshtė nismėtari i krijimit tė forcės sė bashkuar ushtarake tė shqiptarėve nė kushtet e copėzimit feudal tė trojeve tė banuara dhe tė qeverisura prej tyre. Pa krijimin e kėsaj force tė bashkuar, tė kėtij organizimi ushtarak, qėndresa do tė kishte qenė e pamundur. Kjo forcė e bashkuar e shqiptarėve tė vetėqeverisur u krijua me nismėn e Skėnderbeut, u mbajt falė vullnetit dhe aftėsive tė tij tė rralla organizuese e luftarake dhe praktikisht shkoi drejt shthurjes me vdekjen e tij.

    Sė treti, Skėnderbeu ėshtė nismėtari i krijimit tė njė tipi tė ri tė ushtrisė, ushtrisė jo rrogėtare por popullore, forca e vetme e sė cilės ishte lidhja praktikisht e pandarė e trupės sė luftėtarėve me kryekomandantin, pjesėmarrja e drejtpėrdrejtė dhe pa dallim nėpėr beteja e luftėtarėve, oficerėve dhe vetė kryekomandantit. Karakteri popullor i ushtrisė shqiptare gjatė qėndresės sė shek.XV u frymėzua nga Skėnderbeu dhe u shua me shuarjen e tij. Historia e botės nuk njeh shumė shembuj tė tillė.

    Sė katėrti, Skėnderbeu ėshtė nismėtari i pėrpjekjes mė tė madhe, tė ndėrmarrė nė historinė tonė para vitit 1912, pėr krijimin e njė shteti shqiptar, domethėnė tė njė subjekti politiko-ekonomik pak a shumė tė mėvetėsishėm tė bashkėsisė ndėrkombėtare. Ky organizėm mori jetė me kthimin e Skėnderbeut nė atdhe, u forcua nėn kujdesin dhe veprimtarinė e tij tė pareshtur e largpamėse dhe u shemb me vdekjen e tij.

    Sė pesti, Skėnderbeu ėshtė nismėtari i ngulitjes te bashkatdhetarėt tė vetėdijes sė lartė, tejet pėrparimtare edhe pėr kohėn e sotme, se lidhja e shqiptarėve nuk mbėshtetet te feja por te pėrbashkėsia e pėrkatėsisė kombėtare. Pikėpamja e shprehur nga Pashko Vasa nė mes tė shek.XIX se "feja e shqiptarit asht shqyptaria" nuk ishte veēse njė kumtim poetik i asaj qė kishte ndėrmarrė dhe praktikisht realizuar katėr shekuj mė parė Skėnderbeu. Pa kėtė vetėdije, pa kėtė frymė tė mbėshtetur jo te feja por te kombi, do tė kishin qenė tė pamundura lidhja e shqiptarėve, organizimi i ushtrisė, formėsimi i organizmit shtetėror, vetė qėndresa e madhe. Vetėdija kombėtare e shqiptarėve u ngrit nė plan tė parė nga Skėnderbeu dhe u kthye pėrsėri nė hije me vdekjen e tij.

    Sė gjashti, Skėnderbeu ėshtė nismėtari i krijimit tė diplomacisė shqiptare nė kuptimin mė tė mirėfilltė e mė tė plotė tė kėtij termi: diplomaci nga trajta dhe shqiptare, domethėnė atdhetare, nga brendia. Vajtja e tij nė Romė si kalorės i thjeshtė ėshtė shembulli mė simbolik i njė diplomacie, e cila nuk mburret pėr diēka qė nuk e ka - pėr pasurinė dhe luksin - dhe nuk turpėrohet pėr atė qė ka mė tė shenjtė e qė ėshtė turp edhe sot pėr shumė prijės e burra shteti: thjeshtėsinė e zotėsisė. Ne edhe sot nuk kemi arritur - jo mė pėr nga brendia por as pėr nga trajta - as te thembrat e diplomacisė sė Skėnderbeut.

    E megjithatė nė shoqėrinė e sotme tė biznesit, ku jo mė vetėm tregtarėt por edhe artistėt - sikurse tha lirisht gjatė njė programi televiziv njė drejtues i njohur shfaqjesh - i pėrkasin fitimit dhe jo atdheut, nė kėtė shoqėri tė gjoja lirisė sė fjalės - nė tė vėrtetė tė lirisė sė disave pėr tė thėnė gėnjeshtra e shpifje dhe tė detyrimit tė tė gjithė tė tjerėve pėr t'i gėlltitur kėto gėnjeshtra dhe shpifje - edhe figura madhėshtore, e papėrsėritshme, kombėtarisht dhe qytetarisht e shenjtė, e Skėnderbeut ėshtė kthyer - gjė qė pritej - nė objekt sulmesh e karikaturizimesh. Nga tė huajt, por me mbėshtetjen e shqiptarėve.

    Disa tė huaj, pasardhės tė osmanėve, kėrkojnė qė ne sot ta rishikojmė rolin e Skėnderbeut nė histori dhe tė mos e cilėsojmė as si pushtim ardhjen e tyre, as si ēlirimtare luftėn e shqiptarėve nėn Skėnderbeun. Nė gjuhėn e historisė kjo quhet kėrkesė pėr ikonėthyerje. Ndėrkaq te ne - me ndonjė pėrjashtim tė rrallė - ose heshtet, ose gjenden tė tillė qė tundin kokėn me mirėkuptim pėr kėtė kėrkesė poshtėruese. Nė kėtė sfond natyrisht tingėllojnė si jashtė kohe vargjet: "Baheni rob tė nierit t'huej,/ qė nuk ka gjuhėn as gjakun tuej".

    Dikush tjetėr, nga Evropa e kryqtarėve - tė cilėt mė 1204-ėn u treguan edhe mė barbarė se osmanėt e vitit 1453 - vjen e na paraqet pėr zbulim e pėr shkencė tė madhe hamendjen e tij lidhur me thelbin e veprimtarisė sė Skėnderbeut. Ky Oliver, qė ndryshe nga heroi i Dikensit duket se e ka pėrvetėsuar mjeshtėrinė e hollė tė Fexhinit, pretendon nė dy intervista tė tij tė ditėve tė fundit se: sė pari, Skėnderbeu nuk ėshtė ai qė ne dimė dhe se qėndresa e tij ka qenė e shtyrė thjesht nga urrejtja vetjake; sė dyti, ai, domethėnė Oliver Shmiti, na dashka ne shqiptarėt!

    Cila ėshtė baza e historisė sė Skėnderbeut sipas Oliver Shmitit? Disa letra-raporte ambasadorėsh tė familjes princėrore tė Sforcave, tė mbėshtetura nė tė thėnat e njė tė dėrguari tė Skėnderbeut, sipas tė cilit Skėnderbeu luftonte kundėr osmanėve jo pėr motive fetare, por pėr urrejtje vetjake. Nisur prej kėtij gjojafakti Oliver Shmiti ka hamendėsuar pjesėmarrjen e Skėnderbeut nė vrasjen e hamendėsuar tė njėrit prej djemve tė Muratit II pėrpara se tė kthehej nė Shqipėri. Kėshtu thotė vetė Shmiti nė intervistė.

    Nė dritėn e mjaft ngjarjeve tė kohėve tė fundit nėpėr botė kjo pėrpjekje pėr ripėrvijimin e figurės sė Skėnderbeut do tė duhej quajtur karikaturizim.
    Ē'mjerim i historisė! Ca letra, ca thėnie, ca hamendje! A thua se ato qė shkruajnė ambasadorėt - si nė kohė tė Skėnderbeut ashtu edhe sot - janė tė vėrteta ose, qė tė shprehemi me gjuhėn e historisė, janė dokumente.

    Kush mund tė thotė se letrat e ambasadorėve tė Sforcave janė dokumente, domethėnė pasqyrime tė realitetit? Njė kronist ndoshta po, por jo njė historian. Dhe ndryshimi midis kėtyre dy kategorive ėshtė i krahasueshėm me ndryshimin ndėrmjet farmacistit dhe mjekut. Dihet se ku shkojnė njerėzit pėr tė mėsuar rreth gjendjes sė tyre shėndetėsore dhe mėnyrės sė shėrimit.

    Jo ēdo gjė e shkruar ėshtė dokument. Dokument ėshtė e vėrteta, jo gėnjeshtra. Njė gėnjeshtėr mbetet e tillė, edhe kur paraqitet me shkrim. Nėse nė kėtė rast ajo ka ndonjė vlerė, e ka vetėm si dėshmi e gėnjeshtrės. Veēse qė tė dallosh gėnjeshtrėn duhet mendje. Duhet edhe dashuri pėr tė vėrtetėn. Dhe duket qartė qė Oliver Shmitit i mungojnė tė dyja.

    Por mbėshtetja nė ca tė shkruara tė pavėrtetuara dhe tė pavėrte-tueshme mund tė ketė edhe njė shpjegim tjetėr: atij qė ngre kėshtjella nė erė mbi disa tė shkruara, qė ngjajnė pėr nga brendia me thashetheme (mė saktė, intriga) ambasadorėsh, i vjen pėr mbarė gėnjeshtra, pasi kjo e fundit pėrputhet me synimin e tij pėr tė shtrembėruar tė vėrtetėn.

    Kush mund tė thotė se thėniet e pavėrtetuara tė tė dėrguarit tė Skėnderbeut janė pasqyrime tė realitetit? Dhe kush mund tė pohojė - edhe sikur tė dilte se thėniet e tė dėrguarit tė Skėnderbeut janė tė vėrteta - se Skėnderbeu e kishte dėrguar kėtė njeri pėr tė thėnė pikėrisht ato gjėra dhe jo pėr tė shpėnė njė mesazh tjetėr? Skėnderbeun jo pak herė e prenė nė besė jo vetėm tė huajt por edhe shqiptarėt. E megjithatė ai arriti ta mbyllė jetėn i pavrarė nga dora armike apo ajo tradhtare. Dhe kjo vetėm sa nxjerr mė mirė nė pah vlerat e tij tė mėdha e tė shumanshme si figurė historike, ashtu sikurse tregon fytyrėn e vėrtetė tė mashtruesve, tradhtarėve dhe ngritėsve tė pusive.

    E vėrteta ėshtė se qėndresėn e shqiptarėve nėn Skėnderbeun Roma dhe Venediku mė sė pari, por edhe faktorė tė tjerė politikė me ndikim nė jetėn ndėrkombėtare tė asaj kohe, e kanė parė me ftohtėsi, e kanė mbėshtetur dorėshtrėnguar - atėherė kur e kanė mbėshtetur - dhe nė thelb e kanė dėmtuar me mėnyra nga mė tė ndryshmet. Letra tė tilla si ato tė ambasadorėve tė Sforcave dėshmojnė pa mėdyshje se ata kanė qenė pjesė e njė mekanizmi tė stėrmadh jo dashamirės, jo miqėsor ndaj Skėnderbeut. Skėnderbeu nga ana e vet - ky burrė shteti, ushtarak dhe diplomat i shkėlqyer - e ka pasur mė se tė qartė kėtė tablo tė pėrgjithshme.

    Ndėrkaq, duket qartė qė Oliver Shmiti nuk ka kurrfarė dijenie pėr botėn diplomatike dhe pėr "mrekullitė" e keqinformimit dhe keqshėrbimit qė qarkullojnė brenda saj, ndonėse atij pėr tė kuptuar historinė - sė paku tė Evropės sė tij - do tė duhej t'i mjaftonte edhe numri i jashtėzakonshėm i keqinformimeve, pėr tė mos folur pėr keqinterpretimet, qė qarkullojnė nė botėn e historisė sė shkruar, veprimtar i sė cilės ai mėton se ėshtė.

    Duket qartė qė Oliver Shmiti nuk arrin tė shohė as realitetin ndėrkombėtar tė kohės kur jeton, tė mbushur me mashtrime dhe pabesi nga mė tė papėrfytyrueshmet, me asgjėsime fizike nė mėnyra nga mė tė ndryshmet e mė tė stėrholluarat jo mė tė njerėzish tė thjeshtė por edhe udhėheqėsish politikė.
    Mė tej: Kush mund tė thotė se fjalėt e pavėrtetuara tė njė tė dėrguari dhe letrat e ambasadorėve rreth kėtyre fjalėve kanė tė tillė vlerė historike, sa mund tė pėrmbysin gjithė vlerėn historike, gjithė vlerėn dokumentore - domethėnė dėshmuese, vėrtetuese - tė vetė veprimtarisė sė Skėnderbeut: Dy Kuvende tė Lezhės, beteja pothuaj tė pėrvitshme e pėrgjithėsisht tė suksesshme, fitore kundėr tre rrethimeve tė Krujės, ndėrtimi i njė organizmi politik, tė cilin mirė a keq, me hir a me pahir, me pėrēmim a me buzėqeshje cinike, qenė tė detyruar ta pėrfillnin edhe Roma, edhe Venediku, edhe Napoli, pa llogaritur kėtu Stambollin?
    Dy shekuj e gjysmė mė parė, Johan Volfgang Gėtja shprehjen e njohur ungjillore "nė fillim ishte fjala" e pėrkthente kėshtu: "nė fillim ishte veprimi". Me sa duket Oliver Shmiti, kur merret me historinė e Skėnderbeut, nuk e di njė pohim tė tillė, pėrderisa pėrmbys 25 vjet veprimtari reale pėr dy gishta letėr diplomatėsh. Me sa duket Oliver Shmiti njeh vetėm forcėn e urrejtjes, jo atė tė dashurisė.

    Ē'mallra po importohen sot nė Shqipėri! Si quhet me njė fjalė tė shėmtuar kjo lloj veprimtarie prej gjojahistoriani: spekulim? Vallė me spekulim dashkan ta zėvendėsojnė historinė? Nuk ėshtė hera e parė! Dhe as e fundit. Pėr kėtė lloj Evrope Fishta thoshte njė fjalė...
    * * *
    Ndoshta shqiptarėt bėjnė mirė qė nuk i kushtojnė vėmendje kėtyre Oliverėve. Tek e fundit njė pjesė shumė e madhe e tyre kanė plot e plot halle tė pėrditshme, pėr tė cilat duhet tė vrasin mendjen, kanė problemin e mbijetesės.

    Por ku ėshtė shteti shqiptar, detyra e tė cilit ėshtė tė mbrojė integritetin e vendit nė tė gjitha fushat e ekzistencės sė tij? Pse kaq temenara provinciale pėrpara Shmidėve dhe Lankshėve, tė cilėve u hapen edhe dyert e sallave akademike, pa folur pėr faqet e shtypit dhe transmetimet televizive? Apo kėshtu e dashka integrimi, globalizmi: Shkatėrro kulturėn tėnde duke kėrkuar ndihmėn edhe tė kazmave tė huaja? Apo kėto temenara nuk janė veēse rrjedhojė logjike e servilizmit tė neveritshėm qė shfaqet ndaj njė kategorie tė caktuar ambasadorėsh tė huaj, tė cilėve u jepet kryet e vendit nė ēdo mbledhje, konferencė etj. etj., pėr ēdo tematikė kėto qofshin, deri edhe pėr bujqėsinė a ēėshtjet e seksit?

    Ku janė institucionet e specializuara pėr studimin e historisė sė vendit? Vallė pėrse e marrin pjesėn e buxhetit tė shtetit, domethėnė tė tė ardhurave tė qytetarėve shqiptarė, nėse nuk i kundėrvihen nė mėnyrė sistematike zhvlerėsimit - nė thelb, rrėnimit - tė kulturės dhe historisė sonė?
    Dhe ku janė historianėt tanė, kur vėrejnė se si praktikisht hidhet poshtė veprimtaria shkencore e A. Budės, K. Frashėrit dhe njė vargu studiuesish tė tjerė? Apo mos vallė miqėsimi dhe bashkėpunimi me tė ashtuquajturit albanologė tė huaj ėshtė mė i rėndėsishėm se detyra e mbrojtjes parimore, pa asnjė lėshim, tė kulturės dhe historisė amtare?

    Ē'punė tė bukura nė njėqindvjetorin e pavarėsisė! Njė tablo vėrtet e shkėlqyer! "O moj Shqypni, e mjera Shqypni,/ kush tė ka qitė me krye n'hi?".
    *Titujt dhe detajet janė tė redaksisė. Titulli nė origjinal: "Figura e Skėnderbeut nė kohė ikonėthyerjesh dhe karikaturash"



    http://www.balkanweb.com/kultur%C3%A...ra-106412.html
    Lumi ka ujin e paster ne burim


    Kombi mbi te gjitha

  16. #56
    Peace and love
    Anėtarėsuar
    16-06-2006
    Vendndodhja
    usa
    Postime
    1,897
    me c'fare kuptohet sot eksistoje vetem dy interpretime te historise.
    Nje intrepretim eshte ai qe te gjithe e njohime mire, pra historiografia nacional-komuniste e periudhes Hoxhiste.Tjetra eshte ajo qe lidhet me pseudo historianet europiist si Schmut dhe Lubonjamut. Hoxhistet e glorifikonin Skenderbeun deri ne qesharake. Lubomutet e ulin deri ne ate pike qe te bejne te te duket Hoxhizmi si demokraci e kulluiar.

  17. #57
    i/e regjistruar Maska e Kreksi
    Anėtarėsuar
    20-11-2004
    Vendndodhja
    Francė
    Postime
    5,632
    Citim Postuar mė parė nga Kreksi Lexo Postimin
    "Cila ėshtė baza e historisė sė Skėnderbeut sipas Oliver Shmitit? Disa letra-raporte ambasadorėsh tė familjes princėrore tė Sforcave, tė mbėshtetura nė tė thėnat e njė tė dėrguari tė Skėnderbeut, sipas tė cilit Skėnderbeu luftonte kundėr osmanėve jo pėr motive fetare, por pėr urrejtje vetjake. Nisur prej kėtij gjojafakti Oliver Shmiti ka hamendėsuar pjesėmarrjen e Skėnderbeut nė vrasjen e hamendėsuar tė njėrit prej djemve tė Muratit II pėrpara se tė kthehej nė Shqipėri. Kėshtu thotė vetė Shmiti nė intervistė."

    Mirė, po vajtja e Skenderbeut nź Itali, pźr te luftuar atje nė emźr tź drejtźsisė, a mos ishe edhe kjo hakmarrje z. Shmitt ?
    Po te ishte sot diku ndonjź letėr si dźshmi nga ana osmane ku ne te do sqarohej nga Sulltani se, gjoja Skenderbeu iku pźr tu hakmarrur pźr vllźzźrit.. apo ndonje hakmarrje tjeter por nuk a asnjź dźshmi dhe ėshtź krejte diēka tjeter nese dy persona flasin per Skenderbeun krejtź nga njź vendź tjetźr, largź ketyre rrethanave, nuk e kuptoj autorin Shmit se si paskan aqė rendesi keta dy rreshta te kesaj letre ku citohet Skenderbeu...apo iu besohet pikpamjeve te kundershtarve te tij ?

    Kur i shkruan pźr herė tź aprė leter sulltan Murati Skenderbeut, ai i drejtohet me ketofjalė; "pse nuk mź ke kerkuar t'ua kthej tokat ebabait tuaj, unź do ti ksiha kthyer"...."..por i more me dhunė kunder deshires sime"....Murati i thotė; "te kam pyetur disa here pro ti se pranove kete dhurat nga unė..."
    Kėtu nź realitet Skenderbeu ishet ftuar qź ti kthehen tokat me vullnetin e sulltanit por Skenderbeu ndoshta nga mos besimi apo duke e parź se si e kane pesuar vllźzėrit e tij...e kupton se kjo ishte ndonjź dredhi nga sulltani prandaj rrefuzon planin e sulltanit, duke patur jo frikź por eviton qź te koncentrohet ne keto plane dhe te largoje vemendjen e sulltanit per qellimet e tij.....te kthehej nź Krujė por ende nuk kishet ardhur momenti...
    Kėtu po e citoj kreksin...edhe njźhere...por nė lidhje me te 'jatine Gjergjit, Gjonin..

    Ivan, Jovan, Jean apo Gjon Castrioti, a nuk janė njźsoj ?

    Duke patur parasysh se, shkrimet para 400 vitesh ishin nė alfabetin latine qe ndryshon nė disa raste me gerrmat e sotme dhe kėtu z.Shmit e ka marrur mėnyren mė te lehte te interpretimit, ashtu si e ka gjetur nga origjinali dhe e ka vendosur nė liber mirepo perkthyesi yni eshte dashur te beje te veten sepse ne gjuhen shqipe kur perkthehen keta emra njerzesh atehere duhet patur kujdes se gerrma latine "I" sot po te botohej nje botim i ri ne frengjishten e re nga ajo e vjetra patjeter se duhet te ndrrohet edhe kjo I-ja e cila shendrrohet ne "J" por qe ne shqipe do te ishte krejt tjeter shenja ose do e shkruanim me "Xh"
    ose me " Gj" tjeter ku do lexonim; nga Ivan qė ne shqipe do dali "Xhuvan" ose Gjuvan qe eshte me e afėrt kah Gjon se sa kah Ivan !
    Mirepo edhe tek gerrma "v" aty nga mesjeta kishin tjeter kuptim por sot kan tjeter qe ne vend te "v" duhet zevendsohet me gerrmen "u" e "i"-ja me "J" atehere do iu kishim shmangur kėtyre polemikave tė cilat linden ndoshta edhe me njė qellim...?

    Te marrim shembull mbishkrimin e vjeter latin mbi varrezat e vjetra por qe edhe sot vazhdon e njta tradite sa i perkete mbishkrimit ne stella te varrezave tek krishteret;
    Inicialet apo shkurtesen qe e hasim shpesh tek shkrimi "INRI" si duhej te shkruhej sot ?
    Sipas rregullave duhet ndryshuar.
    Duke filluar nga gerrma e pare
    "I" =Jezusi
    "N"=Nazaretit
    "R"=Rex(mbret)
    "I"=Jahudive(Jude=province e palestines)
    dhe nź fund lexojmi: INRI=Iesus Nazareti Reksi Iudve...!
    Pra si e shifni shkrimi eshte ndryshe kurse interpretimi del ndryshe qe nganjehere nga te mos eksperimentuarit qone edhe deri tek perplasjet ne polemika si kjo qe njohim tek perkthyesi i autorit Shmit.
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga Kreksi : 18-10-2012 mė 16:41
    Askush nuk te pyt: ē'ka bere atedheu per ty por ē'ke bere ti per Atedheun ! - JFK

  18. #58
    i/e regjistruar Maska e Kreksi
    Anėtarėsuar
    20-11-2004
    Vendndodhja
    Francė
    Postime
    5,632
    Siper kemi rastin kur edhe ne literaturen kroate ceket emri Ivan por kjo nuk do thote asgjė sepse nuk ka mundesi te shkruajn ndryshe kroatet, gerrma "gj " eshte e shkruar krejet vone prandaj autori Shmit gabohet ne kete interpretim.

    Pėrshendetje te gjithė anėtarve dhe vizitorve qe lexojnė kėtė postim.

    A thua si do te vepronte Skenderbeu poqėse te lexonte kėtė biografi tė tij te shkruar nga dora e Schmitt-it; do i shkoje dora tek shpata apo do e falte autorin siē i fali edhe tjerėt ?

    Une mendoj se Skenderbeu ishte njeri tolerant, fali Mojsiun, fali Hamzen dhe te tjere, besoj se do e falte edhe Shmitin, prandaj edhe ne shqiptaret e sotem duhet te jemi tolerant dhe te mos nxitojmi te gjykimi i autorit por te behemi si Skenderbeu dhe t'ia falim disa gabime te Shmitit ne tentativ te rrxuarjes se vlerave heroike te heroit tonė kombėtar.

    Si kundėr pergjigjeie ne duhėt te punojmi dhe tė shkruajmi vete historin e Skenderbeut por edhe nė anen tjeter nuk duhet te rrijmi duarkryqė por ti pergjigjemi me kunder argumente autorit nese vrejmi se ne kete liber Shmit ka thene ndonje fraz te pa pelqyer per ne, me gjakeftohtesi ti pergjigjemi se me ngurrim asgje nuk behet...

    Sot e lexova edhe intervisten e Schmitt dhene gazetes "Koha Ditore" qe ketu poshte po japim disa sqarime...

    Nė kėtė intervisten me autorin Shmit(une po e shkruaj shqip ashtu si duhet, besoj se nuk do i mbetet hatri, i kerkoj falje) dhe se nga ky lexim me vemendje qe zgjati gati 45 minuta, se keshtu lexohet me vemendje kur don te kuptosh dike, perndryshe eshte e kote te thuash e lexova poqese nuk e lexove nje liber apo qofte nje artikull te shkurter pa vullnet.

    Mund tź themi se, ne kete intervist autori i Skenderbeut eshte teper bindes e i matur, flete me menēuri e diplomaci, dhe ka te drejte plotesishte ta mbroje studimin e tij shkenėcor, ėshtė e drejta e ēdo historiani, perpos disa mungesave qe i vrejta, ai ka patur mundesi ta mbroje me ndryshe kapitullin e librit tė tij, Shtoicė me burime Dokumentare.
    Nė faqen 532 nė Dokumentin e Janarit 1454 nga raporti i diplomateve Sceva...drejtuar Sforces ku thuhet permes kesaj letre se, " ...ky zoti(Skenderbeu) eshte i pa fe dhe se arsyeja e tij per ti luftuar turqit eshte se Skenderbeu ka urrejtje personale kunder turkut sepse turku ia ka vrare babain ku pastaj Skenderbeu eshte hakmarrur dhe i ka vrare turkut nje vella"...

    Kėtu sipėr pra, e shkurtova letren qe te behet me e qartė, se Shmit kėtu asgjė nuk ka bėrė tjeter vetem se e ka sjellur nje dokument ku ne te permenden disa persona italianė, ku ta dimi ne, se pėr ē'farė arsyje apo interesa te tyre personale e kanė devijuar objektivin e Skenderbeut duke e drejtuar nė rryma tjera keqėdashėse dhe tė pa sakta, dhe tani kėtu Shmiti tė themi, nuk mban kurrfarė faji...

    Lexova nė njė liber tjeter, opera pėr Skenderbeun se si ka ikur prej oborrit te Sulltanit ngase ai ishte dashuruar ne vajzen e tij, te motren e sulltan Mehmetit, Altaiden e bukur, dhe se gjoja kjo princesha dergon trupa ne Krujė per ta sjellur te gjalle Skederbeun ne Edrinė, pra, kėto janė gjera jo te dokumentuara por te trilluara qe pergjegjesi nuk mban Shmiti nėse ai sjell njė dokument nga arkivat ku nė atė leter flitet pėr njė shpifje, sepse, nese Shmit nuk na sjell dokumentin tjetėr qė verteton se vertetė ai paska ikur nga sulltani vetėm pėr hakmarrje, e ka per detyr te na sjelli kėtė drejtźpeshim, perndryshe, biseda e dy personave nź Italie, aqė largė vendit tź ndodhive, pa asnjė argumet, njihet vetem se njė trillim per qellimet e dorshkruesit te ketij dokumenti.

    Libri i autorit OliverShmit nganjėherė ka skena te mrekullueshme me disa tablo te pa pershkruara deri me tani ne librat shkencor, ne detaje pershkruhet Skenderbeu si komandant i madh, te gjitha ato skena rreth orvatjes se tij per te mbajtur ushtrin e tij rreth veti me armatim, perpjekjet e tij per te blere armatim nga tregetar te jashtem, deri edhe tek numri i shigjetave, numri i bureve te barotit qe ka blere Skenderbeu tek keta tregtar pra, autori i ketij libri i numeron te gjitha qe per lexuesin shqiptar eshte njė knaqesi e madhe te njihet edhe me keto detaje por, ketu nuk i mohohet autorit Shmit pasioni i tij i madh se, sa rėndesi i ka perkushtuar ketij libri dhe Skenderbeut si figur heroike dhe gjeni luftarake te asaj kohe.

    Mirėpo ka edhe disa kapituj tjere ne fillim ku autori ngutet shumė, ndoshta nga mosha e tij e re, si psh. z. Shmit Betejen e Kosoves 1389 e kalon si vetima, gati se te pa rėndėsishme, poashtu edhe Betejen e dytė tė Kosoves te vitit 1448 edhe kėtė e kalon pa pjesmarrjen e Skenderbeut fare ( e dijmi qź nuk mori pjes por asnjź perpjekje nuk beri per ti spjeguar arsyjet pse nuk mori pjes dhe cili ishte shkaku kryesor ) dhe me e keqja ai e largon ate nga kjo betej si aleat i Hunijadit per 10 kilometra large beteje kurse ka edhe referime tjera perpos te autorve serbe, Shmit i merr si referime tek Radoniēi i cili krejte ndryshe e thote nga autoret perendimor qe te dy palet kan Antonio Bofinius si burim por per ēudi dikun eshte nje ngatrrese edhe ketu se nuk pajtohem me Shmit sepse ai merr nje autor serb i cili edhepse e permend Bofinin si burim, ne krahasim me autorin francez qe edhe ky merr te njejtin burim, ky e pershkruan ndryshe kete epizod.

    Autori Lamartine thote se "Skenderbeu arrijti ne Kosovė ne vendin e betejes me 20 000 luftetaret e tij te nesermen dhe nga ēukat e maleve per rrethe fushebetejes ai vrejti poshte ne fusha kerdine me te madhe qe kishte pare ndonjehere, e mallkoi Hunijadin i cili nuk e priti sipas marrveshjes por u kyq ne lufte me vetem 35 000 luftetarė kunder 80 000 turqve, ku ne kete rast edhe vete sulltan Murati i II-tė nuk deshi te pranoje fillimin e luftes ndaj nje ushtrie me te vogel mirepo Hunijadi kokeforte qė ishte, mbante edhe ai gjelozi ndaj Skenderbeut dhe e dinte mire se po qe se do e priste Skenderbeun atehere fama do i mbetej Skenderbeut, pra jo vetem se e humbi betejen Hunjadi por edhe e beri si me qellim sepse ai naten iku pa gjurmė duke lene ushtrine e tij ne meshiren e turqve ku u masakruan ne diten e trete te gjithe.

    Poashtu nuk fletė per humanizmin e Skenderbeut pas humbjes se betejes se Varnes, kater vite mė parė, ku heroi yni i gjeti gjate rruges nėper male disa bohemien, polakė, vllehėr e hungarez qe kishin shpetuar dhe te plagosur Skenderbeu i mori me vete, i veshi, i ushqeu i solli ne Shqiperi dh pagoi nje anije ne portin e Durresit per t'iu mundesuar atyre te rraskapiturve te kthehen ne atedheun e tyre, e ketu Shmiti ne kete liber aqė madheshtor e voluminoz, ka patur mundesi ta shtoje edh kete epizod te rendesishme ku heroi shqiptar tregon humanizem te pashoq.

    Pra, nė vend qė te referohej nga Radoniēi serbė, z.Shmit ka mundur te referohet nga te tjeret qe e pershkruajnė nź detaje kėtė tablo te rendesishme, pse ndalet vetem tek ky autor aqź shumė ?

    Pastaj, z.Shmit nuk i kushton rendesi edhe hyrjes sė Skenderbeut mbrenda Kosovės i cili shkon madje edhe deri ne veri, ne Rashkė per te ndjekur trupat e Gjorgj Brankoviēit (qe ne ketu jemi te detyruar te shkruajmi emrin e nje serbi nė gjuhen shqipe, por qe pas 500 vite kush te lexoje kete shkrim, a do thoje se ky emer eshet shqiptar apo serbe ?) ..qe ishte ngujuar ne keshtjellen e Rashkes ose te Uzhices, me qellim ndoshta te ndeshkoje edhe Hunijadin i cili ne nje menyre e tradhtoi ne kete betej sepse marrveshja ishte qe te filloje beteja vetem se kur te arrije Skenderbeu me 20 000 luftetaret e tij nė Kosovė, dhe me ne fund Huniadi (hunjadi)gjoja se shkoi e u strehua tek Brankoviēi, tek vasali i turqve, pra kete enigmė besoj se ne te ardhmen historianet tane apo pse jo edhe Shmiti nje dite do ta shtjelloje. Sepse pas ketij rasti menjehere i biri i Hunijadit martohet me vajzen e Brankoviēit, ē'ka do thote per ata qe lexojne librin e Shmitit, i biri i Skenderbeut Gjoni, si dhe Matias, i biri i Hunijadit, dy kundershtaret mź tė perbetuar u bene dhendur te Brź ankoviēit !

    Si te mos habitemi ketu, dy bijte e kryngritesave me te medhenje te ballkanit u martuan me vajzat e vasalit te sulltanit, vajzat e gjorgj Brankoviēit ?
    Ka shumė e shume shprazetira ne librin e Shmitit, e thash, eshte liber i madh por i hjek disa epizode te rendesishme Skenderbeut sikur don vete te krijoje polemika me ne, me qellim apo jo, nuk e kuptoj ne disa pika kete munges tė tij...

    Ne iu kishim lutur Shmitit qė te hedhi njė veshtrim edhe tek autoret perendimor, sidomos ta lexoje edhe njehere Bofinin, Lavedin, Paganel etj... se, me genjeshtrat e Radoniēit qė thote se;

    Radoniqi: "... vendi i Betejes ishte njė fushė e madhe e me kodra pėr rreth" mirėpo kjo eshte e pa vertete sepse, Bonfini e thotė te kunderten:

    Bonfini: " ...vendi i Betejes ishte nje fushė e vogėl, 5000 hapa e gjere e 20 000 e gjete" dhe desha te shtoja se kjo dėshmi e Bonfinit konfirmon falcifikimet serbe duke u munduar ta shtyjne vendė ndodhjen e tė dy betejave, aty ku serbėt deshirojnė e jo siē e pershkruan Bonfinusi. Pra, ka diēka kźtu qė nuk shkonź !
    Si ka mundėsi kjo qė z. Shmit mė shumė i beson Radoniēit, historianit serbė se sa njź humanisti bashkohes i Hunjadit e i Skendebeut ?
    Dhe pa dyshim duhet te shtrohet pytja: pse e bėri kėtė fallcifikm Radoniēi, athua me qellim apo vjenė nga ndonjė gabim shtypi, si pelqim me hamendje ?
    Kėtu keni disa faqe nga libri Skenderbeu i autorit Shmit, mund edhe te komentoni..shendet !
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga Kreksi : 18-10-2012 mė 19:01
    Askush nuk te pyt: ē'ka bere atedheu per ty por ē'ke bere ti per Atedheun ! - JFK

  19. #59
    i/e regjistruar Maska e davidd
    Anėtarėsuar
    02-09-2009
    Postime
    2,016
    Citim Postuar mė parė nga angmokio Lexo Postimin
    Schmitt: Lufta e Skėnderbeut, hakmarrje personale

    Gazeta Panorama
    8 October, 2012

    Fatos Lubonja

    Ka qenė vėrtet njė “atlet i krishterimit” apo njė aventurier e njė hakmarrės?

    Deri vonė, askush nuk guxonte ta vinte kėtė nė dyshim pėr Heroin tonė Kombėtar, Gjergj Kastriot Skėnderbeu. Disa vite mė parė, historiani Oliver Jens Schmitt, nė njė vepėr tė tij kushtuar Gjergj Kastriotit, ndėr tė tjera servirte edhe njė dokument, sipas tė cilit lufta e tij kundėr Sulltanit s’ishte gjė tjetėr veēse hakmarrje personale ndaj vrasjes sė tė atit. Nė kėtė 100-vjetor tė pavarėsisė, revista “Pėrpjekja” i ka kushtuar njė numėr tė veēantė pikėrisht Skėnderbeut. Ndėr tė tjera, nė kėtė numėr ėshtė edhe njė intervistė me historianin, realizuar nga publicisti Fatos Lubonja, i cili u rikthehet 2-3 ēėshtjeve qė bėnė bujė nė momentin e daljes sė librit. Mė poshtė po ofrojmė njė pjesė tė kėsaj interviste.
    Para sė gjithash, deri nė kohėt e fundit nuk kemi pasur asnjė dokument mbi motivet personale tė Skėnderbeut, qė, sikurse e kam theksuar qė nė fillim, nuk i japin, megjithatė, njė shpjegim njėmotivėsh kryengritjes. Deri tani ėshtė marrė thjesht me mend se motivi i tij kryesor ishte patriotizmi. Por burimet qė e mbėshtetin kėtė teori mungojnė, pa harruar pastaj se kjo teori projekton kategoritė moderne nė mesjetėn e hershme. Sigurisht, ne do tė kishim dėshiruar njė numėr mė tė madh dokumentesh, por unė mendoj se dokumenti nė fjalė ėshtė shumė i besueshėm. Le ta shpjegoj nė detaje, hap pas hapi, atė qė quhet „kritika e burimit” (Quellenkritik). Para sė gjithash, duhet tė shqyrtojmė gjininė e tekstit dhe besueshmėrinė e tij. Ai i pėrket njė lloj burimi qė quhen „dispacci” apo raporte diplomatike tė ambasadorėve tė pėrhershėm, qė janė pėrdorur gjerėsisht nga historianėt qė kanė studiuar Italinė e Rilindjes. Ishte dinastia Sforza qė vendosi sistemin e ambasadorėve tė pėrhershėm nė oborre tė rėndėsishme - duke zėvendėsuar kėshtu sistemin e vjetėr tė ambasadorėve qė dėrgoheshin pėr misione tė kufizuara nė kohė. Pėr kėtė, Sforzat rekrutuan njerėz tė mirarsimuar, analistė tė pėrgatitur. Nėse ju do tė lexoni jo vetėm njė raportim, por krejt serinė, bėhet i qartė niveli i lartė i analizės dhe i pėrpikėrisė sė kėtyre shėrbimeve diplomatike. Ky ėshtė njė “i kėrkimit shkencor historik - ka njė duzinė „dispacces” qė kanė tė bėjnė me Skėnderbeun, tė botuara qė prej 1940-s, vlerėn e tė cilėve askush nuk e ka vėnė nė dyshim. Ky vėshtrim i pėrgjithshėm sigurisht nuk e pėrjashton se kėta ambasadorė tė kenė bėrė edhe gabime nė parashtrimin e fakteve. Nė fakt, dokumenti nė fjalė na jep informacion mbi politikėn italiane dhe na pėrshkruan audiencėn e ambasadorit tė Skėnderbeut nė Romė. Skėnderbeu quhet nė kėtė kontekst njė „infidel” (i pafe), njė e dhėnė kjo qė u korrigjua nga i njėjti ambasador disa ditė mė vonė nė njė raport tė dytė, qė e plotėsoi tė parin. Kjo e bėn tė qartė se diplomatėt milanezė u pėrpoqėn tė marrin informacione tė tjera mbi Skėnderbeun dhe korrigjuan pjesėn e gabuar tė raportit tė parė - Skėnderbeu ishte njė i krishterė, jo njė „i pafe”, por ata nuk e korrigjuan pėrshkrimin e pritjes nė pėrgjithėsi, qė pėrmban dy pjesė: motivin e Skėnderbeut dhe njė parashtrim tė pėrgatitjeve detare tė osmanėve.
    Pėr tė gjykuar vlerėn e burimit, duhet pasur parasysh edhe situata politike e atij momenti: Konstandinopoli kishte rėnė disa muaj mė parė dhe Papa Nikolla V po pėrpiqej dėshpėrimisht tė organizonte rezistencėn kundėr pėrparimit osman. Nė kėtė moment, njė ambasador nga Shqipėria kėrkon ndihmė dhe thekson se zotėria i tij nuk po lufton pėr fenė e krishterė, por pėr „ odio privato”. Thjesht, nuk ka arsye pse diplomatėt milanezė ta kenė sajuar njė histori tė tillė. Do tė kishte qenė shumė mė e lehtė qė ata tė kishin raportuar pėr njė princ ballkanas qė po kėrkonte ndihmė nė njė luftė fetare kundėr Perandorisė Osmane myslimane, argument ky qė do t’u vinte shumė pėr shtat edhe ideve politike tė papės dhe klimės politike nė Italinė e asaj kohe. Ambasadorėt e Skėnderbeut duhet ta kenė kuptuar se pozicioni i tij ishte disi i pavolitshėm, sepse papa sigurisht do tė ishte mė i gatshėm tė mbėshteste njė princ tė krishterė qė e paraqiste veten si kampion tė krishterimit kundėr islamit, sesa njė fisnik qė ishte pėrfshirė nė njė konflikt personal me sulltanin dhe ambasadorėt e tė cilit theksonin se feja nuk luante ndonjė rol nė kėtė ndeshje. Nuk ėshtė pėr t’u habitur qė Skėnderbeu ndėrroi shumė shpejt strategji dhe u pėrpoq tė sigurojė ndihmė si kampion i njė lufte fetare, ide kjo qė u zhvillua njė vit mė vonė nga Papa Kaliksti III. Prandaj mendoj se njė analizė e dokumentit dhe e kontekstit tė tij shpie nė pėrfundimin se ambasadorėt milanezė thjesht kanė raportuar ēfarė dėgjuan nga ambasadori i Skėnderbeut. Ata s’kishin pse ta ndryshonin parashtrimin e tij qė ishte mjaft i mirinformuar edhe pėr sa i pėrket strategjisė detare tė Mehmetit. Dhe s’ėshtė se ata kanė pėrēuar thashetheme, sepse kanė qenė vetė dėshmitarė tė audiencės.
    Marrėdhėnia midis Skėnderbeut dhe Mehmetit ėshtė vėrtet njė nga gjėrat mė tė ndėrlikuara nė biografinė e Gjergj Kastriotit. Nė libėr jam pėrpjekur ta bėj tė qartė kufirin midis provės burimore dhe hipotezės. Aty dallimi metodologjik midis njė baze tėrėsore dokumentare dhe indicieve ėshtė shumė i qartė. Problemi ynė kryesor ėshtė mungesa e burimeve mbi zhvillimet politike nė oborrin osman. Kronikanėt osmanė nuk japin narrativa tė pavarura dhe kritike mbi faktet politike. Ata vazhdojnė traditėn e vjetėr tė biografisė orientale nė shėrbim tė dinastive sunduese; nuk shkruajnė mbi jetėn e rretheve brenda oborrit osman, dhe kjo ėshtė veēanėrisht e vėrtetė pėr rastet kur ka vend pėr vėrejtje kritike. Vrasja e princit Aladin Ali Ēelebi nuk pėrmendet nė kėto kronika, gjė qė flet shumė. Kuptohet se Mehmeti II nuk dėshironte ta kujtonte vėllain e tij mė tė madh, birin e pėrzgjedhur tė Muratit II. Historiografi osman Neshri ka vėnė nė dukje thjesht se „nė kėtė vit (1443) i biri i Sulltan Muratit, princi Aladin, vdiq.” (Shih pėrmbledhjen e burimeve tė pėrkthyera nga: Colin Imber: The Crusade of Varna, 1443-1445. Aldershot 2006, p. 183). Kjo heshtje ėshtė shumė domethėnėse, nėse kemi parasysh se Murati II la amanet qė tė varrosej pranė Aladinit. Pa vrasjen e Aladinit, Mehmeti nuk do tė ishte bėrė kurrė sundimtar i perandorisė. Nga burimet qė kemi dimė pra, kėto gjėra: se princi i kurorės u vra nė qershor 1443; se Skėnderbeu ishte i pėrfshirė nė kėtė vrasje; se Barleti e quan Mehmetin „vrasės tė tė vėllait”; dhe se Mehmeti nuk e kultivoi kujtimin e vėllait tė vdekur. Ėshtė e drejtė tė shtrojmė pyetjen se si ishte e mundur njė vrasje e tillė, ndėrkohė qė Aladini po komandonte njė ushtri nė Anadoll. Ja pse unė u pėrpoqa tė identifikoja personat qė mund tė kishin pasur njė motiv dhe njėherėsh pushtet politik pėr tė eliminuar princin e kurorės. Kam frikė se nuk do tė jemi kurrė nė gjendje ta rindėrtojmė kėtė vrasje nė tė gjitha detajet e saj, sepse as vetė Murati II nuk mundi ta gjejė vrasėsin apo vrasėsen apo, tek e fundit, nuk kishte dėshirė apo nuk qe i aftė ta dėnonte atė. Ajo qė kam ekspozuar nė librin tim, ėshtė njė shpjegim i bazuar mbi aspektin e motiveve dhe atė tė mundėsive pėr tė vepruar. Burime tė reja sigurisht do tė lejojnė shpjegime tė tjera, por kam frikė se provat do tė mbeten tė pakta.
    Pėr sa u pėrket marrėdhėnieve tė Skėnderbeut me Mehmetin, nga pėrshkrimet e Barletit mund tė deduktojmė sė paku pėrshtypjet e klimės midis tyre; nuk ka dyshim pėr faktin se ata kanė pasur marrėdhėnie tė afėrta, se janė njohur me njėri-tjetrin, ndoshta edhe e kanė respektuar njėri-tjetrin. Ishte bash kjo njohje e mendėsisė osmane qė e bėri Skėnderbeun tė mos pranonte ofertėn pėr vasalitet - ofertė qė despoti serb George Brankovię e pranoi mė 1444, e qė nuk e shpėtoi principatėn e tij nga aneksimi i saj pėrfundimtar nė perandori, mė 1459.
    Skėnderbeu dhe i ati duket se kanė ruajtur njė marrėdhėnie tė fortė me njėri-tjetrin edhe gjatė kohės kur Skėnderbeu ishte larg vendit tė tij tė lindjes. Ambasadori i Skėnderbeut ėshtė mjaft i qartė kur pėrshkruan vdekjen e Ivanit dhe reagimin e Skenderbeut "Odio privato" mund te perkthehet si hakmarrje.

    "Politikanėt shqiptarė po e pėrdorin Skėnderbeun"

    Intervista: Oliver Jens Schmitt i pergjigjet kundervenies se Shqiptareve.

    Nė historiografinė shqiptare me frymė nacionaliste, periudha e Skėnderbeut konsiderohet si “koha nė prag tė pushtimit” apo e rezistencės ndaj pushtuesit osman dhe pastaj e gjithė periudha pesėqindvjeēare osmane ėshtė quajtur si “pushtim” prej tė cilit shqiptarėt mė nė fund ēlirohen mė 1912-n. Nė librin tuaj ju e bėni tė qartė se sa e vėshtirė ėshtė tė flitet pėr pushtim, kur qė nė shekullin XV shohim se njė pjesė e pushtuesve ishin arbėr tė konvertuar nė myslimanė apo se si arbrit e Beratit ishin kundėr ēlirimit tė qytetit tė tyre nga Skėnderbeu. Nėn kėndvėshtrimin tuaj, a i shkon termi pushtim kėsaj periudhe 500-vjeēare apo ēfarė do t’i shkonte mė saktė?

    - Akuza tjetėr qė ju bėhet ėshtė mohimi i motivit tė lirisė pėr kryengritjen. Kuptohet qartė se kritikėt bėjnė atė qė ju e quani “prapaprojektim i identiteteve moderne etnike nė Mesjetė” e nė kėtė kontekst, edhe i lirisė kombėtare. Por, nėse mund tė flitet pėr liri, nga libri juaj del qartė se kjo ėshtė „krenaria” e malėsorėve qė nuk donin t’u paguanin taksa zotėrinjve tė fushave dhe tė
    luftonin nė ushtritė e tyre. D.m.th. liria e maleve, siē e quani ju, qė vazhdoi deri nė 1912-n. Por kjo liri ndryshe mund tė quhet edhe izolim dhe kjo ngre ēėshtjen se, duke qenė kjo pjesa mė e prapambetur e Shqipėrisė, e sunduar nga Kanuni, shkojmė te problemi tjetėr i debatueshėm i rolit tė Perandorisė Osmane nė kėto treva. Nė historiografinė nacional-komuniste shqiptare ajo konsiderohet si prurėse e prapambetjes. Cili ėshtė roli i kėsaj perandorie nė kėto treva sipas jush?


    Pėrpara se t’i pėrgjigjem kėsaj pyetjeje, ndoshta na duhet tė vėmė nė dukje se termi pushtim mbulon nė shqip njė spektėr semantik interesant, sepse mund tė pėrkthehet me „conquest” dhe me „occupation”. Nė fakt shumė historianė tradicionalė ballkanas pėrdorin termin „occupation” pėr tė pėrcaktuar sundimin osman. Termi „conquest” ėshtė mė i pėrshtatshėm pėr tė pėrshkruar periudhėn e parė osmane, e cila nė shumė krahina tė Ballkanit, veēanėrisht nė Shqipėrinė Veriore dhe Qendrore u karakterizua nga dhuna dhe luftime qė vazhduan me ndėrprerje dhe me zona gjeografike pėr disa dekada. Termi „pushtim” (occupation) nuk pėrdoret mė nė historiografinė ndėrkombėtare kur flitet pėr Perandorinė Osmane. Natyra e sundimit osman megjithatė ėshtė e hapur pėr debat: imazhi shumė i errėt i pėrshkruar nga historianėt ballkanas kontraston shumė me njė interpretim jashtėzakonisht pozitiv qė japin kryesisht historianėt turq dhe disa historianė osmanistė perėndimorė. Siē ka thėnė historiani i famshėm gjerman Thomas Nipperdey, historia nuk ėshtė kurrė bardhė e zi, ajo ėshtė gri, nė njė pafundėsi variantesh tė grisė. Kjo ėshtė edhe njė pjesė e pėrgjigjes ndaj pyetjes suaj shumė tė komplikuar mbi trashėgiminė osmane tė sė cilės, nė fakt, nuk mund tė pėrgjigjesh me pak fjalė. Ėshtė e rėndėsishme tė specifikohet se pėr cilėn periudhė tė sundimit osman po flasim, pėr cilėn krahinė, pėr cilin grup social/kultutor: Periudha e pushtimit (conquest) nė shekullin XV pati zona rezistence tė fortė vetėm nė veriun katolik dhe nė male, kurse qendrat ortodokse nė jug vazhduan mėnyrėn e tyre tė jetės tradicionale, sė paku deri nė gjysmėn e dytė tė shekullit XVI, kur filloi procesi i gjatė dhe i ngadalshėm i islamizimit. Intensiteti i islamizimit dhe ritmi i tij ndryshonte nga krahina nė krahinė, zhvillimi i tij ishte ndryshe nė zonat urbane e ndryshe nė ato malore. Nėse lexoni pėrshkrimin e Evlija Ēelebiut tė qyteteve si Elbasani, nė mesin e shekullit XVII, keni pėrshtypjen e njė kulture nė lulėzim; por pjesa mė e madhe e shekullit XIX, megjithatė u shenjua nga njė rezistencė e fortė e shqiptarėve myslimanė ndaj reformave tė Tanzimatit. Kėto janė vetėm pak radhė qė mund tė orientojnė pėr njė interpretim tė sundimit osman.
    Njė dimension tjetėr i rėndėsishėm nė analizimin e sundimit osman ėshtė ai i krahasimit tė rastit shqiptar me atė tė krahinave tė tjera tė Ballkanit, si dhe tė zonave qė kanė qenė nėn sundimin hasburgas dhe venedikas. Sot, interpretimi i trashėgimisė osmane nė Shqipėri varet shumė edhe nga kėndvėshtrimet konfesionale dhe ideologjke, ku bie nė sy se besimtarėt myslimanė dhe katolikė kanė vėshtrime tė ndryshme, ashtu sikurse kemi dhe partizanėt e identitetit kombėtar tė krijuar nga Rilindja, qė kanė gjykimin e tyre ndaj Islamit. Diskursi i sotėm mbi identitetin shqiptar na i tregon qartė kėto interpretime tė ndryshme.

    Nė libėr ju thoni se “deri mė sot nuk vihet nė dyshim nė studimet shqiptare prapa projektimi i identiteteve moderne etnike nė Mesjetė, nuk pėrfillen aspak teoritė moderne pėr krijimin e kombeve”; flisni pėr mbetje nė “modelet e vjetra tė tė menduarit”. Ju jeni shprehur se kjo u dedikohet 50 vjetėve mbisundim tė ideologjisė nacional-komuniste dhe vazhdimit tė pushtetit tė elitės qė ka farkuar kėtė ideologji. A vuan historiografia europiane perėndimore nga simptoma tė ngjashme? Nėse po, cilat janė ideologjitė qė ndikojnė sot nė shkrimin e historisė nė Europė?


    Sot, njė pjesė e historiografisė europiane pėrpiqet tė ndėrtojė njė histori tė pėrbashkėt: kulturat e kujtesės tė sponsorizuara nga shtetet dhe qeveritė, vendimet e parlamenteve rreth ēėshtjeve historike (pėr shembull, gjenocidi nė Armeni) mė njė anė, po i tėrheqin historianėt qė t’u shėrbejnė synimeve tė qeverive dhe, nga ana tjetėr, po e ngushtojnė kėrkimin shkencor historik. Ekziston gjithmonė rreziku qė politika tė vendosė mbi historinė dhe kjo tendencė ekziston jo vetėm nė shtetet autoritare si Rusia, por kudo ku politikanėt pėrpiqen tė imponojnė ideologjinė e tyre me ligj apo me rezoluta parlamentare. Njė fenomen tjetėr qė u vu nė dukje nė kongresin botėror tė historianėve nė Amsterdam (nga prof. Marina Cattaruzza, Universiteti i Bernės), ėshtė ekzistenca e njė tensioni midis moralit politik dhe kėrkimit shkencor. Kjo ėshtė e vėrtetė, mjaft tė kesh parasysh proceset dhe strategjitė e autoviktimizimit, qė janė tė lidhura ngushtė me besimin se grupet qė kanė qenė viktima nuk mund t’u bėjnė keq tė tjerėve.


    Nė librin tuaj, mes tė tjerash, parakaloni shkurtimisht mesazhet dhe domethėniet kryesore qė ka marrė figura e Skėnderbeut, nėpėrmjet asaj qė Eric Hobsbawm e quan “invented tradition”, pėrgjatė periudhave tė tilla si ajo qė konsiderohet Rilindja shqiptare (1878-1912), periudha e parė e shtetit tė pavarur shqiptar (1912-1939), dhe periudha e nacional-komunizmit (1944-1990). Pėr kėtė tė fundit vini nė dukje se krahas ruajtjes sė vazhdimėsisė ajo ka luajtur njė rol edhe mė pėrēudnues ndaj tė vėrtetės shkencore mbi Skėnderbeun. Nė periudhėn paskomuniste, nė kėtė traditė ka tentativa pėr ta quajtur periudhėn e tij si periudha e tė kaluarės sė artė (kur ishim pjesė e Europės), nė tė cilėn po rikthehemi mė nė fund dhe Skėnderbeu ėshtė interpretuar deri edhe si pararendės i NATO-s. Cili do tė ishte komenti juaj mbi kėto “krijime” tė reja?


    Aktualisht politikanėt shqiptarė e pėrdorin shpesh Skėnderbeun jo vetėm si njė simbol tė NATO-s dhe integrimit nė BE, por edhe pėr politikat e brendshme p.sh., nė fushatat elektorale gjatė vizitave shtetėrore (veēanėrisht nė Vatikan) apo kur shpallin lajmin e heqjes sė vizave pėr qytetarėt shqiptarė. Debati mbi Skėnderbeun qė prej vitit 2008 u nxit nga politikanė qė e kanė pėrdorur dhe vazhdojnė ta pėrdorin politikisht Skėnderbeun dhe pėrpiqen tė forcojnė imazhin e tyre duke e krahasuar veten me tė - shembulli mė i mirėnjohur i kėtij instrumentalizimi tė historisė ėshtė Kryeministri aktual, Sali Berisha.
    keni tru ju apo ja nbeni urra mbas tangut. ka ndonje te ngrihet dhe te thoj pse? po te ishte ashtu gjergj kastrioti nuk do kthehesh ne shqiperi por ka mundesi do bashkonte pervojen e tij me fuqi te madhaja boterore sic ak qen ateher austro hungarezet dhe jo te kthehesh ne shqiperi kur ai e dinte shume mire gjendjen e popullit shqiptar ne ate koh ku skishin as shpata as gje po cfurqe

  20. #60
    i/e regjistruar Maska e Kreksi
    Anėtarėsuar
    20-11-2004
    Vendndodhja
    Francė
    Postime
    5,632
    "Aktualisht politikanėt shqiptarė e pėrdorin shpesh Skėnderbeun jo vetėm si njė simbol tė NATO-s dhe integrimit nė BE, por edhe pėr politikat e brendshme p.sh., nė fushatat elektorale gjatė vizitave shtetėrore (veēanėrisht nė Vatikan) apo kur shpallin lajmin e heqjes sė vizave pėr qytetarėt shqiptarė. Debati mbi Skėnderbeun qė prej vitit 2008 u nxit nga politikanė qė e kanė pėrdorur dhe vazhdojnė ta pėrdorin politikisht Skėnderbeun dhe pėrpiqen tė forcojnė imazhin e tyre duke e krahasuar veten me tė - shembulli mė i mirėnjohur i kėtij instrumentalizimi tė historisė ėshtė Kryeministri aktual, Sali Berisha".

    Po edhe te tjerėt i instrumentalizojnė herojt e tyre, ekstrem djathtėt nė fr. te tjerėt emitonin Qezarin, dikush tjetźr Napoleonin ....dhe nuk i merrni shembuj as nuk iu sheh per te madhe askushi...e njź shqiptar nźse identifikohet me Skenderbeun menjźherė po ua trubullojka ujin dikujt, po te mos ishte Berisha, dikush jeter do identifikohej ne heroin tonė, nuk po eshoh arsyen se ēka, ku dhe dhe pse i pengon Shmitit shembulltyra e Skenderbeut ?
    Askush nuk te pyt: ē'ka bere atedheu per ty por ē'ke bere ti per Atedheun ! - JFK

Faqja 3 prej 9 FillimFillim 12345 ... FunditFundit

Regullat e Postimit

  • Ju nuk mund tė hapni tema tė reja.
  • Ju nuk mund tė postoni nė tema.
  • Ju nuk mund tė bashkėngjitni skedarė.
  • Ju nuk mund tė ndryshoni postimet tuaja.
  •