Ku nuk guxon te regjistrohet?
Nuk e di sa a regjistrohet ne administrate apo jo, por ne INSTAT, i cili eshte institucioni pergjegjes per nxjerrjen e statistikave ne Shqiperi, ata llogariten si te punesuar. Pergjegjes per nxjerrjen e perqindjes se papunesise ne Shqiperise eshte ekskluzivisht INSTAT dhe tema e shifrat per te cilat po flasim jane pikerisht nga INSTAT.
Ndersa shkrimi im ishte pikerisht per gjendjen reale. Pra per mosperputhjen e statistikave zyrtare me gjendjen reale.Nuk po diskutojme gjendjen reale...
Ne fakt kjo i konvenon shume shtetit, prandaj pavaresisht se kush do te jete ne krye te qeverise do te vazhdoj me te vjetren. Imagjinoje se cfar statistike eshte kjo ku i thuhet nje qytetari te zakonshem se Shqiperia e ka papunesise 2 here me te ulet se Maqedonia, gati 4 hare me te ulet se Kosova dhe me te ulet se shume shtete te tjera te Europes. Doren ne zemer, realiteti eshte komplet tjeter.Sepse, e thashe edhe ne me heret, parimet dhe statistikat nuk jane te njejta me gjendjen reale. Arsyet jane te ndryshme dhe mjaft te komplikuara. Jo ne cdo rast eshte shteti fajtor.
Nga shkrimi qe e solla une ne postimin paraprak mund te kuptosh hilen e atij vendimi. Ne statistika zyrtare del se 97-98% e fshatareve jane te punesuar!!!Perderisa bujqit trajtohen si te vetepunesuar ne baze te nje ligji dhe nje procedure te caktuar administrative, nuk ka asgje te keqe apo te kunderligjshme.
Do te ishte dicka tjeter, nese pronaret e tokave bujqesore atomatikisht do te trajtoheshin si te punesuar apo vetepunesuar, ashtu sic e kuptova une fillmisht pershkrimin e situates nga ti.
Kjo eshte nje e dhene e pavertete, sepse nuk perkon as perafersisht me realitetin.
Sa i perket kunderligjshmerise, une nuk thash ne asnje moment se ka dicka te kunderligjshme ne kete mes. Eshte nje pluhur syve ne te cilen mund ta gjejne veten te gjitha grupet por jo edhe statistika reale e papunesise, pra thelbi i bisedes.
Tema po shkon drejt komplikimit pa nevoje.Ne baze te asj qe lexova une, nuk ka asnje ligj te vecante per te vetepunesuarit ne bujqesi apo pronaret e tokave bujqesore. Ka vetem ligj dhe procedura administrative per te vetepunesuar ne pergjithesi, pa dallim te veprimtarise. Fakti qe shumica e te vetepunesuarve vijne nga sektori i bujqesise eshte absolutisht i vetekuptueshem, kur kemi parasyesh realitetn ne Shqiperi dhe ne strukturat e atjeshme.
Shteti nuk mund te fajsohet, pse punemarresit potencial nga viset rurale (zakonisht) nuk i shfrytezojne sa dhe si duhet ofertat e shtetit p.sh. per tu lajmeruar vullnetarisht si punekerkues. Sheteti i (ekonomikisht) i dobet (Qeveria e tij) madje ka interes qe te lajmerohen sa me pake te papune apo per asistence sociale etj. Nese shteti qellimisht nuk i kryen obligimet e tiij ligjore sa i perket ofrimit te sherbimeve perkatese, atehere kjo patjeter eshte veprim i kunderligjshem. Por, parimisht shteti nuk e ka per detyre ti nixite njerzit te lajmerohen te papune dhe per asistence sociale. Njekohesisht eshte e ndaluar qe dikush te detyrohet nga shteti te lajmerohet i papune ose per asistence sociale -perjashtuar grupeve te vecanta te personave.
Pavaresisht kesaj, nese i referohemi realitetit, atehere me siguri gjendja eshte shume me e komplikuar. Dhe patjeter ka edhe shume keqtrajtime dhe keqperdorime te qellimshme dhe te paqellimshme nga te gjitha palet...
Nese nuk gaboj ju jetoni ne Europe, dhe dua te te bej nje pyetje qe nuk eshte aspak pyetje retorike. Cila eshte metodologjia qe ndiqet ne vendet e BE per percaktimin se kush eshte i punesuar apo i papunesuar?
Personalisht nuk besoj se kriter i vetem eshte statistika qe ofrohet nga zyra e punekerkuesve, sepse nje numer i larte i te papuneve nuk i drejtohen asnjehere asaj zyre...dhe rrjedhimisht statistikat mund te dalin te paskata.
Ndersa une po e perseris se po flisja pikerisht per gjendjen reale. Ishte shifra prej 13.4% e cila me ngacmoi dhe perpjekjet e anetareve te tjere qe te gjejne shkakun e kesaj shifre. Ajo qe mua mu kujtua ishte praktika e regjistrimit te papunesise ne Shqiperi nga ana e INSTAT, e qe eshte nje praktike aspak reale. Nuk besoj se ka ndonje vend ne bote qe e ka perqindjen e papunesise ne fshat rreth 2%.Po er perserise edhe nje here, se nuk po diskutojme per gjendjen reale. pavaresisht se nuk e shohim te gjithe te njejte...
Kjo pra eshte poenta qe une desha ta potencoj qysh n shkrimin e pare.Ne parim, bazuar ne ate qe lexove shkurtimisht, Shqiperia duket se i plotesone te gjitha standardet e zakonshme europiane per trajtimin e grupeve te personave per te cilet po flasim. Se ajo cfare shkruan ne leter nuk zbatohet cdo here dhe 100% edhe ne realitet, nuk eshte asgje e re dhe e pazakonshme.
Nese ka vend per kritike ndaj shtetit, qeverise, Sali Berishes etj. atehere patjeter qe eshte e lejueshme. Por, nese eshte fjala per rregullat dhe ligjet, ato si duket egzistojne qe gati 20 vite. Qe rregullat dhe ligjet e tilla jane te keqperdorshme, sidomos ne realitetin socio-ekonomik te Shqiperise, eshte e pakundershtueshme. Megjithate, nuk ka alternative tjeter, pa kufizuar lirie personale dhe demokratike te qytetareve...
Ajo qe mund te gaboj une eshte se a bazohet praktika e regjistrimit te papunesise nga INSTAT ne ndonje ligj apo ne ndonje akt nenligjor. Kjo nuk me kujtohet mire dhe mund te gaboj. Por, sido qe te jete, nuk do te kete kurre pasqyre reale te papunesise ne Shqiperi perderisa ekziston kjo metodologji e regjistrimit te papunesise ne fshat.
Krijoni Kontakt