Lojtaret online te lojes elektronike Foldit u japin shkencetareve pamjen tre-dimensionale qe kerkonin

Lojtarė online tė Foldit thuhet se kanė ndihmuar shkencėtarėt tė zgjidhin njė mister te pazgjidhur per nje kohe te gjatė nė lidhje me strukturėn e njė enzime tė ngjashem me virusin e SIDES.

Shkencėtarėt kanė qenė nė kėrkim te njė pėrgjigjee pėr njė dekadė, njė detyrė qė lojtarėt arriten ta perfundojne nė pak javė. Puna e tyre ka qenė e publikuar nė revistėn Natura- Biologjiastrukturore- molekulare ku ata janė tė referuar si bashkė-autorė.

Lojtaret kishin per detyre te zberthenin strukturėn e proteinave tė njė enzimė monomerike te proteazės, njė agjent kyc ne perberjen komplekse molekulare tė retrovirusėve, njė familje qė pėrfshin HIV, raporton AFP. Hulumtuesit janė duke kėrkuar pėr strukturėn pėr tė gjetur kurime pėr sėmundje vdekjeprurėse si SIDA.

Kur shkencėtarėt pėrdoren njė mikroskop, ata arriten te shohin vetėm njė imazh njė-dimensional tė virusit. Sė fundi, lojtarėt u dhane farmacisteve foto 3-D qe ata kishin nevojė pėr tė gjetur caqe potenciale pėr ilace.

Foldit u zhvillua nė vitin 2008 nga Universiteti i Uashingtonit. Ajo ėshtė njė loje video-game nė tė cilėn lojtarėt te ndryshem online konkurrojnė tė zbulojne nivele te strukturave tė proteinave duke pėrdorur njė sėrė mjetesh nė internet, thuhet ne reportazhin e AFP. Lojtarėt e kane pėrfunduar detyrėn nė tre javė.

"Ne kemi kėrkuar pėr tė parė nėse intuita e njeriut mund tė ketė sukses, aty ku metodat e automatizuar kishte dėshtuar," tha Firas Khatib e laboratorit te biokimisė tė universitetit.

"Imagjinata e lojtareve ėshtė njė forcė e madhe qė, nėse drejtohet siē duhet, mund tė pėrdoret pėr tė zgjidhur njė gamė tė gjerė tė problemeve shkencore."

Bashkė-krijues i lojes Foldit, Seth Cooper thote: "Njerėzit kanė aftėsi hapėsinore te arsyetimit, dicka qe kompjuterat ende nuk arrijne ta bejne."

Ai shtoi, "Lojėra te tilla sigurojė njė kuadėr pėr tė sjellė sė bashku pikat e forta tė kompjuterave dhe tė njerėzve. Rezultatet shfaqur ne gazeten e kesaj jave tregojne lojrat, shkenca dhe perllogaritjet kompjuterike mund tė kombinohen pėr tė bėrė pėrparime tė cilat me perpara nuk ishin mundur."

http://media.cbronline.com/news/onli...e-weeks-200911