LINDITA ÇELA / ARBËR ZAIMI |
gazeta shekulli
Ka një periudhë të jetës së Lulzim Bashës, për të cilën nuk shkruhet shumë. Madje, as vetë ish-ministri që ka mbajtur tre nga portofolat më të rëndësishëm të qeverisë shqiptare, atë të Ministrisë së Transporteve, të Jashtmes dhe të Brendshmes, nuk ka qejf të shprehet për atë periudhë.
Bëhet fjalë për periudhën përpara vitit 2005, para se Lulzim Basha të angazhohej zyrtarisht me Komitetin e Orientimit të Politikave, organin elektoral të PD-së në zgjedhjet e atëhershme.
Zyrtarisht, në CV-në e ish-ministrit që tashmë kandidon, shkruhet se deri në 1998 ai ka përfunduar studimet në Universitetin e Utrecht-it në Holandë, me gradën Master i së Drejtës (Ligj). Në vitet 1998 - 99, ai deklaron se ka punuar për Gjykatën Ndërkombëtare të Krimeve të Luftës në ish-Jugosllavi, në 2000-2001 ka qenë Këshilltar Ligjor pranë Departamentit të Drejtësisë së UNMIK-ut, në 2001-2002 zëvendësshef i kabinetit të Drejtorit të Departamentit të Drejtësisë, e më pas, deri në 2005, ka punuar si këshilltar special për tranzicionin (ligjor) pranë së njëjtës zyrë, e cila po përgatitej të shndërrohej në Ministri të Drejtësisë në Kosovë.
Mirëpo gjatë viteve të fundit, me të marrë përsipër një rol më politik në Shqipëri, mediat kanë filluar të publikojnë edhe disa hipoteza të tjera mbi të shkuarën e Bashës. Disa prej tyre e kanë shqetësuar vërtet ish-ministrin e Berishës, i cili disa herë ka bërë dhe deklarata jo shumë të qarta në lidhje me aktivitetin e tij në Kosovë.
Po cila ka qenë jeta e Bashës në Kosovën e pasluftës? A ka ndonjë arsye për mosndriçimin e asaj periudhe të jetës së kandidatit për Bashkinë e Tiranës?
I riu ambicioz që erdhi nga Holanda
Lulzim Basha është rekrutuar prej Gjykatës Ndërkombëtare për Krimet e Luftës në Ish-Jugosllavi kur sapo kish përfunduar studimet, ende pa ndonjë eksperiencë pune në profesionin e tij. Miq të tij gjatë periudhës së shkollimit në Holandë, tregojnë që Basha dallohej për ambicien e tij, sidomos në marrëdhëniet me pedagogët. Jo rrallë Bashën e ftonte për darkë dhe vetë dekani i Universitetit, që me sa duket e ka pasur për zemër djalin nga Shqipëria.
Ish-kolegë të Bashës tregojnë që Lulzimi së paku në 6 muajt e parë të qëndrimit në Kosovë është shoqëruar vetëm me ndërkombëtarë, madje i shmangej të folurit shqip. Sokol Zogaj aktualisht zyrtar i lartë në Ministrinë e Drejtësisë në Kosovë, tregon për "Shekulli"-n se deri vonë të gjithë mendonin se Lulzim Basha duhet të qe ndonjë i huaj, sepse askush nuk e kishte dëgjuar të fliste shqip.
Një tjetër ish-koleg i Bashës, që ka qenë me të edhe në Utrecht, dhe më vonë në Kosovë, thotë e justifikon mosfoljen e shqipes si një dukuri normale, pasi, sipas tij, duke qenë se si studentë të sapodalë nga shkolla, po përpiqeshin të ndërtonin një karrierë në UNMIK, kjo varej më së shumti prej shefave, që ishin të kombësive të ndryshme, por asnjëherë shqiptarë.
Por, duke qenë se ishte punësuar për hetimet e krimeve të luftës, Basha nuk mund t'i shmangej çdo kontakti me vendasit. Puna e tij nënkuptonte midis të tjerash edhe përkthimin nga shqipja në anglisht të hetimeve të deponuara nga dëshmitarët, si dhe dëshmitë e të paditurve, kështu që "ndërkombëtari" Basha, pas disa muajve u mor vesh se qe shqiptar.
Gjithsesi, djali i shkolluar në Holandë vijoi të kalonte pjesën më të madhe të kohës me ndërkombëtarë. Në rrethin e tij shoqëror gjatë 5 vjetëve të kaluar në Kosovë hynë shumë pak shqiptarë, dhe ata kryesisht nga Shqipëria. Në këtë grup miqsh bënin pjesë edhe mikesha e tij Argita Berisha-Malltezi, i shoqi, Jamarbër Malltezi, Edit Harxhi, Albana Vokshi, Florion Mima, si edhe kunati i vetë Bashës, Erion Isufi.
Ky grup, si edhe disa shqiptarë të tjerë që punonin pranë UNMIK-ut asokohe, vijojnë të jenë dhe sot një rrjet individësh, të cilët gjatë vjetëve kanë dëshmuar që kanë ditur të bëjë shumë punë, në favor e në të mirë të njëri-tjetrit.
Pak janë ish-kolegët e Bashës që ende vijojnë të punojnë në Kosovë, e ata që kanë mbetur hezitojnë të flasin për "Shekulli"-n. Ndoshta pse është fushatë elektorale. Po ç'të keqe mund të ketë vallë të tregosh për publikun historitë rinore të një nëpunësi të Misionit të Kombeve të Bashkuara në Kosovë (UNMIK)? Për më tepër që të gjithë miqtë e tij, në anonimitetin e tyre imponues, tregojnë se Basha i ri ka qenë një djalë elegant, gjithnjë i kujdesshëm për pamjen e tij, e nga buza e tij nuk shqitej kurrë buzëqeshja.
Por s'besojmë se arsyeja pse Basha i fshihet të shkuarës së vet është thjesht buzëqeshja e tij.
Jeta në Prishtinë
Sot në Prishtinë, një pjesë e mirë e miqve të tij që punonin me të janë tashmë pjesë e administratës së shtetit shqiptar, ose janë përfshirë në sipërmarrje biznesesh përkëtej kufirit. Ata të paktë që kanë mbetur në Prishtinë, ende i ruajnë lidhjet e forta me Lulzim Bashën. Sokoli që sipërcituam, funksionar i lartë i ministrisë së Drejtësisë së qeverisë së Kosovës, që për disa vite ka punuar në departamentin e drejtësisë në të njëjtin institucion me Lulzim Bashën.
"Njihej si një djalë i bukur, që hynte dhe dilte në zyrën e UNMIK-ut si në pasarelë, e grave aty u mbahej fryma sa herë djaloshi kalonte nëpër korridore", - tregon.
Një tjetër shtetas shqiptar që ka punuar si përkthyes në zyrën e drejtuar nga Elizabet Press, e që sot ka një karrierë të suksesshme në Kosovë, nuk ruan ndonjë shije të mirë për djaloshin nga Shqipëria.
Arbeni na thotë se Basha që prej asaj kohe shoqërohej vetëm me miqtë që e kanë ndihmuar fort për të qenë në krye të politikës shqiptare. Sipas tij, orët e lira në Prishtinë Basha i shpenzonte kryesisht me Argita Berishën, Jamarbër Malltezin, Edit Harxhin dhe Linda Baletën, si edhe me disa ndërkombëtarë.
Asokohe, edhe pse Kosova ishte e shkatërruar prej luftës, jeta e natës në Prishtinë ofronte shumëçka. Një ekonomi e tërë e zbavitjes e ngritur rreth parave që shpenzonin ndërkombëtarët e punësuar në UNMIK e në KFOR, një oaz luksi në mes të një shkretëtire mjerimi.
Në këtë qytet ku bashkëjetonin dy standarde krejt të ndryshme jetese, Lulzim Basha natyrisht që ka preferuar jetën e rehatshme. I akomoduar në një banesë të marrë me qira në një prej zonave më të shtrenjta në Prishtinë, menjëherë përballë hotel "Grand", Basha lëvizte gjithnjë brenda një zone të kufizuar, aty ku jetonin ndërkombëtarët.
Edhe kur lëvizte, për të shoqëruar ekspeditat hetimore, si përkthyes e më pas si nëpunës i UNMIK, Basha lëvizte i shoqëruar e i siguruar prej rojeve ndërkombëtare.
Në një deklarim publik të pasurisë së vet Basha ka argumentuar se nga puna e bërë nga vitit 1999-2004 në UNMIK ka pasur të ardhura rreth 80.000 euro në vit (diku tek 6800 euro në muaj). E në fakt, me këtë rrogë ia dilte të justifikonte një jetë krejtësisht të shpenguar në Kosovë. Vetëm për banesën e marrë me qira, një pallat përballë hotel "Grandit", në Prishtinë, ka paguar rreth një mijë euro në muaj.
Edhe sot e kësaj dite apartamentet e pallatit në fjalë vazhdojnë të jepen me qira, kryesisht për të huajt, por e zonja e apartamenteve, si shumë të tjerë, heziton të flasë për Lulin kur mëson se ne jemi gazetarë.
Ajo justifikohet e thotë se nuk i mban mend ish-klientët e saj, që kanë qenë kryesisht të huaj. "Këtu kanë hyrë dhe kanë dalë shumë njerëz, ndër ta mund të ketë qenë dhe Basha, por përveç dhënies së apartamentit me qira, ne nuk kemi pasur marrëdhënie të tjera", - tregon pronarja e shoqërisë "City Berry" që menaxhon pallatet përballë hotel "Grandit", në zemër të Prishtinës.
Por Bashën e mban mend berberi i lagjes që e ka dyqanin shumë pranë hyrjes së pallatit. Si të gjithë berberët, ai nuk heziton të mburret me faktin që ka qethur e ka rruar djalin simpatik që ngjiti papritur me një kërcim të vetëm shkallët e karrierës në Shqipërinë mëmë.
Pak metra më andej ndodhen ndërtesat ku kanë qenë zyrat e UNMIK-ut, aty ku Basha ka shërbyer për rreth katër vjet.
NESËR VIJIMI:
A ishte Basha pjesë e grupit të hetuesve që mblodhën provat për burgosjen e Fatmir Limajt dhe Daut Haradinajt? A ka gënjyer z. Basha në CV-në e tij mbi këtë segment të jetës? Për më tepër mbi këtë temë lexoni në numrin e nesërm.
Krijoni Kontakt