Çmimet e ushqimeve, ja sa u rritën nga janari i vjetshëm
Duket se paralajmërimi i bërë më herët nga ekspertët ndërkombëtarë, që kriza do të jepte efektet e saj në shumë vende të botës, është tashmë një realitet i prekshëm edhe në vendin tonë. Tregtarët e shumicës ia delegojnë këtë rritje të çmimeve importuesve dhe këta të fundit çmimeve në bursë. Krahasuar me një vit më parë, çmimet për produkte të tilla si vaji, sheqeri, orizi, mielli e shumë të tjera, janë rritur me 20 lekë. Kështu, në magazinat e shumicës çmimin e miellit e gjen 90 lekë për kilogram, nga 70 lekë që ishte një vit më parë. Çmimi i orizit ka arritur në 160, nga 140 që ishte më herët. Ndërkohë që sheqeri nga 100 lekë për kilogram ka shkuar 140 lekë për kilogram. Duke qenë se në bursa ngritje pësoi edhe gruri, rrjedhojë e kësaj ka qenë edhe rritja e çmimit të makaronave, bukës, apo siç përmendet dhe më lart, miellit. Rritje kanë pësuar edhe disa prodhime të tjera si fasulja, e cila aktualisht tregtohet me 180 lekë për kilogram, nga 160 lekë që ishte më herët. Vezët janë një tjetër prodhim për të cilin vihet re rritje e çmimit. Nëse një bikerinë që përmban 30 kokrra vezë, të cilat sipas madhësisë shiten me çmime të ndryshme, nga 8 lekë në 13 lekë, ndryshimi për një të tillë, krahasuar me një vit më parë është 60 lekë sipas tregtarëve. Të vetmet që nuk kanë pësuar rritje kanë qenë bulmetrat, të cilët kanë pasur luhatje të lehta, ndërkohë që as detergjentet, apo pijet nuk kanë pasur ndonjë rritje të theksuar. Argumentimi i çmimeve të shtrenjta nga importuesit lidhet me bursat e disa produkteve, të cilat kanë pësuar rritje. Në mes të 2010-ës u lëshua alarmi për rritjen e çmimit të grurit, i cili automatikisht çoi bukën nga 60 lekë që ishte, në 80 lekë që është aktualisht. Sipas Organizatës së Ushqimit dhe Agrikulturës pranë Kombeve të Bashkuara, rritja e çmimeve të ushqimeve në janar preku nivele rekord. Shumë prej vendeve po rrisin importet për të plotësuar nevojat e tyre të brendshme dhe për të pasur rezerva ndaj frikës se parashikimi për rritje të mëtejshme mund të jetë i vërtetë. Edhe Banka Botërore ka deklaruar se çmimet janë në rritje dhe kjo tendencë pritet që të vazhdojë edhe në vijim. Institucionet ndërkombëtare sugjerojnë për plane reagimi nga ana e shteteve, sidomos në vendet në zhvillim, që të përballojnë këtë stuhi çmimesh. Pas naftës që kapi nivele rekord, këto kohë duket se e njëjta tendencë do të vazhdojë në bursa edhe për sheqerin, për kafen dhe drithërat. Për të gjitha këto, Shqipëria, në një pjesë të mirë mbetet importuese.
Nafta, sa ndikojnë tatimet e qeverisë në rritjen e çmimit te konsumatorët
Çmimi i naftës dje në bursën e Londrës shënoi nivelin 99 dollarë për fuçi. Tashmë, ky nivel çmimi, që prej nëntorit të vitit të kaluar nuk përbën lajm, duke qenë se ka pasur ditë edhe më të “zeza” për importin, kur një fuçi ka kapur vlerën mbi 102 dollarë. Në vendin tonë, duke qenë se një pjesë e mirë e naftës importohet, efekti bursë është ndjerë mjaft, por cilat janë në të vërtetë disa nga arsyet që ndikojnë deri në çmimin final të karburantit që ble klienti? Përfaqësues të Shoqatës së Shoqërive Hidrokarbure shpjegojnë përmes një shembulli gjithë kostot që i shtohen çmimit fillestar të naftës. “Kështu, le të marrim si shembull rastin kur çmimi BRENT në Bursën e Londrës kap shifrën 100 USD/fuçi. Prodhimi i gatshëm kalkulohet në masën 850 USD/ton në kushtet e lëvrimit CIF deri në Portin e Durrësit, që do të thotë rreth 85 lekë/litër. Ngarkesa fiskale e këtij produkti (akcizë + taksë karboni + TVSH + tatim fitimi + taksa portuale,) deri tek konsumatori llogaritet në rreth 70 lekë/litër. Pra, kosto e një litri karburant është rreth 155 lekë/litër, duke e llogaritur atë nga bazat e prodhimit deri tek konsumatori final”, sqarojnë përfaqësuesit e SHSHH. Sipas kësaj shoqate, duhet që të bëhet një rregullim dhe standardizim i tregut vendas, i cili është një defekt që jep efektet e tij negative. Ndërkaq, çmimet e zakonshme të naftës, apo benzinës këto ditë nëpër karburante janë në nivelet 160 lekë për litër.
Çmimet 2011 krahasuar me janar 2010
Vaji
Ishte 210
Është 240
Sheqeri
Ishte 100
Është 140
Oriz
Ishte 140
Është 160
Mielli
Ishte 70
Është 90
Fasule
Ishin 160
Janë 180
Panorama
NERTILA MAHO
Krijoni Kontakt