bankat mund ti quajm ndryshe ndermjetes. cfare jane ndermjetesit??
ndermjetes ka te shumte dhe te llojve te ndryshme por per per te shpjeguar ndermjetesimin bankar mund te them se i ngjan me shume tregtareve. edhe trgtaret jane ndermjetes. tregtaret ndodhen ndrmjet prodhuesve dhe konsumatoreve. tregtaret marin dhe grumbullojn cka prodhohet nga prdhuesit( produkte bujqesore idnustriale etj) dhe cojne ato ne tregje i cojn ato afer konsumatoreve. sigurisht kete e bejne duke mare dhe fitimin e tyre per shebimin apo punen e kryer normalisht per te siguaruar jetesen e tyre. a duhet te ekzistojne tregtaret dhe ku eshte domosdoshmeria e tyre? sigurisht qe po. a do te mundje te shkoje ti si konsumator vete personalisht te cdo prodhues per te blere te gjitha produktet e nevojshme per nevojat jetesore te tuat. marim si shembull blerjen e produkteve bujqesore do te te duhej te dilje jashte qytetit(fshatra zakonisht) dhe te shkoje ne vende ku prodhohen domate per te blere domate do te shkoje ne vende ku prodhohet molla per te blere molle etj. po keshtu vlen edhe ne rastin e e prdukteve te tjera industriale. do te te duhej te shkoje vete ne cdo fabrik per te blere produktin perkates. shume e veshtire keshtu apo jo. nuk do te funsiononte. ne keto kushte pranojme te gjithe tregtarin dhe koston e sherbimit te tij per lehtesine qe na krijon.
kthehemi tani te banka. ne cfare ndermjeteson banka? banka ndermjeteson parane. ky eshte prdukti qe ndermjeteson banka. si tregtari qe nuk ka mallra dhe produkte vete por i mere nga prodhuesit edhe banka nuk ka para vete por i mere ato nga publiku kursimtaret dhe i mbledh ato ne formen e depozitave. ne kete rast kursimtaret jane "prodhuesit" . i blen ato duke u dhene depozituesve perqindje interesa mbi depozitat. dhe nga ana tjeter i shperndan ato te kreditoret ose "konsumatoret" te cilet kane nevoj per to duke ua shitur atyre me interesa me te larta nga sa i bleu. diferenca ndermjet interesave te blerjes(depozitave) dhe te shitjes(kredive) jane dhe fitimi qe krijon banka per llogari te saj. kjo diferenc ndryshon ne kohe dhe ne vende te ndryshme kjo varet nga shume rrethana ekonomike te cilat duan shume kohe per te shpjeguar. por pergjithesisht shkojn nga 1% deri ne 3% kur sistemi bankar eshte i mire dhe i zhvilluar.
perse do te duhej banka ne kete raste? per te njejten arsye qe ekziston tregtari. njerezit ose subjekte te ndryshme ekonomike si firma biznese fabrika e kane shume te veshtire te gjejne vete personalisht njerezit ose subjekte te cilet jane te gatshem te japi hua para. dhe kur behet fjale per subjekte te medha kompani te medha ose dhe shteti qe kerkojn shuma te medha banka u ofron dhe nje lehtesi tjeter se u grumbullon dhe u ofron shuma te medha parash te mbledhura nga nje numer i madh kursimtaresh me depozitime shuma te vogla. gje qe do te ishte shume e veshtire per cdo subjekt te grumbullonte personalisht shuma kaq te medha parash te shperndara ne nje numer shume te madh subjektesh te vogla individuale.
e pare ne kete kendveshtrim banka eshte shume e dobishme. por ka dhe teori apo ide te ndryshme se keto banka ne fakt jane bere shume te fuqishme dhe kane vene ne dore shtete dhe vende te ndryshem te botes qe per hir te se vertetes nuk flitet vetem per banka por por organizata te fshehta qe kane dore ne te gjitha sekstoret ekonomik dhe politik. kane ne dore bankat kompani prodhuese nga me te medhat ne cdo sektor. kontrollojn politiken per shkak te pushtetit qe kane sepse zoterojne paran(pasurit) ekonomin. keta e kontrollojn politiken thuhet ne nivel global ne forma te ndryshme. nepermjet infiltrimit te drejtperdrejt ne nivelet me te larta te politikes dhe shtetit gjithashtu nepermjet paras se tyre ata kane fuqin te financojn cdo force politike cdo shtet cdo politikan ne kembim te favoreve te ndryshme pej tyre. ata shpesh ne raste lufte financojn shtetet qe kane interes te fitojn per armatime kryesisht por edhe ne forma te tjera. dihet luften e ben paraja dhe e fiton paraja. por nuk mungojn dhe rastet kur financojn te dyja palet per te mare thjesht perfitime nga finacimet e tyre dhe per tu shitur armatime. dihet lufta eshte nje biznes shume fitimprures (biznesi i armeve). ata zoterojn kompanit me te medha te prodhimit te armeve.
une personalisht nuk e ve dot doren ne zjarr dhe te them se keto teori jane te verteta ose jo por mund te them se jane per tu mare parasysh sic i thone asaj fjales ku ka ze seshte pa gje.
nuk e di por shpresoj te kem qene sadopak i dobishem per te spjeguar disa gjera ne lidhje me temen. ka shume gjera per tu thene sa kam thene ketu seshte gje fare. por nese ka ndonje pyetje sidomos ne lidhje me bankat mund te me drejtohesh duke qene se studjoj per ekonomi dhe vecanerisht ne profilin bankar.
Krijoni Kontakt