"Muzikėn fillova ta dashuroj kur mė ngordhi qeni"
--------------------------------------------------------------------------------
Muzikėn fillova ta vlerėsoj dhe ta dashuroj mė shumė kur mė ngordhi qeni i familjes". Kėshtu e nis rrėfimin e jetės sė tij muzikanti i njohur shqiptar Zhani Ciko, i cili edhe sot ndjen njė lloj trishtimi kur kalon pranė stadiumit "Dinamo", ku shumė vite mė parė ka varrosur "mikun" e tij tė fėmijėrisė.
"Ne banonim pranė stadiumit "Dinamo" dhe atėherė mbanim nė shtėpi pula, lepuj, kanarina, papagaj, si edhe njė qen mesatar tė cilin e thėrisnim Balo. Por njė ditė qeni ngordhi pėr shkak tė pleqėrisė dhe kjo ishte njė humbje e madhe pėr mua. Qava gjithė ditėn dhe vendosa qė nė orėt e pasdrekes ta varrosja qenin nė bahēe duke organizuar njė funeral model, me arkivol dhe muzikė", tregon Zhani.
Varrimi
"Qeni ngordhi nė mėngjes, pikėrisht kur unė isha shtatė vjeē, por ngaqė e doja shumė qava gjithė ditėn". Kėshtu e vazhdon rrėfimin e tij pėr qenin e shtėpisė, muzikanti Zhani Ciko, i cili shton se atė ditė organizoi njė funeral pėr t'i bėrė nderimet e fundit kafshės shtėpiake. "E futa nė njė arkivol tė vogėl druri dhe e rrethova me kurora, pastaj nxora nė oborr njerėzit e shtėpisė dhe e varrosa tek njė gropė, pranė rrėnjėve tė mollės", vazhdon ai. Duke folur pėr kėtė ngjarje tė dhimbshme tė jetės sė tij, Zhani sqaron se te koka e qenit vendosi njė pllakė guri ku shkruheshin formalitetet e rastit. "Pastaj, i prekur thellėsisht nga humbja e qenit, u ula pranė harmoniumit (vegėl muzikore qė pėrdoret nė kishė) dhe u rashė disa melodive pėr tė respektuar pėrshpirtjen e tij. Atėherė ndjeva se muzika ėshtė arti i pakufishėm qė tė lejon tė shprehėsh qartazi ēdo lloj emocioni njerėzor", thekson maestroja.
Violina
"Kam lindur nė Tiranė, mė 8 dhjetor tė vitit 1945 dhe babai im (Mihal Ciko) mė regjistroi nė lice, qysh nė klasėn e parė kur isha 6 vjeē". Duke folur pėr lidhjet e tij tė para me muzikėn, Zhani tregon se ai ishte i rrethuar nga muzikantėt nė ēdo hap tė jetės sė tij. "Daja im, Nikolla Zoraqi filloi tė mė jepte mėsimet e para nė violinė qysh kur isha pesė vjeē, ndėrsa mė pas ato i vazhdova me profesor Papariston". Gjatė tregimit tė detajeve tė asaj kohe, Zhani thotė se nuk kishte interesa pėr sportet e moshės fėminore, prandaj tė gjithė bashkėkohėsit e mbajnė mend me violinė nė dorė. Edhe shkollėn e mesme Zhani e vazhdoi nė Liceun Artistik, ndėrsa nė vitin 1967 u diplomua nė Konservatorin e Tiranės pėr Degėn e Violinės. Pas diplomimit nisi punė si solist nė orkestrėn e TOB-it dhe nė tė njėjtėn kohė punon si pedagog, ndėrsa nė periudhėn 70-73 ėshtė drejtor artistik i TOB-it. "Nė vitin 1973, pas sulmeve qė iu bėnė kulturės dhe artit, u dėnova nga sistemi dhe pėr disa vjet punova si mėsues nė njė shkollė tė Patosit, por mė pas (1979) u riktheva pedagog i violinės dhe drejtor i Liceut Artistik", vazhdon ai.
Bixhoz nė Kinė
"Nė njė natė tė zymtė, nė njė hotel tė Pekinit ne artistėt shqiptarė vendosėm tė luajmė bixhoz". Kėshtu tregon Zhani sfidėn e artistėve dhe pokeristėve shqiptarė ndaj Revolucionit Kulturor kinez. "Isha unė, Avni Mula, mjeshtri i madh Mentor Xhemali dhe njė tjetėr. Luanim poker. Por jo me dollarė dhe as me lekė. Luanim me cigare. Kėto cigare na i kishin dhuruar miqtė kinezė dhe ne pėr tė kaluar kohėn i pėrdornim pėr bixhoz". Dhe pėr tė detajuar prirjet e tij nė fushėn e humorit Zhani vazhdon: "Ishte ora 10 e natės, kur unė lashė lojėn dhe u afrova pranė radios. Montova aty njė mikrofon tė vogėl dhe jashtė derės porosita njė shokun tim qė tė fliste sikur gjoja ishte spiker i "Zėrit tė Amerikės". Kur Mentori dhe Avniu ishin nė kulmin e lojės, unė i thashė se doja tė ndėrroja stacionin e radios. Atėherė i dhashė sinjalin shokut tim i cili nisi tė "jepte lajmet" jashtė korridorit tė hotelit. Shokun e kisha porositur qė tė pėrmendte emrat e artistėve nė mėnyrė qė tė shihnim reagimet e tyre. Ai filloi: Kėto ditė nė Pekin ka mbrritur njė grup artistėsh nga Shqipėria ku pėrfshihen edhe dy mjeshtrat e mėdhenj Mentor Xhemali e Avni Mula'. Kėtė ēast artistėt lanė lojėn dhe nisėn tė dėgjonin tė tronditur. Shoku vazhdoi: "Pas koncerteve dy gjigantėt e muzikės kanė qejf tė luajnė poker dhe tė ngacmojnė bukuroshet kineze, ndėrkohė qė "Zėri i Amerikės" ka informacione se ata kanė lidhje edhe me njė gazetare amerikane, bjonde". Atė ēast Zhani tregon se kishte qeshur me tė madhe ndėrsa dy artistėt mė nė fund e kishin kuptuar shakanė dhe ishin qetėsuar.
Nata
"Jam tip sensibėl dhe gjumin e bėj me vėshtirėsi nė orėt e vona, megjithatė nuk pėrdor ilaēe". Kėshtu e pėrshkruan Ciko natyrėn e tij, ndėrsa tregon se ėshtė i qetė nė jetėn e tij familjare. "Bashkėshortja ime Rudina Ciko ėshtė pianiste dhe pedagoge dhe ne mirėkuptohemi natyrshėm", shprehet Zhani pėr marrėdhėniet e tij me bashkėshorten. Ai nuk shpreh ndonjė trishtim tė hapur pėr mungesėn e fėmijėve, por thotė se nė shoqėri vazhdimisht ka pasur njė vend tė veēantė. "Isha simpatik dhe i hapur me njerėzit prandaj jam i lumtur pėr gjithēka qė jetova sepse ndjeva kudo respektin e tyre", pėrfundon ai.
shkruar nga Ilir Bushi, marrė nga "Gazeta Shqiptare"
nderime
drini.
Krijoni Kontakt