- SEKRETET E SHKOLLAVE SHQIPE NĖ GREQI

Mos u ēuditni aspak me titullin dhe mos prisni tė zbuloj unė ndonjė “sekret” tė pa ditur deri mė sotė pėr hapjen e shkollave shqipe nė Greqi !
Sekreti ėshtė sa i njohur, aq dhe i pa ditur sepse, si emigranti qė ka nevoj shkollėn, ashtu edhe unė si gazetar qė kam disa vite qė sė bashku me shoqatėn “Bashkimi shqiptar” nė Zakynthos, po kėrkojmė nėpėr anekset dhe koridoret e qeverisė dhe tė diplomacisė, mundėsimin e njė shkolle shqipe pėr fėmijėt e emigrantėve, apo mė minimumin njė kurs analfabetizmi...sot nė shek XXI-tė, nė emėr tė “Qytetėrimit” dhe “Tė kartės sė tė drejtave tė njeriut” tė njohur; por jo tė pranuar botėrishtė !
Mė vijnė ndėrmėnd fjalėt e njė ish zyrtari tė lartė tė qeverisė shqiptare kur e pyeta nė gjuhėn popullore:
“ Pėrse deri mė sotė, shteti shqiptar i ka parė emigrantėt me syrin e “njerkės” ?
Ai m’u pėrgjigj po popullorēe: “Sepse deri mė sot ka qėnė “Ariu” pėr ne qė s’kemi patur shtet...”!
Unė....nuk ėshtė se nuk e prisja njė pėrgjigje tė tillė, sepse kam ndjekur nga afėr shumė ngjarje tė politikės shqiptare qė nga koha e pėrmbysjes sė sistemit totalitar, i cili pėr hir tė sė vėrtetės, nuk e ka njohur aspak pėr “Ari” dhe...befas del nė sfond si i tillė...!
Ēudi kur u rrit kaq shumė se qė ...ka treguar ca egėrsi, kjo ėshtė e vėrtetė, por jo dhe tė jetė kaq i fortė sa tė bėj si tė dojė...!
Mbas kėtij mendimi dhe analize, nuk mbetet gjė tjetėr veēse tė themi se... “qėnka trėmbur kotė...” ose...ka lujatur tė trėmburin pėr interes tė saj politika shqiptare, sepse kėshtu ja ka dashur puna e pėrfitimit.
Por vjen njė ditė qė edhe populli ashtu si fėmija, ngopet me gėnjeshtra dhe nuk i beson mė...!
Kemi mbi njėzet vjet qė emigrantėt e Greqisė po ngopen me gėnjeshtra se, gjoja shteti shqiptar ėshtė i interesuar pėr arsimimin e fėmijve tė emigrantėve, tė larguar nga halli, nė gjuhėn e tyre amtare. Pėr tė mijtėn herė ju tregon se ka bėrė marrveshje me qeverinė greke dhe ka rėnė dakord pėr arsimimin e shtetasve tė saj nė emigrim...!
Kėto premtime bombastike kanė qėnė dhe mbetėn nė erė, sepse sa herė qė ne pėrballemi me kėrkesat tona pėr ushtrimin e tė drejtave pėr asimimin nė gjuhėn tonė amtare, aq herė qeveria vėndase na vė me shpatulla pėr muri dhe na tregon derėn duke na thėnė fortė se: “Janė qeveritė e tė dy vėndeve ato qė i zgjidhin dhe rregullojnė kėto probleme, nėpėrmjet marrveshjeve dypalėshe...”
Dhe kjo marrveshje pėr fatin tonė tė keq na munguakėrka...!
Edhe njė marrveshje e vitit 1996 qė u hartua pėr tė drejtat dhe detyrimet dy palėshe nė fushėn e arsimit, na dalkėrka sotė se paska mbetur e pa pėrfunduar dhe e pa firmosur nga pala greke! (v.o. kur nė tė njėjtėn kohė pala shqiptare ka lejuar hapjen e disa shkollave, nė Korēė, Dropull, disa fshatra tė Sarandės dhe Himarė e gjetkė.!)
Do pyes dikush: Po si janė hapur shkolla shqipe nė disa vėnde tė Greqisė, tė cilat raportohen nga shoqatat jo qeveritare?
Unė do tė thosha se nuk ka shkolla shqipe dhe as qė mendohet tė ketė, pa jua ulur rėndėsinė atyre kurseve tė mėsimit tė gjuhės amtare, tė cilat janė njė sakrificė e vėrtetė e shoqatave dhe disa intelektualėve mėsimdhėnės, tė cilėt meritojnė gjithė respektin.
Kėto kurse tė mėsimit tė gjuhės amtare janė dėshirė dhe sakrificė e emigrantėve dhe tė mos mendojė dikush se ka ndihmuar shteti shqiptar apo shteti grek!
Kėto kurse analfabetizmi janė rezultat i pėrpjekjeve tė organizatave jo qeveritare greke tė “mbrojtjes sė tė drejtave tė njeriut” tė cilat janė nė opozitė tė plotė me politikėn e ndjekur deri tani tė qeverisė greke pėrsa i pėrketė respektimit tė tė drejtave njerėzore dhe gjithmonė i kanė adresuar kritika tė ashpėra, pamvarsishtė se ligjet i nxierr dhe zbaton qeveria, partia nė pushtet!
“ I zoti e di se ku i pikon Ēatia” E shkėputa kėtė proverb tė popullit tonė, pėr tė vėnė pikėn mbi “i” dhe ta kuptojnė edha atė qė nuk kanė dėshirė. Gjuha amtare kombėtare, ėshtė pasaporta e ēdo kombi dhe shteti, ėshtė pasporta e ēdo qytetari, pėr t’a dalluar nga tė tjerėt. Kur njė individ nuk flet dhe pėrdor mirė gjuhėn e tij amtare, ai individ le tė mėsoj tė gjitha gjuhėt e botės, por nuk mund t’a quaj veten me kulturė, kur kulturėn e tij, gjuhėn e tij, indetitetin e tij nuk e njeh dhe e mohon atė nėpėrmjet injorancės!
E pra kur njė njeri pėr kombin dhe familjen e tij ėshtė “askushi” nuk mundet kurrė qė pėr tė tjerėt tė bėhet “dikushi”!
Ėshtė pėr tė ardhur keq kur shikojmė, ndeshim pėr ditė emigrantė shqiptar, sidomos moshat e reja, tė cilėt nuk e flasin pastėr dhe qartė gjuhėn shqipe, pa lėre mė tej qė nuk dinė as alfabetin, as tė shkruajnė dhe as tė lexojnė.
Nėpėrmjet internetit sotė, kemi mundėsinė tė bjemė nė kontakte diskutimesh nėpėrmjetė faqes sė njohur sociale dhe mė tė populluarės “Facebook” ku shohim emigrantė shqiptar tė cilėt mundohen tė komunikojnė me patriotėt e tyre nė gjuhėn amtare por flasin dhe dinė njė gjuhė tė cunguar, me njė gramatikė qė nuk mėsohet nė asnjė shkollė e libėr por qė e pėrdorin sotė “emigrantėt e fabrikuar” nė qytetar evropian!
E ēmund tė themi mė tej pėr Historinė, Gjeografinė, Letėrsinė? Kėtė e mėsojnė dhe e pėrvetėsojnė tė indoktrinuar, tė bastarduar, tė zhvleftėsuar, tė mohur mė nė fund nga tekstet e hartuara me frymėn e njohur rraciste dhe antishqiptare!
Ky nuk ėshtė njė problem rastėsor i shkatuar nga pakujdesia, varfėria, pamundėsia, padituria, por ėshtė njė fenomen i studiuar, i menduar, i dėshiruar i gjithė kundėrshtarėve tė mėnēur tė gjuhės shqipe! Ata, pra kundėrshtari, ėshtė i mėnēur, sepse di si ta luftojė gjuhėn shqipe; ėshtė i mundėsuar dhe i zoti sepse e bėn realitet kapriēon e tij; ėshtė dinak sepse kėrkonė tė asimilojė tė gjithė shqiptarėt dhe ti kthejė nė “stanin e tij”; por ne shqiptarėt ēfar bėjmė?
Ne shajmė e sulmojmė njėri tjetrin; nuk pranojmė asnjė tė bėj qeveri po nuk ishim vetė atje; duam e nderojmė tė huajt dhe shajmė e dėnojmė vėllan tonė!
E gjithė kjo ėshtė pjellė e injorancės, ėshtė prapambetja jonė e madhe, ėshtė mohimi i gjuhės shqipe dhe mburrjet e lėvdatat nė gjuhėn e huaj.
Qė tė tjerėt tė besojnė se emigranti shqiptar nuk “qahet” kotė sė koti, i cili ka 23 vjetė nė Greqi dhe akoma ripėrtėrit lejen e qėndrimit - 1-vjeēare me kushte tė forta ekonomike dhe me para nė dorė nė shumėn 150 euro!
Le tė marrim disa shifra si shėmbull:
- Nė vitin 2004 nė ishullin e Zakynthos ishin afėrsishtė 21.696 tė huaj, Nga tė cilėt 153 ishin tė pa ligjshėm. (sipas statistikave tė marra nga policia ato vite), nga kėta 86% ishin shqiptar.
- Nė vitin 2005 ishin afėrsishtė 23.732 tė huaj, nga kėta 138 ishin tė pa ligjshėm, tė cilėt u deportuan, (shtojmė se deportime kishte vetėm pėr shqiptarėt, mbasi ishin me kosto shum tė ulėt).
Vetėm pėr vitin 2007 ishin depozituar nga emigrantėt shqiptarė 4841 kėrkesa pėr leje qėndrimi nga tė cilat u dhanė vetėm 2552.
Kėto shifra na tregojnė qartė se cili ka qėnė qėllimi i “ndihmės dhe integrimit” tė emigrantit kur nė ditėn e sotme nė kėtė ishull jetojnė vetėm 3334 emigrantė shqipėtar.
Me pak fjalė numuri i emigrantėve ka ardhur duke u tkurrur nėn presionin e vazhdueshėm tė “kthimit nė qytetarė asnjanės, as grek...as shqiptar”; sepse ju mohuan mėsimin e gjuhės amėtare por nuk i bėnė shtetas me tė drejta tė barabarta, duke i lėnė nė mes tė rrugės brezin e dytė dhe tė tretė!