Postuar më parë nga
xfiles
Kalojme tek debati i temes,
ta marrim shtruar, ne menyre analitike,
nese une duhet te provoj se ne fakt latinishtja ka dale nga shqipja,
me duhet te provoj se shume fjale elementare baze te latinishtes rrjedhin nga shqipja. Sigurisht keto fjale nuk mund te jene terma teknike, sepse nuk jane indikator i sakte. Keto terma nuk mund te jene as emra sendesh dhe objektesh te prodhuara nga njeriu, sepse sigurisht qe huazohen ashtu si termat teknike.
Le te bazohemi tek fjalet qe percaktojne koncepte dhe objekte natyrore te vjetra sa vete njerezimi.
Perpara se te kalojme ne dhenien e shembujve ne mbeshtetje te tezes sime, le te japim perkufizimin e kushteve qe duhet te permbushe nje krahasim i denje mes dy fjalesh te njejta ose te ngjashme mes dy gjuheve. Sepse me te drejte lind pyetja, nese egzistojne fjale te njejta ose te ngjashme mes shqipes dhe latinishtes, kush na siguron se kjo fjale i perket origjinalisht njeres apo tjetres gjuhe, ose me mire te themi, cila gjuhe rrjedh prej ciles? Nje nder kushtet qe personalisht perdor dhe preferoj per te vertetuar kete gje eshte se gjuha meme duhet te kete patjeter rrenjen e kesaj fjale dhe/ose sinonime/transformime te ndryshme te se njejtes fjale.
Le te kalojme tek fjala e pare.
1) Si i thone Tokes ne latinisht, TERRA, edhe sot fjala e vetme e perdorur per te percaktuar Nenen Toke. Edhe pse ne shqip sot perdorim gjeresisht fjalen "Toke", ne shqip TERE i thone Tokes, po te veme re te vjetrit e perdorin shume.
Tani kush ka kopjuar nga kush, ose kush ka mesuar nga kush?
Ju ftoj te gjeni ndonje sinonim apo fjale ne latinisht/italisht qe te jete rrenje per kete fjale, ose ndonje forme tjeter te konceptit TERE. Ne shqip nga ana tjeter kemi foljen TER,
qe zakonisht e perdorim per rrobat, jane terur rrobat, pra folje qe percakton mungesen e ujit, thatesi. Nese ne latinisht ka mbijetuar vetem emri TERRE, ne shqip kemi TER si emer i tokes se thate dhe si folje TER=THAJ. Jo vetem kaq, ekziston nje koncept tjeter i lidhur me rrenjen TER. Kjo eshte T(ERR)[SIR] me gjithe format e derivuara. Pra TERRI, ERRESIRA qe eshte cilesi e TERES(Tokes) ne ndryshim nga dielli qe sjell driten, vete toka eshte TERR, trup i ERRET(TERRE e kthyer mbrapsht).
2) Si i thone DITES ne latinisht. dies diei, rrenja DI e pranishme edhe sot ne emrat e diteve te javes "Marte-Di", "Mercole-Di" etj etj, ose ne shprehjen "Buon-Di"(mire-dita). Nuk njoh ndonje rast tjeter te perdorimit te rrenjes "DI" perveç se ne kuptimin e DITES. Le te kthehemi tek shqipja ku kjo rrenje eshte bere peme fjalesh e konceptesh qe lulezojne krenare.
DITE, DIJE(emer), DI(folje), DRITE(derivuar nga DITE), DI-ELL.
Tani kush me thote se ne cilen gjuhe te botes, te pakten ne ato indo-evropiane, koncepti i DIJES si NJOHURI eshte kaq i lidhur ngushte dhe ekuivalent me DRITEN dhe DIELLIN si dhenes i DRITES. E dime shume mire qe ne menyre metaforike ne shume gjuhe nje njeriu te ditur i thuhet "i ndritur" ne kuptimin i mbushur me drite, por fjalet ne vetvete qe percaktojne NJOHURINE dhe DRITEN jane krejtesisht te ndryshme. Vetem ne shqip keto koncepte shprehen nepermjet se njejtes fjale.
Nese mund te bejme nje lidhje tjeter antagoniste me fjalen TERR(erresire pa-dije) dalim ne
TOKA=TERR=ERRESIRE=PA-DI-JE antonim me DIELLI=DITE=DI-JE,
Ftoj anetaret serioz qe te sjellin me shume shembuj ku shqipja jo vetem qe rezulton pa dyshim si burim i shume fjaleve te caktuar, por qe pertej çdo parashikimi kombinon dhe perputh ne menyre te mahnitshme konceptet baze te natyres dhe ekuivalentet e tyre ne filozofine njerezore.
çfare latinishte, çfare hebraishte, çfare greqishte leshi,
gjuha mistike eshte SHQIPJA.
Kot nuk e kane thene te N-DRIT-URIT se Zoti vete flet Shqip.
Krijoni Kontakt