Kjo tem ka per qellim qe ketu te sjellim aktet mė te lavdishme te heroit tone kombtar qe nga mosha e re e deri te kthimi i tij ne Krujė, ekseditat e tij, taktika e tij luftarake si dhe lufta dhe triumfi i tij si komandant, rrugtimet e tij neper Azie te Vogel ne kerkim te fames, pastaj edhe fushatat e tij me akte trimerije edhe ne ballkan si komandant qe ishte edhe ne kosovė si dhe provincat tjera te ballkanit.
Heroizmi i Skenderbeut, Gladiatori i fundit !
Epiroti i ri Gjergj Kastrioti zotėronte gjuhėt greke, turke, arabe, italiane, sclavone. Por suksesi i njė tjetėr lloj ishin tė interesuar fort si njė Murati pushtues ishte zhdėrvjelltėsi e Skėnderbeu me mjeshtri zhdervjellte shpaten, gjuante mirė me hark dhe shtizė, guximi i tij hipur mbi kalė ishte i shkelqyer, pasioni tij ishte pėr tė gjitha lojrat e e diciplinat e luftės, gėzimi i tij ishte gjithmonė kur fitonte nė turnire me luftetar nga te gjitha anet.
Skenderbeu posa kishte arritur moshen 18 vjeēare, i quajtur njė nga sandjakats 'e perandorisė, u pesė milje nė mėnyrė kuaj nė kufijtė e Anadollit. Trimerin e tij e shfrytėzon sė shpejti tėrhiqen tė gjithė sytė, dhe pa zili emocionuese, ai vetė i mbuluar me lavdi.
Nė njė votim unanim, Ushtria i dha atij suksesin e kėsaj fushate.
Nė kthim, Murati e ngarkoi atė me dhurata.
Atėherė iu dha pseudonimi Skėnderbeut (Zoti Aleksandėr), nga ky vend, dhe se njė ditė ky emėr i madh do te jetė i shtrenjtė pėr tė gjithė Perandorin Osmane.
Shpėrblime mė tė shkėlqyera pritur nga luftėtari i ri me problemet e reja qe sė shpejti shpėrthyen nė Azi, Skėnderbeu mori nene komandėn e tij njė ushtri me qėllim pėr tė mposhtur rebelėt e atyre provencave. Tė dyja fushatat e mbyllen ekspeditėn me triumfin e Gjergjit. Pushtimet tė disa vendeve tė rėndėsishme dhe zona tė mėdha qe ende ishin jashtė sundimit osman. Ėshtė shumė me rendesi te permendim se ne kėto fusha ku Konstandini i Madh kishte mundur Liciniusin nė 324 ku, nė 378, Valens mundi gotėt, fitues i ri, i ndjekur nga njė numėr i tė burgosurve, tė rrethuar me flamuj, parulla, pre madhėshtore, u kthye ngadhnjimtar nė Adrianople.
Trupat e Skenderbeu ishin tė freskėta, thuajse tė paprekura, ashtu si ai kishte qenė nė gjendje tė kėmbimit tyre.
Nė atė kohė, dhe veēanėrisht nė Lindje, baruti nuk kishte hyre ende me kohė pėr tė ndryshuar artin e luftės: i rezistonte ndonjė trimėri personale, forca fizike gjithmonė ka luajtur rolin kryesor nė dramėn ushtarake, dhe sfidat e pėrdorimit te njeriut ndaj njeriut ishte shumė e shpeshtė, si nė Iliada dhe Odisea qe sillte kohen si te ishte Jeruzalemi i trimerive per keta heronjė qe ofronin pamje tė shpeshta ne keto anė neper Arena te Azisė sė Vogėl.
Kėto duele nuk bėheshin vetėm nė kohėn e luftės nė mes tė dy luftėtarėve tė armikut tė armatosur, por nė paqe, ku njė i huaj, njė udhėtar ėshtė paraqitur nė njė qytet, duke e quajtur vehten si "azil kerkues", emocionuese e tyre nga provokimet e sotme do tė ishin absurde, por dikur kishte gjetur njė jehonė, sepse ajo ishte koha e fames dhe trimerisė. Vendosur nėn mbrojtjen e guximit dhe nderit, pushtues tė huaj nuk i frigonte asgjė pasi qe ata mundin kundershtarin e tyre. Ai qe triumfonte kudo kishte tė drejtė azilit.
Pasi kthehet Skenderbeu ne Andrinopojė, njė Skif me trup te njė kolosi afrohet ne msin e njė ceremonije qe mbahej ne sheshin e qytetit dhe filloi ti sfidoje te gjithė luftetaret dhe personalitet per rrethe Sulltan Muratit.
Ai Skifi kerkonte nga te pranishmit qe te dalin dy veta nė fushė te Arenes tersishte te zhveshur, te armatosur vetem me thikė ne njė rrethe aqe te ngusht sa qe dilet vetem me fitore. Kėtė propozim te Skitit aqė te egeresuar as njė turk nuk qe i zoti ti pergjigjet, edhepse Sulltani kishte ofruar terheqje te njė shperblimi te madh per fitimtarin.
mirepo asnjeri nuk levizte. Ne anen tjeter Skifi vijonte te kercente me provokimet e tij ne Arenen perplotė njerez, i trimeruar nga suksesi i tij qe askush nuk guxonte te matej me te, per njė ēast Skenderbeu doli ne Arenė dhe iu versul pa armė fare barbarit Skif duke ia kapur me doren e tij te majtė, krahun e djathtė te Skitit qe mbante thiken dhe ia drejton ne fytė dhe e len ne tokė te vdekur Skifin.
E tere Arena ishte ngritur nė kėmbė duke leshuar brohoritje ne shenjė guximi dhe admirimi per ngadhnjyesin. Skenderbeu pastaj ia kput koken skifit gjigant dhe ia leshon para kėmbėve te Sulltan Muratit si trofe.
Heren tjeter, mirepo nė njė rast mė dinjezor te tij, Skendebeu tregoi guximin e tij te njėjtė dhe pati te njejten knaqėsi.
Ai e kishte shoqeruar sulltanin nė Prusa (bursa) nė Bithiniė kur aty qfaqen dy kalorės te pasur persanė ku njeri quhej Jahja e tjetri Zampsa, vinin ti ofronin sherbimet e tyre Sulltanit duke deshmuar pėr trimerit e tyre ata i kerkuan Sulltanit qe ti nxjerri dy trima nga njerzit e tij me te famshem per njė dyel, qoftė me heshtė ose me shpata, aty ne sheshine qytetit te Brues.
Sulltani i pranoi lutjet e ketyre dy persanve dhe u kthye kah Skenderbeu.
"- Pse, vonohesh o biri im, ty kurrė nuk te mungon guximi, edhe ēmimi i ktij triumfi te perket ty, shko pra edhe sot e shenoje rinin tende krenare me krahun tend te pa mposhtur" ...!
Skenderbeu pranoi me knaqėsikete propozim por me kushte qe ai vetun t'iu dali perballė dy mercenerve persanė te cilet duhej te sulmonin nje nga nje e jo qe te dyt pernjehere Skenderbeun.
Menjehere Skenderbeu i puthė kembėt sulltanit, sipas tradites, merr armet e tij dhe kercen mbi kali dhe hyn ne rrethin e perleshjes !
Sė pari i afrohet Jahja hypur edhe ai ne kali i cili kishte ngrehur heshten e tij te mprehėt,atehere Skenderbeu hypur ne kali ndeshet me Jahjan ne kalorim ku persani ia ngul shtizen nė mburojen e Skenderbeut.
Jahja mundohej qe me bishtine e shtizes ta rrzonte nga kali Skenderbeun por nuk ia arrin, dikur me mundim e terheq shtizen nga mburoja e Skenderbeut dhe me plotė fuqi Jahja e hedh ne drejtim te Skenderbeut duke shenuar vetem koken e tij, por Skenderbeu largon koken dhe i shpeton ketij sulmi.
Tani Jahja zbret nga kali, zbret ne tokė menjehere edhe Skenderbeu dhe i afrohet Jahjas, te dy mbanin ne dor shpatat.
Mirėpo Zampsa, tjetri kundershtar i Skenderbeut, duke thyer konventen(marrveshjen) me vrap shalon kalin e tij ne drejtim te Skenderbeut me shtiz ne dor mirėpo Skenderbeu, duke mos humbur fare kohen mė kėte dinakeri te kundershtarit te tij per ta denoncuar para publikut, ai ia fut shpaten e hekurit mu ne fyt ku menjehere ra i vdekur para kembeve te kalit te tij.
Kur e shef Jahja shokun e tij te vdekur per toke, leshon njė klithje te tmerrshme dhe versulet ne drejtim te Skenderbeut hipur ne kali. Shpata e Jahjas gati sa nuk e qellon koken e Skenderbeut por me guximin e tij i perballon sulmet e kundershtarit persan. Nga te dy anet ishin te barabaret derisa dikur Skenderbeu me njė te qelluar ne qafė e godet Jahjan dhe teju i palles se tij i shkon gati tek kofshet, ashtu qe kali i Jahjas e terhjekė trupin e te zotit te tij te pergjakur i cili pas disa qastesh rrokulliset per toke pa shpirtė.
I knaqur nga keto ekplorime gjithnje me fitore te njė gladiatori te famshem, Sulltan Murati e merrte gjithnje pas veti Skenderbeun, ne te gjitha fushatat e reja.
Ishin se bahku edhe nė rrethimin e Pruses te Nikomedisė dhe te Otresė.
Ne sulmin e kesaj te fundit, pra nė Otre, Gjergji u sul i vetem mbi muret e kesaj keshtjelle, nguli flamurin e Sulltanit dhe ashtu i vetmuar hyri mbrenda ne keshtjellė.
Mirėpo kur e panė banorėt e rrethuar kėtė hero qe luftonte me nje trimeri te rrallė, njė djalosh floket kaēurrela qe mbante shpaten ne dor, atyre banorve iu kujtua komandanti legjendar, Aleksandri i Madh, te gjithė ran per tokė te gjunjezuar dhe iu dorzuan me thirrjet Aleksander, Aleksander !
Dikur ne Indi,siper lumit Gangė, ne rrethim te qytetit Oksidrakė qe sot ėshtė ne territorin e quajtur Utēe ne mbretrin e Lahores, kur njesoj gati se ne te njejtat rrethana e ksihte dhene kete shembull heroik edhe komandanti maqedon Aleksandri i Madh.
================================================== ======
Pershatur nga "Historia e Skenderbeut" prej autorit Camille Paganelle 1855
Krijoni Kontakt