Close
Duke shfaqur rezultatin -19 deri 0 prej 20
  1. #1
    SHKOZA
    Anëtarësuar
    28-08-2004
    Vendndodhja
    Prizren
    Postime
    619

    Të dhëna mbi trevat e Kosovës

    [/B]Nuk jam i sigurt a ka ne forum ndonje teme qe pershkruan trevat ( krahinat ) gjeografike ose etnografike te trojeve shqiptare. Une vendosa ta hap kete teme ku do te mund te postoheshin materiale per trevat e ndryshme shqiptare, ku te gjithe anetaret ose vizitoret e Forumit Shqiptar do te mesonin me shume per trevat e ndryshme. Po ia filloj me treven e Llapushes qe shtrihet ne pjesen qendrore te Kosoves.

    Treva e Llapushes ( Llapushnikut ose Perkorupes)

    Llapusha është një tërësi gjeografike dhe etnografike që përfshinë pjesën perëndimore të Kosovës qendrore dhe ka shtrirje VJ. Në aspektin gjeografik krahina e Llapushës (Llapushnikut) bënë pjesë në makroregjonin kodrinoro-malor të Drenicës. Lartësia mbidetare varion nga 400 - 1000 metra. Është trevë e rrethuar me male të ulëta 700-1060 metra, rrafshnalta dhe kodrina, si dhe gryka të thella. Kjo trevë ka një pozitë shumë të mirë gjeografikë pasi që gjendet në pjesën qendrore të Kosovës, përmes së cilës kalojnë rrugët kryesore që e lidhin Rrafshin e Dukagjinit dhe Fushën e Kosovës. Përmes Llapushës kalon magjistralja Prishtinë - Pejë (përkatësisht pjesa Llapushnik - Dollc). Në pjesën jugore të Llapushës kalon magjistralja Prishtinë - Prizren (përkatësisht pjesa Duhël - Suharekë).

    Treva e Llapushës për nga aspektet gjeografike dhe fizionomia e terrenit ndahet në Llapushën Lindore dhe Llapushën Perëndimore.

    Treva e Llapushës përfshin fshatra më rreth 100 mijë banorë që gravitojnë në komunën e Malishevës, Therandës, Klinës, Rahovecit, Drenasit dhe Istogut. Kjo trevë kufizohet me Podgurin e Pejës në veri, me Dukagjinin në perëndim, me Anadrinin dhe Podgurin e Prizrenit në jug dhe Drenicën në lindje.

    [redakto] Shtrirja
    Treva e Llapushës si tërësi gjeografikë dhe etnografikë ka kufij shumë të qartë malesh e lumenjsh që e dallojnë nga krahinat përreth. Megjithëkëtë rreth kufijve të trevës së Llapushës ka pasur dhe ka mendime të ndryshme nga shumë studiues të fushave të ndryshme. Në kuptimin gjeografik Riza Çavolli në literaturën e Gjeografisë fizikë, trevën e Llapushës (Prekorupës) e vendosë në regjionin para malor të Rrafshit të Dukagjinit, ku kufirin verior të kësaj trevë e përbënë lumi Klina, atë perëndimor një pjesë e Drinit të Bardhë - Vargmalet Kaznik-Zatriq-Shkozë (Millanovc). Kufirin jugor malet e Biraqës dhe Qafa e Duhlës dhe atë perëndimor vargmalet Carralevë-Drenicë (Berishë) dhe Kosmaq. Dr. R. Doqi trevën e Llapushës e vendosë në një territor shumë më të vogël që përfshinë kryesisht Rrafshnaltën e Llapushës në katërkëndëshin lumi Klina, Drini i Bardhë-malet Koznik-Zatriq-lumi Mirusha dhe mali Kosmaq. Z. Cana kufijtë e kësaj trevë i jep në mënyrë shumë të përgjithësuar duke përmendur anën e majte të Drinit të Bardhë dhe malet Koznik-Zatriq-Shkoze (Millanovc). L. Rushiti kur përmend lëvizjen kaçake ndër të tjera përmend kufijtë e Llapushës që fillojnë në fshatin Suhogerll dhe kufiri verior i kësaj trevë del Lumi Kujavq. Në përgjithësi shikuar në aspektet gjeografike si lartësia mbidetare, fizionomia e terrenit, klima, ujërat, vegjetacioni, llojet e tokës, vendbanimet etj, si dhe etnografike të popullsisë së kësaj trevë, përfshirë edhe mendimin e popullsisë që identifikohen historikisht me këtë trevë kjo trevë përfshin një territor shumë më të gjerë. Treva e Llapushës në kuptim kufirin verior dhe veriperëndimor të kësaj trevë me Podgurin e Pejës (Anamalin e Pejës) dhe Lugu i Drinit e formon Lumi Kujavqe, ose së paku malet e Kërrninës Stenjavec 671 m dhe Jashanicës, pastaj kufirin perëndimor me Lugun e Baranit dhe Dushkajën e formon Drini i Bardhë deri tek Guri i Zi prej nga ky kufij shkon vijës shkarëse të vargmaleve Kaznik-Zatriq-Shkozë (Millanovc) mbi Rahovec në drejtimi VP-JL deri në vendbashkimin e lumenjve Toplluha dhe Suhareka mbi Suharekë, duke e ndarë këtë trevë nga treva e Anadrinit (Podrimes). Nga këtu kufirin jugor dhe juglindorë të Llapushës e bëjnë malet e Biraqës dhe të Carralevës deri në majën Bretanec 1044 m. Në këtë pjesë treva e Llapushës kufizohet me Podgurin e Prizrenit (Anamalin e Prizrenit). Kufirin juglindore dhe lindor e formojnë vargmalet Carraleve-Drenice (Berishe) dhe Kosmaq në drejtimi VP-JL dhe malet e ulëta Resnik e Kerrnicë (Stenjavec 671 m) e deri në lumin Kujavq. E përcaktuar në këta kufij treva e Llapushës (Llapushnikut ose Prekorupes), përfshinë në vete tri tërësi kryesore : Llapushën Veriore mes lumit Kujavq, Drini i bardhë, lumi Klinë dhe malet Resnik-Stenjavec, Llapushën qendrore ose rrafshnaltën e Llapushës mes Lumit Klina, Drinit të Bardhë maleve Kaznik-Akavan-Gajark i Malishevës, Berishë-Kosmaq, si dhe Llapusha jugore (e njohur në popull edhe si Bajraku i Astrazubit) mes maleve Zatriq-Shkozë-Grab, Biraq, Carralevë -Berishë. Në aspektin e morfologjisë dhe fizionomisë së terrenit treva e Llapushës ndahet në Llapushën lindore dhe perëndimor.

    [redakto] Relievi
    [redakto] Vargmalet Carralevë - Drenicë
    Malet përfshijnë kryesisht zonat përreth trevës në jug të Llapushës dhe në lindje, kurse rrafshnaltat zënë pjesën qendrore të kësaj trevë. Malet në trevën e Llapushës kryesisht përfshijnë sisteme të vargmaleve me drejtimin VP- JL dhe këto vargmale ndahen në tri tërësi që mbulojnë Llapushën Lindore dhe Llapushën Perëndimore. Në Llapushën Lindore gjenden edhe vargmalet më të larta të kësaj trevë të quajtura vargmalet Carraleve-Drenicë, ku në këtë tërësi malore dallohen malet e Luzhnicës me majën Bretanec 1042 m, malet e Duhlës dhe Bllacës me lartësi 940 m, malet e Javorit e Ngucatit me 1020 m, malet e Klqekës e Ladroviqit me majën më të lartë të Llapushës, Gradinë 1056 m, malet e Novosellës dhe Lladrovcit me 1010 m dhe malet e Tërpezës e Berishës me majën më të lartë në Berishë 1028 m. I gjithë ky sistem malor që fillon nga Gryka e Carralevës dhe formon rrafshnalta në kurrizet malore me lartësi 700 -1000 m dhe zbret në Grykën e Llapushnikut, shtrihet rrëpishem në të dy anët duke krijuar vijën shkarese të luginës së lumit Mirusha në trevën e Llapushës dhe grykat e thella dhe vijën shkarëse të lumit Drenica në trevën e Drenicës jugore. Kjo tërësi malore bashkë me malet e Kasmaqit e formon kufirin natyror ndarës të trevës së Llapushës me trevën e Drenicës.

    [redakto] Malet Kamaq-Gjurgjicë
    Po në Llapushën lindore në pjesën verilindore të saj në nga Gryka e Llapushnikut e deri në gryken e lumit Klina në Murg vazhdon tëresia e dyte malore e Maleve të Kosmaqit me majën Kosmaq 970 m, në të cilën përfshihen malet e Negrovcit, Vuqakut e Gjergjices.

    [redakto] Vargmalet Kaznik-Zatriq-Shkozë
    Në Llapushën perëndimore dhe jugore gjendet sistemi i dyte i rëndësishëm malore i njohur si Vargmalet Kaznik-Zatriq-Shkoze me drejtimin VP-JL me lartësinë mesatare 700-1000 m. Kjo tërësi malore fillon nga Gryka e lumit Mirusha në veri e përfundon në luginën e lumit Toplluha në Reshtan të Therandës. Në këtë tërësi malore dallohen malet e Mrasorit e të Llapqevës me lartësi 790 m, Kaznikut e të Panorcit me majën Bajrak 1007 m, malet e Zatriqit (Razhdollit, Akavanit) me lartësinë më të madhe në Dellë 1046 m, pastaj malet e Gurbardhit e Turjakës me lartëson në Kike 9003 m deri në Bllatë dhe Gryke të Zhdrllës. Nga Gryla e Zhdrellës vazhdon tërësia e madhe malore në drejtim të JL e vargmaleve të Shkozës (ish Millanovcit), me malet e Ostrozubit e Rahovecit me lartësinë 870 m, malet e Shkozës me majën më të lartë Kryeguri me lartësi 900 m, malet e Ceri i Shkozës, Pagarushës dhe Doberdelanit me lartësinë më të madhe në Gumnishte 840 m, si dhe nga qafa e Pagarushës e deri në Reshtan malet e Grapit me lartësi 760 m. Ky sistem malore në mënyrë të rrepishme lëshohet në pjesën perëndimore dhe jugore duke krijuar vijën shkarëse të trevës së Llapushës me trevën e Anadrinise, kurse në pjesën lindore këto tërësi malore lëshohen në mënyrë të valëzuara në veri dhe lindje në luginën e lumit Mirusha dhe në jug në luginën e thelle të lumit të Breshancit. Poashtu kjo tërësi malore e formon kufirin natyror ndarës mes Llapushës dhe Anadrinisë (Podrimës).

    [redakto] Vargmalet Gajrak-Gallushë-Biraq
    Po në Llapushën jugore paralel me vargmalet Kaznik-Zatriq-Shkoze dhe vargmalet Carraleve-Drenice shtrihen vargmalet e ulëta Gajarak-Gollushe me lartësi mesatare 600-800 m. Ky sistem malor fillon mbi qytezën e Malishevës në VP dhe përfundon në Grykat e Dragaqinës e Reqanit në JL. Në këtë tërësi malore dallohen malet e Gajrakut me lartësinë më të madhe Gajrak 793 m, pastaj Gajraku i Malishevës me 742 m, Gajraku i Kervasërisë, 720 m, Gajraku i Bellanicës 730 m, Gajraku i Gariqit 700 m. Me në jug dallohet tërësia malore e Gallushës me lartësinë më të madhe 793 m mbi fshatin Nishor, ku dallohen malet e Nishorit dhe Kastercit, Semetishtit dhe Sllapuzhanit. Kurse nga fshati Sllapuzhan deri në grykat e lumit të Dragaqinës vazhdojnë kodrinat e Biraqës me lartësi mbidetare më të madhe 658 m.

    [redakto] Vargmalet Gremnik - Gjurgjevik
    Vargmalet Gremnik - Gjurgjevik kanë shtrirje VJ dhe janë male kryesisht të ulëta me majën më të lartë 720 m mbi fshatin Perqeve. Këto vargmale fillojnë nga lugina e thelle e lumit Klina në veri dhe vazhdojnë drejt jugut deri në luginën e thelle të lumit Mirusha. Në këtë tërësi malore dallohen për nga lartësia malet e Sferrkës e të Perqevës, malet e Gremnikut, malet e Dollcit e të Gjurgjevikut.

    [redakto] Vargmalet Resnik - Kerrninë- Vuqak
    Vargmalet Resnik-Kerrnine poashtu janë male të ulëta që mbulojnë pjesën më veriore të Llapushës nga lumi Kujavq deri në lumin Klina në jug dhe shikuar në aspektin e fizionomisë së relievit ato janë kryesisht terrene kodrinore, ku dallohen kodra Stannjevac 671 m, kodrat e Resnikut 620 m etj.

    [redakto] Relievi kodrinoro- fushor
    Në trevën e Llapushës relievi kodrinoro - fushor është shumë më prezent dhe atë në formë të pllajave të larta ose rrafshnaltave të thyera, kurse ai fushor paraqitet vetëm në disa lugina të ngushta. Në këtë trevë shikuar nga ky këndvështrim në trevën e Llapushës dallohen si rajone më të rrafshëta këto zona : Rrafshlarta e Llapushës, Lugina e Drinit të bardhë dhe Lugina e Pagarushës.

    [redakto] Rrafshlarta e Llapushës dhe Lugina e Mirushës
    Kjo rrafshnaltë përfshin pjesën qendrore të Llapushës mes lumit Klina në veri, maleve të Gremnikut në perëndim, maleve Kaznik-Zatriq-Gajrak në jug dhe maleve Carraleve-Berishe-Kosmaq në lindje. Për nga fizionomia e terrenit është një rrafshnalte shumë e veçante me lartësi mes 500-600 m që në përbërjen e vete ka lugina të cilat kryesisht kanë drejtim L-P që lëshohen poshtë duke formuar rrafshet e vogla aluviale të lumit Mirusha. Në këtë zonë janë të vendosura mbi 60 % e vendbanimeve të Llapushës dhe nëpër të kalon magjistralja Peje-Prishtine si dhe rruga tjetre e rëndësishme Kijeve-Malisheve-Duhel që lidhe shumicën e fshatrave të Llapushës. Në këtë zonë nihen tri tërësi kryesore : mali i madh në perëndim, Dubrava në lindje dhe lugina e Mirushës në jug.

    [redakto] Lugina e Drinit të bardhë
    Zona më e ulet dhe më fushore e trevës së Llapushës me lartësi mbidetare 350-450 m, është pjesa perëndimore e kësaj trevë përgjatë lumit Drini i bardhë që njëkohësisht është e përbërë me shtresa aluviale dhe më e përshtatshmja për bujqësi dhe vijës shkarëse të vargmaleve të Gjurgjevikut e Gremnikut. Kjo lugine ka drejti VJ dhe fillon nga venderdhja e lumit Kujavq në lumin Drini i bardhë në veri dhe përfundon në venderdhjën e lumit Mirusha në jug. Kryesisht në popull nihet si fusha e Dresnikut dhe e Gremnikut.

    [redakto] Lugina e Pagarushës
    Lugina e Pagarushës është një lugine që në veri ka formën e rrafshnaltës në veri me lartësi deri 650m dhe pastaj në jug shkon duke u thelluar dhe formon gryken e Semetishtit ku lartësia zbret deri në 400 m. Kjo lugine gjendet mes maleve vargmaleve Zatriq -Shkoze-Grab në perëndim dhe jugperëndim dhe maleve Gajrak dhe Gollushe në verilindje dhe juglindje. Përmes kësaj lugine kalon lumi Pagarushës që pastaj merr emrin lumi i Breshancit. Kjo lugine është mjaft e thate dhe vetëm në ojesen jugore është zone më e butë dhe aluviale.

    [redakto] Hidrografia
    Treva e Llapushës është e pasur me lumenjtë dhe përrenj. Rreth saj dhe nëpër të kalojnë disa lumenj mjaftë të rëndësishëm të Kosovës si Drini i bardhë në perëndim që e përshkon kufirin e Llapushës nga venderdhja e lumit Kujavq në veri e deri të venderdhja e lumit Mirusha në jug. Pastaj lumi Klina në veri nga fshati Murge e deri tek venderdhja e këtij lumi në Drinin e bardhë tek qyteza e Klinës. Lumi Kujavaq që vjen nga bjeshkët e Suhogerllës dhe kalon duje e formuar kufirin verior të Llapushës përgjatë fshatit Kerrnine deri në venderdhjën në Drinin e bardhë. Lumi Mirusha si lumi më i rëndësishëm i kësaj trevë që përshkon përmes këtë trevë nga malet e Bllacës e deri në venderdhjën në Dri të bardhë tek Guri i zi pranë Volljakës. Lumi i Breshancit që i mbledh përrejte luginës së Pagarsushës deri në vendebashkimin me lumin e Suharekës për të formuar lumin Toplluha në afërsi të Reshtanit. Megjithëse kjo trevë është e pasur edhe me përrenjve shumica e përrenjve sidomos gjatë verës kanë prurje shumë të vogla ose edhe thahen, kështu që pjesa më e madhe e fushave të kësaj trevë nuk mund të ujiten tokat. Fushat që mund të ujiten janë kryesisht fusha e Gremnikut dhe fusha aluviale nga Banja deri në Bubel, përgjatë lumit Mirusha.

    [redakto] Klima
    Klima e trevës së Llapushës është kryesisht klime subkontinentale. Megjithatë kjo trevë duke qenë e hapur përmes luginave lumore dhe rrafsheve dhe duke qenë pjese e basenit të Dukagjinit, për disa nuanca ka klime më të butë se krahinat në lindje. Krejt kjo falë Drinit të bardhë që sjell nuanca të klimës mesdhetare. Sasia e reshjeve kryesisht nuk dallon shumë nga sasia e reshjeve mesatare të Rrafshit të Dukagjinit, megjithëse për disa nuanca mund të jenë më të pakta. Shkëlqimi i diellit në këtë trevë duhet të jetë shumë më i gjatë në kohë se sa në viset më të ulëta të Dukagjinit dhe Drenicës dhe falë kësaj kjo trevë dallohet për sasinë më të vogël të mjegullave që bien atje.

    [redakto] Demografia dhe Vendbanimet
    Treva e Llapushës është një rajon mjaft i populluar me përafërsisht 115 banore në 1 km². Kjo trevë në vete përfshin komplet vendbanimet e komunës së Malishevës gjithsejtë 43 fshatra, pastaj vendbanimet e pjesës lindore të komunës së Klinës, vendbanimet veriperëndimore të komunës së Rahovecit, vendbanimet veriore të Komunës së Suharekës dhe disa vendbanime perëndimore të Komunës së Drenasit, Istogut dhe Lipjanit. Qendra kryesore gravituese e kësaj trevë është qyteza e Malishevës, por për pjese veriore dhe perëndimore të kësaj trevë është edhe qyteza e Klinës, pastaj Rahoveci dhe Suhareka.

    Pjesa kryesore e vendbanimeve të trevës së Llapushës kryesisht vendbanimet Malishevës, Rahovecit dhe Suharekës gravitojnë në qendrën regjionale të Prizrenit, kurse vendbanimet e Klinës në atë të Pejës dhe disa vendbanime të Drenasit dhe Lipjanit në qendrën regjionale të Prishtinës. Në këtë trevë janë të dalluara kryesisht dy lloje vendbanimesh të tiput të grumbulluar dhe shpërndare të cilat për nga fizionomia e terrenit kanë veqorit e tyre dhe dallohen ato të Llapushës perëndimore nga ato të Llapushës lindore. Kryesisht në Llapushën perëndimore si zone me krastike dhe me malore me zona fushore të pakta dominojnë vendbanimet e tipit të grumbulluar, kurse në Llapushën lindore dhe veriore kryesisht ato të tipit të shpërndare.

    Vendbanimet e Llapushës janë :

    Vendbanimet e Llapushës të komunës së Malishevës janë gjithsejtë 44 : Gollubovci, Pllaqica, Mleqani, Balinca, Llazica, Vermica, Shkarashniku, Drenovci, Kijeva, Bubaveci, Burimi(Stapanica), Lumnishta (Lubizhda), Damaneku, Bubli, Panorci, Llapqeva, Garaqeva, Qypeva e Damanekut, Turjaka, Gurbardhi (Carravrana), Burimi (Joviqi), Mirusha, Malisheva, Carralluka, Terpeza, Lladrovci, Berisha, Fshati i ri, Seniku, Bardhi (Lladroviqi), Ngucati, Temeqina, Bellanica, Banja, Gajraku, Kervaseria, Goriqi, Pagarusha, Janqisti, Shkoza (Millanoviqi), Maxharra, Astrazubi (Ostrozubi), Dragobili dhe Maralia.

    Vendbanimet e Llapushes që i takojnë komunës së Klinës janë gjithsëjt 26 fshatra : Sferrka e gashit, Perqeva, Gllareva, Rigjeva, Zabergja, Qabiqi, Doberdoli, Shtarica, Ceraviku, Ujmiri, Gjurgjeviku i madh, Qypeva e poshtme, Qypeva e Sipërme, Volljaka, Gremniku, Dollci, Dresniku, Pograxha, Resniku, Jashanica poshtme, Jashanica e Epërme, Grabovci, Binxha, Siqeva, Jellovci dhe Kerrnica.

    Vendbanimet

    Vendbanimet e Llapushës të komunës së Suharekës janë gjithsejtë 11 fshatra : Javori, Luzhnica, Bllaca, Duhela, Sllapuzhani, Nishori, Kasterci, Breshanci, Semetishti, Peqani dhe Ilironi (Doberdelani).

    Vendbanimet e Llapushës të komunës së Rahovecit janë gjithsejtë 8 fshatra : Mrasori, Guri i Kuq (Petkoviqi), Kazniku, Potoku, Pastaseli, Senovci, Drenovci dhe Zatriqi.

    Vendbanimet e Llapushës që i takojnë Komunës së Drenasit janë gjithsejtë 4 fshatra : Arllati, Gjergjica, Negrovci, Vuqaku dhe Llapushniku. Tani me këto fshatra nihen si fshatrat të trevës së Drenicës (nuk numërohen).

    Poashtu edhe fshatrat e komunës së Istogut deri në lumin Kujavq si : Shalinovci, Polani, Osojani, Tuqepi, Banja, shtupeli, Bellqa dhe Kerrnina, dikur janë njohur si pjese e trevës së Llapushës, por tani me shumë pak njerëz i njohin si pjese të kësaj trevë (pra nuk numërohen).

    Në baze të kësaj renditje del së treva e Llapushës i ka 89 fshatra të cilat edhe sot e kesja ditë nihen si trevë e Llapushës me rreth 100 mije banore.

    SHKOZA nga Prizreni
    ATDHEU MBI TE GJITHA

  2. #2
    SHKOZA
    Anëtarësuar
    28-08-2004
    Vendndodhja
    Prizren
    Postime
    619
    Ndarja regjional e Kosoves:
    Kosova ne aspektin gjeografik ndahet ne dy regjione ( teresi ) te medha ( makroregjione ) : Rrafshi i Dukagjinit ne perendim, Fuasha e Kosoves ne lindje .
    Keto dy teresi te medha pastaj ndahen ne kater mezoregjione :
    1. Rrafshi i Dukagjinit ne perendim;
    2. Drenica ne qender,;
    3. Fusha e Kosoves ne lindje;
    4. Anamorava ne juglindje.
    Secili nga keto mezoregjione qe nderthurin ne shumicen e ratsve te njetat veqori gjeografike dhe etnografike pastaj ndahet ne regjione me te vogla ( krahina, treva ).
    Rrafshi i Dukagjinit perfshine pjesen kryesore te pellgut te Drnit te bardhe mes Bjeshkeve te Nemuna ne veri-perendim , maleve te ulta te Llapushes dhe Drenices ne lindje dhe maleve te Sharrit ne jug.
    Ky mezoregjion ne pellgun verior ( Regjioni i Pejes ) perfshine ne vete keto krahina:
    1. Rugova - ne pellgun e siperm te Lumbardhit te Pejes mes maleve te Haljes, Rusolise, e Gurit te Kuq; Kjo krahine ne aspektin etnografik bene pjese ne trevat e Malesise se madhe.
    2. Podguri i Pejes ( Anamali i Pejes )- perreth mave te Rusolise, Moknes dhe meleve te Thata deri ne bregoret qe ndajne kete zone me Lugun e Drinit dhe lumin Kujavq. Kjo zone graviton ne qytezen e Burimit dhe Pejes.
    3. Lugu i Drinit - grumbulli fshatrave ne te dy anet e siperme te Drinit te Bardhe deri ne qytezen e Klines. Keto fshatra gravitojne ne qytetin e Pejes , Burimit dhe Klines.
    4. Lugu i Leshanit - pergjate rrjedhes se poshtme te Lumbardhit te Pejes nga Peja deri ne venderdhjen e ketij lumi ne Drinin e bardhe. Keto fshatra gravitojne ne qytetin e Pejes dhe te Klines.
    5. Lugu i Baranit - ne pjesen e poshtme te Lumbardhit te Deqanit deri ne venderdhjen e ketij lumi ne Drinin e bardhe. keto fshtra gravitojne ne qytetin e Pejes.
    6. Dushkaja - grumbulli i fshatrave mes Lumbardhit te Deqanit, Drinit te bardhe , Erenikut , deri tek Suka e Hereqit. Keto fshtra gravitojne ne qytetin e Gjakoves dhe Deqanit.
    7. Reka e mire - nga lumi Erenik pergjate maleve te Junikut, Strellcit deri ne qytetin e Pejes. Keto fshatra te kesaj treve Gravitojne ne qytete e Gjakoves, Deqanit dhe Pejes.
    8. Reka e keqe - grumbulli i fshatrave nga rrezet e maleve te Junikut dhe Koshares, pergjate lumit Erenik deri qytetin e Gjakoves. Fshtrat e kesaj treve gravitojne ne qytetin e Gjakoves.
    9. Lugu i Carragojes - eshte nje treve me ngushte mes Rekes se keqe dhe Rekes se mire, te cilat gravitojne ne qytetine Gjakoves.

    vazhdon

    SHKOZA nga Prizreni
    ATDHEU MBI TE GJITHA

  3. #3
    SHKOZA
    Anëtarësuar
    28-08-2004
    Vendndodhja
    Prizren
    Postime
    619
    Ndarja regjional e Kosoves:
    Kosova ne aspektin gjeografik ndahet ne dy regjione ( teresi ) te medha ( makroregjione ) : Rrafshi i Dukagjinit ne perendim, Fuasha e Kosoves ne lindje .
    Keto dy teresi te medha pastaj ndahen ne kater mezoregjione :
    1. Rrafshi i Dukagjinit ne perendim;
    2. Drenica ne qender,;
    3. Fusha e Kosoves ne lindje;
    4. Anamorava ne juglindje.

    Secili nga keto mezoregjione qe nderthurin ne shumicen e ratsve te njetat veqori gjeografike dhe etnografike pastaj ndahet ne regjione me te vogla ( krahina, treva ).
    Rrafshi i Dukagjinit perfshine pjesen kryesore te pellgut te Drnit te bardhe mes Bjeshkeve te Nemuna ne veri-perendim , maleve te ulta te Llapushes dhe Drenices ne lindje dhe maleve te Sharrit ne jug.
    Ky mezoregjion ne pellgun verior ( Regjioni i Pejes ) perfshine ne vete keto krahina:
    1. Rugova - ne pellgun e siperm te Lumbardhit te Pejes mes maleve te Haljes, Rusolise, e Gurit te Kuq; Kjo krahine ne aspektin etnografik bene pjese ne trevat e Malesise se madhe.
    2. Podguri i Pejes ( Anamali i Pejes )- perreth mave te Rusolise, Moknes dhe meleve te Thata deri ne bregoret qe ndajne kete zone me Lugun e Drinit dhe lumin Kujavq. Kjo zone graviton ne qytezen e Burimit dhe Pejes.
    3. Lugu i Drinit - grumbulli fshatrave ne te dy anet e siperme te Drinit te Bardhe deri ne qytezen e Klines. Keto fshatra gravitojne ne qytetin e Pejes , Burimit dhe Klines.
    4. Lugu i Leshanit - pergjate rrjedhes se poshtme te Lumbardhit te Pejes nga Peja deri ne venderdhjen e ketij lumi ne Drinin e bardhe. Keto fshatra gravitojne ne qytetin e Pejes dhe te Klines.
    5. Lugu i Baranit - ne pjesen e poshtme te Lumbardhit te Deqanit deri ne venderdhjen e ketij lumi ne Drinin e bardhe. keto fshtra gravitojne ne qytetin e Pejes.
    6. Dushkaja - grumbulli i fshatrave mes Lumbardhit te Deqanit, Drinit te bardhe , Erenikut , deri tek Suka e Hereqit. Keto fshtra gravitojne ne qytetin e Gjakoves dhe Deqanit.
    7. Reka e mire - nga lumi Erenik pergjate maleve te Junikut, Strellcit deri ne qytetin e Pejes. Keto fshatra te kesaj treve Gravitojne ne qytete e Gjakoves, Deqanit dhe Pejes.
    8. Reka e keqe - grumbulli i fshatrave nga rrezet e maleve te Junikut dhe Koshares, pergjate lumit Erenik deri qytetin e Gjakoves. Fshtrat e kesaj treve gravitojne ne qytetin e Gjakoves.
    9. Lugu i Carragojes - eshte nje treve me ngushte mes Rekes se keqe dhe Rekes se mire, te cilat gravitojne ne qytetine Gjakoves.
    10. Vokshi - grumbulli i fshatrave mbi Reken e keqe, Rekes e mire deri ne malet e Junikut.
    Te gjitha keto krahina se bashku perbejne treven qe ne populle nihet si Dukagjini.

    Pellgu jugor i Drinit te bardhe ( Regjioni i Prizrenit ):
    1. Anadrinia ( Podrimja ) - grumbulli i fshatrave mes te Drinit te bardhe nga Guri i zi deri ne vargmalet Kaznik-Zatriq-Shkoze ne lindje , lumit Toplluha dhe deri ne qytetin e Prizrenit. Kjo krahine i ka tri teresi me te vogla : Bajrakune Polluzhes, Podrimja qendrore dhe Fshatrat e fushes se Prizrenit. keto fshtra gravitojne ne Rahovec, Prizren dhe Suhareke.
    2. Hasi - grumbulli i fshtrave nen malet e Pashtrikut mes lumit Erenik, Drinit te bardhe dhe lumit dhe qafes se Zogjave. Treva e Hasit ndahet ne dy teresi me te vogla : Hasi i thate ( i gurit ) dhe Hasi i bute . Grumbulli i fshatrave te Hasit gravitojne ne qytetin e Prizrenit, Gjakoves,Krumes dhe Kukesit.
    3. Anamali i Prizrenit ( Podguri i Prizrenit ) - Kjo treve perfshin fshtrat pergjate rrezes se vargmaleve te Sharrit nga Prizreni( Kabashit, Dellovcit dhe Grejqevcit) deri ne Qafe te Duhles. keto fshtra gravitojne ne qytetete Prizrenit dhe Suharekes.
    4. Vrrini - grumbulli i fshtrave mes Prizrenit, maleve te Sharrit dhe Drinit te bardhe deri ne qafe te Zhurit.
    5. Luma - grumbulli i fshtrave mes maleve te Sharrit ( Koritnik, Gjallice ), Drinit te Zi dhe Drinit te bardhe. keto fshtra gravitojne kryesisht ne qytetin e Prizrenit dhe te Kukesit. ne territorin e Kosoves pjese te kesaj treve jane Zhuri, Dobrushti, Shkoza dhe Vermica.
    6. Opoja - grumbulli i fshtrave ne mes te maleve te Cvilenit, Koritnikut dhe atyre te Sharrit . Keto fshatra gravitojne ne qytezen e Dragashit.
    7. Gora - fshatrat mes Koritnikut, Rudokes dhe maleve te Sharrit. keto fshatra gravitojne ne qytezen e Dragashit.
    8. Zhupa - grumbulli i fshtrave ne pjesen e siperme te Lumbardhit te Prizrenit, mes maleve Oshllak, Cvilen dhe maleve te Sharrit. Keto fshatra gravitojne ne Prizren.

    Mezoregjioni i Drenices:
    Ky regjion ze pjesen qendrore kodrinoro-malore te Kosoves mes Rrafshit te Dukagjinit dhe Fushes se Kosoves.
    Ky regjion ndahet ne dy teresi te medha ne treven e Drenices dhe ate te Llapushes te peraferta nga aspekti gjeografik dhe etnografik:
    1. Drenica - kufizohet ne veri nga lumi Kujavq, Malet e Thata, ne lindje vargmalet e Qyqavices, Goleshit dhe Blinajes deri ne Gryken e Carraleves jug. Ne kufirin e formojne perendim vargmalet Carraleve- Berishe- Kosmaq dhe Kerrnine . Kjo teresi ndahet ne dy teresi me te vogla : Drenicen veriore ( Drenica e kuqe ) dhe Drenicen e siperme ( Drenica e pashes ). Grumbulli i ketyre fshatrave gravitojne ne qytezat Skenderaj, Drenas dhe Lipjan.
    2. Llapusha (Perkorupa , Llapushniku ) - Shtrihet mes trevave te Dukagjinit ne perendim dhe Drenices ne lindje. Ne veri nga lumi Kujavq dhe malet e ulta te Kerrnines, ne lindje vargmalet : Kasmaq-Berishe-Carraleve ndajne nga Drenica, ne jug malet e Biraqes nga Podguri i Prizrenit dhe ne perendim vargmalet : Drini i bardhe,vargmalet Kaznik-Zatriq-Shkoze me Anadrinine. Keto fshatra gravitojne ne qytezat e Malisheves, Klines, Suharekes dhe Rahovecit . Kjo treve ndahet ne tri teresi me te vogla : Llapusha veriore, Llapusha qendrore dhe Bajraku i Ostrozubit.

    SHKOZA nga Prizreni
    ATDHEU MBI TE GJITHA

  4. #4
    krenar qe jam malsor..... Maska e _MALSORI_
    Anëtarësuar
    21-07-2005
    Vendndodhja
    diku neper bote
    Postime
    2,637

    e ke bere pershesh shkoza...

    ke bere shume mire shkoza qe ke shkruar ketu per kete teme por me thene te drejten e ke bere krejt pershesh..nuk e di si e ben ndarjen keshtu por me thene te drejten kurgje nuk kuptova...nuk e di se si e keni mesuar gjeografine ju por nga sa di une krahinat nuk ndahen keshtu siq ke bere ti me nje mori ndarjesh...thjeshte shkoza mire do ishte te percaktoje nga ana gjeografike nje krahine te caktuar dhe te mos na e perzije me nendarje te njepasnjeshme...nga sa di une krahinat ne pergjithesi nuk pershkruhen ne librat e gjeografise shteterore si ndarje krahinore..ja psh nese sheh gjeografine e shqiperise do te shohesh se gjeografia fizike e saj ndahet ne kater krahina kryesore..1..krahina malore veriore ( alpet )..2.krahina malore qendrore..3.krahina malore jugore..dhe ultesira perendimore...kerkund nuk e ndesh ne gjeografine e shqiperise krahinen e Lumes psh...apo te zadrimes..apo ne gjeografine e kosoves krahinen e llapit apo karadakut..etj.
    nga sa di une shkoza pjesa dermuese e teritoreve shqiptare identifikohen me nje fshat apo qytet dhe grumbullimi i disa te tilleve perben nje krahine ...une po te pershkruaj pak ketu krahinen time qe quhet Lume..nuk e di se si ti e ke futur ne pelgun e drinit te bardhe kur pjesen me te madhe kjo krahine e ka anes se drinit te zi..po nejse..krahina e Lumes shtrihet midis dy lumenjeve te drinit te bardhe dhe drinit te zi...kryeqender e krahines se lumes eshte qyteti i kukesit ngritur ne afersi te vendit te quajtur Kulla e Lumes..nga sa di une kufiri verior i kesaj krahine eshte dalja jugore e qytetit te prizerenit dhe vazhdon pergjate bregut lindor te drinir drejt kukesit..pastaj rrjedhes se drinit te zi ne drejtim te dibres deri sa takohet me lumin Veleshica..ky lum eshte kufiri i saj nga ana juglindore...pergjate lumit Veleshica zgjatet kufiri deri ne majen e korabit...kufiri lindor vazhdon bjeshkeve te fushes se Korabit,Cajes,kroit te bardhe drejt majes se gjallices,koritnikut derisa bashkohet me pjesen jugore te qytetit te prizerenit..nga sa di une qyteti i prizerenit nuk ka te neje fare me krahinen e lumes...krahina e lumes ndahet ne fshatra te cilet jane zhuri,dobrusha,shkoza,vermica ne kosove,morini,bardhoci,gjegjani,pobregu,qyteti i kukesit me gjithe kullen e lumes,shticni,nange,bushat,bicaj me te gjitha lagjet e saj,kolosjani,tershena,gabrrica,lusna,bushtrica,ca ja,kalisi,dhe kalaja e dodes...ndoshta kam harruar ndonje gje persa i perket kesaj krahine por ate qe di e solla ketu...
    mendoj se te gjithe forumnistet mund te na e pershkruajne krahinen e tyre ne kete menyre..jo te stergjatur me histori partizanqe apo patriotike..eshte mire qe te dime gjeografikisht sejcilen krahine ne menyre qe kur te bisedojme me dike mos ti themi qe kurre nuk paskam degjuar per vendin e tij...

    gjithsesi me gjithe gabimet qe mendoj une se i ke bere ne pershkrimet e tua eshte teme e qelluar..ndoshta nuk ngelet ne harrese...

    mendoj gjithashtu qe ti nderrohet emri temes ne '' pershkruaj krahinen tende''..ndoshta administratoret mund te hapin nje teme te re apo nendarje ketu ne forum per kete gje...

    une do ti ftoja te gjithe forumnistet te japin kontributin e tyre ne mbajtjen gjalle te kesaj teme....
    Ndryshuar për herë të fundit nga _MALSORI_ : 14-01-2010 më 19:59

  5. #5
    SHKOZA
    Anëtarësuar
    28-08-2004
    Vendndodhja
    Prizren
    Postime
    619
    Nuk e kuptoj pse te eshte dukur ashtu ty, mirepo une jame munduar te prezentoj ndarjen gjeografike e cila ne te shumten e rasteve eshte e perafert edhe me ndarjen etnografike te trevave te Kosoves. Jam bazuar ne Gjeografine fizike te Kosoves te Dr. R. Qavollit, pastaj ndarjen etnografike te Kosoves te M. Krasniqit e shume studiuesve te tjereve. Keto treva jane pjese te cilat e perbejne Kosoven.

    SHKOZA nga Prizreni
    ATDHEU MBI TE GJITHA

  6. #6
    i/e regjistruar Maska e Dardania antike
    Anëtarësuar
    02-02-2010
    Vendndodhja
    Dardani
    Postime
    184

    a ke cak shkoza

    TI SHKOZA BENE MIRE TE LEXOSH ME SHUME GJEOGRAFI DHE STATISTIKA.




    Une nuk e dij se nga ajo qe shkrove a ke ndonji qellim apo cak qe e arsyeton shkrimin tend.
    Edhe nje leshim ,sa i perket te permendurit te fshatrave ,kur eshte ceshtja e llapushnikut i permend me emer nje nga nje fshatrat dhe disa nendarje te regjionit te kosoves dhe le anash fshatrat e anadrinis qe nuk behen te lihen te pa permendur per shkak te rendesis se tyre .Te anadrinia duhet te permendesh edhe keta fshatra te komunes se Rahovecit ,pa permendur te Gjakoves dhe prizrenit si psh. ,Kramavik,Dej,Ratkovc( ka 5000) ,Radoste,Gexhe,Xerxe,Celine
    ,Krushe e Madhe ( ka 6500 banor).
    Pastaj ka edhe shume fshatra te Prizrenit dhe Gjakoves qe duhet te permendish dhe qe bejene me numer banoreve sa dy her nahija jote e Llapushnikut apo thene shkinisht Prokuples.

  7. #7
    i/e regjistruar
    Anëtarësuar
    10-08-2008
    Postime
    1,280
    Ka mundesi te kete ndonje gabim teknik,mirepo Shkoza ka dhene nje pershkrim shume te perpiket te nendarjes gjeografike-fizike te disa regjioneve te Kosoves -Qendrore.
    Jane ato fshatra qe i permend Shkoza,nje nga krahinat me te pasterta shqiptare...
    Shkoze, vazhdo !
    Ka shume bashkatdhetare tane ne vend ,Shqiperi e bote qe fare nuk e kane idene e shtrirjes gjeografike te krahinave tona.
    Ky eshte nje kontribut shume i cmueshem per njohjen e vendit tone...
    Do te isha mirenjohes,nese kete paraqitje te krahinave- t`a pasurosh edhe me te dhena etnografike,te toponomise,hidronomise e te dhena tjera te vlefshme, per sejcilin qe e done kete vend.
    Do ishte me interes te njohim edhe doke e zakone popullore te kesaj krahine etnike shume origjinale,sidomos rreth zakoneve te vdekjes,lindjes,kumarise,shkuesise,gjakmarrjes,zba timit te Kanunit e doke,zakone e bestytni te nje kraahine puro-shqiptare den-babaden.
    Flm.Shkoze !

  8. #8
    i/e regjistruar
    Anëtarësuar
    05-07-2009
    Postime
    32
    Shkoza të lumt se ke filluar nje temë shumë interesante dhe kjo ka nje debat ne vete ... te lumt
    krenari

  9. #9
    i/e regjistruar
    Anëtarësuar
    05-07-2009
    Postime
    32
    Shkoza vazhdo te shkruash se keto tema jane te mireseardhura per forumistet . Populli thot kur nje njeri qe nuk din dhe flet eshtë ... dhe tjetri që din dhe nuk flet .... prandaj unë që të njoh mirë , juve ju takon te flisni per keto tema. vazhdo .
    krenari

  10. #10
    SHKOZA
    Anëtarësuar
    28-08-2004
    Vendndodhja
    Prizren
    Postime
    619
    Citim Postuar më parë nga Dardania antike Lexo Postimin
    TI SHKOZA BENE MIRE TE LEXOSH ME SHUME GJEOGRAFI DHE STATISTIKA.




    Une nuk e dij se nga ajo qe shkrove a ke ndonji qellim apo cak qe e arsyeton shkrimin tend.
    Edhe nje leshim ,sa i perket te permendurit te fshatrave ,kur eshte ceshtja e llapushnikut i permend me emer nje nga nje fshatrat dhe disa nendarje te regjionit te kosoves dhe le anash fshatrat e anadrinis qe nuk behen te lihen te pa permendur per shkak te rendesis se tyre .Te anadrinia duhet te permendesh edhe keta fshatra te komunes se Rahovecit ,pa permendur te Gjakoves dhe prizrenit si psh. ,Kramavik,Dej,Ratkovc( ka 5000) ,Radoste,Gexhe,Xerxe,Celine
    ,Krushe e Madhe ( ka 6500 banor).
    Pastaj ka edhe shume fshatra te Prizrenit dhe Gjakoves qe duhet te permendish dhe qe bejene me numer banoreve sa dy her nahija jote e Llapushnikut apo thene shkinisht Prokuples.
    Dardania Antike nuk ju kam kuptuar sakte se cfare keni dashur te thoni kur thoni se i kam lene anash shume fshatra te medha te Anadrinise. Ketu une kam prezantuar ndarjen krahinore dhe nuk kam permendur fshatra. Nese keni menduar se kur kam permendur Lugun e Baranit, Leshanit apo Vokshin , kam permendur fshatrat Baran, Leshan e Voksh , ju po tregoni se dini pak , sa qe i perzieni trevat me emra te tille me fshatrat po me ata emra. Lugu i Baranit nuk perbehet vetem nga fshati Baran, ose ai i Leshanit vetem me fshatin Leshan, por ne perberje te vete kane dhjetra fshatra, pra te lutem mos i perziej.
    Anadrinia eshte treva me e rendesishme e pellgut jugor te Dukagjinit si per nga pozita, poashtu edhe per nga popullesia dhe ajo eshte nje treve ne vete me veqorite gjeografike dhe etnografike. Ato fshatra qe i ke permendur jane pjese e Anadrinise dhe nuk jane treva ne vete. Egziston nje lloj nenndarje ne kuptimin etnografik, dialaketit gjuhesor te Anadrinise ne Anadrinin veriore qe per shume kohe eshtte njohur si Bajraku i Polluzhes qe kryesisht perfshine pjesen mes Drinit te Bardhe, bregoreve te Gradishit dhe vargut malor Koznik-Zatriq dhe Anadrinise qendrore dhe jugore.

    SHKOZA nga Prizreni
    ATDHEU MBI TE GJITHA

  11. #11
    SHKOZA
    Anëtarësuar
    28-08-2004
    Vendndodhja
    Prizren
    Postime
    619
    Citim Postuar më parë nga nexhat09 Lexo Postimin
    Shkoza vazhdo te shkruash se keto tema jane te mireseardhura per forumistet . Populli thot kur nje njeri qe nuk din dhe flet eshtë ... dhe tjetri që din dhe nuk flet .... prandaj unë që të njoh mirë , juve ju takon te flisni per keto tema. vazhdo .
    Te falenderoj shume Nexhat 09. ceshtja ketu eshte se dikush inatet e temave tjera vjen dhe i gjuane ketu. Megjithate edhe ata qe vijne me ate qellim ketu , sigurishte se kethehen me te ditur .

    SHKOZA nga Prizreni
    ATDHEU MBI TE GJITHA

  12. #12
    krenar qe jam malsor..... Maska e _MALSORI_
    Anëtarësuar
    21-07-2005
    Vendndodhja
    diku neper bote
    Postime
    2,637

    shkoza....

    Citim Postuar më parë nga SHKOZA Lexo Postimin
    Te falenderoj shume Nexhat 09. ceshtja ketu eshte se dikush inatet e temave tjera vjen dhe i gjuane ketu. Megjithate edhe ata qe vijne me ate qellim ketu , sigurishte se kethehen me te ditur .

    SHKOZA nga Prizreni
    askush nuk u paraqit ketu me pershkrimin e krahines se tij nga ana fizike...une bera pak pershkrimin e krahines sime kurse ti nje pershkrim te pergjithshem te gjeografise se kosoves...

    te lutem a mundesh te na i pershkruash sejcilen krahine te kosoves veq e veq...jo ne nje shkrim te vetem...psh.te na pershkruash fizikisht krahinen e LAPIT...kam degjuar shume njerez qe thone jam LAPNJAN..jam DRENICAK ..jam HASNJAN....po kam degjuar edhe te thone se jam PRIZERENALI....por mendoj se ky prizerene nuk eshte krahine por eshte qytet dhe qe besoj eshte pjese e ndonje krahine....

    une e pershkrova krahinen time te lumes shume thjeshte...kufijt e saj fizik , ne cilen pjese te territorit shqiptar gjindet , fshatrat perberes...thjeshte dhe bukur...

    nuk e di por mendoj se keshtu do ishte me bukur...

  13. #13
    i/e regjistruar
    Anëtarësuar
    20-10-2005
    Postime
    1,712
    Anadrinia ose podrimja e vjeter nuk esht as njiher dhe nuk ishte rrafsh i dukagjinit
    por regjion ne vete
    tipik ne vete, ashtu siq esht hasi regjion ne vete tipik ne vete dhe nerodimja e ferizajt ,
    deri afer kaqanikut krahine ne vete tipike ne vete e dallueshme natyrisht
    e dallueshme ne veqori te saja dialektesh e nen dialektesh te shqipes
    ose siq quhej ndryshe podrimja podrime dhe podrimqak siq jan quajtur banorete podrimes


    gjat gjith historisë dhe dhe kan pasur vallet veshjet folkorin te folurit e tyre te veqanta
    edhe tupani edhe defi kur ka rrahur kan thene krisja nji valle podrimqe krisja nji podrimqe
    dhe drenicasit e kan pas shum qef vallen podrimqe dhe ju kan thene podriqmak
    dhe kndohet kenga ne drenice
    neper shekuj qyky jam tha podrimqaku se bej dert pse derdhet gjaku kjo esht legjende neper shekuj


    e nuk kan thene krisja dukagjinqe por krisja podrimqe
    dhe kjo nuk mund te ndryshohet
    sepse esht veqori tipike e vendit natyrale neper shekuj gjithqka qe esht bime natyrale nuk mund te ndrrohet
    ashtu siq thuhet hasjanqe has hasi hasjanet
    pra te mos ngatrrojme veqorite karakteristikat e regjioneve

    ashtu siq ishte llapusha regjion ne vete qe zakonet dhe te gjitha tjerat veqori
    jashtzakonisht i kishte te ngjajshme me drenicen deri te bardhania ose belanica
    siq e quante administrata e dhunshme serbe vendin ,
    neper shekuj ishte kshtu qe dihet me histori dhe pa tjetersim pra vendi quuhej bardhana e serbet e shkruanin belanica sepse e kishin administraten ne duar ata
    po thuajse te gjitha adetet dhe mentalitetin me perjashtime tejet te vogla
    krahina e llapushes i ka si drenica
    ngjashmerite i mbante me drenicen edhe veshjet e zakonet popullore

    dikur neper shekujt e ma hershem ishte regjion i drenices si me artin si me muziken si me te gjitha tjerat veqori
    Sadik Rama i gjurgjevikut kieva e Ramadan Shabanit e te gjitha keto anë
    neper shekujt jan mbajtur me adete me drenicen

    por disa karakteristika t e veqanta e kan bë nën zonë ose vet zone llapushen

    prap se prap si te veqant te veqant duke e quajtur llapushë

    edhe pse me tabjatet adete zakonet e moqme te vjetra me te gjitha karakteristikat
    e vjetra mbahet dhe mbahej me drenicen ne gjuhen e vjeter gegnishte tabia
    ose fjala tabe quhej zakon
    megjithat zona u quajt llapushë por kjo ndodhi ma vone ky emrim
    si duket ne kohen e turqve
    qe donin ta ndanin regjionin per ta sunduar ma leht me taksa e duke e kontrolluar
    sepse njihet si nje regjion qe mbahet me zakone me drenicen qe nuk paguanin taksa turkut
    neper shekuj


    pra neper shekujt e historise llapusha si me te folur si me te gjitha te tjerat veqori e specifika

    edhe me kengen edhe me dialektin qe shum pak dallon nga dialekti drenicas,
    por megjithat pikrisht keto veqori e lan si llapushe, por ishte edhe fisi i llabushve ,
    dhe drenajve qe ishin te nji kulle e vllazerie dihet kjo historikisht
    qe ishin te nje zjarri nji vendi
    nji kulle nji gjaku nji zjarri nji ogjaku
    dy fise te mdha shqiptare qe ishin te afert me gjak dhe rrejdhnin nga i njejti gjak
    por te ndare nga nji zjarrë pra si duket emri labian dhe dren ishin emra shqiptaro ilir qe serbet donin ti pervetsonin e asimilonin
    ndrsa prapashtesa ush prapashtesa si fjala vjen zogush voglush jan pergdhelse ne gjuhen shqipe labushi ose emri ibo ibe qe sht emer i vjeter shqiptar
    qe quhej ibush ose ibe ibushe ose meta metush mani manush gjini gjinush
    kan karakteristika te veqorive te fjales perkdhelse te shqiptarët edhe ne gjuhen ilire fusha esht quajtur faonë faona por per shkak se syri i njeriut e ka perkdhelur me
    bukuri gjersi gjelbrimin e saj te gjere dhe dashuri emocionale
    ës ht kthye ne emertimin fushe si perkdhelse qe perkdhel syri bukuri gjelbrimi
    si mallushe vendin e mollave por vend et ilire edhe quheshin mollatria
    ose vendet mollare mollatare qe pastaj te huajt i ua shtonin prapashtesen kastra
    qe ne gjuhen ilire ishte ngastra mollangastra mallakastra
    disa zona te disa fshatrave shqiptare i thonin molles malla ose mailla por ky esht dialekt
    prandaj esht quajtur mallusha mollusha pagarusha pagisa pakize emertim i vjeter ilir pogia pagania pagena pagra pagera pigra pigrima pagrusha pagarusha sepse ne disa zona nuk esht folur me fjalen qka po thue por qka pa thush qka pa thu

    legjenda te iliret flet se vetem pas pritjes s e gjate dhe lindjes se djalit
    ja mshefnin emrin e vertet djalit disa kohe ose ja shtremmbronin disa germa
    per shkak te msyshit dhe kjo ka te ngjare qe jan be edhe ne rastin e ksaj historie te ktryre fiseve
    sepse e dhe drenit e drenushes shqiptart i thrrasin me perkdhelje sepse ne rregulloren shqip do te ishte dren dhe drenia denika drenisa por jo drenusha
    dhe mandej ja tregonin pas sa kohe sepse djali ishte me aq vlera sa qe kaloj ne legjende te kujdesit te veqant ndersa per vajzat merziteshin kur lindnin
    si duket zakonet ishin te tilla mbi keto baza disa nga fiset ja kan ndrruar disa germa te emrit djalit per te mos marr msyhs syri i keq dhe ia kan perdhdredhur me prapashtesen ush
    sepse lidndja e djali ne trojet shqiptare ka qene gzim i veqant dhe sidomos nga msyshi disa besime teper te vjetra ia kan mshefur tri germat e fundit
    ose emrin e vertet
    besim ky shum i vjeter i iliro shqiptarve prandaj drenush ë labush
    dhe vet fjala ush paraqet prapashtese perkdhelse te fmiut te vogel
    te shqiptart sidomos te vegjelve ua kan vu emrat perkdhels
    dhe kan mbetur pastaj ashtu
    nuk dihet se sa vllezer do te ken qenë te atyre fiseve
    por nuk ka dyshim se llapusha dhe drenica jan prej te njejtve vllezer te nji shpije
    te nji kulle te ndare nji zjarri te nje familje
    prandaj edhe jan aq te afert me zakone e veqori
    qe nga kohrat e lashta ne menyre krejt te natyrshme
    nuk dihet nese e ndau administrata turke regjionin per ta sunduar ma leht
    por drenajt dhe labajt ishin nji vlla drenushi dhe labushi nga e njejta kullë
    djemt e nji babai e te nje nene te te njejt prindve nga ku u ndane ne fise
    dhe emrat i moren regjionet pastaj pjesa tjeter e drenajve nga drenica
    e drenushve te kti fisi kaloj ne llap por qe jan i njejti gjak kusheri fis kulle zjarrë familje
    dhe i njejti dialekt e zakone pothtuajse me perjashtime te vogla
    ndersa nga fisete kuqit te drenices disa fise jan te dalura ne pejë qe edhe esht ne hsitori e dokumentuar



    apo admnistrata serbe ma vone i ndau poashtu per qellime te veta
    per ti sunduar e mbajtur nen kontroll
    por qe llapusha mbahet ma teper me drenicen dhe zakonet e saj
    ky esht fakt esht natyrale dhe diqka qe shifet natyralisht dhe kan ngjashmeri ne dialekte ne te folur ndersa drenica dhe llapi kan shum pak dallim ne te folur
    edhe pse mund te themi qe llpausha nuk esht tamam drenice tamam
    ashtu siq duhet sepse luhatet per shkak te disa veqorive te saja ne zakone por ngjashmeri te mdha kan
    dha ka mjaft tipare qe llapusha per te qenë edhe me drenicen por edhe regjion ne vete mvaret se si vendoset kjo e si percaktohet por natyralisht mund te jet drenice per shkat te se kalueres ku ajo natyralisht rrejdh nga ai gjak nga ai fis nga po ajo kulle zjarri e ogjaku
    disa thone jemi drenicë deri te belanica
    ish bardha dhe te reqaku e gryka e carraleves por jan nda amdinistrativisht as vet galica e drenices nuk ndejti ne administrate me skenderajn por shkoj me vushtrri dhe ndarjet administrative nuk luajn rrol shum por natyralja veqoria e qenshmja prej nga dhe kush je nga buron me gjak me kulal e me fis cilin ke kusheri me te afertin dhe farefis nga buron dhe eke rrenjen prej kur rrjedh me te verteten historike nga vjen dhe kush je ne te vertet
    kjo esht saktesia e adreses se secilit fis ose regjion siq dihet per shembull rugovasit qe jan i njeti fis me malsinë e kelmendasve ne malsi ndersa drenica perbehet prej ma shum fisesh
    por kryesisht edhe ata jan fise malsoresh

    por drenica e vertet esht me ne veri te kosoves
    qe dikure ishte edhe kollashini e bernjaka pjes e saj
    por fiset e drenices ne ato kohra u perndjeken nga caret e vojvodet serb me dhune e gjak
    e perndjekje spastrime etnike
    dhe u shtyne me ne jug ne drenicen jugore kendej lumit iber deri afer bjeshkve te kotorrit e radisheves
    ne fakt drenica veriore ishte qe ne kohrat e lashta ilire shum me ne veri dhe regjioni quhej kleta dhe e kishte adhurim shqiponjen
    ne drenicë deri vonë esht ruajtur thenja shqipe kleta
    qe do te thot shqipe t lehta lehta esht dialekt i jugut
    shqiperi e jugut ndersa gegnishtja e veriut nuk e ka perdorur bashktinglloren h
    por pa h te leta pra shqipe t leta neper djepat e drenices esht vizatuar gjithmone ne djep shqipja shqiponja dhe ka pasur shum ninulla te fmijve rreth saj
    zakonsiht dhe esht perkundur fmija nga nena me perkundje e kengen e trimerise
    gjumi gjumi mire se te gjeta rritmu bir si shqipe kleta
    deri sa un ne shkolle msoja fjalen te lehta sipas rregullore s se gjuhes shqipe
    populli thoshte nga njiher kleta dhe kur mora besh pastaj se nje regjion jo i vogel i drenices esht quajtur kleta
    dhe drenica u ngushtua me ne jug pastaj dikurë ishte deri pertej bernjake
    dhe liqenit te gazivodes gia svau vau giases giasa ose ga ka ga i ngjashem
    giasa ka giase te rritet nga rrenja dhe toponimi ilire i quajtur ne gjuhen ilire giasa vau
    Pra shum fshatra te drenit dhe te leshakut e te anes se majt te ibrit e kollashinit e zubin potoku ribariqi ribariqi jan nga fisi nga fisi rribajt e drenices
    dihen mbiemrat shqiptar rribaj rrobaj rraboshta rrabani qe te huajt por edhe vet sllavet keshtu i quanin fiset ilire vendase pra kolsha kaloshaj kuqi kaqi berrnika dreni labajt ishin vllazri fisesh te drenices si regjion qe ma se tepermi u godit ne mesjeten e hershme dhe mu ne mes te drenices se sotme jan provuar asimilimet pastaj si ndrrimi i fiseve te emrave ne vojvod dobra
    prekiq turajt jan be turiq tarajt ternac rabaj radish sopajt zubq prekajt prekaz libajt labajt libovec ose lubavec likasjt dhe shanajt e drenices ne shtrembrim sllav ljikoshane mikalajt mikushnica deoba dubova ose dubovac bataj ilir beota beqiq kasana kozhica gardona gradica dashajt dehevac dardhana krushevac palatia polac polance shtushia shtutica
    boranika brinaka brikena pra brinaka ose bernjaka siq e quajn serbet ishte toke e shqiptarve te drenices zubqi dhe zubin potoku sopina nga fisi sopaj shqiptarë drenicas te asimiluar
    qe ishin dikure shqiptare por ky regjion u vu ne shenjester heret nga serbet ardhacak
    dhe u synua qe te merret e te pervetsohet te serbizohet nga presionet e mdha ne ket regjion ne mesjete nji pjese e madhe e kti teritori te quajtur drenice jan ikur ne zona tjera te atdheut
    ne peje ne llap ne rrethet e gjilanit ne zheger ne gjakove prizren ferizaj prishtine mitrovice vushttri lipjan edhe ne tropoje ka fis mangjalli manaj qe jan nje fis me mangjollet e mikushnices s e drenices latinet i quanin magni te mdhej shtatgjat magnjallet manaj manjallet nuk dihet e sigurt se si jan quajtur dhe drejtshkruar por se kan lidhje farefisnie esht e sigurt kjo

    pra ikjet e drenicasve kan datuar neper histori n e rrethina tjera per shkak te persekutimeve te vazhdueshme
    sepse drenica ishte ne shenjester te armiqve neper shekuj
    per shkakte kryngritjeve te shpeshta kunder pushtuesve
    nuk kishte dite qe dikush nuk pergjakej e nuk vritej ose ngatrrohej me pushtuesin duke u munduar ti rezistoj te mos jap haraqin etj
    dhe popullata e saj perndiqej neper shekuj dhe pjese te mdh a te drenicasve kan ikur neper vende tjera dhe jan perndjekur edhe nga truku e serbia ka edhe ne mirdite qe jan loshet eikur nga drenica losh kemi ne fhsatin padalishte te drenices fshati quhej palisa ose polisa siq e quanin defteret e bizantit ne kohrat e vjetra pra iken s enuk deshten te behen ortodoks
    meqens e ishin katolik te kishes romake iken nga zullumi nga bizanti e nga serbia
    drenica si rrafshnalte tejet strategjike ne mes te kosoves
    synohej per tu marr nga te gjith pushtuesit dhe nga perndjekjet vazhduan neper shekuj
    deri ne kotorr dhe radishevë ku erdhen serbet me shtyrje megjash
    ndersa fshatrat tiniq kerligat zubq stermc stermci ne kohrat ilire quhej stermisa e dreanises
    ose stremisa ndersa zubqi quhej buzq ose buzaj fshat i dreanises buze ibrit fshat i drenicasve i asimiluar ne serb ne kohen e stefan nemanjes
    dhe car dushanit te asimiluar dhunshem por qe ruajn shum zakone te shqiptarve drenicas
    dhe ato jan shum te dallueshme edhe pse ata mbahen si serb ne kto kohra
    shum fshatra tjera ju moren drenices veriore shqiptare nga serbet
    komplet ana e majt e lumit iber dhe kolshajt zubin potoku ribariqi kollashini dhe tutina kollashini tutina u quajt titana drenisa keshtu ne kohen romake ku vija e kufijve shkonte ne ane e majt deri te metrovia mitrovica
    titana dreanisa qe flet kjarte ne nje dokument te gjetur ne arkivat e romes
    se kujt i takonte regjioni pra tutini i drenices qe ne fakt perndjekjet e drenicasve shqiptarë ne kohen e car dushanit ishin te tmerrshme
    duke ua pre buzet veshet dhe duart per mos kalim ne fe ortodokse
    nga katolicizmi dihet asimilimi serb ne drence qe marash kaoaj e beri millosh kopiliq dhe fisin e fhsatin kapaj e beri kopiliq qfar domethenje ka kjo kopiliq serbisht kurfare hiq por fshati quhej kapaj dhe milloshi ishte marashi i denices por serbet qdo gjë e ndrronin ne toponimi dhe emertime dokumente e prrallat etyre me qellim per ti pervetsu trojet
    dhe tenedencat per asimilimin dhe shuarjen e ksaj treve iliro shqiptare qe ne kohrat sot duhet ti kushtohet rendesi e veqant nga i gjith kombi drenices presheves dhe mitrovices si zona teper te rendesishme te atdheut dhe ne rrezik te perhershem
    nga sulmet dhe shenjestrat serbe te serbise balli i ksaj shqiperie etnike duhet te ruhet ne veqanti me nje strategji te veqant duke i kushtuar rendesi maksimale te mos ndodhe perseri si me mitrovicen e te thone shqiptarët pastaj jo nuk e paskemi ditur ,sepse zonat e atdheut ne veri jan shum ma teper ne rrezik nga thonjet grabitqare te serbve ardhacak ,prandaj shterpces graqanices presheves mitrovices drenices ne veri ti kushtohet rendesi e madhe dhe e veqant
    sepse jan zona tejet te ndjeshme dhe me strategji te madhe kombtare me rendesi tejet te madhe dhe ne rrezik te perhershem prej armikut serb per tu gjymtuar

    rekonstruime sipas kujtimeve te autorit xhelal ferizi punimet e te cilit i merrte nen kontrol me bastijsa dikur udb ja jugosllave kur autori perndiqej dhe merrte shenime neper fletore ne kushte teper te mjera te bllokadave emertimet e ktyre emrave autori i ka znerthyer neper hulumtime dhe i ka zberthyer se jan emra lir e jo sllav siq i ka shkruar administrata serbe
    e pushtuesit qe u imponua dhunshem neper shekuj me falsiifikime
    kunder shqiptarve per ti pervetsuar trojet shqiptare ja faktet qe sjell autori se si jan quajtur vendbanimet sipas vet hulumtimit te autoit dikure dhe pse ne kushte te mjerusme autori
    ne vite ehershme te rinise nxori toponimine e emrave te vendbanimeve shqiptare por shum fletore i jan marr nga e zeza udb sepse autori xhelal ferizi pecillej ne qdo hap
    dhe ishte krejtesisht i pa perkrahje ne te gjitha kohrat siq po shifet edhe ne keto kohra nuk perkrahet
    Ndryshuar për herë të fundit nga angert : 24-03-2010 më 05:56

  14. #14
    krenar qe jam malsor..... Maska e _MALSORI_
    Anëtarësuar
    21-07-2005
    Vendndodhja
    diku neper bote
    Postime
    2,637
    ANDERT te lutem shko e meso si te shkruash nje here more...uh cja ke fute kot me kete shkrimin e fundit...nje here thumbit e nje here potkoit..nje shkrim pa asnje kuptim... une per vehte nuk mora vesh kurgje...me duhet nje perkthyes me ma perkthy cka ka dashte me thane ky jarani....nuk e di cfae bejne administratoret ...

  15. #15
    Pasioni për shkencën Maska e KILI MERTURI
    Anëtarësuar
    23-01-2008
    Vendndodhja
    evropë
    Postime
    1,838
    Tem me vend dhe shumë interesante.

    Mendoj se Shkoza nuk duhet lënë vetëm që të jap përshkrimet e rajoneve të Kosoves .

    Të gjith ata që din dicka nga rrajoni - krahina e vet le të sjellin informata.

    Unë si dukagjinas , mendoj se Shkoza ka bër një përshkrim të drejt të Dukagjinit .

    Vërejtjet se ky apo ai fshat nuk është përmendur , mendoj se jan pavend. Kosova ka me mijëra fshatra , dhe po u përmenden të gjitha duhet punë.

    Shkoza , vazhdoje me ato informata që ke , dhe edhe njëhr ftoi edhe të tjerë që din të japin kontributin e vet . Natyrish se Shkoza mund edhe të gaboi , dhe besoj se ajo do të marr parasysh kritikat nga ne.


    Kili
    SHQIPËRIA ETNIKE ËSHTË GJAKU IM QË NUK FALET!
    BAC , U KRYMB , E HASA PO LAVDËROHET ME KRYMBJEN E KOSOVES!
    Në dreq të mallkuar të gjithë antishqiptarët dhe tradhtarët e kombit!

  16. #16
    .
    6. Dushkaja - grumbulli i fshatrave mes Lumbardhit te Deqanit, Drinit te bardhe , Erenikut , deri tek Suka e Hereqit. Keto fshtra gravitojne ne qytetin e Gjakoves dhe Deqanit.



    Edhe un do te isha pajtu me shkozen per pershkrimin qe i ka bere Rrafshit te Dukagjinit,, dua vetem nje korrigjim te vogel, fshatrat e rajonit te Dushkajes nuk kan lidhje me lumin Erenik, Ereniku buron ne bjeshket e Junikut, vazhdon neper fshatrat e Rekes se Keqe , hyn ne Gjakove dhe vazhdon tutje ku bashkohet me Drinin e Bardhe

  17. #17
    i/e regjistruar
    Anëtarësuar
    20-10-2005
    Postime
    1,712
    Anadrinia ose podrimja e vjeter nuk ësht as njiher dhe nuk ishte rrafsh i dukagjinit
    por regjion në vete pa dyshim

    tipik regjion i kosoves por me veqoiri te vetat ne vete,
    ashtu siq esht hasi regjion ne vete tipik ne vete dhe nerodimja e ferizajt ,
    pra secili regjion me dallimet e tij
    deri afer kaqanikut krahine ne vete tipike ne vete e dallueshme natyrisht
    e dallueshme esht edhe nerodimja

    ne veqori te saja dialektesh e nen dialektesh te shqipes

    ndersa anadrinia ose siq quhej ndryshe podrimja
    podrime dhe podrimqak siq jan quajtur banoret e podrimes


    gjat gjith historisë

    dhe dhe kan pasur vallet veshjet folkorin te folurit e tyre te veqanta

    edhe tupani edhe defi kur ka rrahur,
    kan thene krisja nji valle podrimqe krisja nji podrimqe ,
    dhe drenicasit e kan pas shum qef vallen podrimqe, anadrini ,
    dhe ju kan thene podriqmak anadrinasve

    dhe kndohet kenga ne drenice kur thuhet

    neper shekuj


    qyky jam tha podrimqaku se bej dert pse derdhet gjaku


    ,kjo esht legjende neper shekuj qe podrimja kishte veqorite e saj ,



    e nuk kan thënë krisja valles dukagjinqe por krisja podrimqe
    dhe kjo nuk mund te ndryshohet

    sepse esht veqori tipike e vendit ,natyrale neper shekuj, gjithqka qe esht bime natyrale nuk mund te ndrrohet si veqori faktike .

    ashtu siq thuhet hasjanqe has hasi hasjanet .

    pra te mos ngatrrojme veqorite karakteristikat e regjioneve -

    -ashtu siq ishte llapusha regjion ne vete -qe zakonet dhe te gjitha tjerat veqori -
    llapusha zakonet i ka jashtzakonisht te ngjashme me drenicen dhe neper shekuj kshtu i kishte te ngjajshme zakonet me drenicen -
    deri ku esht kufiri bardhania te bardhania ose belanica
    siq e quante administrata e dhunshme serbe vendin ,nje qytet kur perfundon regjioni i drenices ne jug te kosoves
    neper shekuj ishte kshtu qe dihet me histori dhe pa tjetersim
    pra vendi ai qytet quhej bardhana e jo belanica
    e serbet e shkruanin belanica sepse e kishin administraten ne duar
    ,te tyre ata .
    Po thuajse te gjitha adetet dhe mentalitetin me perjashtime tejet te vogla
    krahina e llapushes i ka si drenica .

    Ngjashmerite llapusha i mbante me drenicen edhe veshjet e zakonet popullore

    dikur neper shekujt e ma hershem llapusha ishte regjion i drenices
    dhe pepruthej me te gjitha zakonet si me artin si me muziken si me te gjitha tjerat veqori
    Sadik Rama i gjurgjevikut kieva e Ramadan Shabanit
    e te gjitha keto anë
    neper shekujt jan mbajtur me adete me drenicen

    por disa karakteristika t e veqanta e kan bë nën zonë ose vet zonë llapushen

    prap se prap si te veqant te veqant duke e quajtur llapushë

    edhe pse me tabjatet adete zakonet e moqme te vjetra me te gjitha karakteristikat
    e vjetra ,mbahet dhe mbahej me drenicen, ne gjuhen e vjeter gegnishte ,tabia ,
    ose fjala tabe quhej zakon ,
    megjithat zona u quajt llapushë, por kjo ndodhi ma vone ky emrim
    si duket ne kohen e turqve ,
    qe donin ta ndanin regjionin per ta sunduar ma leht me taksa,
    e duke e kontrolluar sipas pushtimit e sundimit ,
    sepse njihet si nje regjion qe mbahet me zakone
    me drenicen ,qe nuk paguanin taksa turkut
    neper shekuj


    Neper shekujt e historise llapusha si me te folur si me te gjitha te tjerat veqori e specifika

    edhe me kengen edhe me dialektin qe shum pak dallon nga dialekti drenicas,
    mbahej me drenice por megjithat pikrisht keto veqori e lan si llapushe, por ishte edhe fisi i llabushve ,
    dhe drenajve qe ishin te nji kulle e vllazerie dihet kjo historikisht
    qe ishin te nje zjarri e nji vendi ,
    nji kulle nji gjaku nji zjarri nji ogjaku,
    dy fise te mdha shqiptare qe ishin te afert me gjak, dhe rrejdhnin nga i njejti gjak ,
    por te ndare nga nji zjarrë ,pra si duket emri labian dhe dren ishin emra shqiptaro ilir ,
    qe serbet donin ti pervetsonin e asimilonin ,
    ndersa prapashtesa ush prapashtesa si fjala vjen zogush voglush,
    jan pergdhelse ne gjuhen shqipe, labushi ose emri ibo ibe qe esht emer i vjeter shqiptar,

    qe quhej ibush ose ibe ibushe, ose meta metush mani manush gjini gjinush ,
    kan karakteristika te veqorive te fjales perkdhelse te shqiptarët ,
    edhe ne gjuhen ilire fusha ësht quajtur faonë faona ,
    por per shkak se syri i njeriut e ka perkdhelur me shikime te gjere e
    bukuri gjersi gjelbrimin e saj, te gjere dhe dashuri emocionale si e gjere dhe e bukur ,

    por ësht kthye ne emertimin fushe si perkdhelse
    qe perkdhel syri bukuri gjelbrimi ,
    Edhe emri mallushe vend i mollave keshtu i esht shtuar prapashtesa ush
    por vend et ilire edhe quheshin mollatria

    ose vendet mollare mollatare qe pastaj te huajt i ua shtonin prapashtesen
    kastra ,
    qe ne gjuhen ilire ishte ngastra mollangastra mallakastra,

    disa zona te disa fshatrave shqiptare i thonin molles malla
    ose mailla por ky esht dialekt ,
    prandaj esht quajtur mallusha mollusha pagarusha me ush fjale perkdhelse shqipe
    . pagisa pakize emertim i vjeter ilir pogia pagania pagena pagra pagera pigra pigrima,
    pagrusha pagarusha sepse ne disa zona nuk esht folur me fjalen qka po thue por qka pa thush qka pa thu qa the ,

    Legjenda te iliret flet se vetem pas pritjes s e gjate dhe lindjes se djalit
    ja mshefnin emrin e vertet djalit disa kohe nuk ja tregonin ,
    ose ja shtremmbronin disa germa me qellim per shkak te msyshit

    per shkak te msyshit .
    dhe kjo ka te ngjare qe jan be edhe ne rastin e ksaj historie te ktyre fiseve

    sepse e dhe drenit e drenushes shqiptart i thrrasin me perkdhelje

    -sepse ne rregulloren shqip do te ishte dren dhe drenia denika drenisa -
    por jo drenusha
    dhe mandej ja tregonin pas sa kohe te lindjes se djalit ia tregonin emrin e vertet -

    sepse djali ishte me aq vlera -
    pranda j sjhum e rendeishme ishte me pas djalë te shqiptarët
    sa qe kaloj ne legjende te kujdesit te veqant kur linddte djali ,
    ndersa per vajzat merziteshin kur lindnin - zakone te vjetra te shqiptarve

    ,-
    si duket zakonet ishin te tilla
    mbi keto baza disa nga fiset ja kan ndrruar disa germa te emrit djalit
    per te mos marr msysh üer te mos e püa syri i keq
    syri i keq dhe ia kan perdredhur me prapashtesen ush

    sepse lidndja e djali ne trojet shqiptare ka qene gzim i veqant
    dhe sidomos nga msyshi disa besime teper te vjetra ia kan mshefur tri germat
    e fundit
    ose emrin e vertetë

    besim ky shum i vjeter i iliro shqiptarve prandaj drenush ë labush-


    dhe vet fjala ush paraqet prapashtese perkdhelse te fmiut te vogel -
    te shqiptart- sidomos te vegjelve ua kan vu emrat perkdhels -
    dhe kan mbetur pastaj ashtu -

    nuk dihet se sa vllezer do te ken qenë te atyre fiseve-

    por nuk ka dyshim se llapusha dhe drenica jan prej te njejtve vllezer
    te nji shpije-

    te nji kulle te ndare nji zjarri te nje familje-

    prandaj edhe jan aq te afert me zakone e veqori -

    qe nga kohrat e lashta ne menyre krejt te natyrshme -


    nuk dihet nese e ndau administrata turke regjionin per ta sunduar ma leht -


    por drenajt dhe labajt ishin nji vlla mbiemra shqiptarë dhe emra
    drenushi dhe labushi nga e njejta kullë nga i njejti ogjak -


    djemt e nji babai e te nje nene te te njejt prindve nga ku u ndane ne fise


    dhe emrat i moren regjionet pastaj-

    pjesa tjeter e drenajve pastaj sipas kesaj u emertue regjioni drenica -


    nga fiset shqiptare te drenajve drenushve -
    nje pjese e kti fisi kaloj ne llap-

    por qe jan i njejti gjak kusheri fis kulle zjarrë familje -


    dhe i njejti dialekt e zakone pothtuajse me perjashtime te vogla -


    ndersa nga fisete kuqit te drenices disa fise jan te dalura ne pejë
    qe edhe esht ne histori e dokumentuar -




    apo admnistrata serbe ma vone i ndau poashtu per qellime te veta -


    per ti sunduar e mbajtur nen kontroll-


    por qe llapusha mbahet ma teper me drenicen dhe zakonet e saj -

    ky esht fakt esht natyrale dhe diqka qe shifet natyralisht-

    dhe kan ngjashmeri ne dialekte ne te folur -

    ndersa drenica dhe llapi kan shum pak dallim ne te folur por jo shum -


    edhe pse mund te themi qe llpausha nuk esht tamam drenice tamam
    ashtu siq duhet -

    sepse luhatet per shkak te disa veqorive te saja ne zakone -dhe ka disa thekse te veqanta -


    por ngjashmeri te mdha kan me denicen ne te folur e dialket sidomos me drenicen jugore -

    dha ka mjaft tipare qe llapusha per te qenë edhe me drenicen-

    por edhe regjion ne vete -

    mvaret se si vendoset kjo-

    e si percaktohet por natyralisht mund te jet drenice -

    per shkat te se kalueres ku ajo natyralisht rrjedh nga ai gjak nga ai fis
    nga po ajo kulle zjarri e ogjaku -

    disa thone jemi drenicë deri te belanica -

    ish bardha dhe te reqaku e gryka e carraleves - por jan nda amdinistrativisht -

    as vet galica e drenices nuk ndejti ne administrate me skenderajn -

    por shkoj me vushtrri -
    dhe ndarjet administrative nuk luajn rrol shum-
    por natyralja veqoria e qenshmja zakonet -
    prej nga dhe kush je nga buron me gjak me kulla e me fis -

    cilin ke kusheri me te afertin dhe farefis nga buron-
    dhe e ke rrenjen prej kur rrjedh me te verteten historike -

    nga vjen dhe kush je ne te vertet -


    kjo esht saktesia e adreses se secilit fis ose regjion -

    siq dihet per shembull rugovasit qe jan i njejti fis me malsinë e kelmendasve ne malsi-

    ndersa drenica perbehet prej ma shum fisesh
    por kryesisht edhe ata jan fise malsoresh gash hot krasniq
    berishe kuq bytyq -


    por drenica e vertet esht me ne veri te kosoves -

    ndersa ne drenicen krejt veriore dikure ishte edhe kollashini e bernjaka
    -pjes e saj
    por fiset e drenices ne ato kohra u perndjeken nga caret e vojvodet serb
    me dhune e gjak dhe fiset u shtyne me ne jug -

    drenica perjetoj perndjekje spastrime etnike -


    dhe u shtyne me ne jug ne drenicen jugore kendej lumit iber
    - deri afer bjeshkve te kotorrit e radisheves -

    ne fakt drenica veriore ishte qe ne kohrat e lashta ilire shum me ne veri
    dhe regjioni quhej kleta dhe e kishte adhurim shqiponjen -

    ne drenicë deri vonë esht ruajtur thenja shqipe kleta -


    qe do te thot shqipe t' lehta lehta esht dialekt i jugut -


    ndersa gegnishtja e veriut nuk e ka perdorur bashktinglloren h-

    por pa h te leta pra shqipe t leta-


    neper djepat e drenices esht vizatuar gjithmone ne djep shqipja shqiponja
    dhe ka pasur shum ninulla te fmijve rreth saj -


    zakonisht dhe esht perkundur fmija nga nena me perkundje e kengen e trimerise -


    gjumi gjumi mire se te gjeta rritmu bir si shqipe kleta -


    deri sa un ne shkolle msoja fjalen te lehta sipas rregullore s se gjuhes shqipe-


    populli thoshte nga njiher kleta
    dhe kur mora besh pastaj se nje regjion jo i vogel i drenices esht quajtur kleta -


    drenica gjat historise s e hershme u ngushtua me ne jug pastaj-

    dikurë ishte deri pertej bernjake me teritor


    dhe liqenit te gazivodes qe quhej ne gjuhen e vjeter shqipe drenicase
    gia svau vau giases- giasa-
    ose ka- ga i ngjashem -giasi va qe serbet e pervetsuan dhe
    ia dhan merin gazvoda atij regjioni dhe e kan pushtuar



    giasa ka giase te rritet
    nga rrenja dhe toponimi ilire i quajtur ne gjuhen ilire giasa vau
    vau i giases qe kishte gjasa

    Pra shum fshatra te drenit dhe te leshakut e te anes se majt te ibrit e kollashinit e zubin potoku ribariqi ribariqi jan nga fisi nga fisi rribajt e drenices

    dihen mbiemrat shqiptar rribaj rrobaj rraboshta rrabani

    qe te huajt por edhe vet sllavet keshtu i quanin fiset ilire jo arban por raban
    her arbanasi


    kolsha kaloshaj kuqi kaqi berrnika dreni labajt ishin vllazri fisesh te drenices

    si regjion qe ma se tepermi u godit ne mesjeten e hershme
    -nga invazioni serb ne mesjeten e hershme
    . dhe mu ne mes te drenices se sotme jan provuar asimilimet
    -pastaj si ndrrimi i fiseve te emrave ne vojvod dobra -
    prekaj
    prekiq turajt jan bë turiq shkruar nga administrata serbe edhunshme pushtuese
    -
    tarajt terrnavci ternac rabaj rishajt grishajt jan shkruar radish sopajt zubq
    prekajt prekaz
    libajt labajt libovec ose lubavec likajt dhe shanajt e drenices

    jan shkruar me shtrembrime serbe si fshati ljikoshane likoshan

    mikushnica quhej mikelaj sipas gojdhana dikur mikushnica dikur esht
    quajtur kurgjegj edhe sot e ksaj dite esht ruajtur emri i vendbanimit te hershem qe quhet lugu i kurgjegjit emertim

    deoba dubova ose dubovac bataj dubofci fhsat i drenices qe quhej dikur bataj
    bata esht emer i vjeter ilir

    si dhe fshati beoti beta beqiq poashtu fshat i drenices
    beta esht emertim i bjeter ilir e kohrave te lashta

    ndersa poashtu fshati kozita ose kasana sipas gojdhanave te vjetra
    kozhica fshat ne drenice i shkruar sipas administrates s erbe i ndryshuar


    pastaj fshati gardona qe serbet e emertuan gradica dhe fhsati

    dashaj qe serbet e shkruan ne adminstraten e tyre si deshevac

    dardhana krushevac palatia polac polance shtushia shtutica
    fshatra keto te drenices te shkruara siaps administrates s e rbe



    boranika brinaka brikena
    pra brinaka ose bernjaka brikena emer ilir pra serbet i kan ndryshuar emrate fhsatravbe sipas serbizmave per ti pervetsuar

    siq e quajn serbet
    ishte toke e shqiptarve te drenices
    zubqi dhe zubin potoku sopina ilire
    nga fisi sopaj shqiptarë drenicas te asimiluar

    qe ishin dikure shqiptare-por ky regjion u vu ne shenjester heret nga serbet ardhacak -


    dhe u synua qe te merret e te pervetsohet te serbizohet-

    nga presionet e mdha ne ket regjion ne mesjete nji pjese e madhe e kti teritori te quajtur drenice jan ikur ne zona tjera te atdheut -


    ne peje ne llap ne rrethet e gjilanit ne zheger ne gjakove prizren ferizaj prishtine mitrovice vushttri lipjan-
    edhe ne tropoje ka fis mangjalli manaj

    qe jan nje fis me mangjollet e mikushnices s e drenices

    latinet i quanin magni te mdhej shtatgjat

    magnjallet manaj manjallet
    nuk dihet e sigurt se si jan quajtur dhe drejtshkruar

    por se kan lidhje farefisnie esht e sigurt kjo -



    pra ikjet e drenicasve kan datuar neper histori n e rrethina tjera
    per shkak te persekutimeve te vazhdueshme dhe sidomos ne kohene car dushanit

    sepse drenica ishte ne shenjester te armiqve neper shekuj

    per shkakte kryngritjeve te shpeshta kunder pushtuesve


    nuk kishte dite qe dikush nuk pergjakej e nuk vritej ose ngatrrohej me pushtuesin-

    duke u munduar ti rezistoj te mos jap haraqin etj -

    dhe popullata e saj perndiqej neper shekuj
    dhe pjese te mdh a te drenicasve kan ikur neper vende tjera-


    dhe jan perndjekur edhe nga turku e
    serbia dhe ka te ikur edhe ne mirdite qe jan fisi i loshve

    ikur nga drenica
    losh kemi ne fshatin
    padalishte te drenices fshati quhej palisa ose polisa
    siq e quanin defteret e bizantit ne kohrat e vjetra
    pra iken s enuk deshten te behen ortodoks

    meqens e ishin katolik te kishes romake iken nga zullumi nga bizanti e nga serbia -


    drenica si rrafshnalte tejet strategjike ne mes te kosoves -


    synohej per tu marr nga te gjith pushtuesit

    dhe nga perndjekjet vazhduan neper shekuj -


    deri ne kotorr dhe radishevë ku erdhen serbet me shtyrje megjash -


    ndersa fshatrat tiniq kerligat zubq stermc stermci suhagerla syrigana

    ne kohrat ilire quhej stermisa e dreanises

    ose stremisa
    ndersa zubqi quhej buzq ose buzaj fshat i dreanises buze ibrit

    fshat i drenicasve i asimiluar ne serb ne kohen e stefan nemanjes


    dhe car dushanit te asimiluar dhunshem

    por qe ruajn shum zakone te shqiptarve drenicas -


    dhe ato jan shum te dallueshme edhe pse ata mbahen si serb ne kto kohra -


    shum fshatra tjera ju moren drenices veriore shqiptare nga serbet .


    komplet ana e majt e lumit iber dhe kolshajt zubin potoku ribariqi kollashini dhe tutina-

    kollashini tutina u quajt titana
    drenisa keshtu ne kohen romake ku vija e kufijve shkonte ne ane e majt deri te metrovia mitrovica -

    titana dreanisa qe flet kjarte ne nje dokument te gjetur ne arkivat e romes -


    se kujt i takonte regjioni

    pra tutini i drenices qe ne fakt perndjekjet e drenicasve shqiptarë ne kohen e car dushanit ishin te tmerrshme -


    duke ua pre buzet veshet dhe duart per mos kalim ne fe ortodokse -


    nga katolicizmi sepse shqiptaret ishin te fese latine katolike


    dihet asimilimi serb ne drenic qe

    marash kapaj qe quhej edhe millosh kopiliqi por kopiliqi quhej kapaj dhe milloshi ishte marash


    millosh kopiliq dhe fisin e fshtin kapaj e beri kopiliq
    qfar domethenje ka kjo kopiliq serbisht kurfare hiq
    por fshati quhej kapaj
    dhe milloshi ishte marashi i denices
    por serbet qdo gjë e ndrronin ne toponimi dhe emertime dokumente e prrallat etyre
    me qellim per ti pervetsu trojet

    dhe tendencat per asimilimin dhe shuarjen e ksaj treve iliro shqiptare
    -
    qe ne kohrat sot duhet ti kushtohet rendesi e veqant-

    nga i gjith kombi drenices presheves dhe mitrovices si zona teper te rendesishme

    te atdheut dhe ne rrezik te perhershem-
    nga sulmet dhe shenjestrat serbe te serbise -

    alli i ksaj shqiperie etnike duhet te ruhet ne veqanti me nje strategji te veqant duke i kushtuar rendesi maksimale
    e mos ndodhe perseri si me mitrovicen
    e te thone shqiptarët pastaj jo nuk e paskemi ditur ,
    sepse zonat e atdheut ne veri jan shum ma teper ne rrezik nga thonjet grabitqare te serbve ardhacak ,
    prandaj shterpces graqanices presheves mitrovices drenices ne veri ti kushtohet rendesi e madhe dhe e veqant -

    sepse jan zona tejet te ndjeshme dhe me strategji te madhe kombtare
    me rendesi tejet te madhe dhe ne rrezik te perhershem prej armikut
    serbijan me qellim per tu gjymtuar


    rekonstruime sipas kujtimeve te autorit xhelal ferizi punimet e te cilit i merrte nen kontroll
    me bastisje te vazhdueshme nga ish udb jugosllave kur autori perndiqej



    dikur udb ja jugosllave kur autori perndiqej
    dhe merrte shenime neper fletore ne kushte teper te mjera te bllokadave

    emertimet e ktyre emrave autori i ka zbrthyer neper hulumtime
    dhe i ka zberthyer se jan emra
    ilir e jo sllav siq i ka shkruar
    administrata serbe
    e pushtuesit qe u imponua dhunshem neper shekuj me falsiifikime -

    kunder shqiptarve-
    per ti pervetsuar trojet shqiptare
    ja faktet qe sjell autori se si jan quajtur vendbanimet sipas vet hulumtimit te autorit
    dikure
    dhe pse ne kushte te mjerushme autori me mund te madh
    i ka nxjerur dikur keto toponime emertime ilire

    ne vite ehershme te rinise nxori toponimine e emrave te vendbanimeve shqiptare
    por shum fletore i jan marr nga e zeza udb
    sepse autori xhelal ferizi
    percillej qdo hap nga ish spiunet e udb ja e ish jugosllavise

    dhe ishte krejtesisht i pa perkrahje ne te gjitha kohrat
    siq po shifet edhe ne keto kohra nuk perkrahet

  18. #18
    i/e regjistruar
    Anëtarësuar
    20-10-2005
    Postime
    1,712
    emertime te dikurshme fhsatra regjione shqiptare dhe ndrrime histori emrash toponomi
    veqori
    Ndryshuar për herë të fundit nga angert : 26-03-2010 më 00:25

  19. #19
    SHKOZA
    Anëtarësuar
    28-08-2004
    Vendndodhja
    Prizren
    Postime
    619
    Citim Postuar më parë nga Skifter Bjeshke Lexo Postimin
    .
    6. Dushkaja - grumbulli i fshatrave mes Lumbardhit te Deqanit, Drinit te bardhe , Erenikut , deri tek Suka e Hereqit. Keto fshtra gravitojne ne qytetin e Gjakoves dhe Deqanit.



    Edhe un do te isha pajtu me shkozen per pershkrimin qe i ka bere Rrafshit te Dukagjinit,, dua vetem nje korrigjim te vogel, fshatrat e rajonit te Dushkajes nuk kan lidhje me lumin Erenik, Ereniku buron ne bjeshket e Junikut, vazhdon neper fshatrat e Rekes se Keqe , hyn ne Gjakove dhe vazhdon tutje ku bashkohet me Drinin e Bardhe
    Ju kerkoj falje qe spo kam mjaft kohe per te vazhduar postimin. Dua ta percaktoj edhe me saktesisht Dushkajen ashtu siq e di une se eshte. Dushkaja ne veri kufizohet me Lugun e Baranit dhe kete kufij e formojne kodra e Hereqit dhe nje pjese e Lumbardhit te Deqanit. Ne lindje Dushkaja kufizohet me Aandrinin ( Perdrinine) dhe kete kufije e formon Drini i bardhe. Ne jug Treva e Dushkajes kufizohet me treve e e Hasit dhe kete kufije e formon nje pjese e Lumit Erenik nga venderdhaj ne Drinin e bardhe deri ne dalje te qytetit te Gjakoves. Ne perendim kjo treve kufizohet me Reken e keqe dhe Reken e mire dhe kete kufije e formesojne kodrinat nga Gjakova deri ne suken e Hereqit.

    Kur te kem kohe do te filloj ti percaktoj te gjitha krahinat edhe me fshatra dhe per mua ka rendesi sidomos mendimi i juaj per disa fshatra kufitare mes trevave te ndryshme per te cilat kam dyshime se ciles treve i takojne.

    SHKOZA nga Prizreni
    ATDHEU MBI TE GJITHA

  20. #20
    SHKOZA
    Anëtarësuar
    28-08-2004
    Vendndodhja
    Prizren
    Postime
    619

    Për: Të dhëna mbi trevat e Kosovës

    Ndarja krahinore e Kosovës.
    Fotografitë e Bashkëngjitura Fotografitë e Bashkëngjitura  
    ATDHEU MBI TE GJITHA

Regullat e Postimit

  • Ju nuk mund të hapni tema të reja.
  • Ju nuk mund të postoni në tema.
  • Ju nuk mund të bashkëngjitni skedarë.
  • Ju nuk mund të ndryshoni postimet tuaja.
  •