Psikologjia e Ateizmit
Dr,Paul C. Vitz
24 Shtator 1997
Konceptet psikologjke te cilat e shpjegojne jo vetem besimin fetar por edhe mungesen e besimit jane si lloj shpate me dy tehe.
Dr, Paul Vitz ka dhene dy supozime rreth ateizmit.
1.Pengesat kryesore per te besuar jane jo-racionale dmth jane psikologjike
2.Te gjithe ne kemi zgjedhje te lire ne lidhje me besimin apo mosbesimin ne zot.
Qellimi eshte qe t`i identifikojme faktoret qe i predisponon nje ateist.
Se pari Dr. Vitz elaboroi disa arsye shume te cekta te ateizmit duke marr si shembull nje histori te tijen.Ai ishte rritur si nje i krishter por duke u kthyer ne Ateist ne moshen 18 vjecare.Gjer ne moshen 38 vjecare ai kishte qen ateist mirpo prap ishte kthyer ne te krishtere.Reflektimet ne jeten e tij i treguan se arsye per te qen ateist gjat asaj kohe kishin qene te cekta.
Arsyet e cekta per ateizem :
1. Socializimi i parehatshem. (Dr.Vitz ishte nga Mid-West qe per te ishte i merzitshem ndersa ai deshironte te ndihej rehat dhe joshej nga bota laike.
2. Deshira qe te jet i pranuar nga professor te fuqishem dhe me influence.
(Ai kishte verejtur se profesoret e tij ne Stanford kritikonin cdo teme psikologjike por ishin se bashku ne dy gjera : ambiciet profesionale dhe mosbesimi ne zot.
3. Konforti personal.
Sipas tij besimi ne Zot do te thoshte te ofrosh kenqesi dhe kohe te lire.
Me pas Dr.Vitz kalon ne disa aresye te thella psikologjike per njerezit te cilet nuk besojne ne Zot. Ai kishte pasqyruar kritikat e Frojdit per besimin dhe teorine se njerezit jane te pafuqishem ose te dobet dhe u duhet mbrojtaj prandaj ata i projektojne nevojat e veta duke shpikur nje figur ``babai`` te fuqishme qe simbolizon Zotin.
Ne esence ai kishte prembledhur teorine e projeksionit si nje argument autonom dhe te pavarur nga psikologjia.
Perkrah ketij pohimi eshte fakti se Freurbasch kishte forlmuluar me heret argumentin e njejte ne librin te cilin e ksishte lexuar Frojdi.
Dr.Vitz pershkruajti nje sqarim per ateizmin duke perdorur psikologjine e Frojdit mbi Kompleksin e Edipit, ne te cilin Frojdi kishte shtruar kete problem si ceshtje te crregullimeve psikologjike ku sipas tij qe te gjith mashkujt vuajne dhe kane deshiren te vrasin babain dhe te jene me te afert me nenen e ne disa rste edhe te flejne me te.
Tani, ketu e bene nderlidhjen Dr.Vitz ku thot se : psikologjikisht Zoti dhe Babai jane te njejte.Prandaj deshira per te mbytur babain (sipas Kompleksit te Edipit) eshte e njejte me deshiren per te eliminuar Zotin,pra Ateizmi eshte permbushje e deshires Edipeske. P.sh Volteri (nje kompozitor i njohur) nuk ishte nje ateist por nje deist, ai refuzonte Zotin e tij personal, gjithashtu ai refuzonte fuqishem babain e tij.Ne vitet e tij te njezeta (1718) ai publikoi nje veper te quajtur Edipi.
Denis Diderot gjithashtu ishte nje ateist dhe pohonte qe nese mashkulli ndihet i lene anash ai do te i ze frymen (mbyt) babait ne menyre qe te jete me afer nenes.
Frojdi vuri ne dukje nje lidhje ne mes autoritetit te prindit dhe besimit ne Zot. Dr.Vits i vuri themelet e Teorise se babait te manget i cili mundohet nepermjet saje te shpjegoj ateizmin.
1. baba i dobet
2, baba abuziv
3, baba i hutuar
Babai i Frojdit ishte nje njeri i dobet dhe kishte telashe per ta mbajtur dhe mbeshtetur familjen e tije gjithashtu ai ishte nje pervers seksual.
Ai ishte nje cifut Liberal keshtu qe Frojdi veri ne dukje dobesine e tij me religjionin.
Disa shembuj me te fresket.
Madeline Murray O'hare e kishte urryej babain e saj dhe kishte tentuar ta vriste me nje thike kuzhine kjo ngjarje eshte nxjerrur nga libri i djalit te saj.
Albert Elis eshte psikolog i ashper ndaj religjionit. Dr.Vitz ishte me nje panel me te dhe ai kishte filluar te krijonte teorine te nje babai te manget ndaj tij.
Ellis kishte thene se teoria nuk pershtatej me te pasiqe ai ishte larg nga i ati.
Ne nje bisede te rastit nje shok i kishte thene Vitz-it qe teoria pershtatet me te ne menyre perfekte.Duke marr parasysh biograine e Ellisit ku babi i tij e kishte leshura apo me mire thene kishte ikur nga familja dhe nena e Ellisit e kishte te pamundur qe ta mbeshtes ate,keshtu qe Ellis the vellau i tij papritmas mbeten duke u munduar te sigurojn gjthcka per veten e tyre.
Anthony Flew eshte nje filozof dhe njekohesisht nje ateist,ai eshte djali i nje prifti te mirenjohur ne Angli.
Babai i David Humesit kishte vdekur kur ai ishte vetem dy vjec.
Si grupe kontroli Dr.Vitz e morri keta teist te mirenjohur te cilet ishin bashkohes te tij dhe te se nejtes kulture : Barkley, Burke, Wilbeforce e te tjere kun e te gjitha rastet te ghithe kishin relacione te mire me baballaret e tyre.
John Staur Mill nje ateist i cili kishte mardhenia te mire me baban e tije ku bile kishte trasheguar ateizmin e tij.
Per konkulzion Dr,Vitz kishte lexuar nje permbledhje nga Russel Baker i cili isht nje columnist i New Your Times dhe kishte pershkruar zemerimin dhe hidherimin e tije ne moshen 5 vjecare kur i kishte vdekur babai dhe se si kishte e filluar te behet skeptik.
Dr.Vitz kishte verejtur disa faktore tjere te perbashket dhe i kishte profilizuar si te : zgjuar dhe arrogant.
Qellimi i profilizimit te ateistit eshte qe ti hiqen motivet psikologjike nga pershkrimet e besimit ne zot,keshtu qe kur nje atesit e sulmon nje teist per te qenurit i papjekur atehere nje teist mund ti kundervehet me po keshtu eshte plako dmth kjo isht nje menyre e te diskutuarit ne mes nje ateisti dhe teisti sipas Dr.Vitz.
Sidoqofte askush nuk e ve ne dyshim qe te kesh nje baba te dashur eshte me mire se te kesh nje baba te padashur.Nje baba i dashur ateist ka mundesi qe te drejtoj femijen e tij ne nje teist sikurse nje baba i dashur ama qe eshte teist ka mundesi ta drejtoj femijen e tije drejt ateizmit perfundon Dr.Vitz
Faleminderit,
Pendex
http://brothersjudd.com/index.cfm/fu.../book_id/1324/
Krijoni Kontakt