Shekulli, 28/05/2009
Prag zgjedhjesh "nė shtėpinė tonė"
EDA DERHEMI
Kjo ėshtė njė histori e ngjashme me shumė tė tjera para zgjedhjeve, veēse "nė shtėpinė tonė". Telefonova tim atė herėt nė mėngjes. Mė tha se mami nuk qe nė shtėpi: njė komshie e kish marrė nė njė miting organizuar nga Gjozefina Topalli.
E mbajta veten fort tė mos reagoja. Pas aq deklamimeve nė thelb kundėr vlerave e menēurisė femėrore tė botės, arrogante e vulgare nė ton dhe gjuhė, jodemokratike, madje edhe irracionale nga pika mė e lartė fizike e Parlamentit, Gjozefina ende ka forcė t'i bėjė gratė ta ndjekin?! Bėn vaki vetėm nė Shqipėri!
Pauzė... qė mė bėri tė mendohesha dhe rimerrja veten mė arsyeshėm. A kam arsye pse tė jem e pakėnaqur qė prindėrit e mi mbėshtesin Salėn? Pa dyshim qė po, se unė besoj qė ai ėshtė koka e sė keqes dhe krimbjes shqiptare tė para dhe gjatė tranzicionit. Por a mund tė fyhem pėr anėn qė mbajnė?
A mė lejohet tė ngre zėrin dhe tė protestoj kur im atė ndjek Salėn nė televizor dhe ime mė shkon nė mitingun e Gjozefinės lulemadhe? Do bėja tamam atė qė dua tė kritikoj po tė sillesha kėshtu. A nuk kemi po aq tė drejtė tė kemi opinionet dhe pasionet tona politike, si prindėrit e mi, si unė e kushdo tjetėr?
Ēėshtja nuk ėshtė tek larushia e tė menduarit politik dhe ideologjik; ēėshtja ėshtė tek paaftėsia pėr tė diskutuar ndryshimet dhe afėrsitė tona, ēėshtja ėshtė tek tradita e marrjes sė njė istikami dhe mospranimi i hapjes sė syve derisa kundėrshtari tė jetė asgjėsuar totalisht.
Kjo na lė mbrapa si popull, dhe ia jep zgjedhjet atij qė mė pak i meriton e qė manipulon mė suksesshėm. Pėr fat tė keq, komunikimi politik nė pėrgjithėsi, por edhe mė fort nė periudha zgjedhjesh, nuk ka dy anė dialogjike tė domosdoshme pėr tė rrahur mendimet, arsyetuar, vendosur pėr hir tė argumentit dhe jo pasionit tė verbėr.
Komunikimi politik nė kėto ēaste, ėshtė njė monolog i egėr prej dy kampesh armike, ku palėt nuk komunikojnė, por pėrforcojnė opozicionin e vet pa argument e pa debat, por me slogane boshe e sharje qė, siē thotė Obama, nuk kritikojnė, por karikaturojnė tjetrin. Formacioni i prijėsve tanė nuk ėshtė ai i komunikimit dhe dialogut nga pozita tė ndryshme, por njė formacion luftimi, ku komunikimi pėrbuzet dhe evitohet.
Dhe njerėzit, si turmė militante e verbėr, ndjekin dhe imitojnė krerėt, pa pasur guximin dhe forcėn e shndėrrimit nė publik politik aktiv qė t'i detyrojė krerėt t'i japin llogari njėri-tjetrit (derisa i dinė mė mirė se kushdo pacipėritė e tjetrit) qė publiku tė ketė mė pas llafin e fundit, qė t'i shtrėngojnė krerėt nė vend tė premtimeve broēkullore, tė dalin me programe konkrete, tė matshme e tė provueshme, qė njerėzit tė zgjedhin atė qė vėrtet u intereson, e tė mos "ndjekin vijėn e partisė".
Jo politikanėt, por demagogėt, tė majtė e tė djathtė, (Doni tė thoni qė ėshtė e njėjta gjė nė Shqipėrinė tonė?) janė tė vetmit qė fitojnė nga ndjekja qorrazi.
Dhe, edhe nėse ka politikanė qė sinqerisht besojnė nė pėrmirėsim tė jetės dhe luftė tė ndershme administrative e kulturore pėr ta arritur atė, ata humbasin nė zallahinė e militantizmit tė tufės qė ndjek fyellin e bariut qė po i prin drejt greminės.
Ose, qė tė mbijetojnė, kėta politikanė tė izoluar apo tė rinj i bashkohen njėrit apo tjetrit grup tė madh politik nė vend, dhe nė fakt kėshtu asimilohen nė njė kulturė tė kalbur politike, nė vend qė tė mbijetojnė.
...Pastaj, pėrderisa ishim tek tema politike, babi iu kthye tė rejave nė kėtė fushė: "E di qė kėsaj radhe ka njė Derhem qė paraqitet nė kandidaturat pėr deputetė tė socialistėve?..., po thjesht ėshtė e martuar tek ne, s'ėshtė gjaku ynė". Ndryshe, po tė kish lidhje gjenetike me ne, nuk do ta shpjegonte dot kurrė im atė kėtė ērregullim fatal.
Po pėrse janė "Derhemtė" sipas tim ati, gjenetikisht antisocialistė? Nė shpjegimin e kėsaj arsyeje fshihet njė nga karakteristikat mė tragjike tė elektoratit shqiptar nė pėrgjithėsi: e para, ai ėshtė mė shumė kundėr diēkaje sesa pro diēkaje (pėr fat tė keq, kėtu bėj pjesė edhe unė) e sheh mė shumė mbrapa sesa pėrpara; Dhe e dyta, vetėdeklarimet e politikanit pėr pozicionin e vet merren si tė qena e nuk shihen nė mėnyrė skeptike.
Flas pėr elektoratin idealist e tė ndershėm, ku futen edhe prindėrit e mi, elektorat qė e ndjek politikanin, sepse beson qė ai ėshtė me tė drejtėn, jo pėr atė pjesė qė ndjek ose futet nė politikė, jo pėr hir tė parimit, por sepse ashtu do mund tė gjejė njė punė qė s'e meriton, tė sigurojė fitime qė s'i takojnė apo tė fitojė liri nė bėrje dallaveresh.
Pra, pėr tim atė dhe gjithė njerėzit me tė njėjtėn mendėsi kundėr diktaturės sė Enverit, tė cilėt nė fakt socializmi i dėrrmoi e sa s'u mori shpirtin, u mori tokat, shtėpitė, i la pa punė, i futi burgjeve e i pushkatoi, ua la fėmijėt pa shkollė sado tė zgjuar, ua ktheu vlerat e dinjitetin nė frikė e servilllėk, Saliu dhe Topalli shfaqen si shenjtorė qė s'duhen kryqėzuar nė pyetje e fushata kritike, sepse ata janė forca qė vetėshpallet si antisocialiste.
E vėrteta ėshtė se ky grup idealist nė politikė nuk ėshtė me Salėn; ata thjesht janė kundėr Enverit...dhe Sala i tėrheq bukur pėr hunde, duke manipuluar historitė e dhimbshme shqiptare.
E vėrteta ėshtė se Sala dhe Gjozefina, nė sjellje e kulturė personale, si dhe nė ideologjinė e vet partiake, janė shumė mė tepėr si Enveri sesa 10 Ramė bashkė vėnė njėri mbi tjetrin (ēfarė pėrbindėshi i gjatė do dilte ky i fundit!) - Dhe kėtė e them thjesht pėr hir tė sė vėrtetės, pa dashur tė implikoj se Rama dhe Enveri s'kanė pika tė pėrbashkėta!
Tim gjyshi e tim ati, Enveri u mori tokat (e plot tė tjera), ndėrsa Sala nė ato toka qė u mori Enveri, futi zaptues, qė edhe kur s'ishin tė tillė kur zbritėn nga mali, u bėnė tė tillė pasi zbritėn, u mori votat, i legjitimoi nė vjedhjen e vet, dhe tim ati i tha:
Mė vjen keq! Toka i takon atij qė e punon, ty tė rrofshin tapitė! Pėr njė pjesė tė tyre, pas 100 vjetėsh, bėn vaki do ngelet ndonjė shpėrblim financiar edhe pėr ty, po patėn lėnė gjė pa bėrė tė tyren pasardhėsit e fėmijėve tė mi!"
Dhe kjo ėshtė arsyeja qė 'Derhemtė' antienveristė janė sot me Salėn. Kėsaj i thonė "Pėr inat tė vjehrrės, do fle me millonanė!"
E prapė aktivizmi publik ėshtė njė e mirė shoqėrore e pamatshme, e unė jam krenare qė prindėrit e mi janė aktivė dhe nuk votojnė sepse ėshtė dita, por sepse kanė pasionin xhenuin tė ndryshimit.
Por ndryshimi nuk vjen vetiu, vetėm sepse ndjekim mitingjet ose hedhim votėn kuturu pėr simpati tė papeshuara.
Ndryshimi pozitiv vjen kur demokracia nuk ėshtė slogan, por realitet, kur njerėzit i analizojnė kritikueshėm kandidatėt e vet, kur u japin shanse tė barabarta tė gjitha programeve qė janė nė lojė, kur shohin ē'tė mirė sjellin ato programe pėr ata vetė dhe shoqėrinė, e sidomos sa tė besueshėm janė qė mund tė realizohen.
A e kemi fuqinė demokratike ne si shoqėri qė, siē i tha zėvendėspresidenti Biden Tadiēit nė Beograd, "tė jemi dakord qė tė mos biem dakord", dhe a mundemi realisht ta bėjmė kėtė?
Aktivizmi publik i kėsaj natyre nis nė familje. A mundemi ne si publik, nė periudha zgjedhjesh, tė analizojmė, t'i vėmė me shpatulla murit kandidatėt qė mbėshtesim, si dhe ata qė kundėrshtojmė, qė mė pas tė fituarit tė jemi "Ne, Njerėzit", dhe jo "ata, demagogėt".
Para-zgjedhjet janė edhe periudha pastrimi e ndryshimi mendėsish publike, pra edhe shanse pėr ndryshimin e kulturės politike tė qytetarėve dhe tė politikanėve vetė, por periudha tė tilla duhen jetuar me sy hapur e mendje aktive.
Pėrndryshe, nė korrik, ne shqiptarėt do shohim edhe njė tjetėr shans tė humbur, edhe njė tjetėr moment historik ku Shqipėria vendos tė vazhdojė vegjetimin e vet shekullor.
Krijoni Kontakt