Beteja e Kosovës e vitit 1389 nuk ka ndodhur!
Është viti 1389, dy ushtritë më të mëdha të kohës ishin mbledhur në Fushë të Kosovës ballë për ballë. Ballkanasit kundër Osmanëve. Por, a luftuan? Jo aty nuk pati luftë! Pati komplot dhe tradhti. Ky është pak a shumë një opinion që nxjerrë çdokush që lexon romanin "Kryekronika e Fushës së Kosovës" të Ardian Haxhës, botuar dy vite më parë. Në fakt, romani është një bestseller i vërtetë, i cili nëpërmjet rrëfimeve interesante na sjell atmosferën e luftës së viti 1389, duke na bërë me dije se lufta e këtij viti nuk ndodhi. Ky është mit dhe është krijuar për qëllime politike nga fqinjët tanë.
Mungojnë të dhënat
Romani nis me ekspansionin e ushtrisë osmane në Ballkan, të cilët drejtohen për në logun e betejës, në Fushë të Kosovës. Betejën e madhëron edhe pjesëmarrja e vetë Sulltan Muratit me të dy bijtë, Bajazidin dhe Jakupin. Gjithçka është perandorake, deri te përcjellja e gjithë asaj ushtrie edhe nga kronikanët më të mirë të sarajit të Sulltanit. Ndërkaq në kampin tjetër ballkanas, të mbushur me intriga e pabesi, mundohen të grumbullohen për t'i dalë përballë ushtrisë së Sulltanit, por gjithçka përfundon me komplot, pasi paraprakisht Sulltan Muratin e vret i biri Bajazidi, për të pasuar me vrasjen e vëllait të tij, Jakupit, dhe krejt në fund nënshtrimin e ballkanasve pa luftë, si rezultat i marrëveshjes së fshehtë të Bajazidit me knjaz Llazarin, bijën e të cilit, Maria Despinën, e merr për grua. Edhe pse një vepër artistike është ndër të parë mos të parat që publikisht dëshmon se Lufta e vitit 1398 nuk ka ndodhur. Sipas autorit të romanit, krijuesit Haxhaj, ky roman është i mirë për t'u lexuar nga të gjitha shtresat dhe interesimet e lexuesve tanë, serbë, turq e të huaj, për të parë se si një mit çmistifikohet në mënyrë transparente. "Me një fjalë në 'Kryekronikën e Fushës së Kosovës', Beteja e Fushës së Kosovës nuk ndodh, nuk bëhet luftë, nuk vriten ushtritë ndërmjet vete, por e pësojnë vetëm krerët e saj në komplotin familjar për ta marrë në dorë udhëheqjen e Perandorisë", ka theksuar Haxhaj. Me konstatimet e rrjedhën e zhvillimeve të ndodhur në atë 'ngjarje të madhe' pajtohen pjesa dërmuese e historianëve shqiptarë, veçmas këta të Kosovës. Sipas tyre, nuk ka asnjë fakt të dokumentuar se aty ndodhi një betejë, nuk pati fakte se aty u zhvillua luftë. Për të është filluar të flitet shekuj më vonë. Pse?
Komplotet familjare
Historiani Lulëzim Lajçi, ekspert i mesjetës, në një prononcim për "Kosova Sot", është shprehur se çështja më parësore që lidhet me këtë ngjarje mesjetare, për mua, është se a ka ndodhur fare Lufta e Parë e Kosovës më 1389. Pra, sipas tij, a ishte një ngjarje reale e kohës apo kemi të bëjmë me prapaskenave politike, me komplote familjare në të dy taborët: në atë koalicionin krishterë të të cilit duhej t'i printe princ Lazari dhe atij osman që kryesohej nga vetë sulltan Murati I. Ai ka thënë se për shkencën e historisë nuk është i njohur asnjë dokument nga dita e ngjarjes dhe me burime nuk mund të saktësohet dita kur ndodhi ajo. Vidovdani serb i datës 15 përkatësisht i 28 qershorit 1389, për historianin Lajçi është shpikje e politikës dhe kishës serbe gjatë shekullit XIX, njësoj si edhe Kulti i Lazarit dhe Miti serb për Kosovën". "Unë mendoj se, po t`i kemi parasysh të ato pak burime, shkrime të kohës, mund të konstatojmë se kjo "luftë" fare nuk ka ndodhur dhe se sulltan Murati I dhe knjaz Lazari janë vrarë në kampet e tyre. Komplotist në këtë ngjarje ishin Bajaziti I i cili jo vetëm që vrau Muratin I, por edhe të vëllanë Jakupin. Edhe Vuk Brankoviqi është komplotisti në koalicionin krishterë e më vonë e gjithë kjo ngjarje është mbështjellë me vellon e mitit serb", ka potencuar ai, duke shtuar se ky miti serb për Luftën e Kosovës, për shumë kohë, ka qenë një tabu temë jo vetëm për shqiptarët sepse vetë shteti dhe kombi serb është ngritur mbi këtë mit, me të vetmin qëllim që përmes kësaj ngjarjeje të "dëshmohet" para botës se para ardhjes së osmanëve në Ballkan Kosova ishte tokë serbe. Lajçi mendon se kur është fjala te korrigjimi i historisë shqiptare, që ka qenë aktuale para pak kohësh, dhe njëherësh edhe si një kërkesë nga ministri i arsimit të Turqisë, se pikërisht do të duhej nga vete historiografia turke të bëhej një korrigjim i tillë që lidhet me këtë ngjarje të pa qenë.
Dyshimet
Edhe historiani Xheladin Shala pajtohet me konstatime e Lajçit. Sipas tij, historia shkruhet mbi fakte dokumentet. Ai ka thënë duhen fakte për të pohuar ndodhjen e një beteja a luftë dhe ato kur është fjala për Betejën Kosovës të viti 1389 mungojnë duke vënë kështu sipas tij, dyshime se me të vërtetë kjo betejë ka ndodhur në të vërtetë. "Për betejën e Kosovës nuk është shkruar dhe nuk ka të dhënë për rrjedhën e saj as në arkivat e Vatikanit të Raguzës, apo edhe të Venedikut", ka thënë ai, duke shtuar se nëse nisemi nga ajo që është thënë se aty vdiqën mijëra njerëz nga të dy ushtritë ajo ballkanase dhe ajo osmane, atëherë pse deri më sot nuk janë gjetur fakte në vendndodhjen e supozuar të Betejës, si eshtra njerëzish apo shtazës, ndonjë shpatë, shtizë, apo diç tjetër", ka thënë historiani Shala.I. Vatovci
KOSOVA SOT
Përgjigju Duke Cituar
Postuar më parë nga irfancana
Krijoni Kontakt