Spondiliatroza ėshtė njė sėmundje e shpeshtė. Pjesa qė preket mė shumė ėshtė ajo e shtyllės kurrizore. I sėmuri ndien dhimbje nė bel dhe nuk mund tė pėrkulet dot.

Dhimbja pėrhapet nga fundi i belit deri nė afėrsi tė bishtit tė vertebrės sė fundit. Dhimbja shkon deri nė zverk. Dhimbjet e shkaktuara shpeshherė bllokojnė edhe frymėmarrjen. Ekzistojnė dy tipe tė kėsaj sėmundjeje.

Spondiliatroza lumbare, e cila ka vetėm dhimbje tė shpinės dhe ajo cervikale e qafės. Dhimbja mund tė jetė fikse dhe pulsuese, zgjatja e saj, lokalizimi nė varėsi tė kushteve qė e favorizojnė ose nė tė kundėrt e pushojnė. Domethėnėse janė edhe pėrsėritjet dhe intensiteti i dhimbjes, i cili mund tė jetė aq i lartė sa ta bėjė jetėn e pacientit shumė tė vėshtirė. Skematikisht mund tė dallosh 2 tipe, midis tė cilave spondiliatroza lumbare dhe ajo cervikale.

Spondiliatroza cervikale godet sidomos moshat e rritura, nuk transmetohet nga familja dhe mund tė zgjasė nė njė kohė tė papėrcaktuar, duke shqetėsuar edhe gjumin e natės. Dhimbja ėshtė mė e shpėrndarė sesa nė rastin e njė migrene, duke u shtuar nė pjesėn e pasme tė kokės dhe sidomos nė nyjėn mes kokės dhe qafės. Shkaktohet lehtėsisht nga stresi, emocioni dhe tensioni dhe ėshtė e shpeshtė tek njerėzit depresivė dhe me ankth, ndaj njė nga metodat e kurimit ėshtė edhe psikoterapia, pasi kjo sėmundje lidhet me emocionet intence

Spondiliatroza lumbare shoqėrohet me dhimbje tė forta tė shpinės, qė nuk lejon tė bėjė as lėvizjen mė tė vogėl. I sėmuri duhet tė qėndrojė nė krevat tė fortė nė mėnyrė qė tė mos lejohet pėrkulja e vertebrave, duke vėshtirėsuar lėvizjen.

Cervikale

Dhimbjet nė qafė, pėrveē se ka dėmtim tė vertebrave, ka edhe shenja tė tjera si dhimbje koke, marrje mendsh, humbje tė ekuilibrit, mpirje tė krahut, shtėngime tė gjoksit dhe vėshtirėsi nė frymėmarrje dhe dhimbje ndėrmjet shpatullave.

Shkaqet

Shkaku kryesor ėshtė dėmtimi i vertebrave tė shtyllės kurrizore, Dėmtimi vjen pėr pasojė tė ngritjes sė peshave tė rėnda, qėndrimi pėr njė kohė tė gjatė pėrpara televizorit, lodhjet e tepėrta fizike dhe streset psikologjike.

Kėshilla

*Tė qėndroni nė njė ambient tė ngrohtė pėr qetėsimin e muskulaturės sė kurrizit.
*Banjat termale janė shumė tė mira pėr qetėsimin e dhimbjeve tė mesit.
*Nėse dhimbjet janė shumė tė forta atėherė nevojitet ndihma e mjekut.
*Nėse nuk mund ta lėvizni kokėn ose nuk mund tė pėrkuleni duhet tė drejtoheni menjėherė te mjeku.
*Tė mos ngrihen pesha shumė tė rėnda, qė shkaktojnė dhimbje tė mesit.
*Merruni me ushtrime gjimnastikore pėr mesin dhe ushtroni notin. Tenisi nuk ėshtė i rekomandueshėm.
*Shmangni qėndrimet pėr njė kohė tė gjatė pėrpara televizorit, pasi ēon nė dėmtim tė shtyllės kurrizore.

Si ta kurojmė Spondiliatrozen?

Spondiliatroza, ėshtė kryesisht sėmundje qė prek tė gjithė ata njerėz qė kanė punuar nė fabrika, uzina, nė minierė. Kjo pasi helmet me tė cilat punohet zakonisht nė tė tilla vende shkaktojnė dėmtime tė sistemit nervor, qė ka lidhje tė drejtpėrdrejtė me palcėn kurrizore. Pėrpos kėtij fakti, specialistėt tregojnė se spondiliatroza ėshtė edhe shfaqje e gjumit tė keq nė mėnyrė tė vazhdueshme, si dhe shfaqje e dėmtimit tė sistemit nervor.

Madje kohėt e fundit ėshtė arritur nė pėrfundimin se edhe ata njerėz tė cilėt nuk i mbajnė shpatullat e tyre drejtė dhe kanė probleme me mėnyrėn e qėndrimit, janė tė “kėrcėnuar” nga spondiliatroza.

Dhimbjet

Shkaktohet lehtėsisht nga stresi, emocioni, tensioni dhe ėshtė e shpeshtė tek njerėzit depresivė dhe me ankth; ndaj njė nga metodat e kurimit ėshtė edhe psikoterapia, pasi kjo sėmundje lidhet mė emocionet intense. Dhimbja nė kokė, ka dy shfaqje karakteristike, migrenėn dhe spondiliatrozėn, ato janė dy nga shqetėsimet mė tė shpeshta edhe pse nė disa raste mund tė jetė njė shenjė e mirė; shfaqja e njė lodhjeje ose njė tensioni, por nėse ėshtė e fortė dhe e pėrsėritur ėshtė simptomė i njė sėmundjeje cerebrale si: ematomė, encefalite, meningjit ose ndonjė hipertension i rėndė.

Simptomat

Dhimbja mund tė jetė fikse dhe pulsuese, zgjatja e saj dhe lokalizimi janė nė varėsi tė kushteve qė e favorizojnė ose nė tė kundėrt e pushojnė. Domethėnėse janė edhe pėrsėritjet dhe intensiteti i dhimbjes, i cili mund tė jetė aq i lartė sa ta bėjė jetėn e pacientit shumė tė vėshtirė. Skematikisht mund tė dallosh disa tipe, midis tė cilave migrena dhe spondiliatroza.

Spondiliatroza godet sidomos moshat e rritura, nuk transmetohet nga familja dhe mund tė zgjasė nė njė kohė tė papėrcaktuar, duke shqetėsuar edhe gjumin e natės. Dhimbja ėshtė mė e shpėrndarė sesa nė rastin e njė migrene, duke u shtuar nė pjesėn e pasme tė kokės dhe sidomos nė nyjen mes kokės dhe qafės. Terapia kundėr spondiliatrozės thellohet nė teknikat e relaksimit, me anė tė masazheve dhe psikoterapisė edhe pse nuk pėrjashton pėrdorimin e ilaēeve, sidomos sedativėt dhe antidepresivėt; ndėrsa ilaēet mė tė rėnda kėshillohen vetėm kur dhimbjet janė tė padurueshme.

Kohėve tė fundit nė pėrdorim ka hyrė njė ilaē: sumatriptan, qė ėshtė njė antagonis specifik selektiv ndaj receptorėve 5HT1-LIKE tė serotoninės, qė vepron nė damarėt kryesorė duke bllokuar krejtėsisht krizat akute tė migrenės. Gjenetika, sot ka synim kryesor gjetjen e shkaqeve tė dhimbjeve sė kokės: si migrena me karakter familjar, duke kėrkuar pėr elementin trashėgimtar.

Nė vitin 1996 ėshtė zbuluar njė gen pėrgjegjės pėr transportimin e kalciumit nėpėr qelizat cerebrale, i cili shkakton njė formė tjetėr migrene, e quajtur “migrenė familjare” nėse ky gen nuk funksionon normalisht, lėvizjet e nivelit tė kalciumit reflektohen nė mosfunksionimin e disa neurotransmetuesve, ngacmimi i tė cilave shkakton kėtė formė migrene. Ky zbulim erdhi si rezultat i kėrkimeve tė vazhdueshme pėr tė kuptuar shkaqet e dhimbjeve tė kokės dhe parandalimit tė tyre.

Ndėrkohė qė me migrenė nėnkuptohen njė valė dhimbjesh akute, nė njė gjysmė tė kokės, shpesh tė shoqėruara nga tė vjella dhe marramendje. Shenjat e para janė shqetėsime vizive: fleshe dritash nė ajėr, shfaqen sidomos tek adoleshentėt ose moshat e reja, tė cilėt janė pjesėtarė familjesh ku ėshtė prezent kjo sėmundje edhe tek anėtarėt e tjerė, dhe sidomos tek femrat me probleme menstruale.

Patogjenezia e migrenės ėshtė e lidhur me modifikimin e fluksit tė gjakut cerebral, shkaktuar nga shqetėsime arterioale. Terapia kundėr dhimbjeve tė migrenės bazohet nė pėrdorimin e antifiamatorėve jo me pėrbėrje steroidesh, si aspirina ose tė tjera tė ngjashme, duke i krijuar vetes kushte errėsire dhe qetėsie.


Fitnesi largon spondiliatrozėn

Ushtrimet aerobike dhe kohėt e fundit fitnesi, ėshtė njė ndėr aleatėt mė tė mirė pėr tė larguar sėmundjen e spondiliatrozės. Sipas specialistėve, ēdo njeri duhet tė bėjė tė paktėn 10 minuta ushtrime nė ditė pėr tė vėnė nė lėvizje muskujt e kokės, qė kanė edhe lidhje tė drejtpėrdrejtė me palcėn kurrizore.

Sipas specialistėve ēdo mėngjes koka duhet tė lėvizet mbi 20 herė majtas-djathtas, dhe qafa duhet tė rrotullohet po kaq herė, dhe menjėherė pas ushtrimeve duhet tė bėhet njė dush me temperaturė normale. Tė gjitha kėto shėrbejnė pėr tė evituar dhimbjet nga spondiliatroza gjatė ditės


Si kurohet spondiliatroza?

1- Ēdo mėngjes duhet tė bėni tė paktėn 15 minuta ushtrime pėr muskujt e qafės
2- Duhet tė bėni nė darkė dush me temperaturėn e ujit mesatare
3- Duhet tė evitoni stresin dhe dėgjimin e televizorit me zė tė lartė
4- Pirja e ēajrave tė ndryshme, veēanėrisht me mente bėn mirė pėr sėmundjen
5- Ecja, shėtitjet pasditeve ndihmojnė pėr njė gjumė mė tė mirė
6- Zgjedhja e dyshekut, e jastėkut duhet tė jetė e kujdesshme, nė mėnyrė qė ato tė pėrshtaten me masėn e qafės
7- Kurimi i sėmundjes ka pėr bazė kortizonin
8- Pėr tė hequr dhimbjen nuk duhet tė pini asnjėherė paracetamol dhe aspirina

Spondiliatroza terapia e plotė

Teknikat mė tė fundit lidhur me “biofeedback”-un me anė tė tė cilit individi arrin tė kontrollojė tonin dhe kalibrin e damarėve tė gjakut. Pėr ata qė vuajnė nga ngacmime tė shpeshta ėshtė e kėshillueshme njė terapi e plotė, e cila pėrfshin njė gamė tė gjerė ilaēesh si: propanol, metirsegide, pizotifene, amitriptilina e fenelzin.

Pse sėmuren njerėzit?

Mė parė njerėzit bėnin shkaktarė tė shfaqjes sė spondiliatrozės grumbullimin e njė pjese tė gjakut nė tru, (qė vinte nga palca kurrizore) por ajo u hodh poshtė nga studiues tė ndryshėm dhe mendohet se shkaktare e shfaqjes sė saj janė ngacmues tė ndryshėm, si zhurmat e forta, drita e fortė, problemet e ndryshme, etj

Shfaqet edhe pas 70 vitesh

Mund tė jesh 70 a mė shumė vjeē, dhe s’ke pasur kurrė mė parė probleme me spondiliatrozėn. Mjekėt nuk e pėrjashtojnė mundėsinė qė nėse ke punuar gjithė kohėn nė njė ambient tė mbyllur dhe nėse ke pasur kontakte tė ndryshme me pėrbėrje kimike, helme. Shkencėtarėt kanė zbuluar se fizkultura ėshtė mėnyra mė e mirė pėr tė luftuar sėmundjen.
Masazhi qetėson dhimbjet e spondiliatrozės

Metodat mė tė rėndėsishme tė kurimit tė spondiliatrozės janė masazhet, banjat termale dhe si gjithmonė bimėt medicinale, qė edhe kėtė herė vijnė nė ndihmė tė qetėsimit tė dhimbjeve.


Bimėt....
Spondiliatroza cervikale e qafės dhe ajo lumbare e shpinės shpesh qetėsohen dhe pėrmirėsohen me bėrjen e masazheve, siē ėshtė fizioterapia, masazh me vaj e uthull. Njė seancė prej 30 minutash, qė zgjat 10 deri nė 15 ditė do t’u bėnte shumė mirė dhimbjeve tė shkaktuara. Edhe dėllinja e kuqe ka dhėnė rezultate tė mira nė qetėsimin dhe pėrmirėsimin e nervit tė ngacmuar. Nga kjo bimė merret njė lugė kafeje dhe zihet sė bashku me njė gotė ujė pėr 15 minuta.

Kur lėngu i pėrftuar ftohet, kullohet dhe shtrydhet. Ky lėng pihet gjatė ditės pėr 30 ditė rresht. Nė rast se nevojitet mė tepėr nga kjo kurė, mund tė shtohet doza, por gjithmonė nė raporte tė barabarta. Njė tjetėr kurė ėshtė edhe ajo e pėrftuar nga speci djegės. Rreth 10 gramė nga speci hidhet nė 100 gramė alkool 60 gradė. Kjo masė lihet pėr 6 ditė. Kėshillohet qė kjo masė tė pėrzihet herė pas here duke e tundur. Pasi kullohet i jepet tė sėmurit tė pijė 20 pika para buke nė drekė dhe nė darkė.

Terapia

Terapia kundėr spondiliatrozės thellohet nė teknikat e relaksimit, me anė tė masazheve dhe psikoterapisė edhe pse nuk pėrjashton pėrdorimin e ilaēeve tė rekomanduara nga mjeku, sidomos antidepresivėt. Ndėrsa ilaēet mė tė rėnda kėshillohen vetėm kur dhimbjet janė tė padurueshme. Spondiliatroza ėshtė njė defekt mekanik i vertebrave, qė nuk riprodhohet, por qetėsohet me mjekime e masazhe, banja termale, qė nė disa raste pėrmirėsohet pėr disa javė, muaj apo vite.

Nga se shkaktohet spondiliatroza

Spondiliatroza, ėshtė kryesisht sėmundje qė prek tė gjithė ata njerėz qė kanė punuar nė fabrika, uzina, nė minierė. Kjo pasi helmet me tė cilat punohet zakonisht nė tė tilla vende shkaktojnė dėmtime tė sistemit nervor, qė ka lidhje tė drejtpėrdrejtė me palcėn kurrizore. Specialistėt tregojnė se spondiliatroza ėshtė edhe shfaqje e gjumit tė keq nė mėnyrė tė vazhdueshme, si dhe shfaqje e dėmtimit tė sistemit nervor.

Kohėt e fundit ėshtė arritur nė pėrfundimin se edhe ata njerėz tė cilėt nuk i mbajnė shpatullat e tyre drejtė dhe kanė probleme me mėnyrėn e qėndrimit, janė tė "kėrcėnuar" nga spondiliatroza. Ajo shfaqet edhe nė rastet kur ke punuar gjithė kohėn nė njė ambient tė mbyllur dhe nėse ke pasur kontakte tė ndryshme me pėrbėrje kimike, helme.

Ushtrimi fizik kuron spondiliatrozėn


Ushtrimet aerobike dhe kohėt e fundit fitnesi, ėshtė njė ndėr aleatėt mė tė mirė pėr tė larguar sėmundjen e spondiliatrozės. Sipas specialistėve, ēdo njeri duhet tė bėjė tė paktėn 10 minuta ushtrime nė ditė pėr tė vėnė nė lėvizje muskujt e kokės, qė kanė edhe lidhje tė drejtpėrdrejtė me palcėn kurrizore.

Sipas specialistėve ēdo mėngjes koka duhet tė lėvizet mbi 20 herė majtas-djathtas, dhe qafa duhet tė rrotullohet po kaq herė, dhe menjėherė pas ushtrimeve duhet tė bėhet njė dush me temperaturė normale. Tė gjitha kėto shėrbejnė pėr tė evituar dhimbjet nga spondiliatroza gjatė ditės. Shkencėtarėt kanė zbuluar se fizkultura ėshtė mėnyra mė e mirė pėr tė luftuar sėmundjen. Ajo ndihmon nė ringjalljen dhe rifunksionin e muskujve dhe indeve.

Dhimbjet e shkaktuara nga spondiliatroza

Dhimbjet "zgjohen" lehtėsisht nga stresi, emocioni, tensioni dhe ėshtė e shpeshtė tek njerėzit depresivė dhe me ankth. Njė nga metodat e kurimit ėshtė psikoterapia, pasi kjo sėmundje lidhet mė emocionet intense. Dhimbja nė kokė, ka dy shfaqje karakteristike, migrenėn dhe spondiliatrozėn, ato janė dy nga shqetėsimet mė tė shpeshta edhe pse nė disa raste mund tė jetė njė shenjė e mirė, shfaqja e njė lodhjeje ose njė tensioni, por nėse ėshtė e fortė dhe e pėrsėritur ėshtė simptomė i njė sėmundjeje cerebrale si: ematomė, encefalite, meningjit ose ndonjė hipertension i rėndė.

Pėr ata qė vuajnė nga ngacmime tė shpeshta ėshtė e kėshillueshme njė terapi e plotė, e cila pėrfshin njė gamė tė gjerė ilaēesh si: propanol, metirsegide, pizotifene, amitriptilina e fenelzin.

Moshat qė prek spondiliatroza

Spondiliatroza godet sidomos moshat e rritura, nuk transmetohet nga familja dhe mund tė zgjasė nė njė kohė tė papėrcaktuar, duke shqetėsuar edhe gjumin e natės. Dhimbja ėshtė mė e shpėrndarė sesa nė rastin e njė migrene, duke u shtuar nė pjesėn e pasme tė kokės dhe sidomos nė nyjen mes kokės dhe qafės.

Terapia kundėr spondiliatrozės thellohet nė teknikat e relaksimit, me anė tė masazheve dhe psikoterapisė edhe pse nuk pėrjashton pėrdorimin e ilaēeve, sidomos sedativėt dhe antidepresivėt; ndėrsa ilaēet mė tė rėnda kėshillohen vetėm kur dhimbjet janė tė padurueshme. Kohėve tė fundit nė pėrdorim ka hyrė njė ilaē: sumatriptan, qė ėshtė njė antagonis specifik selektiv ndaj receptorėve tė serotoninės.

Nga: Armando Jaupi