Meqe po me duket sikur mbaj pergjejgesi per hapjen e ketij diskutimi, mora mundimin te skanoj ca faqe nga libri i Petro Zhejit "Shqipja dhe Sanskritishtja". Sigurisht qe nuk kam leje per ti publikuar keto faqe po po ja le ne dore moderatorit per te gjykuar per te drejten e autorit.Postuar mė parė nga javan
fq. 58, 59, 60
fq. 61, 62
Pjesa tjeter te librave te tij me siguri qe ende gjendet neper librarite e Tiranes.
Ilira2- falemderit shume per skanimet!
Nuk e kam lexuar kete liber. Do ta gjej dhe lexoj para se te jap mendim. Disa mendime te P. Zhejit me duken me vlere, por nuk mund te konkludoj pa pare semiologjine e tij ne teresi.
Gjithashtu mendoj se jane perzier disa koncepte me gjera te tjera. Guri ne sensin qe flet Zheji (dhe kete po e them bazuar ne leximin e percipte qe i bera fleteve me lart) nuk eshte ai per te cilin shkroi Baptisti. Guri Zhejit lidhet me adhurimin e Hermesit pas mendimit tim.
Persei pranoj se mund te jem gabim, pasi qe nuk e kam lexuar kete liber.
Ndryshuar pėr herė tė fundit nga javan : 15-03-2009 mė 16:38
Faleminderit per mirkuptimin, Javan. Nuk di pse po krahason konceptin e Baptisit me ate te Zhejit. Une e permenda Zhejin, ne nje koment qe i drejtohej Baratit (nr. 1089). Shkrimet e Zhejit, per mua, perforconin ate cka po thuhej ne nje diskutim mes Dalanit, gjergjenit e Baratit per guret qiellore dhe besimet e popujve ne ta.
Afermendsh qe nuk pata per qellim ta permendja as si argument, as si kunderargument per konceptin e Baptistit mbi gurin, per arsyen e thjeshte se ky i fundit nuk kishte shkruajtur ende dicka (po flas per kete diskutim specifik).
Duket se bera gabim duke u mjaftuar me nje permendje te percipte e duke mos sjelle citate te plote nga libri i Zhejit, por une referencat i kam marre nga ju ne forum, prandaj nuk me shkoi ndermend se dikujt mund te mos i kene rene ne dore keta libra. Tjeter gje qe nuk munda te parashikoj ishte sulmi teper i nxehur ndaj nje autori te palexuar. Mend per here tjeter!
ilira te falenderoj
petro zhein nuk e bene nena..nuk e njoh personalisht,por me kan premtuar ta takoj.Ashtu sikurse ma kan paraqitur ai eshte nje burre shume i larte ashtu si e gjithe familja Zhej...megjithse fatkeqsisht nuk munde te jene te gjithe ne lartesin e tij...si njeri..si pjekuri edhe si dijetare.
Njofe punime te tjera dijetaresh evropian te cilet e lidhin shqipen me gjuhen me te vjeter te botes ..ndaj edhe jame me se i bindur se botimi i te madhit Zhej eshte nje histori me vete edhe
mbrapa do i vij historia
ateher kur te mundemi te hipim ne olimpin e llogjikes edhe shkences se tij DO MUNDEMI TA KUPTOJM...fatkeqsisht vendi yne nuk ka burra qe munden ta konkurojn edhe ta drejt kuptojn te madhin Zhej...perkundrazi ka shume percarse edhe injorant qe kerkojn te na shohin kokulur edhe injorant ne jete te jetve.Rilindasit vdiqen ..me ta vdiq edhe shkenca shqiptare....Zhej eshte njeri nga RI RILINDASIT.
Ne fakt e dashur Ilira, Baptisti e moderoi klithmen qe duhej te pasonte keto referenca:
me nje ironizim modest. Po a di ti, sepse Zhejin nuk e pyesim dot se varri i Tamurlanit eshte i periudhes se hershme te mesjetes? Per cfare sanskritishte po flasim ketu? Si u be Tamurlani, taxhiku me me vrastar i Xhingiz Khanit dhe nje nga emrat me te shemtuar te barbarize, te flase e te nderohet me simbole shqipe? Ne te njejten menyre une mund te marr fjalen Englisht Car e te deduktoj qe eshte sinomim i kar shqip, te marr makinen dhe te them qe kjo eshte derivat ekzagjeruar i statujes phallike te Apollonise.Ne Samakand varri Timurlenit quhet Gur-i_Mir- P. Zheji, f.58
Po a kane lidhje semiologjike? Kjo me sa duket ka pak rendesi. Cdo te thote Gur-khan ne taxhik, e di? Po per derivativet taxhike Ujgur (jo nuk ka lidhje me guret e ujevares) Gun, Kun e Kurhur? Po per gjuhet Gurike (ajo Ganeze nje prej tyre) ke degjuar? Si lidhen me gurin keto? Me sa duket, ne na duhet vetem te tingellojne njelloj. Mos ju ka humbur edhe sensi i fundit i logjikes?
Referenca me lart eshte nga me te shemtuarat ne kete nenforum, jo sepse eshte me Miklosiciania qe kam hasur, por sepse nuk ka baze. (Ne se do te kisha lexuar librin, sigurisht qe do flisja me sakte se cfare proponon Zheji. Por sic thashe, librin nuk e kam lexuar dhe per kete arsye i dhashe "the benefit of the doubt". Nuk mund te flas ne emer te Baptistit, i cili duket ta kete lexuar lexuar.)
Pas debatit tend fillestar, hapa rruge te mos shtyheshe ne ate qe nuk mbahet, si dhe mos te goditej lajmetari. Duke zgjedhur te vendosesh postin me lart, injorances ne pergjesine personale kur diseminonohen profka te tilla i ke shtuar fodullek. Kjo mélange ka vetem nje emer: paciperi.
Eshte shkruar shume kohe me pare ne postimet e mija por deshiroj ta perseris. Baptisti eshte pasuri kombetare. Shpesh here kam replikuar ashper me ate, por cdo replike eshte bere ne princip, per teorine qe po diskutohet, pra pa kurrfare lidhje me pergatitjen e tij profesionale, analitike, dhe personale, e cila me qe ra fjala, le ne bisht jo vetem shume nga ne te forumit, por edhe ca te ashtuajtur akademike.
Le te mesojme te mos respektojme vetem te vdekurit, ose vetem titujt. Perndryshe, secili ka shancin e patjetersueshem te ngohjes nen diellin e ftohte personal.
PS. Alfeko. Historia pas i shkon vetem F. Nanos. Si zor ta kesh fjalen per te njejten histori.
Ta pret mendja qe e di qe varri i Tamurlanit eshte i nje periudhe te vonet. Jo me kot ne postimin tim, ne kllapa, kisha perfshire dhe periudhen (vitet 1400). Nje pjese e diskutimit ne lidhje me Dodonen po sillej rreth faktit se fete e popujt me te vone, kane absorbuar besime dhe koncepte me te hershme, perfshire ketu dhe vende te konsideruara nga vendasit si te rendesishme. Ky eshte dhe nje nga argumentimet baze qe mbeshtet supozimin se Teqja ne Malin e Tomorrit ndoshta eshte ndertuar mbi/afer nje faltoreje te hershme. E solla tempullin e Samarkandes me emrin Gur-i-Mir vetem per efekt analogjie, si shembull krejt anesor, e nuk i vura vulen diskutimit.
Nuk e di historine e Tamurlanit, as nuk di ke ka vrare e ka ka prere. Por m'u duk shume interesante permendja e ketij vendi te njohur nga Zheji. Kam besim te madh se ai i ka bere "detyrat" (nenkupto "research") kur vendosi ta perfshinte kete vend ne librin e tij, mbi te cilin ka vene emrin (ate te vertetin) dhe reputacionin e tij. Besoj se nuk eshte e veshtire te replikohet me Zhejin direkt per ceshtje shkencore. Ka plot revista e gazeta qe pranojne artikuj kritike.
Nuk di ku e pe fodullekun e paciperine time po, nejse, nese kam percjelle ndonje ndjenje negative, te siguroj se eshte bere krejt pa dashje dhe eshte vetem defekt komunikimi. Nderkohe, besoj se leksioni yt mbi etimiologjine e kerrit nuk ishte gjetje e rastesishme, prandaj me shume delikatese, doja te te kujtoja te shtrengoje ushkuret.
p.s. Alfeko, kur ta takosh Zhejin, te lutem percilli dhe nderimet e mia. Une s'e kam me ndermend ti pergjigjem kerkujt qe me drejtohet per kete ceshtje tejet te zgjatur e te bere terkuze. Gjithe te mirat!
Pershendetje Ilira2
Te falenderoj per materialet e librit te Petros. E kam pasur si ide ti hidhja prej kohesh por e kam lene pas dore kete gje.
Sa per sulmet dhe menyren e drejtimit, prit se do mesohesh.
Ketu grada shkencore me e ulet eshte gjysemperendi
Prandaj vdekataret e kane te veshtire qe te ambjentohen.
Nuk e di a e ke lexuar materialin e meposhtem, por pervec faktit qe ka lidhje edhe me temen, eshte ndihmues ne diskutimin qe po behet per "Gurin", Petron etj.
Nuk po e perkthej se nuk kam kohe, por po e hedh ne dy gjuhe, keshtu qe edhe ata qe nuke kuptojne ne italisht te kene mundesi ta lexojne ne anglisht
************************************************** ******
La parola albanese "Gur"
Elton Varfi
venerdģ 05 dicembre 2008
Filologi e studiosi vari hanno dimostrato che nei testi pił antichi dellumanitą puoi trovare briciole di parole di origine albanese. Sono state rinvenute alcune tabelle di bronzo risalenti a trentasette secoli fa nelle quali si trovano anche nomi illiri che corrispondono antoponomicamente a nomi illiri come Dasi e Gent, ecc. Questi nomi illiri si ritrovano anche in tempi pił recenti, perņ la loro etimologia č rimasta ignota. Nelle opere grandiose di Omero, soprattutto nellOdissea (versi 500, 501, 507), si legge anche unespressione come Gyraien Petren, che si traduce come Gurin e gurte: (la pietra di pietra).
Nellepopea di Omero si racconta che leroe Aiace dOileo dopo la caduta di Troia, navigando per mare, giunse in unisola chiamata Guras Petras. Poseidone, il dio dei mari, colpģ con il tridente Aiace e una parte dellisola sprofondņ assieme al malaugurato navigatore. Secondo il filologo e patriarca Spiro Konda, il nome della suddetta isola era Gur, un nome che ebbe origine molto prima dei navigatori greci. In tempi pił recenti, i navigatori greci hanno chiamato lisola con il nome Guras Petras, facendo cosģ una tautologia; cosģ questo nome ellenico antichissimo contiene il nome illiro ancora pił antico Gur, riconducibile ad un periodo storico anteriore rispetto alle epopee di Omero. Se accettiamo che Omero sia vissuto nel VII secolo a.C., allora dobbiamo dire che la parola Gur usata dai Pelasgi e dagli Illiri, e che č tuttoggi in uso come una parola essenziale della lingua albanese, si documenta come la parola pił antica della nostra lingua (albanese) in un monumento letterario grandioso dellumanitą come le opere di Omero.
Anche in tempi pił recenti altri autori, per esempio il grande poeta greco Archiloco, si ritrova la tautologia illiro-greca nella forma Gurai Petras. Nel 1920 negli scavi archeologici di Dodona č stata trovata una tabella di bronzo con il nome Guras, nome proprio di uomo. Questo nome illiro si trova come toponimo anche a Creta, Kylkade e Tessalia. Lo storico antico Arriano, nel suo libro su Alessandro Magno (4,23) dice che: durante la campagna in India Alessandro Magno attraversņ un paese chiamato Guraioi, nel quale si trovava un fiume avente lo stesso nome. Leggendo con attenzione la sacra bibbia abbiamo trovato una testimonianza unica quasi due secoli pił antica dei testi di Omero, nella quale si trova la parola illiro albanese Gur. La frase si trova nel secondo libro dei re (9,27). Lą si racconta lepisodio di come Ieu fece una rivolta e uccise Acazia, diventando lui stesso il re della Giudea e di Israele. Ho consultato alcuni testi della Sacra Bibbia in albanese. Nella versione stampata a Brindisi nellanno 1995 alla pagina 424 si legge Dhe e gjuajtėn (Akazian) nė tė pėrpjetėn e Gurit qė ėshtė afėr Iblehamit . Nella versione della Sacra Bibbia stampata a Jongloed, nellanno 1993, pagina 398, si legge pranė vėndit ku rruga ėshtė drejt Gurit e kthen pėr nė drejtim tė Jiblamit . Nella versione della Sacra Bibbia in albanese pubblicata da « The Albanian Bible Society » a Firenze nel 1995, pagina 722, si legge : E gjuajtėn nė tė pėrpjetėn e Gurit qė ėshtė afėr Iblemit .
Č interessante leggere come il toponimo Ibleam si scriva in diversi modi Jiblam oppure Iblami, mentre, in tutti i suddetti casi, il toponimo del posto chiamato Gur non cambia. Per verificare ulteriormente il toponimo Gur ho controllato le traduzioni delle bibbie in greco e in latino. In tutti e due i casi questo toponino si trova nella forma Gur. Nella Holy Bible, nella International version, pubblicato dallInternational Bible Society, nellanno 1984 alla pagina 267 il passaggio č on the way up to Gur near Ibleam. Ne La Bible, Nouvelle edition revue Parigi, (tradotto dalloriginale ebraico e greco), alla pagina 440 si legge ą la montée de Gour prčs Yivleim. Č chiaro che in tutte le versioni della bibbia scritte nelle lingue pił diffuse il toponino č Gur. Questa č la prova che la parola albanese Gur č stata tramandata come toponimo ed č rimasta ferma al secondo libro dei re scritto nel IX secolo a.C.. Leggendo la bellissima traduzione in albanese del vecchio testamento, fatta da Don Simon Filipaj pubblicato nel 1994, capolavoro filologico della lingua albanese, alla pagina 448, alla nota numero 27, di dą la spiegazione geografica del posto dove Ieu uccise Acazia. Cosģ Ibleam oggi si chiama Tel Belame e si trova al sud di Jenin, quasi dieci chilometri a sud di Israele, nella strada verso Gerusalemme. Questo vuol dire che anche il posto che si chiama Gur non č molto lontano dalla cittą santa. Una ricerca fruttuosa potrebbe essere cercare di verificare se il toponino Gur esiste ancora oppure č stato cambiato.
Quello che č importante per noi albanesi č che la parola albanese Gur si documenti nei testi biblici di 2900 anni fa. Questa č la testimonianza pił antica di una parola albanese che usata regolarmente oggi. Non č affatto una scoperta semplice e soprattutto non ci puņ essere alcuno scetticismo. Il mio amico Petro Zheji, nel suo libro Shqipja Dhe Sanskritishtja , pubblicato nel 1996, tratta ampliamente della parola Gur e la definisce una delle parole pił antiche dellumanitą, una parola che si ritrova in tante lingue del mondo, si trova in sanscrito nella forma Giri oppure in latino Gravis (pesante), in slavo Gora (montagna), Granica (confine), in tedesco Gral (pietra sacra) e in greco Aguridhe (uva acerba, dura come la pietra). Petro Zheji crea equazioni etimologiche che hanno come radice la parola Gur come nel nome di Gorgona (il cui sguardo trasforma tutto in pietra). Ha anche scoperto che la tomba di Timurlen in Sammarcanda si chiama Gur-i-mire (pietra buona). Secondo Zheji, la parola Gur si ritrova a partire dalla vecchia e lontana India fino ai confini del nord dEuropa. Č una parola utilizzata dai Pelasgi, lhanno ereditata gli Illiri ed č una parola viva solo in un popolo del mondo: gli albanesi. Gur, parola monosillaba, fa parte delle prime parole dellumanitą.
Č interessante che il capolavoro poetico del grande poeta romano Lucano (I secolo d.C.) Pharsalia, nel libro VI, dove si racconta la storica battaglia della cittą di Durazzo fra Cesare e Pompeo, possiamo leggere il nome di una grande roccia che oggi si chiama shkembi i Kavajes (la roccia di Kavaja). Lucano dice espressamente che il taulant la chiama Petra. Infatti Petra č lellenizzazione del toponimo Gur. Č talmente vero che nei documenti medievali si nomina la chiesa di Shen Kollit (Nikolles) che pił tardi nella lingua albanese ha dato il nome al paese Shkallnur (Shen Kolli i gurit) . Questo vuol dire che il fatto che il nome di questa roccia, che si trova a Sud della cittą di Durazzo, contenga la radice Gur significa che ha sopravvissuto negli anni indipendentemente dal fatto che i cronisti fossero latini o greci o che avessero utilizzato altre parole o altri nomi. Per questa grande roccia č stato tramandato il nome originario dei tempi pił remoti. Anche il nome dellisola di Saseno , vicino Valona, č legato al latino volgare Saso che vuol dire Gur. Questo significa che, anche nei tempi pił remoti, lisola č stata sempre chiamata Gur. Il fatto collega lisola albanese con quel soggetto omerico di Guras Petras del quale abbiamo gią parlato. In conclusione, la parola Gur č lemblema linguistico pił antico della lingua albanese.
[I]*Si tratta della scrittura lineare B di Creta, tradotto da M. Ventris./I]
Nella mitologia greca, Aiace, figlio di Oileo, re della Locride, e comandante dei locresi durante la guerra di Troia; detto di Oileo o Oilģde, per distinguerlo da Aiace Telamonio, figlio di Telamone. Dopo la caduta della cittą, violņ il tempio di Atena trascinando via la profetessa Cassandra dallaltare della dea, la quale implorņ il dio Poseidone di vendicare il sacrilegio. Quando i greci salparono per tornare in patria, Poseidone scatenņ una terribile tempesta; Aiace naufragņ, ma riuscģ a salvarsi: si aggrappņ a uno scoglio, vantandosi di essere un uomo che il mare non poteva sconfiggere. Udendo quelle parole, Poseidone spezzņ lo scoglio con il suo tridente e Aiace fu travolto dalle onde.
marre nga JEMI.it
------------------------------------------------------------------
The word "Gur" is very ancient (automatic translated from the italian version, need revision)
The Albanian word "Gur" is found in biblical texts since the time most remote, from 29 centuries ago.
Filologi and various scholars have shown that in most ancient texts of humanity can be found crumbs of words of Albanian origin. I have found some tables bronze dating back to thirty-seven centuries ago in which names are also illiri corresponding antoponomicamente names illiri as "Dasi" and "Gent", etc.. These names illiri reflected in more recent times, but their etymology remained unknown. In the works of Homer grandiose, especially nell'Odissea (verses 500, 501, 507) states also an expression as "Gyraien Petren," which translates as "Gurin and gurte:" (stone stone). Nell'epopea of Homer tells you that the hero of Aiace Oileo after the fall of Troy, browsing by sea, came to an island called Guras Petras. Poseidon, the god of the seas, struck with the trident Aiace and part of sprofondņ together with the unfortunate navigator. According to the philologist and patriarch Spiro Konda, the name of that island was Gur, a name that originated long before the Greek navigators. In more recent times, the Greek sailors have called the island under the name Guras Petras, making her a tautology, so this ancient Greek name contains the name illiro even more ancient Gur, traceable to a historical period compared to earlier epopee of Homer. If we accept that Homer has lived in the seventh century BC, then we must say that the word used by Gur Pelasgi and the Illyrians, and that is still in use as a word essential part of the Albanian language, documenting how the word of our oldest language (Albanian) in a monument of humanity as great literary works of Homer. Even in more recent times other authors, for example, the great poet greek Archiloco, is the tautology illiro-Greek in the form Gurai Petras. In 1920 during excavations of Dodona was found a bronze table with the name Guras, proper name of man. This name is as illiro name also in Crete, Kylkade and Tessalia. The historian Arrian old, in his book on Alexander the Great (4.23) says that: during the campaign in India "Alexander the Great crossed a country called Guraioi, which was a river of the same name." Reading carefully the holy Bible we found a single witness almost two centuries oldest texts of Homer, in which there is the word illiro Albanian Gur. The sentence is in the second book of Kings (9.27). There is tells the story of how Ieu made a revolt and killed Acazia, making himself the king of Judea and Israel. I consulted some texts of the Holy Bible in Albanian. In the version printed in Brindisi in 1995 to page 424 reads "Dhe and gjuajtėn (Akazian) nė tė pėrpjetėn and Gurit qė ėshtė afėr Iblehamit." In the version of the Holy Bible printed in Jongloed, in 1993, page 398, reads "pranė vėndit ku rruga ėshtė drejt Gurit and kthen pėr nė drejtim tė Jiblamit." In the version of the Holy Bible in Albanian published by 'The Albanian Bible Society "in Florence in 1995, page 722, reads:" gjuajtėn nė tė pėrpjetėn and Gurit qė ėshtė afėr Iblemit. " It is interesting to read how the place name Ibleam write in different ways Jiblam or Iblami, while in all these cases, the name of the place called Gur does not change. To further verify the name Gur I checked the translations of bibles in greek and Latin. In both cases this toponino is in the form Gur. In the "Holy Bible", in the "International version", published by the International Bible Society, in 1984 to page 267 the transition is "on the way up to Gur near Ibleam." It "The Bible", "Nouvelle edition revue" Paris, (translated from Hebrew and greek), on page 440 reads "ą la montée de Gour prčs Yivleim." It is clear that in all versions of the Bible written in the languages most commonly spoken is toponino Gur. This is proof that the word Albanian Gur was handed down as name and remained firm on the second book of Kings written in the ninth century BC. Reading the beautiful translation into Albanian Old Testament, made by Don Simon Filipaj published in 1994, a masterpiece of philological Albanian language, on page 448, footnote number 27, gave the explanation geographic place where Ieu killed Acazia. So Ibleam today called Tel Belame and is located south of Jenin, almost ten kilometers south of Israel, the road to Jerusalem. This means that even the place that is called Gur is not very far from the holy city. A fruitful research could be trying to see if the toponino Gur still exists or has been changed. What is important for us is that the Albanian word Albanian Gur we have documented in the biblical texts of 2900 years ago. This is the oldest evidence of a word Albanian used regularly today. This is not a simple discovery and above all there can be any scepticism. My friend Zheji Petro, in his book "Shqipja Dhe Sanskritishtja", published in 1996, is widely Gur of the word and defines one of the oldest words of humanity, a word that is found in many languages in the world, is in Sanskrit in the form Giri or in Latin Gravis (heavy), and in Slavic Gora (mountain), Granica (border), in German Gral (sacred stone) and greek Aguridhe (unripe grapes, hard as stone). Petro Zheji creates equations etimologiche whose root as the word Gur in the name of Gorgona (whose gaze turns everything into stone). He also discovered that the tomb of Timurlen in Sammarcanda called "Gur-i-mire" (stone good). According Zheji, the word Gur is found from the old and distant India to the borders in northern Europe. It is a word used by Pelasgi, have inherited the Illyrians, and is a living word only in a nation of the world: the Albanians. Gur, word monosillaba, is part of the first words of humanity.
It is interesting that the poetic masterpiece of the great Roman poet Lucano (first century AD) "Pharsalia", in Volume VI, where he recounts the historic battle of the city of Durres between Caesar and Pompey, we can read the name of a large rock that today calls "the shkembi Kavajes" (the rock of Kavaja). Lucano says expressly that "the taulant calls Petra." Indeed Petra is the name of ellenizzazione Gur. It is so true that in medieval documents is named the Church of Shen Kollit (Nikolles) later in the Albanian language gave its name to the country "Shkallnur (Shen Kolli the gurit). This means that the fact that the name of this rock, which is located south of the city of Durres, contains the root Gur means that has survived over the years regardless of whether the reporters were Latin or Greek or who had used other words or other names. For this big rock was handed the original name of the times more remote. Even the name of the island of Sazan Island, near Vlora, is related to Latin vulgar "Saso" which means Gur. This means that even in times more remote, the island has always been called Gur. The fact connects the island with that subject Albanian omerico "Guras Petras" which we have already spoken. In conclusion, the word Gur is the oldest linguistic emblem of the Albanian language.
--------------------------------------
Javan, une mendoj se ti do e pelqesh librin e Petros kur ta lexosh.postuar nga Javan
Pas debatit tend fillestar, hapa rruge te mos shtyheshe ne ate qe nuk mbahet, si dhe mos te goditej lajmetari. Duke zgjedhur te vendosesh postin me lart, injorances ne pergjesine personale kur diseminonohen profka te tilla i ke shtuar fodullek. Kjo mélange ka vetem nje emer: paciperi.
Eshte shkruar shume kohe me pare ne postimet e mija por deshiroj ta perseris. Baptisti eshte pasuri kombetare. Shpesh here kam replikuar ashper me ate, por cdo replike eshte bere ne princip, per teorine qe po diskutohet, pra pa kurrfare lidhje me pergatitjen e tij profesionale, analitike, dhe personale, e cila me qe ra fjala, le ne bisht jo vetem shume nga ne te forumit, por edhe ca te ashtuajtur akademike.
Ndersa per pasurite kombetare mendoj qe ti japim nje status pak me te larte
Ti propozojme UNESCO-s per ta quajtur Kryeveper te trashegimise gojore te njerezimit (si kengen labe). Se po na u formatua serveri na e mori lumi pasurine e kombit
Madje dhe wikipedia mund te jape ndonje cmim ...
Mos ma merr per keq por me ke dhene te qeshura pa fund me ate perkufizim.
shendet
A duhet ti marrim te gjitha fjalet e huaja qe degjojmi si fjalė me origjine shqipe ane e sakaj botes ?
Tek tema; indoeuropianizmi...e thash se si e tek ka patur mundesi te lidhet shqipja me gjuhet tjera, prandaj nuk po e perseris edhe ketu te njejtin tekst....
Une kam degjuar e biseduar shpeshehere me miqe per tezat e Zhekit e njera nder to qe pata ndegjuar( meqense nuk e kam lexuar asnje rresdhte nga autori s'kam edhe si ta kritikoje as ta vlersoje) para ca vitesh ishte fjala per Zebren, bishen e nohur afrikane vetem zi e bardh...
Pra sipas Zhejit edhe kjo bish ka marrur emrin nga shqipja Zi-Bardh=Zebra !
Vertete se kjo bishe e eger e ngjajsheme me gomarin ka keto shenja zi e bardh por nga shkenctaret kam mesuar se natyra ia dha kete mundesi kesaj gjallase qe ti menjanoje mizat qe sipas tyre, kur shofin keto dy ngjyra para syve, mizat menjehere trullohen dhe asnjehere nuk ndalen tek zebrat, keshtu jane rehat prej tyre..;nejse, paskan fat zebrat ndaj mizave mirepo si t'i iku gjuhes shqipe e shkreta qe Zheji tenton absolutisht ti ngjitet siper, iu verbuan syte apo jo, ai tenton ti eksploroje keto vija bardh -e zi , ē'ti beshė ?
pasatj tani te lidhim "ujguri" me guri te ujit apo "guri" une se besoje se ka lidhje me shipen perpos nese do te lenim menjehere me nje anė Dodonen tonė pelasgjike e te mirreshim me keto kulturat e lindjes aziatike....
Tinellimi e domethenja e fjalve jane dy gjera te ndryshme, si thone ēdo gje qe shkelqen s'eshte dukat...ari...
Askush nuk te pyt: ē'ka bere atedheu per ty por ē'ke bere ti per Atedheun ! - JFK
Ka mundesi te jet keshtu, po ne kete zon nuk e din preardhjen e ketij emri te fshatit.Vete e kam lidhur emrin me shtrirjen gjeografike qe ka ky fshat, dhe qe te shkohsh aty i bie nga lumi dmth;LUM+BINJA.
P. Zheji ne faqen 57 ( rreshti 4 nga fundi) thote qarte gur= varr (rusisht grobnica, mogilla) Gor Amir eshte pikerisht kjo, varri i udheheqesit. Gur dhe Gurnoj, Guverne (udheheq- nje tjeter shtjellim po nga ai) nuk mund te jene njekohesisht e njejta fjale sepse ne kete rast eshte fjala Amir qe eshte udheqeqes, pra thene ndryshe do te bente udheheqes i udheheqesit. Tjeter, ne farsi (gjuha e folur nga perset, te fundmit e te cileve emigruan ne Indi dhe u bene kaste drejtuese) zebra quhet gurasb, ku gur=gomari eger. Se si lidhet gur-asbi me gurin une nuk arrij ta konceptoj dot. Edhe ne faqen 58 zoti Zheji nuk na sqaron se si Gor Amiri i Tamurlanit, ben Gur i Mire ne shqip, por kalon direct ne nje subjekt tjeter pa asnje paranteze. Ky eshte nje fluturim kolosal pindarik.
Ajo qe une konceptoj, eshte se pas formatimit te serverit te FSH, shqiptaret me shumice vote prononcohen se gjuha shqipe eshte INDO-Europiane. Asgje qe nuk e kemi degjuar nga akademia jone me Perendi te plota. Duke ditur se ka mbi 22-24 gjuhe ne Indi te cilat nuk flasin mire me njera tjetren, nuk ndryshon shume edhe po te mbrohet se gjuha shqipe eshte nena persishtes dhe madje e rusishtes. Ne kete sens pasuria e jone kombetare behen tere bjektet taxhiko-kyrgyzo-perso-indiane, pervec atyre Shqiptare. Mua kjo nuk te shkakton te qeshur por, (pardon my French)… te perzier.
Menyra me e mire per ta diskreditur nje teori eshte ta ekzagjerosh ate. Kete gje po shikoj te perseritet rendom me botimet popullore te koheve te fundit.
PS. Krahasimi me Car/Khar me rodhi natyrshem nga analiza e Gurkhar qe mbase eshte perqasja me e afert ne teorine e ketij Gurit. Un nuk I bej interpretime puritane histories, e cila eshte ajo qe eshte me arsye. Delikatessen e ushkureve perdore ne tryezen tende.
PSPS. Sic e di edhe Unesko do ruaje me pare mollen ne oborrin tend se sa Apollonine, po qe se molla vjen me maxhorance votash si veper kulti. Kur shoh Apollonine, une e dalloj Apollonine. Dhe Zoti e di, qe nuk ka nevoje Apollonia per ne, por ne per te.
Ndryshuar pėr herė tė fundit nga javan : 17-03-2009 mė 15:38
- ik me ato transparenca komuniste se na felliqe forumin.
Aeneas Dardanus
Lavdi, pasthirrme fosilesh, germadhash e rrenojash vershelluese. -Eja pas meje!...
Po te ishte Petar Zejic nje shqiptar dhe bir shqiptari - nuk do ta nderronte emrin e vet nga turpi se mos i tingellon shqip ndokujte!Pershendetje Ilira2
Te falenderoj per materialet e librit te Petros. E kam pasur si ide ti hidhja prej kohesh por e kam lene pas dore kete gje.
Sa per sulmet dhe menyren e drejtimit, prit se do mesohesh.
Ketu grada shkencore me e ulet eshte gjysemperendi
Prandaj vdekataret e kane te veshtire qe te ambjentohen.
Nuk e di a e ke lexuar materialin e meposhtem, por pervec faktit qe ka lidhje edhe me temen, eshte ndihmues ne diskutimin qe po behet per "Gurin", Petron etj.
Nuk po e perkthej se nuk kam kohe, por po e hedh ne dy gjuhe, keshtu qe edhe ata qe nuke kuptojne ne italisht te kene mundesi ta lexojne ne anglisht
************************************************** ******
La parola albanese "Gur"
Elton Varfi
venerdģ 05 dicembre 2008
Filologi e studiosi vari hanno dimostrato che nei testi pił antichi dellumanitą puoi trovare briciole di parole di origine albanese. Sono state rinvenute alcune tabelle di bronzo risalenti a trentasette secoli fa nelle quali si trovano anche nomi illiri che corrispondono antoponomicamente a nomi illiri come Dasi e Gent, ecc. Questi nomi illiri si ritrovano anche in tempi pił recenti, perņ la loro etimologia č rimasta ignota. Nelle opere grandiose di Omero, soprattutto nellOdissea (versi 500, 501, 507), si legge anche unespressione come Gyraien Petren, che si traduce come Gurin e gurte: (la pietra di pietra).
Nellepopea di Omero si racconta che leroe Aiace dOileo dopo la caduta di Troia, navigando per mare, giunse in unisola chiamata Guras Petras. Poseidone, il dio dei mari, colpģ con il tridente Aiace e una parte dellisola sprofondņ assieme al malaugurato navigatore. Secondo il filologo e patriarca Spiro Konda, il nome della suddetta isola era Gur, un nome che ebbe origine molto prima dei navigatori greci. In tempi pił recenti, i navigatori greci hanno chiamato lisola con il nome Guras Petras, facendo cosģ una tautologia; cosģ questo nome ellenico antichissimo contiene il nome illiro ancora pił antico Gur, riconducibile ad un periodo storico anteriore rispetto alle epopee di Omero. Se accettiamo che Omero sia vissuto nel VII secolo a.C., allora dobbiamo dire che la parola Gur usata dai Pelasgi e dagli Illiri, e che č tuttoggi in uso come una parola essenziale della lingua albanese, si documenta come la parola pił antica della nostra lingua (albanese) in un monumento letterario grandioso dellumanitą come le opere di Omero.
Anche in tempi pił recenti altri autori, per esempio il grande poeta greco Archiloco, si ritrova la tautologia illiro-greca nella forma Gurai Petras. Nel 1920 negli scavi archeologici di Dodona č stata trovata una tabella di bronzo con il nome Guras, nome proprio di uomo. Questo nome illiro si trova come toponimo anche a Creta, Kylkade e Tessalia. Lo storico antico Arriano, nel suo libro su Alessandro Magno (4,23) dice che: durante la campagna in India Alessandro Magno attraversņ un paese chiamato Guraioi, nel quale si trovava un fiume avente lo stesso nome. Leggendo con attenzione la sacra bibbia abbiamo trovato una testimonianza unica quasi due secoli pił antica dei testi di Omero, nella quale si trova la parola illiro albanese Gur. La frase si trova nel secondo libro dei re (9,27). Lą si racconta lepisodio di come Ieu fece una rivolta e uccise Acazia, diventando lui stesso il re della Giudea e di Israele. Ho consultato alcuni testi della Sacra Bibbia in albanese. Nella versione stampata a Brindisi nellanno 1995 alla pagina 424 si legge Dhe e gjuajtėn (Akazian) nė tė pėrpjetėn e Gurit qė ėshtė afėr Iblehamit . Nella versione della Sacra Bibbia stampata a Jongloed, nellanno 1993, pagina 398, si legge pranė vėndit ku rruga ėshtė drejt Gurit e kthen pėr nė drejtim tė Jiblamit . Nella versione della Sacra Bibbia in albanese pubblicata da « The Albanian Bible Society » a Firenze nel 1995, pagina 722, si legge : E gjuajtėn nė tė pėrpjetėn e Gurit qė ėshtė afėr Iblemit .
Č interessante leggere come il toponimo Ibleam si scriva in diversi modi Jiblam oppure Iblami, mentre, in tutti i suddetti casi, il toponimo del posto chiamato Gur non cambia. Per verificare ulteriormente il toponimo Gur ho controllato le traduzioni delle bibbie in greco e in latino. In tutti e due i casi questo toponino si trova nella forma Gur. Nella Holy Bible, nella International version, pubblicato dallInternational Bible Society, nellanno 1984 alla pagina 267 il passaggio č on the way up to Gur near Ibleam. Ne La Bible, Nouvelle edition revue Parigi, (tradotto dalloriginale ebraico e greco), alla pagina 440 si legge ą la montée de Gour prčs Yivleim. Č chiaro che in tutte le versioni della bibbia scritte nelle lingue pił diffuse il toponino č Gur. Questa č la prova che la parola albanese Gur č stata tramandata come toponimo ed č rimasta ferma al secondo libro dei re scritto nel IX secolo a.C.. Leggendo la bellissima traduzione in albanese del vecchio testamento, fatta da Don Simon Filipaj pubblicato nel 1994, capolavoro filologico della lingua albanese, alla pagina 448, alla nota numero 27, di dą la spiegazione geografica del posto dove Ieu uccise Acazia. Cosģ Ibleam oggi si chiama Tel Belame e si trova al sud di Jenin, quasi dieci chilometri a sud di Israele, nella strada verso Gerusalemme. Questo vuol dire che anche il posto che si chiama Gur non č molto lontano dalla cittą santa. Una ricerca fruttuosa potrebbe essere cercare di verificare se il toponino Gur esiste ancora oppure č stato cambiato.
Quello che č importante per noi albanesi č che la parola albanese Gur si documenti nei testi biblici di 2900 anni fa. Questa č la testimonianza pił antica di una parola albanese che usata regolarmente oggi. Non č affatto una scoperta semplice e soprattutto non ci puņ essere alcuno scetticismo. Il mio amico Petro Zheji, nel suo libro Shqipja Dhe Sanskritishtja , pubblicato nel 1996, tratta ampliamente della parola Gur e la definisce una delle parole pił antiche dellumanitą, una parola che si ritrova in tante lingue del mondo, si trova in sanscrito nella forma Giri oppure in latino Gravis (pesante), in slavo Gora (montagna), Granica (confine), in tedesco Gral (pietra sacra) e in greco Aguridhe (uva acerba, dura come la pietra). Petro Zheji crea equazioni etimologiche che hanno come radice la parola Gur come nel nome di Gorgona (il cui sguardo trasforma tutto in pietra). Ha anche scoperto che la tomba di Timurlen in Sammarcanda si chiama Gur-i-mire (pietra buona). Secondo Zheji, la parola Gur si ritrova a partire dalla vecchia e lontana India fino ai confini del nord dEuropa. Č una parola utilizzata dai Pelasgi, lhanno ereditata gli Illiri ed č una parola viva solo in un popolo del mondo: gli albanesi. Gur, parola monosillaba, fa parte delle prime parole dellumanitą.
Č interessante che il capolavoro poetico del grande poeta romano Lucano (I secolo d.C.) Pharsalia, nel libro VI, dove si racconta la storica battaglia della cittą di Durazzo fra Cesare e Pompeo, possiamo leggere il nome di una grande roccia che oggi si chiama shkembi i Kavajes (la roccia di Kavaja). Lucano dice espressamente che il taulant la chiama Petra. Infatti Petra č lellenizzazione del toponimo Gur. Č talmente vero che nei documenti medievali si nomina la chiesa di Shen Kollit (Nikolles) che pił tardi nella lingua albanese ha dato il nome al paese Shkallnur (Shen Kolli i gurit) . Questo vuol dire che il fatto che il nome di questa roccia, che si trova a Sud della cittą di Durazzo, contenga la radice Gur significa che ha sopravvissuto negli anni indipendentemente dal fatto che i cronisti fossero latini o greci o che avessero utilizzato altre parole o altri nomi. Per questa grande roccia č stato tramandato il nome originario dei tempi pił remoti. Anche il nome dellisola di Saseno , vicino Valona, č legato al latino volgare Saso che vuol dire Gur. Questo significa che, anche nei tempi pił remoti, lisola č stata sempre chiamata Gur. Il fatto collega lisola albanese con quel soggetto omerico di Guras Petras del quale abbiamo gią parlato. In conclusione, la parola Gur č lemblema linguistico pił antico della lingua albanese.
[I]*Si tratta della scrittura lineare B di Creta, tradotto da M. Ventris./I]
Nella mitologia greca, Aiace, figlio di Oileo, re della Locride, e comandante dei locresi durante la guerra di Troia; detto di Oileo o Oilģde, per distinguerlo da Aiace Telamonio, figlio di Telamone. Dopo la caduta della cittą, violņ il tempio di Atena trascinando via la profetessa Cassandra dallaltare della dea, la quale implorņ il dio Poseidone di vendicare il sacrilegio. Quando i greci salparono per tornare in patria, Poseidone scatenņ una terribile tempesta; Aiace naufragņ, ma riuscģ a salvarsi: si aggrappņ a uno scoglio, vantandosi di essere un uomo che il mare non poteva sconfiggere. Udendo quelle parole, Poseidone spezzņ lo scoglio con il suo tridente e Aiace fu travolto dalle onde.
marre nga JEMI.it
------------------------------------------------------------------
The word "Gur" is very ancient (automatic translated from the italian version, need revision)
The Albanian word "Gur" is found in biblical texts since the time most remote, from 29 centuries ago.
Filologi and various scholars have shown that in most ancient texts of humanity can be found crumbs of words of Albanian origin. I have found some tables bronze dating back to thirty-seven centuries ago in which names are also illiri corresponding antoponomicamente names illiri as "Dasi" and "Gent", etc.. These names illiri reflected in more recent times, but their etymology remained unknown. In the works of Homer grandiose, especially nell'Odissea (verses 500, 501, 507) states also an expression as "Gyraien Petren," which translates as "Gurin and gurte:" (stone stone). Nell'epopea of Homer tells you that the hero of Aiace Oileo after the fall of Troy, browsing by sea, came to an island called Guras Petras. Poseidon, the god of the seas, struck with the trident Aiace and part of sprofondņ together with the unfortunate navigator. According to the philologist and patriarch Spiro Konda, the name of that island was Gur, a name that originated long before the Greek navigators. In more recent times, the Greek sailors have called the island under the name Guras Petras, making her a tautology, so this ancient Greek name contains the name illiro even more ancient Gur, traceable to a historical period compared to earlier epopee of Homer. If we accept that Homer has lived in the seventh century BC, then we must say that the word used by Gur Pelasgi and the Illyrians, and that is still in use as a word essential part of the Albanian language, documenting how the word of our oldest language (Albanian) in a monument of humanity as great literary works of Homer. Even in more recent times other authors, for example, the great poet greek Archiloco, is the tautology illiro-Greek in the form Gurai Petras. In 1920 during excavations of Dodona was found a bronze table with the name Guras, proper name of man. This name is as illiro name also in Crete, Kylkade and Tessalia. The historian Arrian old, in his book on Alexander the Great (4.23) says that: during the campaign in India "Alexander the Great crossed a country called Guraioi, which was a river of the same name." Reading carefully the holy Bible we found a single witness almost two centuries oldest texts of Homer, in which there is the word illiro Albanian Gur. The sentence is in the second book of Kings (9.27). There is tells the story of how Ieu made a revolt and killed Acazia, making himself the king of Judea and Israel. I consulted some texts of the Holy Bible in Albanian. In the version printed in Brindisi in 1995 to page 424 reads "Dhe and gjuajtėn (Akazian) nė tė pėrpjetėn and Gurit qė ėshtė afėr Iblehamit." In the version of the Holy Bible printed in Jongloed, in 1993, page 398, reads "pranė vėndit ku rruga ėshtė drejt Gurit and kthen pėr nė drejtim tė Jiblamit." In the version of the Holy Bible in Albanian published by 'The Albanian Bible Society "in Florence in 1995, page 722, reads:" gjuajtėn nė tė pėrpjetėn and Gurit qė ėshtė afėr Iblemit. " It is interesting to read how the place name Ibleam write in different ways Jiblam or Iblami, while in all these cases, the name of the place called Gur does not change. To further verify the name Gur I checked the translations of bibles in greek and Latin. In both cases this toponino is in the form Gur. In the "Holy Bible", in the "International version", published by the International Bible Society, in 1984 to page 267 the transition is "on the way up to Gur near Ibleam." It "The Bible", "Nouvelle edition revue" Paris, (translated from Hebrew and greek), on page 440 reads "ą la montée de Gour prčs Yivleim." It is clear that in all versions of the Bible written in the languages most commonly spoken is toponino Gur. This is proof that the word Albanian Gur was handed down as name and remained firm on the second book of Kings written in the ninth century BC. Reading the beautiful translation into Albanian Old Testament, made by Don Simon Filipaj published in 1994, a masterpiece of philological Albanian language, on page 448, footnote number 27, gave the explanation geographic place where Ieu killed Acazia. So Ibleam today called Tel Belame and is located south of Jenin, almost ten kilometers south of Israel, the road to Jerusalem. This means that even the place that is called Gur is not very far from the holy city. A fruitful research could be trying to see if the toponino Gur still exists or has been changed. What is important for us is that the Albanian word Albanian Gur we have documented in the biblical texts of 2900 years ago. This is the oldest evidence of a word Albanian used regularly today. This is not a simple discovery and above all there can be any scepticism. My friend Zheji Petro, in his book "Shqipja Dhe Sanskritishtja", published in 1996, is widely Gur of the word and defines one of the oldest words of humanity, a word that is found in many languages in the world, is in Sanskrit in the form Giri or in Latin Gravis (heavy), and in Slavic Gora (mountain), Granica (border), in German Gral (sacred stone) and greek Aguridhe (unripe grapes, hard as stone). Petro Zheji creates equations etimologiche whose root as the word Gur in the name of Gorgona (whose gaze turns everything into stone). He also discovered that the tomb of Timurlen in Sammarcanda called "Gur-i-mire" (stone good). According Zheji, the word Gur is found from the old and distant India to the borders in northern Europe. It is a word used by Pelasgi, have inherited the Illyrians, and is a living word only in a nation of the world: the Albanians. Gur, word monosillaba, is part of the first words of humanity.
It is interesting that the poetic masterpiece of the great Roman poet Lucano (first century AD) "Pharsalia", in Volume VI, where he recounts the historic battle of the city of Durres between Caesar and Pompey, we can read the name of a large rock that today calls "the shkembi Kavajes" (the rock of Kavaja). Lucano says expressly that "the taulant calls Petra." Indeed Petra is the name of ellenizzazione Gur. It is so true that in medieval documents is named the Church of Shen Kollit (Nikolles) later in the Albanian language gave its name to the country "Shkallnur (Shen Kolli the gurit). This means that the fact that the name of this rock, which is located south of the city of Durres, contains the root Gur means that has survived over the years regardless of whether the reporters were Latin or Greek or who had used other words or other names. For this big rock was handed the original name of the times more remote. Even the name of the island of Sazan Island, near Vlora, is related to Latin vulgar "Saso" which means Gur. This means that even in times more remote, the island has always been called Gur. The fact connects the island with that subject Albanian omerico "Guras Petras" which we have already spoken. In conclusion, the word Gur is the oldest linguistic emblem of the Albanian language.
--------------------------------------
Javan, une mendoj se ti do e pelqesh librin e Petros kur ta lexosh.
Ndersa per pasurite kombetare mendoj qe ti japim nje status pak me te larte
Ti propozojme UNESCO-s per ta quajtur Kryeveper te trashegimise gojore te njerezimit (si kengen labe). Se po na u formatua serveri na e mori lumi pasurine e kombit
Madje dhe wikipedia mund te jape ndonje cmim ...
Mos ma merr per keq por me ke dhene te qeshura pa fund me ate perkufizim.
shendet
Te tillet -s'do mend qe meritojne t'u thuren ditirambe madheshtore te turpit te paskajshem nga njerez te medhenj si alfeko, ilira, e mashkuj te tjere akoma me te medhenje se Zejic.
Aeneas Dardanus
Lavdi, pasthirrme fosilesh, germadhash e rrenojash vershelluese. -Eja pas meje!...
Marrė nga vėllimi i dytė pėrkthyer mjeshtėrisht nga Petro Zheji:
-Sanēo,
"Pėlqe mė mirė virtytin e pėrunjur sesa gjynahun krenar."
"Nė rast se shkopi i drejtėsisė tė shtrembėrohet ndonjėherė nė dorė le tė mos ndodhė nga barra e peshqesheve, por nga ajo e keqardhjes."
"Mos u tėrhiq kurrė nga ligji i arbitraritetit tėnd qė ėshtė i pėrhapur shumė nė ca tė paditur, qė hiqen si tė ditur."
"Mos u verbo nga pasioni yt vetiak nė gjykimin e ēėshtjes sė tjetrit, se ndryshe do tė biesh nė ca gabime qė nė shumicėn e rasteve nuk kanė ndreqje, por qė, edhe nė e paēin, e kanė nė kurriz tė nderit dhe me rrezik tė emrit tėnd tė mirė, nė mos po edhe tė ofiqit tėnd."
Do e rivleresoj edhe njehere nga e para gjithe vepren e Zhejit, sapo te marr vesh komplotin antishqiptar qe paskesh bere ky kalores i te keqes.
ps
Shpresoj qe kur te fillojne te hedhin ndonje punim te Kondes, te mos dale edhe ky si "djall me brire", ne luften kunder shqiptareve pellazgjike
Cfare veprash paska bere i madhi,... i stermadhi,... i madherishmi,... i paarritshmi ?
- Ka perkthyer nje liber te perkthyer?!!
Pune per respekt, por a s'eshte edhe kjo nje pune e cila, do ...
[ ...do te na fuste ne nje teme tjeter akoma me te merzitshme se mburrjet per autoritet te nje gjeje qe autoritet nuk ka, e aq me pak utilizimin e ketij autoriteti fiktiv si force argumentative per te firmosur nebuloza lajthitjesh neper tym dhe mjegull nxitimthi per t'ia futur presh me bindjen se po fluturon larte mbi re, - ne vend se te hidhen gure themelesh argumentuese te cilat mbase dikur vone ndoshta dhe do te mund t'i siguronin pak 'autoritet' konkret dhe s'do te kete nevoje per enveristet te dalin me transparenca larte e larte forumit duke thirrur "poshte arsyeja", "liri preshit", "kujte i interesojne argumentet - duam presh", "presh dhe televizion publik", ndoshta edhe LSI, 7 Juli, e Mira M..., ..., etj]
Apo "pse tall bigen djalo?"
Kete e quan mjeshterisht [?] : "Pėlqe mė mirė virtytin e pėrunjur sesa gjynahun krenar."
Shqip te duket ty kjo?
Nesje, s'eshte me rendesi...-ja ku po vijne ata me transparenca te kuqe ...
Aeneas Dardanus
Lavdi, pasthirrme fosilesh, germadhash e rrenojash vershelluese. -Eja pas meje!...
Galilei i Petro Zhejit
Elsa Demo
Shekulli
Qytetet janė tė ngushta, ashtu edhe mendjet e njerėzve. I shkojnė pėr shtat atij Petro Zheji qė njohin nga afėr dhe pėr sė lagu njerėzit, kėto fjalė qė vetė ai i ka pėrkthyer nga Bertolt Brecht-i.
Elsa Demo
Hene, 24 Nentor 2008 09:22:00
Emri i Petro Zhejit sėrish nė njė vepėr tė mprehtė qė nuk u botua nė kohėn kur u pėrkthye: "Jeta e Galileit" e Bertolt Brecht-it. Shqipėruesi me shokė tė rrallė, vazhdon tė refuzojė shfaqjen nė publik. Bėhen 50 vjet nga viti kur Zheji hyri zyrtarisht ndėrmjetės i botės sė gjuhėve
Qytetet janė tė ngushta, ashtu edhe mendjet e njerėzve. I shkojnė pėr shtat atij Petro Zheji qė njohin nga afėr dhe pėr sė lagu njerėzit, kėto fjalė qė vetė ai i ka pėrkthyer nga Bertolt Brecht-i. Janė nė gojė tė Galileo Galileit tek drama historike qė autori gjerman e shkroi pas emigrimit nė Amerikė nga Gjermania e Hitlerit.
Tek kėmisha e veprės nė shqipe "Jeta e Galileit" shfaqet emri i Zhejit pėrkthyes. "Plot 50 vjet pėrpara, Petro Zhejit iu botua pėrkthimi i parė", thotė botuesi i "Argeta LMG", Mehmet Gėzhilli, i cili ka marrė pėrsipėr tė ribotojė veprat e pėrkthyesit tė Servantesit, Gėtes, Asturiasit, Ēehovit, Aragonit, Didėroit, Shtajnbekut etj.
Botimin e "Jetės sė Galileit" Gėzhilli e quan me rėndėsi edhe ngaqė vjen nė njė pėrvjetor tė rėndėsishėm pėr botėn e shkencės. Viti nė prag, 2009-a, ėshtė shpallur nga UNESCO Viti Ndėrkombėtar i Astronomisė nėn slloganin "The Universe, Yours to Discover". I kushtohet 400- vjetorit tė vėzhgimeve tė para me teleskop dhe zbulimit (1609) qė Galileo Galilei bėri duke provuar modelin heliocentrik tė sistemit tonė diellor.
Drama e Brecht-it, megjithėse e vendosur nė Italinė e Rilindjes sė ndritur, ėshtė njė debat i mprehtė i individit dhe ideve vizionare me autoritetet e sojsojshme. Nė rastin e Galileit, ėshtė njė konflikt i hapur i zbulimit tė tij qė shkonte kundėr besimit tė masės dhe sidomos doktrinės kishtare.
"Sepse miku im, ēdo gjė lėviz", i thotė nxėnėsit tė tij Andreas i cili shpėton veprėn e mėsuesit pasi ky dorėzohet para hetimit tė Inkuizicionit sepse kishte njė pėrgjegjėsi personale dhe shoqėrore: "Unė i kam vėnė vetes pėr detyrė qė tė krijoj njė shkencė tė re qė do tė merret me njė fenomen fort tė vjetėr, lėvizjen."
Brecht-i merret me fazėn e fundit tė jetės sė fizikantit dhe filozofit tė Rilindjes Italiane i persekutuar nga Kisha Katolike. Vepra pati premierė mė 1943 si prodhim teatral nga Zurich Schauspielhaus. Versioni i dytė u vu nė skenė nė Coronet Theatre nė Los Anxheles mė 1947, me regji tė Joseph Losey dhe Brechtit vetė.
Thelbi i saj, hetimi ndaj intelektualit, dhe koha kur u shkrua nuk lėnė vend tė dyshosh qė ėshtė njė vepėr provokative pėr ēdo rrethanė represive nga autoritetet politike apo ēdo lloj autoriteti, qoftė ky edhe njė mentalitet autoritar i shoqėrive tė mbyllura si kjo shqiptare. Thuhet se Zheji e pat pėrkthyer nė vitet tetėdhjetė, por botimi i saj u refuzua.
Botuesi Gėzhilli pohon se "Jeta e Galileit" e cila botohet pėr herė tė parė nė shqipe, nuk mund tė pėrkthehej pėrveēse nga Petro Zheji. Jo vetėm se ėshtė nė njė zonė qė e njeh - Zheji ka studiuar matematikė dhe ėshtė i dhėnė pas astronomisė dhe fizikės - po edhe ngaqė ai e di mirė se ēdo tė thotė t“i kurdisen intriga njė mendjeje tė ndritur pėr ta ēuar nė turrėn e druve.
Ndryshe botuesi do tė shprehej "Petroja ka gjetur veteveten aty. Bota e tij e di". Dhe me humor thotė se kjo figurė i mbetet enigmė. Nuk e ka takuar kurrė. Pėr tė parėn kontratė qė ka nėnshkruar me pėrkthyesin poliglot pėr "Jetėn e Galileit", ndėrmjetės ėshtė bėrė i vėllai, Gjergj Zheji. "Kam shpresė se do ta takoj",- shton ai.
Bashkėpunimi mendohet tė vazhdojė me ribotimin e "Papa Jeshil" dhe "Zoti President" i Asturiasit, "Etja pėr jetė" i Irving Stone-it etj, madje dhe pėr vėllimin e tretė tė studimit gjuhėsor "Shqipja dhe sanskritishtja".
Botuesi i Argeta LMG shpreh respekt pėr punėn e papėrsėritshme tė Petro Zhejit. Mjaft t“i hyjmė njė llogarie tė thjeshtė matematikore, thotė ai, dhe na rezulton se ky njeri ka 13 mijė faqe pėrkthim tė botuara qė pėrbėjnė gjysmė milioni tirazh; ka rreth 50 vepra tė pėrkthyera; ka gjysmė shekulli qė merret me kėtė zanat qysh mė 1958 kur u botua pėrkthimi i tij i parė, vepra me 1200 faqe "Bruski" e Panterovit. Dhe "asgjėkundi nuk flitet pėr vėllezėrit Zheji dhe motrėn e tyre Vera qė kanė dhėnė kaq shumė pėr kulturėn nė kėtė vend".
Fragmenti nga "Jeta e Galileit" qė po botojmė me pėrkthimin prej origjinalit gjermanisht nga Petro Zheji ėshtė pėr njė lexim tė raportit qė koha dhe njerėzit krijojnė me "heronjtė".
Pa dyshim qe disa do kene problem me artikullshkruesin, po kjo eshte nje nga analizat e vetme qe gjej per librat e poliglotit Zheji.
Kur Flasin te Medhenjte
Nga Shpetim Kelmendi
"Shėnime rreth veprės studimore tė Petro Zhejit, Shqipja dhe Sanskritishtja
Fatmirėsisht, nė historinė e trazuar tė kėtij vendi, ka patur e vijon tė ketė individė tė shquar, prania e tė cilėve na ka ndihmuar e na ndihmon tė ndjehemi dikushi si komb. Janė individė me zemėr tė madhe e mendje tė gjerė, tė cilėt kanė ditur e dinė tia kushtojnė jetėn kombit tė tyre. Ėshtė fjala hiē mė pak, po pėr individė prania e tė cilėve na e nxitin nė mėnyrė tė vetvetishme ndjenjėn e krenarinsė e tė vetėdijes kombėtare. Njė nga kėta individė ėshtė z. Petro Zheji. Pėr mendimin tim e, me sa kam arritur tė di, edhe pėr mendimin e atyre pak njerėzve pėrnjėmend tė kulturuar, z. Petro Zheji vezullon si njė nga figurat mė tė shkėlqyera qė ka nxjerrė ndonjėherė kultura shqiptare: njė iluminist i madh, njė rilindas i njėmendtė i epokės moderne shqiptare, njė demiurg i pėrmasave europiane e botėrore, njė mendje universale e gjithėpėrfshirėse, qė nuk ėshtė se gjendet lehtė nė kohėt tona. Personalisht, e them me plot gojėn se: mendja e kėtij individi ka pėrmasa gjeniale dhe nuk pėrfshihet nė asnjė nga sistemet aktuale tė krahasimit dhe tė vlerėsimit, qė ekzistojnė ndėr mjediset kulturore shqiptare. Pra, Zheji ėshtė jashtė gare, ose pėrmbi garėn. Shumica e njerėzve e njohin si pėrkthyes, sidomos si pėrkthyes tė Don Kishotit tė Servantesit. Punė e jashtėzakonshme: ėshtė e lehtė tė konstatohet qė e ka kapėrcyer plotėsisht nga ana artistikisht pjesėn e parė tė pėrkthyer nga Fan Noli. Askush nuk mund tė mė kundėrshtojė pėr kėtė. Pėr mė tepėr, mendoj se z. Zheji do tė qe nė gjendje ti rimerrte veprat e pėrkthyera nga Noli, duke ia dalė mbanė ti realizojė mė mirė. E jo vetėm veprat e pėrkthyera nga Noli. E jo vetėm sa i takon pėrkthimit. Sepse dihet: aty ku shfaqet z. Zheji, mitet e idhujt rrėzohen nė mėnyrė krejt tė natyrshme.
Po tė lexojmė veprėn e tij madhore Shqipja dhe Sanskritishtja, vėrejmė se epėrsia dhe veēanėsia e zotit Zheji janė tė padiskutueshme, por me kėtė qė po themi mund tė bien dakord vetėm individėt pėrnjėmend tė kulturuar, tė vetmit qė mendojnė shqip, tė vetmit qė e kapėrcejnė egoizmin e sėmurė dhe janė nė gjendje tė entusiazmon ēiltėrsisht pėr arritjet e tė tjerėve. Sa pėr mendjengushtėt, cinikėt, cmirėzinjtė, mediokrit, pėr ata qė thjesht janė tė llangosur me pakėz kulturė, nuk ia vlen tė merren fare nė konsideratė. Jam i bindur se zoti Zheji, duke patur parasysh faktin se pėrmasat kulturore dhe dija e gjithanshme ia kanė zgjeruar pa masė horizontin shpirtėror, ndjen pėr ta keqardhje dhe dhimbsuri tė sinqertė. Por epėrsia e zotit Zheji ndaj studiuesve tė tjerė tė gjuhės shqipe, vijon tė mbetet nė kėmbė, do apo sdo ai vetė, nė mėnyrė tė vetvetishme e jo si qėllim mė vete; si rrjedhojė e njė pėrkushtimi thjesht e vetėm profesional dhe shkencor, e jo si pikėsynim; si rezultat i paqes e jo i luftės. Dikush mund tė kėmbėngulė se epėrsia e tij qėndron nė faktin se ai njeh shumė gjuhė tė huaja. E vėrtetė: njė njeri qė lexon, fjala vjen nė dhjetė gjuhė tė huaja, i ngjan njė deti qė ushqehet nga dhjetė lumenj. Nėse lumenjtė mungojnė, deti shndėrrohet nė njė moēal. Si rrjedhojė, gjeografia jonė studimore ėshtė pėrplot me moēale. Kemi jo pak frymorė qė vetėquhen historiografė, gjuhėtarė, etnologė, etj, tė cilėt dinė vetėm njė gjuhė tė huaj, edhe atė sa pėr tė komunikuar me policin e doganės. Ose hiē! Dhe, pėr turp, kėta individė kanė goxha zė nė kapitullin e shkencės sonė akademike. Normalisht, tė paaftė dhe frikamanė e sidomos tė paditur siē janė, kėta shkenctarėt e sotėm tė gjuhės shkojnė mbas qerres sė indoeuropianistėve dhe albanologėve tė huaj, tė cilėt kanė bėrė dikur zbulimin e madh se shqipja na rridhka nga latinishtja! Pse? Sepse kėta gjuhėtarėt tanė, duke mos njohur latinishten, greqishten e vjetėr, sanskritishten, etj, nuk mund tė kenė kurrfarė njohjeje as pėr limfėn pellazge qė rrjedh nė pemėn e gjuhėve indo-europiane, pemė tek e cila besojnė thjesht pse besojnė gjuhėtarėt e huaj; dashtė Zoti, e inshallah e njohin mirė shqipen. Njė leksion i vogėl: tė njohėsh gjuhėn shqipe nuk do tė thotė tė njohėsh thjesht standardin zyrtar, por tė njohėsh gegnishten dhe tė gjithė mozaikun e larmishėm tė nėndialekteve tė veriut e tė jugut, tė cilėt pėrbėjnė njė pasuri tė jashtėzakonshme. I njohin? I flasin? Nuk e besoj. E, normalisht, si mundet tė kuptosh se ēėshtė shqipja, si mund ta pranosh idenė se shqipja ėshtė e stėrlashtė, nėse korpusin e saj leksikor nuk je nė gjendje ta krahasosh me korpusin leksikor tė dhjetė gjuhėve tė tjera, ose sė paku tė atyre gjuhėve qė na u konsiderokan si mėma, halla apo teze tė shqipes, si pėr shembull latinishtja, greqishtja e vjetėr e sanskritishtja? Kush tha qė injoranca nuk ėshtė argument? Ėshtė qė ēke me tė, sepse prodhon realitet me bollėk! Nė Shqipėri ka prova tė pakundėrshtueshme e tė mjaftueshme qė injoranca ėshtė argument i paepur; tekefundit, kjo ėshtė arsyeja pse gjėrat shkojnė kaq mirė.
Nė mėnyrė tė tėrthortė, pėrmes cilėsisė sė veprės sė tij, Petro Zheji na porosit qė tė bėjmė kujdes pėr tė mos i ngatėrruar shkenctarėt me rrogtarėt. Me kėtė rast, e gjej tė udhės qė, disa pseudoshkenctarė, ti konsideroj stratiotė apo spahinj tė shkencės sė gjuhėsisė. Punojnė pse paguhen. Po tė mos paguhen nuk punojnė. Pse, kjo ėshtė shkenca? Ky ėshtė shkenctari?!
Petro Zheji nuk ėshtė vetėm poliglot. Mes tjerash, ai zotėron edhe dy cilėsi madhore: kėndvėshtrimin e mahnitshėm origjinal, metafizik e zanafillor, si dhe guximin pėr tė thėnė njė tė vėrtetė qė, shkenca jonė zyrtare, e ideologjizuar, e politizuar dhe e inferiorizuar siē ėshtė, nuk ka kėllqe ta bėjė.
Sanskritishtja si nėnbashkėsi e shqipes
Homeri i quan paraardhėsit tanė pellazgė hyjnorė, ndėrsa tė folmen e tyre e quan gjuhė tė perėndive. Pra, Homeri u ka kėnduar madhėrishėm popullit e gjuhės sonė tė lashtė, duke i himnizuar e lartėsuar sa ska mė. Sa i takon cilėsimit tė parė, ka shumė hamendje, por tė gjitha hamendjet, pak a shumė, duan apo sduan njė pjesė e studiuesve shqiptarė e tė huaj, qendėrzohen nė njė: Pellazgėt njihen si njė ndėr popujt mė tė lashtė, origjina e tė cilit humbet shumė e shumė pėrtej historisė. Pra, cilėsimi i parė, nė njė mėnyrė apo njė tjetėr, dihet. Por, kur ėshtė fjala pėr cilėsimin e dytė, askush nuk ka ditur e as di tė na sqarojė nė mėnyrė bindėse se, pėrse Homeri e ka lartėsuar kėshtu gjuhėn e pellazgėve, pra gjuhėn e paraardhėsve tanė tė lavdishėm. Pėrse gjuha e pellazgėve hyjnorė ishte gjuhė e perėndive? Sigurisht, jo thjesht pse nėpėrmjet kėsaj gjuhe u kėnduan Iliada e Odisea; jo thjesht pse pėrmes saj u krijua teogonia e parė nė botėn antike tė njohur; jo thjesht se nga pellazgjishtja u krijua Kroni, Zeusi, Poseidoni, Hermesi, Rea, Demetra, etj; jo thjesht se mė pas pas kjo gjuhė polli greqishten e vjetėr dhe latinishten, por sepse qėndron nė themel tė tė gjitha gjuhėve tė tjera, sepse ėshtė matricė e tyre, sepse ėshtė kazani mė i vjetėr nė tė cilėn janė gatuar tė gjitha gjuhėt e tjera.
Gjithsesi, ėshtė njė njeri qė na sqaron mė sė miri se pse pellazgjishtja ėshtė hyjnore, dhe ėshtė gjithashtu njė libėr qė na bind nė lidhje me kėtė. Dihet: ky njeri ėshtė Petro Zheji. Dihet: vepra ėshtė Shqipja dhe Sanskritishtja.
Qė nė fillim tė librit, Zheji thotė diēka qė mendoj se duhet mėsuar pėrmendėsh nga gjuhėtarėt tanė: Pėrsa i pėrket shqipes, megjithė meritat qė kanė librat e studiuesve tė huaj dhe shėrbimet qė i kanė sjellė disa prej tyre ēėshtjes shqiptare, e sidomos nė periudhėn e Rilindjes sonė, duhet pohuar se ato lėnė shumė pėr tė dėshiruar. Pėrgjithėsisht, duke lexuar kėto studime, bindesh pėrherė e mė tepėr se pėr shqipen mund tė flasin me siguri tė plotė vetėm shqiptarėt.
Diku tjetėr, duke trajtuar gabimet dhe keqkuptimet e G. Majerit, i cili e nxjerr shqipen borxhleshė dhe huamarrėse tė gjuhėve tė tjera, Zheji, mbasi shprehet shqipja shquhet si huadhėnėse e jo si huamarrėse, citon dhe shprehjen e thukėt qė Ēabej ka thėnė nė lidhje me gjuhėtarin gjerman: Nė kėtė mėnyrė, ky dijetar spati mundėsi ta rrokte gjuhėn shqipe prej trungu, por e rroku prej degėsh.
Nė Shqipja dhe Sanskritishtja, sa i takon tezės sė lashtėsisė zanafillore tė gjuhės shqipe, Zheji e shpėrfaq veten vazhdues tė denjė tė dijetarėve tė Rilindjes shqiptare, si: Jeronim de Rada, Sami Frashėri, F. Bilotta, V. Pasha, Naim Frashėri, K. Kristoforidhit, etj. Duke u bazuar nė dijet e tyre, por ndonjėherė edhe nė mėnyrė profetike, rilindasit pohuan njėzėshėm qė gjuha shqipe ėshtė shumė e lashtė dhe mėmė e greqishtes dhe e latinishtes. Pėrgjithėsisht pohuan, por nuk argumentuan. Ai qė argumenton nė mėnyrė thellėsisht shkencore ėshtė Petro Zheji. Ai beson plotėsisht nė pikėpamjen e rilindasve, dhe i pėrvishet punės, duke arritur ti vėrtetojė, ashtu siē Shlimani besoi fjalėt e Homerit dhe arriti tė zbulonte Trojėn. Sigurisht, krahasimi ēalon shumė sa i takon kriterit tė profesionalizmit, sepse Zheji ėshtė njė gjuhėtar klasi, ndėrsa Shlimani njė arkeolog diletant. Gjithsesi, kemi tė bėjmė me dy zbulime tė mėdha, tė cilat mbėshteteshin nė dy dėshmi fjalėsh, tė pandehura si hipotetike.
Pėr gati njė shekull tė tėrė, studiuesit e mėvonshėm vijuan tė mendonin se kėndvėshtrimi i rilindasve tanė nė lidhje me lashtėsinė e gjuhės shqipe, i kishte bazat nė nevojėn urgjente pėr tė rimėkėmbur vetėdijen dhe krenarinė kombėtare tek shqiptarėt, pra nė sajimin e njė iluzioni qė do ndihmonte nė ēlirimin shpirtėror dhe kombėtar. Por nuk ėshtė kėshtu. Iluzioni ka tė bėjė me studiuesit e mėvonshėm, ndėrsa rilindasit thonin tė vėrtetėn e vetėm tė vėrtetėn. Petro Zheji na bind pėr kėtė, nė nivelin mė tė epėrm shkencor, duke shtuar se shqipja nuk brendashkruan veē greqishten e latinishten dhe gjuhėt qė derivojnė prej tyre, por gjer dhe sanskritishten, gjuhėn e indianėve tė lashtė, gjuhė qė konsiderohet mė e vjetra. Ai merr njėqint fjalė sanskritishte dhe u vė pėrballė njėqint fjalė shqipe.
Pėr mungesė hapėsire, po paraqesim vetėm disa prej tyre:
Sanskr. Shqip
varga varg
vatsa viē
vatsa vit, vjet
bhara barra
antara antar
ulka yllka
krimi krimbi
arya ari
lipsu lypės
lap llap
vrana e vrame, vrānė
koēa ****
tris trish
cud cyt
tata tata
Ngjashmėria ėshtė e pabesueshme. Ma merr mendja se, nė kėtė rast, studiuesit seriozė nėnqeshin e zgėrdhihen, duke thėnė se ngjashmėria ėshtė normale, duke qenė se ėshtė fjala pėr dy gjuhė indoeuropiane. Nėnqeshin e zgėrdhihen Por Petro Zheji ua ngrin nėnqeshjen e zgėrdhimjen nė buzė, kur shpjegon se rrėnjėt e fjalėve rezultojnė shqipe, se rrėnjėt e fjalėve kanė kuptim vetėm nė gjuhėn shqipe, se vetėm shqipja ėshtė nė gjendje ti ndajė nė struktura elementare semantike e tu japė domethėnie! Sidomos kur ėshtė fjala pėr fjalėt e pėrbėra sanskritishte, tė cilat kanė vlerė kuptimore ashtu siē janė, teksa tė zbėrthyera nė elementė mė tė thjeshtė nuk thonė asgjė nė kėtė gjuhė. Ai na bind se fjalėt rrėnjėse tė shqipes ndėrfuten nė gjuhėt e tjera duke formuar fjalė, tė cilave gabimisht e qėllimisht u mohohet ēertifikata shqiptare. Nė procesin e tij tė krahasimit me shqipen, Zheji pėrfshin pėr ilustrim edhe gjuhė tė tjera si latinishtja, frėngjishtja, gjermanishtja, italishtja, etj., dhe kėtė e bėn e bėn me liri e aftėsi mbresėlėnėse.
Zheji merr nė shqyrtim disa fjalė kyēe, tė cilat i gjen tė pranishme nė shumė gjuhė tė tjera. Pėrshembull, kemi operatorin da, dmth daj, me da, me nda, i cili ėshtė i barazvlefshėm si nė shqip ashtu dhe nė sanskritisht. Ky operator qė nė shqip bėn damun, nė frėngjisht krijon donner, nė gjermanisht. Po nga ky operator i lirė krijohen nė frėngjisht fjalėt damner = dėnoj, mallkoj; condamner, dommage = nė shqip, dam, nė latinisht damnus, nė italisht danno, fjalė qė nė tė gjitha rastet lidhen me idenė e ndarjes. Nė gjermanisht verdammt = i damė, demon, i dėnuar, i mallkuar, qė nė shqip reduktohet kėsisoj:
verdammt = verdammen = ver + dammen = bėr + damun. Nė vijim tė kėsaj logjike, rezulton se edhe fjala demonos = demon, djall pėrmban idenė e ndarjes, ndarjes nga e tėra, nga Zoti. Demon = Damun (i damun, i damė, i ndamė). Operatori da, ėshtė i lirė vetėm tek shqipja dhe sanskritishtja. Pėr ta pėrforcue edhe mė faktin se bėhet fjalė pėr konceptin e ndarjes, Zheji i referohet edhe asaj qė Mefistofeli thotė pėr veten tek Fausti i Gėtes: Ich bin ein Teil des Teiles/ Der in Anfag ein Ganzes ėar , vargje qė i pėrkthen kėshtu nė shqip: Unė jam njė pjesė e asaj pjese/ qė nė krye njė e tėrė ish.
Gjuhėt mė tė lashta tė njerėzimit janė monosilabike, kjo dihet, por z. Zheji, ndryshe nga ēmendojnė shumė gjuhėtarė shqiptarė e tė huaj, na thotė se shqipja ėshtė njė sistem i tillė gjuhėsor, ku edhe njė silabė e vetme mund tė merret si njėsi semantike (sememė), domethėnė ėshtė njė sistem i tillė gjuhėsor nė tė cilin ekzistojnė dimensionet mė tė shkurtėra tė sememave.
Kjo qė shpall z. Zheji, i jep fund ēdo ideje sipas sė cilės krijimi i monosilabave ėshtė njė fenomen i rastėsishėm. Duke marrė nė shqyrtim bashkėtingėlloret p dhe d, kemi:
p + a = pa (me pa)
p + i = pi (me pi)
p + o = po (me pohue)
dhe:
d + a = da (me da)
d + o = do (me dashtė)
d + i = di (me ditė)
d + y = dy (dy, numėr)
Nisur nga kjo, buthton edhe mė tepėr ideja e z. Zheji, qė: sistemi i gjuhės shqipe e pėrfshin atė tė gjuhės sanskritishte, e pra, rrjedhimisht, ėshtė mė i lashtė nga ai.
Z. Petro Zheji na bind nė mėnyrė tė padiskutueshme se fjalėt e parme shqipe, rrėnjėse, kuptohet gjithmonė njėrrokėshe, siē janė da (ndį) gur, ar, yll, e mjaft tė tjera si kėto, janė fjalė jo vetėm zanafillore tė ligjėrimit njerėzor, tė cilat patėn shtrirje dhe ndikim nė formimin e shumė e shumė fjalėve tė tjera nė gjuhėt e krijuara mė vonė, janė fjalė me karakter tė qartė mistik e hyjnor. Le tė marrim vetėm shembullin e fjalės gur, e cila nė shqip, pėrveē nocioneve tė njohur, ka edhe shumė kuptime tė tjera, figurative dhe mistike. Operatorin gur e gjejmė nė njė mizėri fjalėsh tė gjuhėve tė tjera. Pėrdorimi i kėtij operatori tė lirė nė shqip, nė gjuhėt e tjera rezulton krejt mekanik. Kjo pasi ēelėsi i njėmendtė i kuptimeve tė tij ėshtė vetėm nė gjuhėn shqipe. Nga fjala e parme gur krijohen fjalėt prejardhura e tė pėrbėra: guru, giri (guru, sanskr), gravis, gravidus (i rėndė, lat), e vijojnė me radhė: gorą, grud, granica, grus, gruft, greis, gram, Graal, grab, grave, gravel, grief, grembo, gero, geras, giurare, guarire, gar, gor, gorm, gärive, gurestan, gärdäne, guranz, gordojh, etj, etj, njė plim i vėrtetė fjalėsh tė huaja qė kanė si rrėnjė fjalėn shqipe, gur. E njejta gjė ndodh edhe me fjalėt ar, yll, etj. Fjalėt e prejardhura nga kėta operatorė, tė lirė vetėm nė shqip, Zheji i zbėrthen nė mėnyrė tė mahnitshme. Nėn dritėn e vėshtrimit tejet shkencor tė Zhejit, na zbulohet vlera sakrale e kuptimeve fillimore tė kėtyre fjalėve monosilabike, duke dalė nė pah edhe arsyeja se pse Homeri e quante gjuhė tė perėndive. Kėsisoj, Zheji na shpėrfaq mrekullinė e njėmendtė tė rolit parak tė shqipes, duke ia rikthyer asaj dinjitetin e njė gjuhe mėmė, tė nėpėrkėmbur deri mė sot nga shumė studiues diletantė, apo mosnjohės tė gjuhės shqipe.
Heshtja e bukur e tė mėdhenjve
Nė rrethin e ngushtė tė miqve tė mi, z. Petro Zheji ėshtė njė mit, shembulli i asaj qė duhet tė jemi: njė punėtor i heshtur i fjalės, njė idealist i madh qė qėndron pėrtej ēdo tollovie mediatike, njė demiurg, njė dijetar i madh qė e koncepton dijen si njė dhuratė tė Zotit, si paqe tė thellė shpirtėrore e jo si luftė pėr tė dalė mbi tė tjerėt. Ai nuk pėrpiqet tė dalė mbi tė tjerėt, por nė mėnyrė tė thjeshtė, tė pavėrejtshme e sidomos tė vetvetishme, ai qėndron nė njė majė ku askush qė i pėrket kėsaj epoke nuk mbėrrin. Ėshtė pėrnjėmend rast i rrallė: ēdo punė qė bėri dhe bėn, rezultoi dhe rezulton e shkėlqyer. Nuk kemi asnjė figurė tė kulturės, qė krahas gjėrave tė mrekullueshme, tė mos ketė bėrė edhe gjėra qė duhen harruar. Por mund tė thuhet me plot gojėn: Petro Zheji bėn pėrjashtim.
Por, mjerisht, ai qė del nga rreshti, ai qė refuzon tė jetė ushtar, ai qė bėn diferencėn me tė tjerėt, ai qė bėn pėrjashtim, pėrfundon tė jetė i pėrjashtuar! I pėrjashtuar nga pėrkujdesja dhe vėmendja. Por z. Petro Zheji ėshtė njeri i urtė. E tė urtėt nuk kanė nevojė pėr pėrkujdesje dhe vėmendje, sepse pėrkujdesjen dhe vėmendjen ata nuk i kėrkojnė por i blatojnė: i blatojnė pėr kulturėn, pėr gjuhėn, pėr dijen dhe pėr rritjen shpirtėrore e morale tė kombit tė tyre. Kėta individė nuk janė pasuri, por pasuria e njė vendi. Kėta individė nuk kanė nevojė pėr ne, por sa turp qė ne nuk kemi nevojė pėr ta!
Zotėrinė tonė tė madh, Petro Zhejin, nuk e njoh. Nuk kam folur kurrė me tė, nuk e kam takuar kurrė, e madje nuk e kam parė kurrė as si fizionomi. Me gjasė, mund tė kem kaluar ndonjėherė pranė tij, dhe mė vjen keq nėse nuk e kam ditur qė pranė meje po kalon njė njeri i madh. E me gjasė, nė ato ēaste kam qenė duke menduar se njerėzit tanė tė mėdhenj janė kaq tė pakėt, por megjithatė nuk dimė ti ēmojmė. Ata janė tė mėdhenj pavarėsisht nėse ne arrijmė ti vėmė re apo jo. Por, nėse pėrnjėmend duam ti njohim ata, jemi ne ata qė duhet tė rriten. Dhe, atėherė, dashuria dhe respekti qė do tė kishim pėr njerėz tė mėdhenj si Petro Zheji, do tė shfaqej si mėnyra mė e mirė e dashurisė pėr veten"
O ti COPY-PASTE ditirambesh te turpit te gazetarise se nivelit "Urime dhe Pershendetje" nga fshati afer nje katundi tjeter.
Mjaft - me - se - na - lo - dhe
k u p t o n ?
(dijme ne te 'surf'ojme internetin - se paku 1 dekade te plote para teje)
p.s.:
Ju te kombinatit "rruza ne pe" paskeni harruar te beni nje llogari akoma me gjeniale: per llogaritur sa shkronja te perkthyera ka gjithsej; gjithe koj (x) here tirazhet; dhe tere kjo shumezuar me deshtimet ne shtyp, - he, he nuk ia keni idene se c'shifer do te rezultonte. dhe per fund shumezuar me yjet ne qiell.
Dhe "asgjėkundi nuk flitet pėr vėllezėrit Zheji dhe motrėn e tyre Vera qė kanė dhėnė kaq shumė pėr kulturėn nė kėtė vend".
E as qe do te flitet per pika dhe presje. Mbase per arsye se nuk dinim se veprat maten me shumezim te kopjeve e miliarda miliarda perroje te pashuara pikash e presjesh ne teperice
Aeneas Dardanus
Lavdi, pasthirrme fosilesh, germadhash e rrenojash vershelluese. -Eja pas meje!...
Nuk e quaj une mjeshterisht. Nuk kam tagėr per kete gje. Eshte thjesht citim.
Realisht edhe mua me duket si spanjisht...
Ndonje te re nga plani antishqiptar me petulla aziatike, a ka?
Deri ne te kundert nuk ia vlen me te merremi me diskutime fruta-perimesh.
Ju jeni i mirepritur qe te argumentoni cdo gje. Jam lexues i rregullt (thuajse) i FSH dhe do e lexoja me shume qejf tezen tuaj mbi prejardhjen e Universit por dhe te shqiptareve.
Suksese ne punen krijuese
Regullat e Postimit
Pėrgjigju Duke Cituar
Krijoni Kontakt