Risala,nga Shejh Muhammed B.AbdulUehhabi r.a,me koment nga Shejh Abdurrahman b.Hasan

[referi_1]

R i s a l a

Nga :
Shejh Muhammed Ibn AbdulUehhab,rahimehullah

Ka thënë rahimehullah :
أَصلُ دِينِ الإِسلاَمِ وَقَاعِدَتُهُ أَمْرَان
‘’Themeli i dinit islam (aslud-dini) dhe shtyllën e tij e përbëjnë dy gjëra :
الأَمْرُ بِعِبَادَةِ اللهِ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ , وَالتَحْرِيضُ عَلىَ ذَلِكَ، وَالمُوَالاَةُ فِيهِ ، وَتَكْفِيرُ مَن تَرَكَهُ 1
E para: Urdhëresa në ibadetulla të vetmin që nuk ka rival,nxitja në këtë,miqësimi (el-muvela) përshkak të këtij themeli dhe tekfiri mbi atë që largohet nga kjo.’’
اَلإِنْذَارُعَنِ الشِرْكِ فيِ عِبَادَةِ اللهِ ، وَالتَغْلِيظُ فيِ ذَلِكَ، وَالمُعَادَاةُ فِيهِ، وَتَكْفِيرُ مَنْ فَعَلَهُ 2
E dyta: Tërheqja e vërejtjes nga shirku në ibadetulla, ahpërsia,armiqësimi-kundërshtimi, (el-muada) për shkak të saj dhe tekfiri mbi atë që e vepron këtë.’’
وَالمُخَالِفُونَ فيِ ذَلِكَ أَنْوَاعُ : فَأَشَدَّهُم مُخَالِفَة
Ata që i kundërvihen kësaj,janë shumica.Por kundërshtarët ma të rreptë janë këta:
مَنْ خَالَفَ فيِ الجَمِيعِ .١
1.Ata që i kundërvihen në të githa.
وَمِنَ النَّاسِ مَنْ عَبَدَ اللهَ وَحْدَهُ، وَلمَ يُنْكِرُ الشِرْكَ، وَلمَ يُعَادِ أَهْلَهُ .٢
2.Ka nga ata që i bëjnë ibadet vetëm Allahut,por nuk e kan mohuar shirkun dhe nuk i kan urrejtur (adavet) ata që e veprojnë atë.
وَمِنْهُم مَنْ عَادَاهُم، وَلمَ يُكَفِّرْهُم .٣
3.Këtu hynë edhe ata që u kundërvihen,por nuk i bëjnë tekfir.

وَمِنْهُم مَنْ لمَ يُحِبُّ التَوْحِيدَ، وَلمَ يُبْغِضَهُ .٤
4.Prej tyre janë edhe ata që nuk e duan teuhidin,por edhe nuk e urrejnë.
وَمِنْهُم مَنْ كَفَرَهُم ، وَزَعَمَ أَنَهُ مَسَبَّةَ لِلصَّالِحِين .٥
5.Ka prej tyre që i kan bërë tekfir,përshkak të nënçmimit të njerëzve të tyre të mirë.
وَمِنْهُم مَنْ لمَ يُبْغِضُ الشِرْكُ، وَلمَ يُحِبُّهُ .٦
6.Prej tyre janë ata që nuk e urrejnë shirkun,por dhe nuk e duan.
وَمِنْهُم مَنْ لمَ يَعرِفُ الشِرْكَ، وَلمَ يُنْكِرْهُ .٧
7.Prej tyre janë edhe ata që nuk e kan kuptuar shirkun dhe nuk e kan mohuar.
وَمِنْهُم مَنْ لمَ يَعرِفُ التَوْحِيدَ، وَلمَ يَنْكِرْهُ .٨
8.Në këtë hynë edhe ata që nuk e kan kuptuar teuhidin dhe nuk e kan mohuar.
وَمِنْهُم - وَهُوَ أَشَدُّ الأَنوَاعِ خَطَراً – مَنْ عَمِلَ باِلتَوْحِيدِ، لَكِنَّ لمَ يَعْرِفُ قَدْرَهُ، وَلمَ يُبْغِضُ مَنْ تَرَكَهُ، وَلمَ يُكَفِّرهُم .٩
9.Këtu bëjnë pjes-dhe ata janë më të rrezikshmit prej të gjith llojeve-ata që praktikojnë teuhidin,por nuke kan kuptuar rëndësinë,domethënjen e vërtetë dhe dobinë e teuhidit dhe nuk i urrejnë ata që e kan lënë atë edhe nuk i bëjnë tekfir ata.
وَمِنْهُم مَنْ تَرَكَ الشِرْكَ، وَكَرِهَهُ، وَلمَ يَعْرِفُ قَدْرَهُ، وَلمَ يُعَادِ أَهْلَهُ، وَلمَ يُكَفِّرْهُم .١٠
10.Prej tyre janë ata që e kan lënë shirkun dhe e kan urrejtur,mirëpo nuk e kan kuptuar realitetin e dëmit të tij (rrezikun e shirkut) dhe as që u kundërvihen atyre që e veprojnë atë,dhe nuk i shpallin qafira ata.
Me ktë përfundon risala (shkrimi) e shejh Muhammed Bin AbdulUehhab,rahimehullah.
(Ed-Durerus-Senijje,7 dhe Fethul Mexhid f.357-358)
.................................................. .................................................. .................................................. ............
KOMENTIMI I RISALËS NGA SHEJH ABDURRAHMAN BIN HASAN,RAHIMHULLAH TEA’LA

Me emrin e Allahut,Bamirësit,Mëshiruesit.Vetëm prej Tij ndihmë kërkojmë.
Fjala e tij,rahimehullahut:
‘’Themeli i dinit islam (aslud-dini) dhe shtyllën e tij e përbëjnë dy gjëra :
E para: Urdhëresa në ibadetulla të vetmin që nuk ka rival,nxitja në këtë,miqësimi (el-muvela) përshkak të këtij themeli dhe tekfiri mbi atë që largohet nga kjo.’’
Them : Argument për këtë nga Kur’ani ka shum siç janë fjalët e Allahut :
64. Thuaj (O Muhammed): “O ithtarë të Librave të Parë! (jehudi e të krishterë): Ejani te një fjalë që është e drejtë dhe e përbashkët mes nesh dhe jush: që të mos adhurojmë askënd përveç Allahut, që të mos i vëmë shokë Atij në adhurim, dhe që asnjë prej nesh të mos marrë të tjerë për zot përveç Vetëm Allahut.”(Ali Imran)

Allahu i LartëMadhërishëm, e ka urrdhëruar profetin,që ti thirr pasuesit e librave në domethënjen e fjalës La ialhe ilaLlah,me të cilën i ka thirr edhe arapët edhe të tjerët.
Kurse fjala ‘La ilahe ilallah’ e ka përkthyer si ‘’...që të mos i bëjmë ibadet kërkujt,përveç Allahut...’’
Fjalët e tij :’’...përveç Allahut...’’,në veti përmban domethënjen e La ilahe (nuk ka zot),që është negacioni i shehadetit (mohimi) i ibadetit dikujt tjetër përskaj Allahut.
Fjalët e tij,rahimehullahut:’’...përveç Allahut...’’,është ajo që meret nga formula (fjalia) e ihlasit (sinqeritetit).
Allahu e ka urdhëruar që ti thirr për ti kufizuar ibadetet vetëm Allahut dhe t’ja mohojnë ibadetin tjetërkujt përskaj Tij.
Ajete sikur kjo ka shumë,ku në mënyrë të kjartë theksohet se Ilahijeti (adhurimi) ëshë vetëm për Të,dhe kjo nuk duhet ti drejtohet dikujt tjetër përskaj Allahut,siç ka thënë i LartëMadhërishmi:
22. (O njeri!) Mos vër përkrah me Allahun ilah (të adhuruar, zot) tjetër!(El Isra)
Domethënja e fjalës ‘kada’ është urdhërim,amanet,këta janë dy interpretime me kuptim të njëjtë.
Kurse fjalët e tij :’’...që të mos adhurojmë (të mos i bëjmë ibadet)...’’ përmban domethënjen e La ilahe ilallah.
Fjalët e tij:’’...Përveç Atij(Allahut)...’’përmban domethënjen e Ilallah (pohimin).
Dhe kjo është teuhidul-ibade dhe kjo është DAVETI i të gjith të dërguarve që i kan thirr popujt e tyre :
59....Adhuroni Allahun! Nuk keni Ilah (të adhuruar, perëndi) tjetër veç Atij.(Earaf)
Pra patjetër duhet që të mohohet shirku në ibadet,të distancohet prej tij dhe nga vepruesit e tij,ashtu siç thotë i LartëMadhërishmi për mikun e tij Ibrahimin a.s:
26-27.(Përkujto o i dërguar)Kur Ibrahimi babait të vetë dhe popullit të tij i tha :’’Un jam i larguar (beraet-distancuar)prej asaj që adhuroni ju,përveç atij që më krijoi...’’(Ez-Zuhruf).
E domosdoshme është beraeti-distancimi dhe largimi nga ibadeti që i drejtohet tjetërkujt përskaj Allahut.I LartëMadhërishmi tha për të:
48.Unë po distancohem,largohem prej jush dhe prej çka adhuroni ju pos Allahut..(Merjem).
Për këtë është e domosdoshme distancimi dhe lënia e shirkut dhe vepruesit e tij ashtu siç na tregonë i LartëMadhërishmi me fjalët e Tij:
4. Me të vërtetë që ka qenë një shembull të shkëlqyer për ju tek Ibrahimi dhe tek ata që ishin me të, kur i thanë popullit të tyre: “Vërtet që ne jemi të lirë prej jush dhe prej gjithçka që ju adhuroni në vend të Allahut; ne ju kemi hedhur poshtë ju (nuk besojmë tuajën)dhe ndërmjet nesh dhe jush ka filluar armiqësi dhe urrejtje përgjithnjë, derisa të besoni në Allahun Një të Vetëm,” (Mumtehine)

Pra,ata që janë me ta prej të dërguarve siç e cek Ibn Xheriri.
Ky ajet përfshin të gjithë atë që e ka cek shejhu ynë,rahimehullah,prej nxitjes në teuhid dhe kundërshtimit (mohimit) të shirkut dhe miqësimi (el-muvela) me pasuesit e teuhidit dhe të shpallurit qafira të atyre që veprojnë shirkun dhe mbi ta që mohojnë teuhidin.
SEPSE AI I CILI BËNË SHIRK-DETYRIMISHT LARGOHET NGA TEUHIDI,SEPSE KËTO JANË DY TË KUNDËRTA QË NUK MUNDET TË BASHKOHEN.PREJ KËTU KUR LAJMËROHET SHIRKU-TEUHIDI LARGOHET.
Kurse i Lartëmadhërishmi ka thënë për vepruesin e shirkut :
8..... dhe i vë shokë Allahut, me qëllim që të humbë të tjerë nga Udha e Tij. Thuaj: “Kënaquni e shijoni në qejfin tuaj për pak kohë; padyshim që ju jeni nga banorët e Zjarrit!”
Dhe për këtë iLartëMadhërishmi i bëri qafira sepse morën ‘endade’ shumës prej ‘nidd’-shokë,ose ‘shureka’-partnerë në ibadet.
Ajete të tilla ka shumë.
Kështuqë njeriu nuk mundet të jetë muvehid (monoteist) përveç se me mohimin dhe kundërshtimin e shirkut,distancim prej tij dhe të shpallurit qafira të gjith vepruesit e shirkut.
Pastaj ka thënë,rahimehullahu tea’la:

E dyta: Tërheqja e vërejtjes nga shirku në ibadetulla,ashpërsia,armiqësimi-kundërshtimi (el-muada) për shkak të saj dhe tekfiri mbi atë që e vepron këtë.’’
Teuhidi nuk është i plotë përveç se me këtë.Dhe kjo është DINI (feja) e të gjithë të dërguarve.Ata kan tërhjek vërejtjen prej shirkut,siç thotë i LartëMadhërishmi:
36. Dhe me të vërtetë që Ne kemi dërguar te çdo Ummet (bashkësi njerëzish, popull, komb) të Dërguar (duke shpallur): “Adhuroni vetëm Allahun dhe shmanguni dhe i rrini larg Tagutit (shejtanëve ose çdo gjëje tjetër që adhurohet pos Allahut).”(En-Nahl)
Allahu i LartëMadhërishëm tha:
25. Dhe Ne nuk kemi sjellë ndonjë të Dërguar para teje (O Muhammed) e që të mos e kemi frymëzuar Ne (duke i thënë): “La ilahe il-la Ene (nuk ka të adhuruar tjetër të merituar veç Meje - Allahu), pra më adhuroni Mua të Vetëm.”(El-Enbija)
Fjalët e tija:’’...në ibadetullah...’’Ibadeti është nji term gjithëpërfshirës për çdo gjë që e don Allahu dhe është i kënaqur,prej fjalëve,veprave të brendshme (të zemrës) dhe të jashtme.
Fjalët e tija:’’...ashpërsia përshkak të saj (shirkut)...’’ kjo ndodhet në Kur’an siç tregojnë fjalët e LartëMadhërishmit në Kur’an dhe sunnet :’’Krëkoni strehim te Allahu,un jam qortues i kjartë nga Ai,dhe mos adhuroni tjetër përskaj Tij,duke e ditur se un jan qortues i tij i kjartë’’.
Sikur të mos ishte ashpërsia (ndaj shirkut dhe mushrikëve)nga ana e të dërguarit dhe shokët e tij,ata nuk do të përjetonin mundime dhe sprova të tmerrshme nga ana e kurejshitëve ashtu siç përshkruhet detalisht në siren(jetën)e Profetit.Sepse ai filloj që ti nënçmon ata,fen e tyre dhe duke u kritikuar zotat e tyre.
Fjalët e tij,rahimehullahut:’’..armiqësimi (el-muada) për shkak të tij(shirkut)...’’Ashtu siç thotë Allahu i LartëMadhërishëm:
5....vritni mushrikët kudo që ti gjeni,zini ata,robëroni,rrethoni,vinju prita në çdo shteg..(Et-Tevbe).
Ajete për këtë ka shum,siç janë edhe fjalët e Allahut të LartëMadhërishëm:
39. Dhe luftoji ata derisa të mos ketë më Fitneh (mosbesim, politeizëm) dhe feja e adhurimi të jetë plotësisht vetëm për Allahun.(El-Enfal)
Kurse fitna është shirku.
Allhu i LartëMadhërishëm,vepruesit e shirkut dhe kufrit i ka karakterizuar (i ka quajtur) si të tillë në shum ajete dhe prej aty,shpallja e tyre për qafira është e domosdoshme.
Kjo tërhjek në veti La ilahe ilallah,formula e ihlasit.Dhe kështu kuptimi dhe domethënja e saj nuk do të jetë e plotë përveç se me tekfirin ndaj atij i cili Allahut i bënë ortak në ibadet,ashtu si ka ardhur në hadithin sahih:
‘’Kush thotë La ilahe ilallah dhe bënë kufër në çdo gjë që adhurohet përskaj Allahut-e ka të garantuar pasurin dhe jetën e tij,kurse llogaria e fundit e tij është te Allahu’’.
Fjalët e tij:’’... dhe bënë kufër në çdo gjë që adhurohet përskaj Allahut...’’është pohimi i negacionit,dhe nuk do ta ketë jetën dhe pasurinë të mbrojtur përveç se me këtë.
Nëse dyshon dhe heziton-atëherë pasuria e tij dhe jeta e tij nuk janë të mbrojtur.Dhe këto gjëra e përbëjnë teuhidin e plotë,sepse la ilahe ilallah,në hadithe KUSHTËZOHET ME KUSHTE TË RËNDA siç është DITURIA,IHLASI (sinqeriteti),SIDKI (drejtësia),JEKIN (bindja e plotë pa dyshim),kështuqë njeriu nuk do të jetë muvehid,përveç se me prezencën e të gjitha këtyre kushteve,duke e përkapur atë,dashuri ndaj saj,armiqësi përshkak të saj dhe miqësi.
Pra me të gjitha pjesët komplet ashtu siç e ka përmendur shejhu jonë- kështu ajo do të realizohet.
Pastaj,tha rahimehullahu:

Ata që i kundërvihen kësaj,janë shumica.Por kundërshtarët ma të rreptë janë këta:
1.Ata që i kundërvihen në të githa...’’
Pastaj e pranon shirkun dhe beson se ai është din (fe) dhe mohon teuhidin,duke besuar se ai është gabim (i padrejtë) ashtu sikur që shumica e njerëzve që janë në këtë gjendje.
Kurse shkaku i të gjith kësaj është padituria (xhehli) në njohjen e teuhidit,ashtu siç na tregon Kitabi dhe sunneti,si dhe TENDIDI-Pasimi i epsheve dhe pasimi qorrazi i paraardhësve (baballarëve dhe stërgjyshërve ose dijetarëve).Poashtu i akuzojnë pasuesit e teuhidit se ata janë gënjeshtar (se janë mashtrues),devijonë të vërtetën ose se e fshehin të vërtetën,shpifin (u shpifin atyre),se janë të urrejtur dhe të mallkuar,gabimtarë (të ngjajshëm me armiqt e të dërguarve).Kurse për këtë argument janë fjalët e LartëMadhërishmit për arsyetimet e tyre Ne i gjetëm pasardhësit tanë duke vepruar ashtu).
Këto lloj të njerëzve dhe ata pas tyre e kan shkatërruar domethënjen e fjalisë të ihlasit dhe në çka tregon ajo,arsyen e ardhjes të saj dhe përmbajtjen e saj,përshkak të së cilës Allahu nuk pranon din (fe) tjetër,dhe ky është dinul islami,me të cilin Allahu dërgoj profetët dhe të dërguarit që janë pajtuar davetet (mësimet) e tyre në mes veti,ashtu siç na tregon Allahu në librat e tij.
Pastaj ka thënë rahimehulllahu te’ala:
2.Ka nga ata që i bëjnë ibadet vetëm Allahut,por nuk e kan mohuar shirkun dhe nuk i kan urrejtur (adavet) ata që e veprojnë atë.
Them :Është e ditur se ai i cili nuk e mohon shirkun-nuk e ka njohur teuhidin,as që ka ardhur me të (teuhid).Kurse ti e ke mësuar se teuhidi nuk realizohet përveç se me negacionin-mohimin dhe kundërshtimin e shirkut dhe kufrit në tagutë,ashtu siç përmendet në ajet.
Pastaj ka thënë rahimehullahu tea’la:
3.Këtu hynë edhe ata që u kundërvihen,por nuk i bëjnë tekfir.
Edhe ky lloj nuk ka ardhur me atë çka kërkon fjala La ilahe ilallah,prej mohimit (negacionit) të shirkut dhe tekfirit mbi atë që vepron shirkun,mbasi që ti shpjegohet,(1) dhe kjo është sipas ixhmasë (koncensusit-pajtueshmërisë) dhe kjo është përmbajtja e sures El-Ihlas,Kul Ja ejjuhel kafirun dhe nga fjalët e Tij në ajetet e sures Mumtehine (4):..Ne bëmë mosbesim (kufr)mbi ju...
Dhe për këtë shkak ai i cili nuk e bënë tekfir atë që Kur’ani e ka shpall qafir-ju ka kundërshtuar asaj me çka kan ardhur të dërguarit prej teuhidit dhe asaj që teuhidi na detyron.
Pastaj,tha rahimehullahu tea’la:
4.Prej tyre janë edhe ata që nuk e duan teuhidin,por edhe nuk e urrejnë...’’
Përgjigjja ndaj kësaj është se ai i cili nuk e don teuhidin,nuk është muvehid,sespe i vetmi është ky din që Allahu është i kanaqur me të dhe robërve të tij.
Ashtu siç ka thënë i LartëMadhërishmi :’’...Dhe jam i kënaqur që islamin zgjodha për ju si fe..’’(El-Maide)
Pra nëse ai do të ishte i kënaqur me atë që Allahu është i kënaqur dhe të punonte sipas saj-atëherë ai do ta donte Allahun dhe fenë e tij,sespe dashuria është e domosdoshme,sespe pa dashuri,islami nuk mundet të realizohet,dhe nuk ka islam pa dashuri të plotë ndaj teuhidit.
Ka thënë shejh Ibn Tejmijje rahimehullah tea’la:
‘’Ihlasi është dashuri ndaj Allahut dhe dëshira për fytyrën e Tij,dhe kush e don Allahun do ta don edhe dinin e Tij,nëse jo,atëherë nuk do ta don edhe dinin e Tij.Dhe mbi dashurinë ndërtohet fjala e ‘’Ihlasit’’ e cila është prej sharteve të teuhidit.’’
Pastaj ka thënë rahiemhullahu tea’la:
6.Prej tyre janë ata që nuk e urrejnë shirkun,por dhe nuk e duan.
Them : Secili që është kështu-nuk e ka mohuar atë çka mohon La ilahe ilallah,prej çdo gjëje të shirkut dhe kufrit,që i bëhet ibadet tjetërkujt përskaj Allahut,dhe çka kërkon mohimi nga ajo.Personi në esencë nuk ka të bëjë azgjë me islamin,dhe as që e ka të garantuar jetën dhe pasurinë,ashtu si na spjegon hadithi i lartëpërmendur.
Kurse fjalët e tij,rahimehullahu tea’la:
7.Prej tyre janë edhe ata që nuk e kan kuptuar shirkun dhe nuk e kan mohuar...’’
Pra,nuk e kan mohuar shirkun,kurse nuk do të jenë muvehid përveç atij i cili e mohon shirkun dhe distancohet nga ai si dhe nga vepruesi i shirkut dhe DERISA TË BËNË TEKFIR MBI TË.
Kurse me padituri ndaj shirkut nuk do të realizohet azgjë prej asaj në çka na udhëzon La ilahe ilallah.DHE AI I CILI NUK E REALIZON DOMETHËNJEN DHE PËRMBAJTJEN E KËTYRE FJALËVE (La ilahe ilallah) NUK KA KURGJË ME ISLAMIN,SESPE NUK KA ARDHUR ME ATË FJALË DHE ME PËRMBAJTJEN E SAJ ME ILM (dituri),JEKINIT(bindjes),IHLASIT(sinqeritetit),ME HABES (dashurisë),KUBUL(pranimit) dhe INKIJAD (nënshtrimit).
Dhe ky lloj pra nuk ka në veti azgjë nga kjo,EDHEPSE DEKLAROJNË LA ILAHE ILALLAH.Pra ata nuk kanë njohur atë në çka udhëzon dhe përmbledh kjo fjali.
Pastaj ka thënë rahimehullahu tea’la:
8.Në këtë hynë edhe ata që nuk e kan kuptuar teuhidin dhe nuk e kan mohuar.
Për këtë them:
Ky është i njëjtë me të mëparshmin.Nuk i ka dhënë rëndësi dinit për të cilin janë krijuar dhe për të cilin Allahu dërgoj profetët e Tij.Dhe kjo është gjendja për të cilët Allahu ka thënë:
44... Ata janë veçse si bagëti; - jo, ata janë edhe më tej në rrugë të gabuar, larg Udhës (së Drejtë).(El-Furkan)

Kurse fjalët e tij,rahiemhullahu tea’la:

9.Këtu bëjnë pjes-dhe ata janë më të rrezikshmit prej të gjith llojeve-ata që praktikojnë teuhidin,por nuke kan kuptuar rëndësinë,domethënjen e vërtetë dhe dobinë e teuhidit dhe nuk i urrejnë ata që e kan lënë atë edhe nuk i bëjnë tekfir ata.
Fjalët e tij :’’... ata janë më të rrezikshmit prej të gjith llojeve-..’’përshkak se i tilli nuk e ka kuptuar vleftën e punës së vetë dhe nuk ka ardhur me atë që teuhidin e tij e bënë valid prej kushteve të rënda të teuhidit të cilat janë të domosdoshme.Tani duke patur parasysh se e kuptove se teuhidi me veti tërhjek mohimin e shirkut,distancim prej tij dhe armiqësimi i pasuesve të tij,dhe tekfiri mbi ta pasi që t’u jetë parashtruar argumenti(1).Sepse gjendja e tillë mundet t’i mashtron edhe të tjerët,duke mos i realizuar detyrimet që kërkon fjala e ihlasit në kuptimin e mohimit dhe pohimit (në të dyja aspektet).
Poashtu edhe fjalët e tij,rahimehullahi tea’la:
10.Prej tyre janë ata që e kan lënë shirkun dhe e kan urrejt,mirëpo nuk e kan kuptuar realitetin e dëmit të tij (rrezikun e shirkut) dhe as që u kundërvihen atyre që e veprojnë atë,dhe nuk i shpallin qafira ata.’’
Ky me gjendjen e tij është më afër atij të mësipërmit me dallim se ky nuk a ka njohur rrezikun e vërtetë të shirkut.Sepse nëse do ta dinte rrezikun e vërtetë të shirkut-atëherë,ai do të vepronte ashtu siç na urdhëron ajeti Kur’anor me fjalët e halilit (Ibrahimit):
26-27..... “Me të vërtetë që unë jam i pafajshëm nga çfarë ju adhuroni,
27. Në vend të Atij i Cili më krijoi mua dhe padyshim që Ai do të më udhëzojë mua.”(El-Zuhruf).
Dhe :
4. Me të vërtetë që ka qenë një shembull të shkëlqyer për ju tek Ibrahimi dhe tek ata që ishin me të, kur i thanë popullit të tyre: “Vërtet që ne jemi të lirë prej jush dhe prej gjithçka që ju adhuroni në vend të Allahut; ne ju kemi hedhur poshtë ju (nuk besojmë tuajën)dhe ndërmjet nesh dhe jush ka filluar armiqësi dhe urrejtje përgjithnjë, derisa të besoni në Allahun Një të Vetëm,” (Mumtehine)
Poashtu patjetër është e domosdoshme ai i cili e ka njohur shirkun dhe që e ka lënë atë,që të jetë njëjtë edhe me aspektin el-uela (miqësi) dhe el-bera (armiqësi) kur është në pyetje ABIDI (adhuruesi) dhe MA’BUDIT (i adhuruari),urrejtja e shirkut me të gjith pasuesit e tij me armiqësim ndaj tyre.

Këta dy llojet e fundit të njerëzve,janë kryesisht dominante në mes shumicës së njerëzve që i përshkruhen islamit,dhe krejt kjo ndodh te ta përshkak të paditurisë për realitetin e rrezikut të dëmit të shirkut,e që është pengesë në realizimin e fjalës të ihlasit dhe atë që ajo fjali tërhjek me veti në kuptimin e vaxhibit të plotë me të cilin njeriu bëhet muvehid.
Shumica janë të mashtruar dhe të paditur për thelbin e dinit.
Pasi që e kuptove që Allahu i ka shpall qafira pasuesit e shirkut duke i përshkruar ata në ajetet e kjarta siç janë fjalët e Tij :
17. Nuk është për Mushrikët (politeistët, mohuesit, mosbesuesit e Njësisë së Allahut) të përkujdesen për Xhamitë e Allahut, duke qenë se vetë dëshmojnë për veten e tyre se janë mohues.(Et-Teube)
Shejhul Islami,rahimehullahu tea’la ka thënë :
‘’Pasuesit e teuhidit dhe sunnetit besojnë në të dërguarit,në atë që ata kan thënë,dhe u nënshtrohen në atë që ata kan urdhëruar,mbajn në mend atë që kan thënë dhe atë e kuptojnë,praktikojnë dhe e ruajnë fenë nga devijimet dhe ekstremizmi dhe nga drejtimete pasuesve të batilit,edhe prej keqinterpretimeve (tevil) të injorantëve,dhe bëjnë xhihad kundra atyre që i kundërshtojnë ata,duke dashur që me këtë të afrohen te Allahu,duke kërkuar shpërblimin e Tij e jo te njerëzit.
Kurse të paditurit dhe ekstremistat ,nuk bëjnë dallim ndërmjet asaj që u është urdhëruar dhe asaj që u është ndaluar dhe nga ajo që është përcjellë te ta (nga të dërguarit) dhe prej asaj që është përgënjeshtruar,dhe as që e kan kuptuar kuptimin dhe thelbin e asaj që ata duan,dhe as që mundohen që të jenë të nënshtruar.Përkundrazi,ata janë të paditur në atë çka veprojnë,duke menduar se përfitimi personal është nji ndër punët ma kryesore.’’
Them : Këtë që e ka cek shejhul-islami,është e njëjtë me gjendjen e atyre dy grupeve të fundit.
Dhe në fund ka mbetur meselja për të cilën flet shejhul islami Ibn Tejmijje,dhe kjo i dedikohet për mostekfirin e individëve në veçanti,në fillim,përshkak të arsyes që ai i ka përmendur,duke marrë për sipër që të përmbahet tekfirit para se ti parashtrohet argumenti.(1)
Ka thënë rahimehullahu tea’la:
‘’Ne e dim detyrimisht (darura) se profeti savs,kërkujt nuk ja ka lejuar që ti lutet dikujt me fjalë duke kërkuar ndihmë prej të vdekurve,qofshin ata prej profetëve,njerëzve të mirë,ose kujtë doqoftë prej njerëzve dhe të tjerëve.
Ashtu edhe kërkujt nga ummeti nuk ja ka lejuar t’i bëhet sexhde të vdekurit,ose në drejtim të tij dhe të ngjajshme.Përkundrazi krejt këto veprime ai rreptësish i ka ndaluar dhe se këto janë prej shirkijateve që Allahu dhe i dërguari i Tij i kanë bërë haram.
Mirëpo,përshkak të mbizotërimit të paditurisë (xhehlit,injorancës)zbehjes dhe humbjes të shenjave të shpalljes midis tyre dhe shumicës së gjeneratave të mëvonshme,nuk duhet që të shpejtojmë që ti shpallim qafira,derisa tu skjarohet ajo me çka ka ardhur profeti dhe me çka ata e kan kundërshtuar atë’’.(1)
Them : Ka përmendur rahimehullahi ajo çka e ka detyruar mbi ta,veçanarisht në pikëpamje të individit,se nuk gjykohet mbi të me tekfir,përveç se mbasi ti spjegohet dhe skjarohet.Dhe kjo është mendim i përputhur dhe nuk është aspak kundërthënës.
Sepse,ka nga dijetarët që i ka bërë tekfir përshkak të ndalimit të tyre që të bëjnë shirk në ibadet,dhe nuk ka pas mundësi për mirësjellje me ta përveç në përputhje me atë se çka kan thënë ata (çka ka mar për baz ai).
Ashtu siç i ka ndodhur edhe shejhut tonë Muhammed Ibn AbdulUehhabit,rahimehullah tea’la,në fillim të davetit të tij.Ai,kur digjonte se dikush i luteshte Zejd Ibnul Hattabit,radijallahu anhu,u thonte :’’Allahu është ma i mirë se sa Zejdi’’ kështu duke i ushtruar ata që ta mohojnë shirkun.Pra i ka këshilluar me fjalë të buta dhe duke qenë i kujdesshëm që të mos i largon ata nga daveti dhe të largohen nga ai.Kurse Allahu ma së miri e din.(1)
Me këtë mbaron komenti i shejh Abdur-Rahman bin Hasan,rahimehullahi tea’la.

Përktheu : Ebu Xhemal, rob i Allahut.
.................................................. .................................................. ........................
(1)-Këtu duhet skjarim për të patur kujdes dhe që të mos i ngatërrojmë kuptimet.
Mushriku-është personi i cili e don Allahun por,nga injoranca (padituria,sespe shejtani të keqen ja ka treguasr si të mirë),adhuron edhe dikë tjetër përskaj Allahut.Psh,Personi pasi mbaron namazin,shkon te tyrbet dhe atje i lutet ndonji shejhu për bereqet ose për shërim duke menduar se ai posedon mundësi të tilla.
Sheikh Muhammed ibn Ibrahim ibn Mahmud (Allahu e meshirofte) thote:
”Sa i perket mushrikeve e kohes te sotit, ata edhepse e shqiptojne shehadetin, falen, japin zeqatin, nuk e kan kuptuar prej saj (shehadetit) ate qe kan kuptuar arabet ne domethenjen e lenies te idoleve dhe drejtimi i te gjith ibadeteve vetem Allahut i cili nuk ka rival. Qe edhe me keq (keta mushrike te kohes te sotit), ata e prishin domethenjen e kesaj fjale, keshtuqe adhurimin e kane drejtuar edhe ndaj dikujt tjeter pervec Allahut te Lartesuar duke e konsideruar ate veprim si afrim te Allahu keshtuqe te drejten e Allahut qe e ka mbi ta e kane drejtuar edhe ndaj dikujt tjeter; nga ajo ne cka na udhezon ky shehadeti. Ata INJORANCA i ka cuar qe ti bejne shirk Allahut ne Rububijetin e Tij, keshtuqe fjala qe e thojne "La ilahe il-laAllah" nuk do tju bënë dobi ne asnji menyre, per arsye sepse shirku i shkateron te gjith veprat. Sikur qe i Lartemadherishmi thote:
''Dhe sigurisht qe tashme te eshte shpallur ty (O Muhammed) si dhe atyre (te Derguarve) para teje: “Ne qofte se bashkoni te tjere ne adhurim me Allahun,sigurisht qe gjithe veprat tuaja do te jene te pavlera dhe padyshim qe do teishe nga te humburit.” (Ez-Zumer:65)
Abdullatif Ibn Al-Hafidh (Allahu e meshirofte) duke e transmetuar ixhmane se :"Ai qe bene shirk, nuk ka hy ne Islam, edhe nese e shqipton shahadetin"
(Al Minhaxh f.10 dhe Fetvat e ulemase te Nexhdit, 3/93)
Normalish se edhe te ai ka nji aspekt të kufrit të paditurisë.Pra ky para argumentit është mushrik (para se ti kjartësohet dhe ti spjegohet) dhe normalisht se para se ti spjegohet argumenti dhe ai ta kupton nuk duhet të ngutemi që ti thomo qafir(me tekfirin e dënimit),sespe ky emër qafir (tekfiri i dytë) vjen pasi që ti jet parashtruar argumenti dhe ai nuk ka pranuar,për atë ky quhet edhe tekfiri i dënimit për të cilin e kanë fjalën dijetarët e ehli sunnetit(egzekutimi i dënimit në dunja mbi këtë person nga ana e hakimit),por ai person gjithsesi para kësaj tekfirit të dënimit gjithsesi është mushrik edhe kjafir nga aspekti i injorancës,por kjo është tekfir i emrit e jo i dënimit, dhe kështu e kan thir të gjith dijetarët e ehli sunnetit dhe për këtë ka koncensus te ulematë (përveç te sektet devijante të murxhiajve të cilët i kan keqkuptuar këto terme)dhe nuk guxojm ti thomi ati musliman,sespe nëse veprojmë kështu atëherë menjiher dalim nga dini islam,pra edhe ne në moment bëhemi qafira,përarsye se mushrikut ti thuash musliman është vepër që të nxjer nga dini islam.(Për më shum shiqo librin :’’Arsyetimi me injorancë nën prizmën e sherijatit’’ nga Ebu Jusuf Midhat alu-Feraxh,dhe veprat e shejh Ebu Batinit dhe dijetarëve të nexhdit:’’Keshfu telbis Daud Ibn Xhirxhis’’).

Kjo për arsye se fjala mushrik ka ardh para se të vjen argumenti ashtu siç e spejgon këtë temë shejhul islami Ibn Tejmijje rahimehullah :
''Allahu ka ndare disa emra dhe gjykime para shpalljes, e pastaj i ka bashku prap..." -
("Emri dhe gjyqi jane ndare para argumentit (shpalljes) kurse jane bashkuar mbas
argumentit") (Mexhmu'ul-Fetawa, 20/37)
Pastaj thotë rashimehullah :
"Termi (fjala) 'mushrik' ka qene edhe para ardhjes se teuhidit, dmth: para ardhjes se
profeteve. Mushrik eshte ai i cili i bene shok Allahut te Lartesuar ne adhurim dhe pranon
zotra tjere pos Tij. Kete e kane dite njerezit edhe para ardhjes se profeteve."
.Kurse fjala ‘’Kafir’’vjen mbrapa argumentit,pra pasi që të jet parashtruar argumenti.Argument kemi fjalët e Allahut i cili popujt e mëhershëm i quajti mushrikë para se tju vjen argumenti përshkak të veprave të tyre të shirkut e kursesi nuk i quajti musliman.
Qafiri është që e mohon të vërtetën kur ajo ti vjen ose ti skjarohet,dhe këtë e bën ose nga mendje madhësia,ose nga inati ose nga ndonji shkak tjetër..