Gabim historik apo një zgjidhje historike?

[RaPSouL]

Një zgjidhje tjetër lidhur me dyshkronjëshat mendojnë dr. Albert Riska dhe dr. Aristotel Spiro. I pari niset kryesisht nga problemet që kanë dalë me futjen në përdorim të kompjuterit. Sikurse dihet, programet kompjuterike të përpunimit të tekstit, të ndërtuara mbi bazën e alfabetit latin, nuk i njohin dyshkronjës hat si shkronja më vete dhe, kur kërkohet të bëhet me anë të tyre alfabetizimi automatik i një liste fjalësh, nuk i nxjerrin këto si shkronja më vete, po i futin te përbërësi i parë i tyre. P.sh., fjalët që fillojnë me futen te fjalët që fillojnë me , ato që fillojnë me futen te shkronja e kështu me radhë. Kjo, sipas autorit, mund të zgjidhet me një "konceptim të ri të këtij alfabeti që deri më sot i ka kryer si duhet funksionet veta". Zgjidhja e propozuar prej tij është që dyshkronjëshat të mos konsiderohen "si dy shkronja më vete", po "si takime shkronjash, siç ndodh gjithandej në gjuhët e Europës". Autori argumenton se reduktimi i numrit të grafemave nga 36 në 27, jo vetëm që zgjidh problemin e alfabetizimit automatik me anën e kompjuterit, po sjell një kursim kohe dhe vendi edhe në abetaren e gjuhës shqipe, ku do të kishim 9 mësime më pak, me një riorganizim të radhës së mësimit të shkronjave që mbeten dhe duke futur në mësimet për shkronjat që shërbejnë si element i parë i dyshkronjëshave edhe udhëzime se si duhen lexuar takimet e këtyre me , ose i dy -ve a -ve (A. Riska, "Për një konceptim të ri të alfabetit tonë"në "Studime shqiptare, 12, Shkodër, 2003, f. 198).

Në të njëjtën vijë është edhe dr. Aristotel Spiro. Në shkrimin me titull "Alfabeti shqip - miti dhe e vërteta", botuar ditë më parë në gazetën "Shekulli", ai shprehet për rishikimin e sistemit grafik të shqipes dhe për reduktimin e numrit të grafemave të tij nga 36 në 27, por duke sjellë argumente të tjera për mënjanimin e dyshkronjëshave, si nevoja e njësimit të alfabetit "në plan ndërkombëtar, domethënë kur si simbole numërimi përdoren shkronjat latine, ato duhet të kenë të njëjtën vlerë në të gjitha gjuhët që përdorin alfabetin latin". Gjatë nëntorit në hapësirat shqiptare dhe në universitete europiane ku mësohet shqipja u mbajtën disa tubime shkencore kushtuar Kongresit të Manastirit.

Në këto tubime u prekën edhe problemet e radhitjes së teksteve shqip në kompjuter, kryesisht ato që lidhen me dhënien e shkronjave <ë> dhe <ç>, por jo probleme të rishikimit të alfabetit. Do të kishte qenë mirë që autorët në fjalë t'i kishin ballafaquar idetë e tyre në këto takime specialistësh, të cilat, siç duket, duhen organizuar më mirë për të mos u përjashtuar prej tyre specialistë që sjellin vështrime e ide të reja. Megjithatë, rëndësi ka që këto ide të hidhen në qarkullim dhe të debatohen, pavarësisht se bëhet kjo në një organ shkencor apo në një organ të shtypit të përditshëm. Në këtë rast, nuk mund të mos përgëzohet redaksia e gazetës "Shekulli", e cila u ka hapur një dritare zërave ndryshe. Dikush që nuk e njeh artikullshkruesin, duke u nisur nga titulli, do të kujtonte se autori i tij është nga ata që kanë marrë përsipër të na çlirojnë nga mitet, të cilat e paskan fajin për të këqiat që na kanë rënë. Por ne, duke e njohur mirë autorin, nuk e ndiejmë të nevojshme të merremi me pohimet e tij të stilit gazetaresk. Do të ndalemi në dy çështje që ngrihen në artikullin e tij: në rëndësinë e Kongresit të Manastirit për kulturën dhe qenien tonë si komb dhe në nevojën e rishikimit të alfabetit të sotëm të shqipes.

Lidhur me mendimet e autorit për Kongresin e Manastirit, nuk pajtohemi me pohimin e autorit se ky kongres "në një kuptim të rreptë shkencor nuk e justifikoi" emrin "Kongresi i Alfabetit, pasi "nuk e zgjidhi përfundimisht çështjen e alfabetit", se "nuk arriti të miratonte përdorimin e një alfabeti të vetëm". Nuk pajtohemi as me pohimin e tij se alfabeti i shoqërisë së Stambollit "ndihmoi në krijimin e një keqkuptimi të madh historik". Në Kongresin e Manastirit u mor për bazë analiza që veçonte një sistem fonemor prej 36 njësish themelore, pra u pranua prej të gjithë anëtarëve të komisionit një kod alfabetik nga i cili u përjashtuan dukuri dialektore si hundorësia dhe gjatësia e zanoreve. Në këtë mënyrë, alfabeti çeli udhën për standardizimin e shqipes. U pranua, gjithashtu, edhe parimi i Samiut "për çdo tingull të pandarë një shkronjë të thjeshtë". Pra, debati mes përkrahësve të alfabetit të shoqërisë së Stambollit e të shoqërisë "Agimi", nga njëra anë, dhe përkrahësve të alfabetit të shoqërisë "Bashkimi", nga ana tjetër, u reduktua vetëm në çështjen se si duheshin dhënë fonemat që mungonin në latinishte: me grafema të thjeshta, sikurse kërkonin të parët, apo me dyshkronjësha, siç këmbëngulnin të dytët. Të dyja palët kishin argumentet e tyre, prandaj Kongresi miratoi dy alfabete, por duke i modifikuar.

Kështu, alfabeti i sotëm mori nga alfabeti i shoqërisë së Stambollit shkronjat dhe nga alfabetet e mëparshme shkronjat <ë, gj, nj, xh, zh>. Mendimi i shumicës së autorëve që janë shqiptuar rreth kësaj çështjeje, është se zgjidhja e dhënë nga Kongresi ishte më e mundshmja dhe më e mira për atë kohë. Së pari, sepse morinë e alfabeteve që përdoreshin deri atëherë, e reduktoi vetëm në dy dhe, së dyti, sepse si zgjidhje kompromisi, ajo qetësonte të dy palët, duke siguruar unitetin e shqiptarëve, aq të domosdoshëm në ato çaste kritike për ekzistencën e kombit. Çështjen se cili alfabet do të mbetej, koha e zgjidhi shumë më shpejt nga ç'mendohej. Për këtë, mjafton të citojmë raportin e bërë dy muaj pas Kongresit nga T. R. Hoxhsoni, përfaqësues i Shoqërisë Biblike të Londrës në Shqipëri, i cili shkruante: "Alfabeti latin... ngadalë por në mënyrë të qëndrueshme ka çarë rrugë dhe në fund të fundit do t'i zëvendësojë të tjerët pak nga pak... nga shumica e shqiptarëve të arsimuar ai mbahet si mjeti më i përshtatshëm për të paraqitur tingujt zanorë dhe bashkëtingëllorë të gjuhës shqipe..." (Xh. Lloshi, Rreth alfabetit të shqipes, f. 44-45). Kongresi i Elbasanit, i mbajtur në shtator 1909, duket se i dha fund bashkëjetesës së dy varianteve, duke vendosur të pranohej alfabeti latin me dyshkronjësha. Në pranverën e vitit 1911, shtypshkronja e Manastirit botoi Katër Ungjijtë shqip me këtë alfabet, i cili u përdor edhe në të gjitha shkollat shqipe që u hapën gjithandej në Shqipëri.

Në këtë mënyrë, odiseja e alfabetit të shqipes mori fund para afatit të caktuar nga Kongresi i Manastirit. Me shkrim dore në këtë alfabet u shkrua edhe dokumenti i parë i shtetit shqiptar, me anë të të cilit Kuvendi Kombëtar i Vlorës shpalli më 28 Nëntor 1912 që "Shqipëria më sot të bahet në vehte, e lirë e e mosvarme." Që nga kjo datë, alfabeti me bazë latine u bë alfabeti i vetëm zyrtar i shqipes. Edhe pohimi tjetër i dr. A. Spiros se alfabeti i shoqërisë së Stambollit "ndihmoi në krijimin e një keqkuptimi të madh historik", duke i lënë gjurmët e veta në alfabetin e sotëm, nuk qëndron. Nuk ka "keqkuptim të madh" dhe as "gabim historik", siç mendon autori. Edhe alfabeti i sotëm ndjek parimin një tingull-një shkronjë, që me terminologjinë e sotme do të thotë një fonemë-një grafemë. Dyshkronjëshat e tij janë digrame, dmth. grafema të përbëra. Pra, parimi i nyjëtuar nga Samiu respektohet edhe këtu, veçse duke i dhënë 36 fonemat ("tingujt e pandarë" te Samiu) jo vetëm me monograme, po edhe me diagrame, pra ndryshe nga alfabeti i shoqërisë së Stambollit. Është e vërtetë se në shumicën e gjuhëve që përdorin alfabetin grek ose latin numri i grafemave është më i vogël se numri i fonemave, kurse gjuhët në të cilat ka një përputhje të plotë grafemë-fonemë janë të rralla. Si të tilla në literaturën gjuhësore përmenden serbishtja dhe finlandishtja (e cila i dyfishon grafemat e thjeshta për të treguar gjatësinë). Këtyre të dyjave u duhet shtuar edhe shqipja. Por duhet thënë se edhe në alfabetet e gjuhëve me një traditë të lashtë shkrimi në fillim ka pasur një përputhje mes numrit të fonemave dhe numrit të grafemave.

Mospërputhjet kanë lindur më vonë, si rrjedhim i ndryshimeve historike që kanë pësuar këto gjuhë, ndryshime që kanë çuar në lindjen e fonemave të reja, duke arritur në gjendjen e sotme të gjuhëve si anglishtja, frëngjishtja, gjermanishtja, italishtja etj. Pra, themeluesit e alfabeteve që u diskutuan në Kongresin e Manastirit nuk mund të qortohen pse kërkuan një përputhje të plotë fonemë -grafemë. Edhe pse alfabeti i parë shqip zë fill me Buzukun, për shkaqet historike që dihen, ky nuk u bë alfabeti i vetëm i shqiptarëve, që të mund të modifikohej në shekujt e mëvonshëm, siç kanë bërë popujt e tjerë me alfabetet e tyre. Barra për ta përfunduar ngrehinën e pambaruar të alfabetit i ra Kongresit të Manastirit dhe në këtë moment të përfundimit të alfabetizimit të shqipes as mund të shtrohej çështja e ndjekjes së shembullit të vendeve europiane. Me rëndësi të madhe qe orientimi nga kultura perëndimore, e mishëruar në marrjen si bazë të alfabetit latin. Rishikimi i aspekteve të ndryshme të normës gjuhësore është një procedurë e zakonshme e vlerësimit të saj.

Problemet në zbatimin në praktikë të normës nga folësit përbëjnë atë që quhet fidbek (feedback), i cili shërben si shtysë për përpunimin e mëtejshëm të normës. Kështu duhen parë edhe vërejtjet e propozimet e viteve të fundit në shtypin shkencor, por edhe në shtypin e përditshëm për të metat e alfabetit të sotëm dhe për nevojën e modifikimit të tij për ta bërë sa më ekonomik, për të kapërcyer problemet në shqiptimin e disa takimeve të shkronjave, në kompjuterizimin e materialeve etj. Por edhe sot, kur alfabeti ynë ka mbushur njëqind vjet jetë, çështja e modifikimit të tij duhet shtruar me maturi të madhe. Gjërat duhen parë me shumë kujdese kompetencë, pasi ky alfabet është fryt i një tradite të gjatë të shkrimit të shqipes. Po t'u rikthehemi propozimeve të mësipërme, sugjerimi për t'i zëvendësuar dyshkronjëshat me shkronja të thjeshta, sado me përfitime ekonomik të duket, do të na largonte nga baza latine dhe do të na kthente prapë te alfabeti i shoqërisë së Stambollit, me 36 shenja për 36 fonema, ndërkohë që sot kemi vetëm 27 shenja. Pra, përfitimi në faqe nuk do të ishte asgjë përpara vështirësive të tjera për t'i gjetur këto grafema njëshkronjëshe, vështirësive në shtypjen dhe përpunimin kompjuterik të teksteve, si dhe nga humbja në kohë për t'i mësuar ato në shkollë. Propozimi tjetër për të mos i konsideruar si grafema të veçanta dyshkronjëshat, që duket më i bazuar, kërkon, së pari, një diskutim të thellë nga gjuhëtarë e informatikanë dhe pastaj me botuesit e fjalorëve etj., sepse bëhet fjalë për një prodhim të shkruar njëshekullor dhe për një traditë po aq të vjetër.

Dhe, më në fund, nëse ky modifikim i alfabetit do të miratohej nga institucionet shkencore kompetente të mbarë hapësirave shqiptare, zbatimi i alfabetit të ri do të duhej të imponohej nga shteti apo shtetet tona. Pasi planifikimi gjuhësor i çdo faze përfshin dy momente: kodifikimin e normës dhe pranimin e saj nga përdoruesit. Përndryshe, çdo nismë për kodifikim pa masa shtetërore për zbatimin e kodit është e destinuar të dështojë. Sa i takon propozimit të dr. A. Spiros për të pranuar si fonemë /ë/ të anglishtes dhe grafemën gjegjëse <ë>, duhet thënë se në shqipe nuk ka fjalë të anglishtes që të shqiptohen me [ë]. Për shkrimin e fjalëve të huaja vlen rregulla sipas së cilës huazimet do të shkruhen ashtu siç shqiptohen në gjuhët nga janë marrë, po duke ia përshtatur sistemit grafik të shqipes. Pra, në shqipe, fjalët me këtë shkronjë të huazuara nga anglishtja nuk shqiptohen asnjëherë me [ë]: shkruajmë dhe shqiptojmë Nju Jork, Ajova, Havai, Harvard, Uillson, uiski, vat etj.; po kështu edhe fjalët e gjermanishtes Ëeimar, Ëiesbaden shkruhen e shqiptohen Vajmar, Visbaden. Këtu kemi një traditë bukur të gjatë, që duket sidomos tek emrat e përveçëm. Shqiptimet Aioëa, Haëai, Harëard etj. të disa folësve televizivë bien ndesh me natyrën fonetike të shqipes, e cila nuk ka grupe treshe ose katërshe zanoresh. Prandaj shqiptime të tilla duhen mënjanuar si shkelje të normës sonë drejtshqiptimore.

*Universiteti i Tiranës. Artikulli është replikë e shkrimit "Alfabeti shqip - miti dhe e vërteta" i Dr. Aristotel Spiro

[godel]

Gjithmone me ka bere pershtpyje ekzistenca e shkronjave te perbera si dh, th e te tjera si keto. Ato duhet te hiqen si shkronja duke futur dy tre rregulla te thjeshta leximi sic e kane edhe gjuhe te tjera.

Gjithashtu absurd me duket edhe shqiperimi i emrave te pervetcem. Imagjinoni sikur ne ndonje gjuhe emrin Tirana ta shkruanin si "Thiudrainma" ose dicka te tille. Emri New York duhet shkruar ne origjinal. Per ta lehtesuar leximin, ne shfaqjen e pare te saj mund te vendoset ne kllapa dicka e tipit (lexo: Nju Jork).

[Albo]

Artikuj te tille, e bejne Sami Frasherin qe te rrotullohet ne varr nga sikleti i madh pasi Prof. Dr. e sotem mundohen te zgjidhin problemin e "shtypjes se dyshkronjeshave nga kompjuteri" duke marre guximin e budallait qe te ndryshojne alfabetin shqip qe sapo mbushi 100 vjec.

Profesore te dashur, germat dyshkronjeshe ne shqip ekzistojne jo ashtu kot me kot sepse iu shkrep dikujt qe ti vinte, por sepse pershkruajne me se miri fonetiken e gjuhes se folur shqipe. Shqiptaret i shqiptojne "th" "dh" "sh" "ll" "zh" dhe "xh" me gjuhen e tyre. Gjuhetaret e sotem me sa duket e kane me te lehte te perdredhin gjuhen e gojes se miliona shqiptareve me qellim qe ta bejne sa me te lehte mesimin e shqipjes nga tastjera e nje kompjuteri.

Albo

[drague]

Eka thene bukur Albo.
Nje shembull i vogel:

Dyshkronje italiane sc-i,e shqip SH

ose treshkronje gjermane sch shqip SH.

[Kreksi]

Edhe une pajtohem me nderhyrjen nga Albo, thuaja se keta profesor çpiksa nuk kan tjeter pune por te mirren me shkronjat e shqipes...
po çka do thoshin francezet qe ata duhet shkruar(shtypur ne tastjere deri ne 5 shkronja ) per te ncjerrur nje ze te barabart me =LO !

[m.g.q.n.t.v.]

Artikuj te tille, e bejne Sami Frasherin qe te rrotullohet ne varr nga sikleti i madh pasi Prof. Dr. e sotem mundohen te zgjidhin problemin e "shtypjes se dyshkronjeshave nga kompjuteri" duke marre guximin e budallait qe te ndryshojne alfabetin shqip qe sapo mbushi 100 vjec.

Profesore te dashur, germat dyshkronjeshe ne shqip ekzistojne jo ashtu kot me kot sepse iu shkrep dikujt qe ti vinte, por sepse pershkruajne me se miri fonetiken e gjuhes se folur shqipe. Shqiptaret i shqiptojne "th" "dh" "sh" "ll" "zh" dhe "xh" me gjuhen e tyre. Gjuhetaret e sotem me sa duket e kane me te lehte te perdredhin gjuhen e gojes se miliona shqiptareve me qellim qe ta bejne sa me te lehte mesimin e shqipjes nga tastjera e nje kompjuteri.

Albo

Kjo eshte per tu permendur. Hera e pare qe jam dakort me Albo-n!

Te pakten foli nje fjale me mend per ceshtjen Kombetare Pergezimet e mia

[godel]

Hera e pare qe jam dakort me Albo-n!

Te pergezoj per kete arritje te rendesishme.

Tani per temen.

Th-ja dh-ja etj jane tinguj, por nuk ka pse detyrimisht te jene shkronja. Th-ne dhe dh-ne e shqiptojne edhe anglezet, por ata nuk i kane si shkronja ne alfabet, sepse alfabeti latin thote qe ka "t" dhe "h". Sipas kesaj llogjike ata (anglezet) duhet te kishin mbi 40 shkronja meqe kane po aq tinguj (te pakten sipas fjaloreve)

drague, sc apo sch etj nuk jane shkronja or vella.

[drague]

Te pergezoj per kete arritje te rendesishme.

Tani per temen.

Th-ja dh-ja etj jane tinguj, por nuk ka pse detyrimisht te jene shkronja. Th-ne dhe dh-ne e shqiptojne edhe anglezet, por ata nuk i kane si shkronja ne alfabet, sepse alfabeti latin thote qe ka "t" dhe "h". Sipas kesaj llogjike ata (anglezet) duhet te kishin mbi 40 shkronja meqe kane po aq tinguj (te pakten sipas fjaloreve)

drague, sc apo sch etj nuk jane shkronja or vella.

Ti veja emrin si te kesh qejfin,dyshkronjeshe ose bashktingellore

[projekti21_dk]

Artikuj te tille, e bejne Sami Frasherin qe te rrotullohet ne varr nga sikleti i madh pasi Prof. Dr. e sotem mundohen te zgjidhin problemin e "shtypjes se dyshkronjeshave nga kompjuteri" duke marre guximin e budallait qe te ndryshojne alfabetin shqip qe sapo mbushi 100 vjec.

Profesore te dashur, germat dyshkronjeshe ne shqip ekzistojne jo ashtu kot me kot sepse iu shkrep dikujt qe ti vinte, por sepse pershkruajne me se miri fonetiken e gjuhes se folur shqipe. Shqiptaret i shqiptojne "th" "dh" "sh" "ll" "zh" dhe "xh" me gjuhen e tyre. Gjuhetaret e sotem me sa duket e kane me te lehte te perdredhin gjuhen e gojes se miliona shqiptareve me qellim qe ta bejne sa me te lehte mesimin e shqipjes nga tastjera e nje kompjuteri.

Albo

Dhe mbi të gjitha mua më duken të dyshimtë edhe emrat e autorëve: Albert e Aristotel. Me Alberta e me Aristotela i kemi qeruar hesapet moti. Jam i mendimit që moderatorët që tani ta fshijnë këtë temë armiqësore - antishqiptare.
Mua ma fshitë një ( dhe unë kisha të drejtë sepse unë thosha një realitet), po këtë pse nuk e fshini!

[projekti21_dk]

Te pergezoj per kete arritje te rendesishme.

Tani per temen.

Th-ja dh-ja etj jane tinguj, por nuk ka pse detyrimisht te jene shkronja. Th-ne dhe dh-ne e shqiptojne edhe anglezet, por ata nuk i kane si shkronja ne alfabet, sepse alfabeti latin thote qe ka "t" dhe "h". Sipas kesaj llogjike ata (anglezet) duhet te kishin mbi 40 shkronja meqe kane po aq tinguj (te pakten sipas fjaloreve)

drague, sc apo sch etj nuk jane shkronja or vella.

Nuk i kanë "godolesh", sepse "th" dhe "dh" e tyre shkruhen njëjët, p.sh. anglezi me të njëjten shkronjë do t'i shkruaj dy tinguj: thanks ( thenks), this ( dhiz), think, the united states... ( dhi junajted...)

shnet!

[m.g.q.n.t.v.]

Te pergezoj per kete arritje te rendesishme.

Nuk eshte arritja ime, eshte e personit tjeter !

Tani per temen.

Th-ja dh-ja etj jane tinguj, por nuk ka pse detyrimisht te jene shkronja. Th-ne dhe dh-ne e shqiptojne edhe anglezet, por ata nuk i kane si shkronja ne alfabet, sepse alfabeti latin thote qe ka "t" dhe "h". Sipas kesaj llogjike ata (anglezet) duhet te kishin mbi 40 shkronja meqe kane po aq tinguj (te pakten sipas fjaloreve)

drague, sc apo sch etj nuk jane shkronja or vella.

Nuk eshte informacion per tu diskutuar ky, sepse do nje kapacitet dhe njohuri shkencore.

Megjithate sic thote Kadare, Qosja etj personalitete, 1. Ndertimi i varrezave greke, 2. Autonomia e Himares e kerkuar nga Bolllano, 3. Diskutimi i figures se Skenderbeut, 4. Ligjet anti-shqiptare ne Maqedoni, 5. Arrestimet ne Presheve, 6. Mos ratifikimi i Marreveshjes se Asocimi-Stabilizimit nga Greqia (i vetmi vend ne Europe), skadimi i regjistrimit te pronave ne Greqi, shperthimi i Gerdecit, Kodi zgjedhor etj.

Keto ndodhi nuk jane te rastesishme. Ketu po luhet dicka nga agjentura e greke dhe serbe.

[godel]

o karapresh, mos u kap kot me nje shembull qe permenda une. Mund te jepen shembuj te tjere pa fund nga gjuhe te ndryshme. Ceshtja duhet diskutohet ne parim.

Nuk eshte informacion per tu diskutuar ky, sepse do nje kapacitet dhe njohuri shkencore.

Megjithate sic thote Kadare, Qosja etj personalitete, 1. Ndertimi i varrezave greke, 2. Autonomia e Himares e kerkuar nga Bolllano, 3. Diskutimi i figures se Skenderbeut, 4. Ligjet anti-shqiptare ne Maqedoni, 5. Arrestimet ne Presheve, 6. Mos ratifikimi i Marreveshjes se Asocimi-Stabilizimit nga Greqia (i vetmi vend ne Europe), skadimi i regjistrimit te pronave ne Greqi, shperthimi i Gerdecit, Kodi zgjedhor etj.

Keto ndodhi nuk jane te rastesishme. Ketu po luhet dicka nga agjentura e greke dhe serbe.

Te them te drejten edhe une kam dyshimin qe mund te kete dicka qe po luhet. Greqia sidomos duket sikur po na sulmon nga te gjitha anet.

Megjithate une kete mendim e kam pasur per shume kohe.
Sidoqofte mua do te interesonte qe ndonjeri ta shtjellonte si ceshtje shkencerisht dhe historikisht apo edhe duke treguar se cilat jane rreziqet etj etj.

[Qyfyre]

Ne vend qe te mendohet se si te behen tastiera shqip per tu perdorur ne Shqiperi, mendohet si te ndryshojme alfabetin qe ti pershtatet tastierave angleze.

[Sa Kot]

Per prakticitet kompjuterik, une jam dakort per shkrimin e germave -e dhe -c pa pika e gremca, por alfabeti zyrtar kurresesi s'duhet prekur ne asnje menyre. Edhe neper shkolla e kudo kur shkruhen gjerat me dore duhen perdorur gremcat dhe pikat. Gjithashtu, germat dyshe duhet te ekzistojne sic jane per te distancuar tingujt, nje element teper i rendesishem i alfabetit tone.

Nese ky alfabet ndryshohet per hir te frymerave te jashtme globaliste, atehere kombi yne do te shkele identitetin e tij ne emer te nje identiteti problematik qe kerkohet te imponohet ne te gjithe boten nga kafshe pa karakter. Kultura dhe tradita sa vjen e po cenohet nga praktikat e zymta te politikes boterore. E vetmja menyre per te ruajtur identitetin kombetar eshte duke i rezistuar taktikave dhe manovrave te tyre.