Arkeologė tė huaj nė kalanė e Shkodrės
SHKODER Njė grup arkeologėsh shqiptarė dhe tė huaj do tė eksplorojnė tė fshehtat e kalasė sė Shkodrės. Kėrkesat e drejtuesve tė institucioneve kulturore nė Shkodėr tashmė kanė arritur tė marrin pėrgjigjen e duhur. Drejtori i Parkut Arkeologjik tė Shkodrės, Nikolin Shati, u shpreh se shumė shpejt do tė nisė puna nė terren. Nė qendėr tė punės sė kėsaj ekspedite do tė jetė gjetja e gjurmėve tė arkitekturės ilire. Ėshtė njė nismė e ndėrmarrė nga profesori polak i arkeologjisė, Piotr Dyzcek, i cili ka prezantuar projektin e tij tė gėrmimeve. Bashkė me specialistėt e huaj do tė jenė dhe ata shqiptarė qė do tė bashkėpunojnė nė kėtė nismė. E rėndėsishme ėshtė qė ky projekt ėshtė miratuar dhe nga Kėshilli Kombėtar i Arkeologjisė, u shpreh Shati. Sipas tij, kjo iniciativė ėshtė e Qendrės sė Studimeve Antike pėr Europėn Juglindore nė Universitetin e Varshavės, pėrfaqėsuar nga profesor Dyzcek. Kalaja Rozafa mbart vlera tė jashtėzakonshme historike. Kjo ekspeditė synon qė tė gjejė gjurmėt e humbura tė arkitekturės greko-ilire pėr shkak tė rindėrtimit nė kohėn e mesjetės, nė periudhėn veneciane dhe turke. Sipas Shatit, gėrmimet do tė pėrqendrohen rreth kalasė sė Rozafės, pėr tė qenė mė specifik, nė rrėzė tė kalasė sė Rozafės. Shkodra ėshtė njė nga qendrat mė tė rėndėsishme tė ilirėve. Dhe pavarėsisht kėsaj tė dhėne, nė Shkodėr nuk janė bėrė gėrmime pėr periudhėn ilire, tha ai mė tej. Specialistėt e huaj janė shumė optimiste se nė kėtė zonė do tė zbulohen qytete ilire dhe diēka mė shumė pėr mbretėreshėn Teuta. Kjo iniciativė do tė zgjasė 5 vjet. Mėsohet se ēdo vit ekspedita do tė vazhdojnė deri nė 6 javė. Gjatė ekspeditės synohet tė kuptohet topografia e qytetit si dhe tė pėrcaktohet linja e murit fortifikues tė qytetit tė poshtėm, pra ajo qė nė gjuhėn e pėrditshme ėshtė muri qė rrethon kalanė e Rozafės. Projekti synon tė identifikojė lagjet kryesore tė qytetit. Nga gėrmimi dhe gjetjet do tė arrihet tė realizohet njė kronologji urbane pėr qytetin e Shkodrės, nga fazat mė tė hershme deri nė ato mė tė vonat, tha Shati. Sipas tij, objektivi kryesor i projektit ėshtė ndėrmarrja e 5 fushatave arkeologjike nė qytetin e Shkodrės. Qėllimi ėshtė qė tė pėrfitohen informacione tė rėndėsishme pėrsa i takon shtrirjes dhe arkitekturės sė qytetit. Nė kuadėr tė kėtij programi, do tė kryhen, gėrmime, si dhe studim dhe publikim i tė gjitha gjetjeve. Nė kėtė zonė ka njė qytetėrim mbi 2400-vjeēar. Vlerat arkeologjike janė shtresėzuar, ndaj duhet tė bėhen gėrmime tė thella. Pėr tė shkuar nė kohėn osmane duhet tė gėrmohet rreth 7 metra nė thellėsi, ndėrsa pėr helenistikėn apo mė tej duhen mė shumė se 10 metra thellėsi. Nisja e kėtyre ekspeditave dhe marrja e rezultateve tė pritshme do ta kthejė realisht Shkodrėn nė njė qendėr tė rėndėsishme pėr turizmin.
Krijoni Kontakt