Close
Duke shfaqur rezultatin -19 deri 0 prej 4
  1. #1
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    06-06-2003
    Vendndodhja
    Po ku ta di une. Diku ne bote nese nuk gaboj.
    Postime
    55

    Letėrsia e Rilindjes

    Letėrsia shqiptare e Rilindjes Kombėtare lindi dhe u zhvillua si pjesė e pandarė e lėvizjes politiko-shoqėrore e kulturore pėr ēlirimin e vendit nga zgjedha e huaj. Kjo lėvizje, qė nis nga mesi i shekullit XIX dhe arrin deri nė vitin 1912, quhet Rilindje Kombėtare, prandaj edhe letėrsia e kėsaj periudhe quhet letėrsi e Rilindjes Kombėtare. Kjo ėshtė kryesisht njė letėrsi patriotike me frymė demokratike e popullore. Tema kryesore e saj ishte dashuria pėr atdheun dhe popullin, evokimi i sė kaluarės heroike dhe lufta pėr ēlirimin kombėtar e shoqėror. Kushtet historike qė pėrcaktuan zhvillimin e saj, ishin kryengritjet e vazhdueshme kundėr pushtuesve osmane, lufta pėr pavarėsi dhe pėr ruajtjen e tėrėsisė tokėsore tė vendit nga synimet grabitqare tė imperialisteve dhe tė qarqeve shoviniste fqinje. Letėrsia e Rilindjes pati njė drejtim iluminist e nė periudhėn e fundit edhe vepra realiste, por nė thelbin e vet ajo ishte njė letėrsi romantike. Nė veprat mė tė, mira tė saj u shprehen ideale tė larta kombėtare, malli dhe dashuria e zjarrtė pėr mėmėdheun, krenaria pėr tė kaluarėn e lavdishme tė popullit shqiptar dhe ėndėrra pėr ta parė Shqipėrinė e lirė, tė pavarur e tė lulėzuar. Figura mė e shquar e kėsaj periudhe ėshtė padyshim, Naim Frashėri, autor i poemės "Bagėti e Bujqėsi„ i "Historisė sė Skėnderbeut„ dhe i shumė poezive tė tjera patriotike, lirike e filozofike. Figura tė tjera tė shquara janė Jeromim De Rada, A.Z.Cajupi, Gavril Dara i Riu, Ndre Mjeda, Asdreni etj. Letėrsia e Rilindjes shėnon njė etapė tė re nė historinė e letėrsisė shqiptare. Ajo shėnon kalimin nga letėrsia me brendi fetare e karakter didaktik, nė letersinė e re shqiptare, nė letėrsinė e mirfilltė artistike, duke hedhur nė tė njėjtėn kohė edhe bazat e gjuhės sonė letrare kombėtare.
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga Fiori : 15-09-2006 mė 12:48
    "HASTA LA VITORIA SIEMPRE!" (ERNESTO CHE GUEVARA)
    SOLIDARITETI ESHTE FORCA E NJEREZIMIT.

  2. #2
    Evidenca Maska e RaPSouL
    Anėtarėsuar
    09-03-2006
    Vendndodhja
    Gjermani
    Postime
    17,464
    Rilindja

    Letėrsia shqiptare e Rilindjes Kombėtare lindi dhe u zhvillua si pjesė e pandarė e lėvizjes politiko-shoqėrore e kulturore pėr ēlirimin e vendit nga zgjedha e huaj. Kjo lėvizje, qė nis nga mesi i shekullit XIX dhe arrin deri nė vitin 1912, quhet Rilindje Kombėtare, prandaj edhe letėrsia e kėsaj periudhe quhet letėrsi e Rilindjes Kombėtare. Kjo ėshtė kryesisht njė letėrsi patriotike me frymė demokratike e popullore. Tema kryesore e saj ishte dashuria pėr atdheun dhe popullin, evokimi i sė kaluarės heroike dhe lufta pėr ēlirimin kombėtar e shoqėror.
    Kushtet historike qė pėrcaktuan zhvillimin e saj, ishin kryengritjet e vazhdueshme kundėr pushtuesve osmane, lufta pėr pavarėsi dhe pėr ruajtjen e tėrėsisė tokėsore tė vendit nga synimet grabitqare tė imperialisteve dhe tė qarqeve shoviniste fqinje.
    Letėrsia e Rilindjes pati njė drejtim iluminist e nė periudhėn e fundit edhe vepra realiste, por nė thelbin e vet ajo ishte njė letėrsi romantike. Nė veprat mė tė, mira tė saj u shprehen ideale tė larta kombėtare, malli dhe dashuria e zjarrtė pėr mėmėdheun, krenaria pėr tė kaluarėn e lavdishme tė popullit shqiptar dhe ėndėrra pėr ta parė Shqipėrinė e lirė, tė pavarur e tė lulėzuar.
    Figura mė e shquar e kėsaj periudhe ėshtė padyshim, Naim Frashėri, autor i poemės "Bagėti e Bujqėsi„ i "Historisė sė Skėnderbeut„ dhe i shumė poezive tė tjera patriotike, lirike e filozofike. Figura tė tjera tė shquara janė Jeromim De Rada, A.Z.Cajupi, Gavril Dara i Riu, Ndre Mjeda, Asdreni etj.
    Letėrsia e Rilindjes shėnon njė etapė tė re nė historinė e letėrsisė shqiptare. Ajo shėnon kalimin nga letėrsia me brendi fetare e karakter didaktik, nė letersinė e re shqiptare, nė letėrsinė e mirfilltė artistike, duke hedhur nė tė njėjtėn kohė edhe bazat e gjuhės sonė letrare kombėtare.
    Sui generis

  3. #3
    Evidenca Maska e RaPSouL
    Anėtarėsuar
    09-03-2006
    Vendndodhja
    Gjermani
    Postime
    17,464
    Nė vėshtrimin e shndėrrimeve letrare kapėrcyelli i shekullit tė 20 ėshtė njė kohė veēanėrisht e shėnueshme. Mė 1900 vdes Naim Frashėri. Po nė kėtė vit Fishta boton shkrimet e para, kurse vetėm njė vit mė parė lind Lasgush Poradeci, poeti mė i madh modern shqiptar. Pra, me mbarimin e shek. XIX pėrmbyllet letėrsia e Naimit dhe njė periudhė e letėrsisė shqiptare. Kėtu ėshtė njė prerje ndėrmjet letėrsisė sė Naimit (romantike) dhe letėrsisė qė nis me brezin e 1900-shit, ku hyjnė Konica, Fishta, Ēajupi, Asdreni, Noli e M. Frashėri me njė letėrsi joromantike. Tė parėn e karakterizon ideja kombėtare, kurse tė dytėn ideja shoqėrore apo ideja njerėzore. Kjo e dyta ėshtė periudha e letėrsisė sė pavarėsisė qė do tė zotėrojė ngadalė katėr dhjetėvjeēarėt e parė tė shekullit XX.

    Nė vėshtrimin kulturor-historik e nė vėshtrimin strukturor, letėrsia e pavarėsisė nis nė fund tė shekullit tė kaluar me Konicėn, kur shfaqet njė model shkrimi kritik, i ndryshėm nga shkrimi i mėhershėm himnizues, dhe zhvillohet me poezinė e Lasgush Poradecit qė kėrkon forma tė reja, gjuhė tė re poetike dhe efektin estetik tė letėrsisė, qė ndėrton nė thellėsinė e vet identitetin e botės shpirtėrore shqiptare.

    Letėrsia e Pavarėsisė shqiptare ėshtė njė periudhė letrare qė vjen pas periudhės sė Rilindjes qė kurorėzohet me letėrsinė e Naim Frashėrit. Kjo periudhė letrare shkallė-shkallė ngre dallimet me letėrsinė pararendėse dhe forcon karakteristikat e veta ideore e strukturore.

    Pėrurues dhe nismėtar i kėsaj periudhe ėshtė Faik Konica me Albaninė e tij (1897-1909), ku boton autorėt e 1900-ės, madje dhe komenton kėtė letėrsi tė re nė revistėn e tij. Kėshtu, Konica bėhet edhe teoriku e kritiku i parė dhe i pakontestueshėm i kėsaj letėrsie. Nė njė artikull tė vitit 1906, "Kohėtore e letrave shqipe", si dhe nė interpretimet e veprave tė Ēajupit, Asdrenit, Nolit e Gurakuqit, Konica vėren se letėrsia e re lirohet nga zotėrimi i ideologjisė kombėtare tė romantizmit. Kjo letėrsi artikulon dallimin ndėrmjet veprimit atdhetar dhe krijimit letrar estetik. Prandaj Letėrsia e Pavarėsisė, qė nė nismė, shqipton kėrkesėn e krijimit tė letėrsisė si vlerė mė vete, pa marrė parasysh qėllimin. Nė anėn tjetėr, edhe qėllimi fillon tė pretendohet qė tė arrijė nėpėrmjet frymės kritike e jo frymės himnizuese, si dhe brendapėrbrenda shoqėrisė shqiptare dhe shpirtit tė kombit.

    E shfaqur qoftė si trashėgimi e simbolizmit (Asdreni, Lasgushi), qoftė si realizėm me frymė kritike (Ēajupi, Noli) qoftė nė trajtė neoklasiciste (Fishta, Mjeda, Haxhiademi) apo nė trajta tė papara tė modernizmit nė prozė (Koliqi, Migjeni, Kuteli), Letėrsia e Pavarėsisė shqiptare, qė zotėron gjysmėn e parė tė shekullit XX ka dy karakteristika themelore:

    Krijimin e trajtave e tė strukturave tė reja letrare
    Krijimin e vetėdijes (ndėrgjegjes) letrare qė letėrsia ėshtė krijim i veēantė estetik pa marrė parasysh qėllimet. Kjo dėshmohet me veprat letrare dhe me interpretimin e tyre letrar.
    Sui generis

  4. #4
    i/e regjistruar Maska e Amarildo
    Anėtarėsuar
    14-06-2002
    Vendndodhja
    boston
    Postime
    2
    [Arial Black"][/FONT]
    Citim Postuar mė parė nga militanti1980 Lexo Postimin
    Letėrsia shqiptare e Rilindjes Kombėtare lindi dhe u zhvillua si pjesė e pandarė e lėvizjes politiko-shoqėrore e kulturore pėr ēlirimin e vendit nga zgjedha e huaj. Kjo lėvizje, qė nis nga mesi i shekullit XIX dhe arrin deri nė vitin 1912, quhet Rilindje Kombėtare, prandaj edhe letėrsia e kėsaj periudhe quhet letėrsi e Rilindjes Kombėtare. Kjo ėshtė kryesisht njė letėrsi patriotike me frymė demokratike e popullore. Tema kryesore e saj ishte dashuria pėr atdheun dhe popullin, evokimi i sė kaluarės heroike dhe lufta pėr ēlirimin kombėtar e shoqėror. Kushtet historike qė pėrcaktuan zhvillimin e saj, ishin kryengritjet e vazhdueshme kundėr pushtuesve osmane, lufta pėr pavarėsi dhe pėr ruajtjen e tėrėsisė tokėsore tė vendit nga synimet grabitqare tė imperialisteve dhe tė qarqeve shoviniste fqinje. Letėrsia e Rilindjes pati njė drejtim iluminist e nė periudhėn e fundit edhe vepra realiste, por nė thelbin e vet ajo ishte njė letėrsi romantike. Nė veprat mė tė, mira tė saj u shprehen ideale tė larta kombėtare, malli dhe dashuria e zjarrtė pėr mėmėdheun, krenaria pėr tė kaluarėn e lavdishme tė popullit shqiptar dhe ėndėrra pėr ta parė Shqipėrinė e lirė, tė pavarur e tė lulėzuar. Figura mė e shquar e kėsaj periudhe ėshtė padyshim, Naim Frashėri, autor i poemės "Bagėti e Bujqėsi„ i "Historisė sė Skėnderbeut„ dhe i shumė poezive tė tjera patriotike, lirike e filozofike. Figura tė tjera tė shquara janė Jeromim De Rada, A.Z.Cajupi, Gavril Dara i Riu, Ndre Mjeda, Asdreni etj. Letėrsia e Rilindjes shėnon njė etapė tė re nė historinė e letėrsisė shqiptare. Ajo shėnon kalimin nga letėrsia me brendi fetare e karakter didaktik, nė letersinė e re shqiptare, nė letėrsinė e mirfilltė artistike, duke hedhur nė tė njėjtėn kohė edhe bazat e gjuhės sonė letrare kombėtare.

Tema tė Ngjashme

  1. Identiteti evropian i shqiptarėve
    Nga Iliriani nė forumin Portali i forumit
    Pėrgjigje: 572
    Postimi i Fundit: 02-05-2012, 15:45
  2. Premisa tė gabuara
    Nga Arrnubi nė forumin Komuniteti musliman
    Pėrgjigje: 3
    Postimi i Fundit: 30-04-2012, 18:25
  3. Rexhep Qosja: Tė vėrtetat e vonuara
    Nga ARIANI_TB nė forumin Ēėshtja kombėtare
    Pėrgjigje: 20
    Postimi i Fundit: 19-09-2006, 20:51
  4. Letėrsia shqiptare: probleme teorike-kritike nė gjykimin e vlerave letrare
    Nga Kosovari_78_Ca nė forumin Enciklopedia letrare
    Pėrgjigje: 0
    Postimi i Fundit: 25-01-2005, 15:56
  5. Letersia dhe pavaresia nga regjimi politik
    Nga Albo nė forumin Enciklopedia letrare
    Pėrgjigje: 3
    Postimi i Fundit: 24-11-2002, 21:18

Regullat e Postimit

  • Ju nuk mund tė hapni tema tė reja.
  • Ju nuk mund tė postoni nė tema.
  • Ju nuk mund tė bashkėngjitni skedarė.
  • Ju nuk mund tė ndryshoni postimet tuaja.
  •